به گزارش خبرگزاري فارس از قم به نقل از مركز خبر حوزه، آيتالله سيد احمد
خاتمي در نشستي با عنوان جامعه نمونه از ديدگاه نهجالبلاغه كه در محل
سالن قدس مجمتع آموزش عالي امام خميني (ره) قم برگزار شد، اظهار داشت:
جامعه نمونه از ديدگاه نهجالبلاغه، چند عنصر اساسي دارد كه بايد همه آنها
در كنار هم باشند تا جامعه مطلوب و نمونه پديد آيد.
*جامعه مطلوب از ديدگاه امام علي (ع)
عضو دبيرخانه خبرگان رهبري در بيان يكي از اصول جامعه مطلوب از ديدگاه
امام علي (ع) گفت: جامعه نمونه از ديدگاه امام علي (ع) جامعهاي است كه
شهروندان آن در پي وحدت باشند و همه به دنبال اين باشند كه دلها روز به
روز به هم نزديكتر شوند چراكه دست خداوند همواره با جماعت است.
وي تأكيد كرد: بر اساس آيات قرآن بايد از تفرقه و تكروي در جامعه پرهيز شود چراكه تفرقه در همه جا حتي بين خوديها زيانبار است.
عضو شوراي عالي حوزههاي علميه گفت: ممكن است كه در جامعه ما نيز
اختلاف سليقه باشد اما بايد به خاطر خدا آنها را كنار گذاشت و در يك مسير
حركت كرد.
وي ادامه داد: البته تحقق وحدت در كشور هزينه دارد و براي رسيدن به
آن بايد هزينهها را پرداخت كرد كه مهمترين اين هزينهها، تحمل سليقههاي
يكديگر است و بدون اين تحمل سلايق مختلف وحدت امكانپذير نيست.
آيتالله خاتمي در مورد هزينههاي ديگر تحقق وحدت در كشور هم گفت: برخورد استدلالي با نظريات مختلف، انصاف در نگاهها و عملكردهاست.
وي در تشريح اصل انصاف در عملكردها و برخوردها براي تحقق وحدت اظهار
داشت: انصاف يعني حرف حق را از هر كسي كه باشد بايد پذيرفت و به آن احترام
گذاشت.
*تكريم شخصيت يكديگر گامي در تحقق وحدت
امام جمعه موقت تهران در مورد هزينه ديگر تحقق وحدت در كشور افزود:
تكريم شخصيت يكديگر در جامعه اصلي است كه قطعا ما را در رسيدن به وحدت كمك
ميكند كما اينكه قرآن نيز ميفرمايد اگر كسي راه خطايي را رفت، عيب از
يكديگر نگيريد و خوشحال نباشيد كه ديگري در چاه افتاده است، قرآن ميگويد
كه حتي به كفار هم فحش ندهيم.
وي در بيان عناصر اساسي جامعه نمونه از ديدگاه نهجالبلاغه گفت:
نخستين عنصر قانون ثابت براي يك جامعه است كه بر اساس كلام علي (ع) و
نهجالبلاغه قرآن كه كتاب خداست، بهترين قانون است و البته نهجالبلاغه را
نيز ميتوان به نوعي تفسير قرآن كريم دانست.
* قانون خوب به خودي خود كارايي ندارد
عضو هيئت رئيسه خبرگان رهبري عنصر دوم جامعه نمونه از ديدگاه
نهجالبلاغه را حاكم صالح دانست و تصريح كرد: اگر يك جامعهاي قانون خوب
داشت اما حاكم آن صالح نبود، قانون خوب آن جامعه به خودي خود كارايي
ندارد.
وي ادامه داد: فرهنگ ديني يك جامعه عنصر بسيار مهمي است كه حتي اگر
يك جامعه قانون خوب و حاكمي صالح داشت اما از اين فرهنگ ديني و ارزشي
بينصيب بود، آن جامعه نميتواند جامعهاي نمونه يا جامعهاي ديني باشد.
آيتالله خاتمي در ادامه سخنان خود با اشاره به اصول تحقق جامعه
نمونه از ديدگاه حضرت علي (ع) اظهار داشت: نخستين اصل از نظر امام علي (ع)
براي تحقق جامعه نمونه جامعهاي است كه خدامحور باشد، يعني جامعه كه در
صدر انديشههايش خدا باشد.
وي با اشاره به خطبه 76 نهجالبلاغه گفت: بهترين نوع عشق به خدا آن
است كه فردي به خاطر خداوند تمام ملاحظات عاطفي و حزبي را كنار گذارد.
استاد حوزه علميه قم دومين اصل از اصول مورد نظر امام علي (ع) براي
تحقق جامعه اسلامي را حقمداري و حقمحوري دانست و خاطرنشان كرد: جامعهاي
را ميتوان حقمحور و حقمدار دانست كه حقيقت روح عدالت اجتماعي در آن
ديده شود و اصلا انبيا نيز آمدند تا فرهنگ عدالت را در جوامع نهادينه
كنند.
وي تأكيد كرد: جامعه آنگاه به عدالت ميرسد كه فرهنگ عدالتخواهي در
آن نهادينه شود و اگر اينگونه نشد، محال است كه عدالت در آن جامعه تحقق
يابد.
*مطلق گرايانه نگاه كردن مطلوب جامعه ديني نيست
آيتالله خاتمي اظهار داشت: مطلق گرايانه نگاه كردن مطلوب يك جامعه
ديني نيست و براي تحقق يك جامعه نمونه و اسلامي بايد از آن دوري كرد.
وي با اشاره به آياتي از قرآن كريم كه در باره علماي يهود آمده است،
گفت: در جامعه مطلوب اگر كسي كه قبلا در راه كج ميرفته اما امروز راه
درست ميرود، نبايد حقش ضايع شود.
امام جمعه موقت تهران ادامه داد: جامعه نمونه جامعهاي است كه
حقمداري در نگاه خود داشته باشد و مسئولانش در انتصابات و در اجراي احكام
بر اساس رابطه عمل نكنند.
وي افزود: جامعه مطلوب جامعهاي نه رابطه محور بلكه جامعهاي
ضابطهمحور است، جامعهاي كه رابطهمحور باشد و پارتي بازي در آن حرف اول
را بزند، نميتوان آن را جامعه ديني و نمونه ناميد.
آيتالله خاتمي خوره جامعه اسلامي را رابطهمحوري به جاي ضابطهمحوري
دانست و گفت: در يك جامعه اسلامي عملكرد مسئولان تابلو اسلام است و از اين
رو مردم اسلام را در عملكرد مسئولانش ميبينند.
وي افزود: اگر مسئولان يك جامعه اسلامي در رفتارهايشان ضابطهمحوري
كردند، كارهاي آنان به اعتلاي اسلام و تحقق يك جامعه نمونه از ديدگاه
نهجالبلاغه كمك ميكند اما اگر خداي ناكرده رابطهمحوري كردند، به اسلام
خيانت كردهاند.
عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم در بيان سومين ويژگي جامعه ديني از
نگاه مولا علي (ع) گفت: نظم محور بودن جامعه از ديگر اصولي است كه از نظر
امام علي (ع) براي تحقق جامعه نمونه لازم است.
وي در ادامه اظهار داشت: امام علي (ع) ميخواهد به ما انسانها بگويد
هر اندازه كه تقوا مهم است و اهميت دارد، نظم نيز با اهميت است و واقعا هم
آنها كه مانند امام خميني (ره) در زندگي نظم داشتند، بيشترين بهره را
بردند.