"ایوب" چگونه بر سامانه‌ های راداری غلبه کرد؟

به گزارش 598 به نقل از تسنیم، رصد، مشاهده و انهدام اهداف توسط سامانه‌های پدافندی نیازمند تشخیص و رصد دقیق جسم پرنده و هدف است که با چند روش صورت می‌گیرد.

تشخیص هدف توسط امواج فرو سرخ و رصد به کمک امواج صوت که فرکانس آنها در محدوده شنیداری انسان است یکی از روش‌های تشخیص هدف است.

تشخیص سطح مقطع راداری نیز از دیگر روش‌های شناسایی است که در آن  امواجی به هدف تابانده می‌شود و با انعکاس امواج راداری به سمت گیرنده این هدف رصد می‌شود اما گاهی پهپادها و هواپیماهای پنهانکار با پراکنده کردن امواج تابانده شده توسط رادار مانع از تشخیص خود می‌شوند.

از روش‌های دیگر در رصد پنهانکارها مشاهده مستقیم هدف با چشم مسلح یا غیر مسلح است.

البته حتی با رعایت موارد فوق نیز پرنده‌های رادارگریزمی‌توانند از رصد رادارها بگریزند که این کار با چند روش صورت می‌گیرد که جذب سیگنال‌ها و امواج شناسایی یک روش مشهور است و در این روش پوشش جذب کننده پهپاد یا پرنده رادارگریز می‌تواند امواج تابانده شده به خود در فرکانس مشخصی را جذب کند.

راه دیگر در جهت پنهان ماندن از دید رادارها انحراف امواج شناسایی است. پهپادها یا جنگنده‌های ردارگریز اغلب اوقات دارای طراحی ویژه‌ای هستند که از انعکاس مناسب امواج و سیگنال‌های شناساگر جلوگیری می‌کند.

عدم دید که با پرواز در ارتفاع بالا و با سرعت زیاد و پرواز در نزدیکی زمین و بین موانع زمینی مانند کوه‌ها و ناهمواری‌ها همراه است نیز می‌توانند در راستای پنهانکاری باشند.

از دیگر روش‌ها برای پنهان ماندن از رصد توسط دشمن می‌توان به اخلال در سیگنال‌های شناسایی اشاره کرد که در آن سیستم‌های اخلال‌گر الکترونیکی و راداری پهپادها یا هواپیماهای جنگی گاهی باعث کور کردن پوشش راداری می‌شود.

بر این اساس، همانگونه که سیستم‌های کشف هدف و پدافندی در حال توسعه هستند به همین موازات پهپادها و پرنده‌های پنهانکار نیز از روش‌های جدیدی برای استتار در برابر چشم مسلح و رادارها استفاده می‌کنند.

این روش‌ها برای مقابله با امواج شناساگر راداری و دید مسلح به کار می‌روند:

در راستای میزان بازتاب امواج راداری از مواد پلیمری الکتروکرومیک برای پنهانکاری وکنتراست بالا استفاده می‌شود که می‌تواند برای کنترل میزان بازتاب از سطح فلز به کار گرفته شود.

طراحی و ساخت موتور سرامیکی برای جذب امواج رادار و کوچک کردن ابعاد موتور همراه با نویز از روش‌های مقابله باسیستم‌های راداری است که در آینده توسعه پیدا می‌کنند.

از روش‌های دیگر طراحی و ساخت مواد با قابلیت تغییر میزان جذب امواج راداری است که غالبا از ژل‌هایی استفاده می‌شود که توانایی جذب میزان مشخصی از امواج تابیده شده را دارند.

در طراحی برای پنهان‌سازی از امواج فروسرخ، شار خروجی موتور هواپیما یا پهپاد را با هوای سرد محیط مخلوط می‌کنند و از مجرای انتهایی به بیرون می‌فرستند.

طراحی مناسب آیرودینامیکی برای پرواز در ارتفاعات خیلی بالا و سرعت فرا صوت از دیگر روش‌هایی است که می‌توان برای پنهان ماندن از امواج رادارها استفاده کرد.

حضور در ارتفاعات بالا نیازمند طراحی بدنه مناسب متناسب با درجه حرارت محیط یا تشعشعی است و نیازمند طراحی مشابه فضاپیماها است زیرا از یک سو باید مقابل تنش‌های حرارتی مقاومت کند و از سوی دیگر سرعتش بالا باشد تا از دید رادارهای فرا افق پنهان ماند. 

طراحی و ساخت سیستم تصویرسازی مجازی روی بدنه هواپیما یا پهپاد با استفاده از ال.ای.دی یا همان روش اختاپوس از مواردی است که دانشمندان در حال بررسی روی آن هستند.

البته فناوری‌های استفاده شده در پهپادهای فعلی در جهان هرگز به مرز فناوری‌های معرفی شده فوق نزدیک نشده‌اند اما با طراحی‌های آیرودینامیکی و استفاده از ژل‌های انعکاس دهنده امواج می‌توانند تاحدودی از سامانه‌های کشف و انهدام پدافندهای هوایی فرار کنند.

چندی پیش خبری منتشر شد و در آن از شکست سامانه گنبد آهنین در تشخیص پهپاد ایوب خبر داده شده بود.

پهپاد ایوب توانست به عمق سرزمین‌های اشغالی نفوذ کند و تا 40 کیلومتری دیمونا نیز برسد و این درحالی انجام شد که سامانه گنبد آهنین نتوانست آن را تشخیص و منهدم کند تا در نهایت رهگیری با تاخیر بسیار صورت گرفت.

ایوب از فناوری استفاده کرده است که سامانه خبرساز و گران گنبد آهنین نیز نتوانسته است آن را تشخیص دهد و علت این عدم تشخیص نیز استفاده از یکی از فناوری‌هایی است که در بالا نیز مطرح شد.