به گزارش سرویس سیاسی پایگاه 598، بدعهدی و نقض تعهدات آمریکا ذیل توافق هستهای در دو سال گذشته در حدی بوده
که بتوان آن را پاره کردن برجام نامید؛ از تحریم ایسا و ویزا گرفته تا
تصویب مادرتحریمها و ممانعت از فروش هواپیما به ایران که به طور واضحی
زیرپاگذاشتن تعهدات آمریکا در برجام و قطعنامه 2231 است؛ اما تمامی این
فشارها و بدعهدیها و بهانهگیریها ابتدای مسیری است که انتهای آن
خطرناکتر از شرایط فعلی خواهد بود؛ نزدیک بودن ماه اکتبر و اقدامات
احتمالی ترامپ همه از جمله مسائلی است که باید برای مقابله با آن چارهای
اندیشید و علاج حادثه پیش از وقوع کرد.
رجانیوز در ادامه نوشت: ترامپ
تاکنون دوبار پایبندی ایران را به توافق هستهای اعلام کرده است؛ ابتدا در
ماه آوریل و سپس در جولای؛ تمدید تعلیق تحریمهای ایران طی روزهای گذشته
نیز بر مبنای اعلام پایبندی ایران در ماه جولای بوده است و نباید آن را با
اعلام مجدد پایبندی ایران به برجام اشتباه گرفت؛ سومین گزارشی که دولت
آمریکا قرار است مبتنی بر آن پایبندی ایران را به توافق هستهای اعلام کند
اواسط ماه اکتبر- اواخر مهر- خواهد بود؛ ترامپ در رابطه با گزارش بعدی
گفته است: «به زودی در ماه اکتبر خواهید دید که چه خواهم کرد.»
سفر
هیلی به وین و طرح مسئله بازدید از اماکن نظامی ایران، طرح اتهاماتی چون
ارسال اورانیوم به ایران از سومالی توسط تروریستهای الشباب و ربط دادن
پیشرفت تسلیحات هستهای کره شمالی به حمایتهای پنهانی ایران و ماموریت
ترامپ به تیمی در کاخ سفید برای اعلام عدم پایبندی ایران به توافق هستهای،
از جمله زمینهسازیهایی است که برای سناریو احتمالی آمریکا در ماه اکتبر
تدارک دیده شدهاند.
اما براستی در ماه اکتبر چه اتفاقی خواهد افتاد؟
پیشبینی
درباره اقدام احتمالی دونالد ترامپ در گزارش بعدی دشوار است و نمیتوان با
قاطعیت درباره آن سخن گفت اما آسوشیتدپرس در خبری که رسانههای مختلف آن
را منتشر کردند به برخی از گزینههای احتمالی آمریکا اشاره کرده است که
خوانش آن میتواند مفید باشد.
برخی از این گزینههای عبارتند:
1.
مطابق با نظر رکس تیلرسون، با توجه به جمعبندیهای آژانس پایبندی ایران
به توافق هستهای اعلام میشود اما برای حفظ برجام باید نواقص و معایب آن
را برطرف کرد. اگر به معایب و ایرادات برجام تا ماه ژانویه- ابتدای سال
2018- پرداخته نشود مطابق با منافع ملی ایالات متحده باید عدم پایبندی
ایران به برجام را اعلام کرد. برطرف کردن نواقص شامل گسترش محدودیت زمانی
بر روی برنامه غنیسازی اورانیوم ایران خواهد بود که از طریق مذاکره با
دیگر طرفهای توافق هستهای به دست خواهد آمد.
2.
مطابق با نظر نیکی هیلی سفیر آمریکا در سازمان ملل، آمریکا اعلام کند که
ایران برجام را نقض کرده است، و با تداوم بخشیدن به تعلیق تحریمها ،تشخیص
گامهای بعدی را به کنگره بسپارد. گفتنی است که در صورت اعلام عدم پایبندی
ایران به برجام کنگره 60 روز زمان دارد تا برای بازگرداندن تحریم های تعلیق
شده ذیل برجام تصمیم گیری کند. سفیر آمریکا در سازمان ملل همچنین معتقد است که اعلام عدم پایبندی ایران به توافق هستهای به معنای خروج آمریکا از برجام نمیباشد.
3.
اعلام عدم پایبندی ایران به قوانین امنیت ملی آمریکا که به معنی خروج سریع
ایالات متحده از برجام نمیباشد. در این روش ترامپ با صدور دستورات اجرایی
جدید یک جدول زمانی برای برجام ایجاد میکند تا از این طریق محدودیتها و
ممنوعیتها بر روی برنامه غنیسازی و موشکی ایران را تکمیل و افزایش
میدهد.
4.
اعلام عدم پایبندی ایران به توافق هستهای و تهدید به وضع تحریمهای
ثانویه هستهای تا از این طریق بانکها و اروپاییها از تجارت با ایران
از طریق سیستم مالی آمریکا محروم شوند.
همانطور
که مشخص است مطابق با گزینههای فوق، اعلام پایبندی و یا عدم پایبندی
ایران به برجام به معنی خروج آمریکا از توافق هستهای نمیباشد؛ روشنتر آن
که آمریکا قصد دارد تا از طریق، خلاها و مکانیزمهای موجود در توافق
هستهای همچون مکانیزم ماشه تحریمها و فشارها را بر روی ایران افزایش دهد.
این روش همان اجرای سختگیرانه برجام است که ترامپ در دوران رقابتهای
انتخاباتی از آن خبر داده بود. ضعف دوچندان تیم مذاکره کننده هستهای
کشورمان و انفعال آنان دربرابر وضع تحریمهای جدید ناقض برجام طی کردن این
مسیر را برای ترامپ سادهتر کرده است.