به گزارش 598 به نقل از خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ این پیش
نویس غروب روز آخر مذاکرات ژنو 5 یعنی شنبه 18 آبان (9 نوامبر) از سوی
امریکا به تیم ایرانی ارائه شده و امریکایی ها هم درون مذاکرات و هم در
مصاحبه های علنی جان کری وزیر خارجه این کشور تصریح کرده اند که این
پیشنهاد مورد اجماع همه اعضای گروه1+5 بوده است.
در حالی که تا امروز هیچ جزئیات حتی نیمه رسمی از این پیشنهاد منتشر نشده
بود، مراجعه به یک جلسه استماع برگزار شده در کمیته روابط خارجی مجلس
نمایندگان امریکا نشان می دهد که یکی از مهمانان این استماع به جزئیات
جدیدی از این پیشنهاد اشاره کرده است.
کالین کال، معاون سابق وزیر دفاع امریکا روز چهارشنبه 22 آبان 1392 (13
نوامبر 2013) با حضور در یک جلسه استماع در مجلس نمایندگان امریکا این
موارد را علنی کرده است.
پایگاه ایران هسته ای عصر دیروز نوشت: بنابر گزارش باربارا اسلاوین برای
وب سایت المانیتور که در این جلسه حضور داشته، کل تعهدات ایران را در پیش
نویسی که احتمال دارد در مذاکرات آینده مورد توافق قرار گیرد چنین شرح داده
است:
1- ایران می تواند 10 هزار سانتریفوژ فعال فعلی را تعمیر کند اما اجازه نصب سانتریفوژهای جدید را ندارد.
2- ایران همچنین باید غنی سازی 20 درصدی را به حال تعلیق درآورد
3- ذخایر موجود خود را به شکلی بی خطر تبدیل کند
4- سطح افزایش ذخایر اورانیوم با غنای 5 درصد خود را محدود کند
5- برای بازرسان خارجی امکان دسترسی بیشتر برای نظارت فراهم کند
6- ساخت تجهیزات تولید سوخت برای رئاکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف کند.
برخی نکات در این گزارش بویژه تعهد ایران به عدم نصب هرگونه ماشین جدید
در نطنز، تعطیلی راکتور آب سنگین اراک و پذیرش سقف انباشت برای مواد درصد
جزو نکات قابل توجه در اظهارات کال است.
اما جالب تر از آن این است که وی در ادامه سخنان خود ارزش کلی تحریم هایی
را که لغو می شود 6 میلیارد دلار و میزان ارزی را که ایران می تواند به آن
دسترسی پیدا کند 3 میلیارد دلار ذکر کرده است.
این اظهارات به سخنان جان کری که به اعضای کنگره گفته بود 95 درصد تحریم ها در توافق اولیه با ایران باقی می ماند تطبیق دارد.
پیش از این برخی منابع از رقمی حدود 20 میلیارد دلار به عنوان میزان ارزی که ایران به آن دسترسی پیدا خواهد کرد خبر داده بودند.
متن اظهارات کال در کنگره را اینجا ببینید.
همچنین روز دوشنبه (27 آبان) خبرگزاری فرانسه در گزارشی از پاریس خبر
داده است که 3 موضوع راکتور اراک، ذخیره مواد 20 درصد و حق غنی سازی همچنان
میان ایران و 1+5 محل اختلاف است.
پیش از این محافل سیاسی و خبری تاکید کرده بودند هر گونه توافقی باید با
ما به ازای هم سنگ صورت گیرد. این اظهارات از آنجایی قابل تامل می شود که
با وجود افشای جزئیات مذاکرات از سوی طرف غربی، هیچ گونه اطلاعی حتی از
کلیات مذاکرات از سوی تیم ایرانی منتشر نمی شود و همین مسئله بر نگرانی ها
افزوده است.
اتحادیه های دانشجویی بارها تاکید کرده اند که شفاف سازی مذاکرات برای
مردم پشتوانه ای برای تیم ایرانی خواهد بود چرا که این اقدام مانع احاطه
رسانه ای طرف غربی بر محتوای مذاکرات خواهد شد.
اکنون بسیاری از اخبار منتشر شده در رسانه های ایرانی، اخباری است که به نقل از خبرگزاری های خارجی منتشر می شود.
یک عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره جلسه دیشب این
کمیسیون با تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان گفت: «آقای ظریف و دیگر اعضای
جلسه تاکید کردند اگر آمریکا تحریم های جدیدی علیه کشورمان وضع کند دیگر
دلیلی برای ادامه مذاکرات وجود نخواهد داشت و مذاکرات تعلیق خواهد شد.»
احمد شوهانی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتگو با فرارو
گفت: «در جلسات قبلی کمیسیون نگرانی هایی از سوی برخی اعضاء نسبت به روند
مذاکرات هسته ای و اینکه نمایندگان در جریان جزئیات این مذاکرات نیستند
ابراز شده بود. منتهی آقای ظریف و تیم مذاکره کننده اعلام کرده بودند که با
طرف مقابل توافق کردند که جزئیات مذاکرات محرمانه بماند.»
وی ادامه داد: «حتی قرار شد که یکی از اعضای کمیسیون در مذاکرات شرکت
داشته باشد که ابتدا آقای ظریف پذیرفته بودند اما سپس دولت این درخواست را
رد کرد.»
وی افزود: «لذا برای رفع این سوء تفاهمات جلسه دیشب میان اعضای کمیسیون و
تیم مذاکره کننده ترتیب داده شد. در ابتدای این جلسه آقای ظریف حضور
نداشتند و آقای عراقچی گزارش کاملی از مذاکرات استانبول تا مذاکرات اخیر در
ژنو ارائه دادند و درباره کلیات مذاکرات صحبت کردند.»
این نماینده مجلس اظهار کرد: «سپس آقای ظریف وارد جلسه شدند و به سوالات
اعضای کمیسیون پاسخ دادند. ایشان بر دغدغه های نمایندگان تاکید کردند و
عنوان نمودند حقوق ملت قابل مذاکره نیست و خطوط قرمز حتما رعایت می شود و
منافع ملی مدنظر است و نگرانی ها بی مورد است.»
وی ادامه داد: «منتهی در این جلسه به هیچ وجه درباره جزئیات مذاکرات ژنو
صحبتی نشد که موجب نگرانی اعضای کمیسیون امنیت ملی هم شد؛ اما آقای ظریف
اعلام کردند حاضرند استیضاح و برکنار بشوند اما جزئیات مذاکرات را فاش
نکنند.»
وی افزود: «همچنین آقای ظریف عنوان کردند در شورای عالی امنیت ملی توافق شده که جزئیات مذاکرات را نگویند.»
شوهانی در پاسخ به این سوال که آیا نمایندگان مجلس از استدلال آقای ظریف
قانع شدند؟، گفت: «خیر؛ به نظر من اکثر نمایندگان قانع نشدند، چون عنوان می
کردند اسرائیلی ها، کانادا و کنگره آمریکا از جزئیات مذاکرات خبر دارند،
اما ما نمایندگان مردم از جزئیات خبر نداریم. بنده هم قانع نشدم.»
شوهانی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است علت این تصمیم آقای ظریف این
باشد که دفعه قبل یکی از اعضای کمیسیون جزئیات جلسه محرمانه با ایشان را
فاش کرده بود؟، گفت: «بله؛ آن کاری اشتباه بود که صورت گرفت. بنده دیروز هم
در جلسه عنوان کردم در این اعتمادسوزی میان کمیسیون و تیم مذاکره کننده ما
هم مقصر هستیم. وقتی عنوان می شود مطالب محرمانه است دیگر نباید به بیرون
درز کند.»
شوهانی در پاسخ به این سوال که در جلسه دیشب درباره برخورد ایران با
احتمال تصویب تحریم های جدید توسط آمریکا چه صحبتی شد؟، گفت: «در این باره
آقای ظریف و دیگر اعضای جلسه تاکید کردند اگر آمریکا تحریم های جدیدی علیه
کشورمان وضع کند دیگر دلیلی برای ادامه مذاکرات وجود نخواهد داشت و مذاکرات
تعلیق خواهد شد.»
شوهانی درباره جو جلسه و امیدواری نسبت به مذاکرات پیش رو گفت: «به نظر
من فضای مذاکرت اکنون کمی پیچیده شده است. فرانسه، اسرائیل و جدیدا کانادا
وضعیت را پیچیده کردند.»
وی ادامه داد: «در این جلسه آقای دکتر ظریف عنوان کردند شاید علت ناراحتی
فرانسه این بود که ایران با آمریکا به صورت دو جانبه مذاکره کرد و فرانسوی
ها ناراحت بودند که به حاشیه رانده شدند.»
وی افزود: «آقای ظریف گفتند با جان کری تا 90 درصد درباره محور بیانیه
توافق کرده بودند و تنها 10 درصد باقی مانده بود که آن هم در حال توافق
بود؛ اما فرانسوی ها کار را خراب کردند و موضوعات جدیدی به بیانیه اضافه
کردند که مورد قبول ایران نبود. لذا توافقی صورت نگرفت و مذاکرات به دوره
بعد که قرار است از چهارشنبه آغاز شود موکول شد.»
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار کرد: «آقای ظریف
نسبت به مذاکرات پیش رو امیدوار بودند. البته ایشان عنوان کردند در مذاکرات
گذشته توافق میان ایران و آمریکا و به صورت دو جانبه بود و آمریکا تضمین
داده بود که سایر کشورها را راضی می کند که نتوانست و حداقل فرانسه راضی
نشد.»
وی ادامه داد: «لذا متنی که روی آن توافق شده بود کنار گذاشته شد و غربی
ها متن جدیدی که مورد توافق همه آنها بود به ایران ارائه کردند و قرار شد
ایران روی این متن کار کند و در مذاکرات پیش رو درباره این متن جدید مذاکره
کنند.»
شوهانی در پاسخ به این سوال که آیا در جلسه دیشب این موضوع مطرح شد که
ممکن است اقدام فرانسه با آگاهی آمریکا صورت گرفته باشد؟، گفت: «در این
جلسه دو بحث مطرح شد. یکی اینکه فرانسه احساس کرد در حال کنار گذاشته شدن
از فرایند مذاکرات است و نقش اصلی را ندارد و دوم اینکه ممکن است این اقدام
فرانسه یک بازی است که از سوی آمریکا انجام گرفت تا بتواند 10 درصد مابقی
توافق که مورد اختلاف بود را از ایران امتیاز بگیرد.»