درخواست معافیت «شل» از تحریم ایران

به گزارش گروه اقتصاد بین الملل فارس به نقل از رویترز، منابع آگاه گفتند، شرکت رویال داچ شل، یکی از بزرگترین شرکت های نفتی جهان به دنبال دور زدن تحریم ها علیه ایران است تا بتواند از طریق صادرات غلات و در قالب معاملات تهاتری با ایران توسط شرکت آمریکایی کارگیل، بدهی 1.4 میلیارد دلاری خود به این کشور را تسویه کند.

شل قصد دارد بدهی خود را که به دلیل دیرکرد، هر روز سود آن افزایش می یابد به ایران بپردازد، اما به دلیل تحریم های اتحادیه اروپا قادر نیست از طرق معمول حساب خود را با شرکت ملی نفت ایران تسویه کند.

این شرکت امیدوار است بتواند اجازه مقامات آمریکایی، انگلیسی و آلمانی را برای تسویه بدهی خود در قالب صادرات غلات به تهران کسب کند. مقامات این کشورها برای موافقت با صدور کالاهای مرتبط با اهداف بشردوستانه به ایران تحت فشار قرار دارند.

یک منبع آگاه در این باره اظهار داشت: «شل می خواهد بدهی خود به شرکت ملی نفت ایران را بپردازد. آنها تمایل دارند روابط دوستانه شان را برای روزهایی که تحریم ها برداشته خواهد شد، حفظ کنند.»

یک منبع دیگر در گفت‌وگو با رویترز افزود: «مبادلات تهاتری تنها راه پیش روی شل است... آنها در حال بررسی چندین گزینه هستند. اصلی ترین گزینه شرکت کارگیل است.»

مقامات شرکت شل و شرکت کارگیل حاضر به اظهار نظر در این زمینه نشده اند.

شرکت شل تا پیش از فرا رسیدن موعد اجرای تحریم های اتحادیه اروپا در ابتدای جولای به خرید نفت از ایران ادامه می داد و این در حالی بود که سایر شرکت های نفتی اروپایی خواهان توقف پیش از موعد واردات نفت از ایران بودند.

تقاضای موافقت با پیشنهاد پرداخت پول نفت ایران در قالب معاملات تهاتری، آمریکا و انگلیس را بر سر یک دو راهی قرار داده است. در حالی که این کشورها می خواهند از انجام هر کاری که فشار اقتصادی بر ایران را کاهش دهد، خودداری ورزند، اما از سوی دیگر نیز با اتهامات بسیاری در زمینه تحمیل تحریم های غیر انسانی بر مردم ایران مواجه اند. در صورتی که این کشورها با پیشنهاد شرکت شل مخالفت کنند، این بدان معنا خواهد بود که کشورهای اروپایی عمدا از رسیدن کالاهای اساسی بشردوستانه به ایران جلوگیری می کنند.

یک منبع مطلع گفت: «آنها قصد دارند به این پیشنهاد نه بگویند، زیرا کل این ایده (تحریم) به منظور کاهش درآمدهای نفتی ایران مطرح شده، اما تحریم ها اکنون با این واقعیت در هم آمیخته که این موضوع مربوط به صادرات مواد غذایی است.»

وزارت امور خارجه آمریکا از هرگونه اظهار نظری در این باره خودداری کرد. سخنگوی وزارت خزانه داری انگلیس نیز گفت، نمی تواند درباره موارد خاص اظهار نظر کند، اما وی افزود: «دولت انگلیس به طور کامل از رژیم سرسختانه تحریم های اتحادیه اروپا علیه ایران حمایت می کند.» وزیر امور اقتصادی آلمان نیز از هرگونه اظهار نظر در این خصوص خودداری کرد.

مارک دوبوویتز، رئیس بنیاد آمریکایی موسوم به دفاع از دموکراسی که البته طرفدار وضع تحریم های سرسختانه علیه ایران است، اظهار داشت: «مبادله ای که برای مستثنی شدن از تحریم های بانکی، بیمه ای، حمل و نقل و ممنوعیت معامله با شرکت ملی نفت ایران به موافقت سه کشور نیاز دارد، مبادله بسیار پیچیده ای است... آنها نگران این مسئله هستند که این مورد به رویه ای برای سایر شرکت هایی که به ایران بدهی دارند تبدیل شود.»

منابع غربی می گویند تحریم های امسال در زمینه بانکی، نفت، بیمه و حمل و نقل علیه دولت ایران موجب کاهش نیمی از صادرات نفت ایران شده است.

تحریم ها صادرات غلات و سایر مواد غذایی را در بر نمی گیرند، اما ایران که دسترسی خود به سیستم بین المللی بانکی را از دست داده، ناگزیر است برای واردات غلات مبلغ بیشتری را بپردازد. تجار غلات انتظار دارند ایران تا پایان سال 2012، حدود 5 میلیون تن گندم از بازار آزاد خریداری کند که بخشی از آن از شرکت آمریکایی کارگیل خواهد بود.

محموله غلات مورد نظر داچ شل به ارزش 1.4 میلیارد دلار 80 درصد نیاز سالیانه ایران به واردات گندم را برطرف می سازد. غلات صادراتی به ایران می تواند شامل گندم، ذرت و جو باشد که با محاسبه هزینه حمل و نقل، قیمت هر تن آن حدود 300 دلار خواهد بود.

در صورت انجام این مبادله، ایران که با کاهش ذخایر ارزی مواجه است، موقتا از پرداخت میلیون ها دلار برای خرید گندم از بازار آزاد بی نیاز خواهد شد.