چرا باید دعا کنیم؟

به گزارش پایگاه خبری 598، زهرا دلاوری پاریزی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه عنوان کرد: در لغت برای دعا دو معنا ذکر شده است که معنی اول خواندن است.

وی با بیان اینکه خواندن و صدا زدن کسی زمانی رخ می‌دهد که بخواهیم با آن ارتباط برقرار کنیم، ادامه داد: ارتباط ما با خداوند در پاسخ به ارتباطی است که ابتدا از سوی خداوند در زمان آفرینش ما برقرار شده است. بر اساس آیه ۱۷۲ سوره اعراف خداوند در عالم الست از انسان گواهی می‌گیرد: «آیا من پروردگار شما هستم؟» و انسان پاسخ می‌دهد بله «وَأَشْهَدَهُمْ عَلَیٰ أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّکُمْ ۖ قَالُوا بَلَیٰ». خواندن خداوند تجسم همان بله‌ای است که در عالم الست بیان کردیم.

دعا؛ کلید ارتباط با خداوند

استاد و پژوهشگر جامعه‌الزهرا (س) با اشاره به اینکه ارتباط با خداوند هم سبب نزدیکی به او و هم شارژ روحی انسان می‌شود، گفت: همان‌گونه که وسایل الکتریکی نیاز به شارژ دارند، انسان نیز از لحاظ روحی و جسمی نیاز به انرژی دارد. جسم انسان وقتی دچار ضعف و بی‌حالی می‌شود، به مواد قندی نیاز دارد تا انرژی خود را به دست آورد. روح انسان نیز در مواجهه با مسائل مختلف ممکن است خسته و ناامید شود و نیاز به منبع تغذیه‌ای دارد تا انرژی آن بازگردد.

وی افزود: برای یافتن منبع تغذیه، ابتدا باید جنس روح را بشناسیم تا بتوانیم منبعی درست برای آن پیدا کنیم. برای مثال، وقتی وسیله الکتریکی به شارژ الکتریسیته نیاز دارد، آن را در مقابل نور خورشید قرار نمی‌دهیم بر همین اساس برای روح انسان نیز باید جنس و منبع تغذیه‌ای درست آن را بشناسیم.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به آیه «وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الرُّوحِ قُل الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّی»، اظهار کرد: روح انسان یک امر الهی است و برای شارژ آن نیاز به امری الهی یعنی ارتباط با خداوند و خواندن خداوند با اسامی مختلف دارد.

وی اضافه کرد: خداوند اسامی متعددی دارد که این اسامی بر روی ما تأثیر دارند، زیرا این اسامی واقعی هستند؛ یعنی اگر خداوند را با نام کریم صدا می‌زنیم، واقعاً کریم است و اگر با نام رحیم او را صدا می‌زنیم، واقعاً رحیم است.

دلاوری پاریزی ادامه داد: توصیه شده است که اگر به چیزی نیاز دارید، خدا را با همان اسم بخوانید؛ مثلاً اگر علم می‌خواهید، خدا را با نام علامه صدا بزنید؛ اگر رزق و روزی می‌خواهید، او را با نام رزاق بخوانید و اگر قدرت می‌خواهید، او را با نام مقتدر صدا بزنید.

استاد و پژوهشگر جامعه‌الزهرا (س) یادآور شد: ارتباط با خداوند شارژ و تغذیه روح است و هر چه این ارتباط نزدیک‌تر باشد، آن اسامی بروز بیشتری در انسان خواهند داشت.

وی با اشاره به اینکه معنای دیگر دعا طلب کردن است، تصریح کرد: وقتی انسان از کسی چیزی را طلب می‌کند، در مقابل آن سر خم می‌کند به خاضع ترین حالت ممکن می رسد.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به جایگاه دعا در نزد ائمه (ع) بیان کرد: امام علی (ع) می‌فرماید دعا چراغ تاریکی‌هاست همچنین در جای دیگر می فرماید: دعا کلید رحمت خداوند و محبوب ترین عمل نزد خداوند است. امام صادق (ع) می‌فرمایند دعا شفای دردهاست.

دلاوری پاریزی با بیان اینکه امام صادق (ع) می‌فرمایند دعا شفای دردهاست، ادامه داد: ائمه معصومین (ع) همواره نسبت به دعا تاکید کردند و فرمودند حتی جزئی ترین مسائل خود را از خداوند بخواهید و برای آن دعا کنید؛ زیرا این درخواست‌ها بهانه‌ای برای ارتباط با خداوند است.

وی افزود: دعا و اتصال دائمی به خداوند سبب آرامش، قدرت و نورانیت روحی و دفع بلا می‌شود. بسیاری از قضاهایی که ممکن است در زندگی رخ دهد، به واسطه دعا ممکن است تغییر کند.

استاد و پژوهشگر جامعه‌الزهرا (س) گفت: همه دعاهای انسان مستجاب می‌شود و امکان عدم استجابت وجود ندارد، اما گاهی این استجابت دیر یا زود اتفاق می‌افتد یا آنچه درخواست شده با امری دیگر جایگزین می‌شود.

وی با اشاره به آیه «فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ خَیْرًا یَرَهُ وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّهٍ شَرًّا یَرَهُ» اضافه کرد: بر اساس آیات قرآن، ذره‌ای از آنچه انسان انجام داده نادیده گرفته نمی‌شود و حتی نیت‌های ما گم نمی‌شود. پس عبادتی مانند دعا که ائمه (ع) به آن توصیه فراوان کردند نیز نادیده گرفته نمی‌شود.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه دعا علاوه بر اینکه ارتباط ‌گیری و خواندن خداوند است باعث تأثیر و نورانیت در انسان می‌شود، افزود: دعاهایی که از معصومین نقل شده‌اند یک دانشگاه و روش زندگی هستند. برای مثال در دعای نگاه کردن به آینه گفته می‌شود: «خدایا همان‌طور که صورت من را زیبا کردی، سیرت مرا نیز زیبا کن.»

وی با اشاره به اینکه دعا، حقیقت و روح عبادت است، گفت: دعا باعث آرامش روحی می‌شود و نشانه یگانه‌پرستی است؛ زیرا اعتقاد به حقیقت یگانه‌ای را بروز می‌دهد که تنها او یاری‌کننده، غنی مقتدر و داناست.

آداب دعا؛ از رقت قلب تا طلب بخشش

دلاوری پاریزی با بیان اینکه دعا نیز مانند همه امور نیاز به شرایط و آدابی دارد، ادامه داد: یکی از شرایط دعا رقت قلبی است زیرا با تکبر نمی‌توان دعا کرد. همچنین در دعا باید تفکر و تدبر داشت. به همین خاطر همواره توصیه می‌کنم که معانی دعاهایی مانند ندبه، کمیل، ابوحمزه ثمالی یا حتی زیارت‌ها، مثل آل یاسین و عاشورا را بخوانید تا بدانید چه چیزی را بیان می‌کند.

وی اضافه کرد: امام علی (ع) در این رابطه می‌فرمایند: «لاخَیرَ فی قِرائَةٍ لاتَدَبُّرَ فیها؛ در قرائتی که تدبّر نباشد، هیچ خیری نیست.» همچنین در روایت آمده است وقتی سوره‌ای را می‌خوانید، همت شما نباید این باشد که به آخر سوره برسید، بلکه همت شما باید بر فهمیدن قرآن باشد؛ زیرا گاهی تدبر در یک آیه زندگی انسان را تغییر می‌دهد.

استاد و پژوهشگر جامعه‌الزهرا (س) حضور قلب را از شرایط دیگر دعا دانست و تصریح کرد: حضور قلب و توجه هنگام دعا کردن، رعایت ادب و اداب دعا است.

وی گفت: توصیه شده است که انسان با سرشکستگی و استغفار وارد دعا شود؛ یعنی از همه اشتباهاتی که انجام داده یا وظایفی که باید انجام می‌داده و نداده است، شرمنده باشد و استغفار کند. در روایات آمده است که وقتی بلاها به سمت شما هجوم می‌آورند، استغفار کنید و بگویید: «خدایا، گردن من از مو باریک‌تر است و اگر من گناهی کرده‌ام که این بلا به خاطر آن گناه است، مرا ببخش.»

استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: برای برخی از دعاها زمان‌هایی سفارش شده است زیرا خداوند نسیم رحمتی از سوی خدا می‌وزد و بهتر انسان خود را در این مسیر قرار دهد؛ اما این امر نباید سبب شود که انسان دعا را مشروط به این زمان کند؛ زیرا در قرآن آمده است: «الذین یذْکُرُون اللَّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَیٰ جُنُوبِکُمْ؛ یعنی آنان‌ که خدا را یاد می‌کنند، ایستاده، نشسته و در حالی که به پهلو خوابیده‌اند».

وی با اشاره به مناجات امیرالمؤمنین گفت: در مناجات امیرالمؤمنین بیان می‌شود: «أَنْتَ الْمَوْلَی وَ أَنَا الْعَبْدُ، أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ» و... اگر در روابط‌مان با خداوند این فرازها را در نظر بگیریم، سبب می‌شود که همه خواسته‌های خود را از خداوند بخواهیم. زیرا عاقلانه این است که موجودی ضعیف و فانی، همه خواسته‌های خود را از خداوند غنی بخواهد.

دلاوری پاریزی با تاکید بر اینکه باید در همه امور زندگی ارتباط خود را با خداوند حفظ کنیم، یادآور شد: همه کارها را باید با نام خداوند آغاز کنیم و همه امور، حتی درس خواندن، آشپزی کردن و... باید با یاد خدا و برای خداوند باشد، در واقع سند کل کارهای روزمره را به نام خدا بزنیم.