مدیریت بحران انرژی؛ مقایسه تدابیر دولت‌ شهید رئیسی و دولت فعلی اصلاحات

به گزارش سرویس سیاسی پایگاه خبری 598، تصمیم اخیر دولت چهاردهم در قطع سراسری برق، که در مقیاسی گسترده و به‌ویژه در آستانه فصل سرد سال اجرا شد، تحلیل‌ها و واکنش‌های متفاوتی را در بین کارشناسان و رسانه‌ها به دنبال داشته است. این تصمیم که در شرایط حساس منطقه اتخاذ شد، در حالی که موضوع عملیات «وعده صادق ۳» و احتمال پاسخ‌ نظامی به تهدیدات رژیم صهیونیستی در میان است، می‌تواند تأثیرات منفی بر #افکار_عمومی برجای گذاشته و موجب افزایش نارضایتی‌ها شود. در این میان، عده‌ای معتقدند که اتخاذ تدابیر مشابه دولت قبل می‌توانست از بروز چنین بحران‌هایی جلوگیری کرده و نارضایتی عمومی را کاهش دهد.

اهمیت افکار عمومی در بیان رهبر معظم انقلاب: 

ببینید، مسائل اساسی باید با افکار عمومی مطرح بشود، افکار عمومی با نیازهای اساسی آشنا بشوند؛ [این‌گونه] اندیشه‌ها فعّال خواهد شد. اندیشه‌های نو، جوانهای صاحب فکر درباره‌ی مسائل مهمّی که با افکار عمومی مطرح میشود، فعّال میشوند، آن را به نصاب لازم میرسانند؛ لذا مسائل مهم را، از جمله همین مسئله‌ی تحوّل را مطرح میکنیم. اگر افکار عمومی استقبال نکند از یک فکر، این فکر به عمل و تحقّق نمیرسد؛ صرفاً یک امواجی در فضا خواهد بود، یک چیزی انسان میگوید، بعد هم فراموش میشود؛ یا چند سطر بر روی کاغذ [خواهد بود]. برای اینکه خواسته‌ها و مطالبات بزرگ تحقّق پیدا بکند، باید با مردم، با صاحبان فکر، با افکار عمومی مردم مطرح بشود. (بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی ۱۴۰۲/۰۱/۰۱)

مقایسه سیاست‌های دولت اصلاحات با رویکردهای مدیریت انرژی دولت شهید رئیسی

یکی از جنبه‌های کلیدی این موضوع، مقایسه سیاست‌های دولت اصلاحات با رویکردهای مدیریت انرژی دولت شهید رئیسی است. در دولت قبل، با پیش‌بینی‌های بلندمدت و برنامه‌ریزی‌های منسجم، تلاش شد تا چالش‌های حوزه انرژی با حداقل اثرات منفی بر زندگی مردم مدیریت شود. برای مثال، دولت پیشین با تمرکز بر افزایش ظرفیت نیروگاهی تولید برق، بهینه‌سازی مصرف انرژی، اجرای برنامه‌های صرفه‌جویی در دستگاه‌های #اجرایی و اطلاع‌رسانی گسترده، توانست در شرایط سخت اقتصادی و تحریمی، قطعی‌های گسترده برق را به حداقل برساند.

کاهش فشار عمومی از طریق مدیریت شفاف و تدریجی
دولت سیزدهم با به‌کارگیری رویکردهای برنامه‌ریزی شده و زمان‌بندی دقیق، از اجرای سیاست‌هایی که به‌طور ناگهانی و بی‌مقدمه نارضایتی عمومی ایجاد کند، پرهیز کرد. در مواجهه با بحران‌های مشابه، این دولت تلاش کرد تا با شفافیت در اطلاع‌رسانی، از بروز التهاب عمومی جلوگیری کرده و اعتماد مردم به تصمیمات دولتی را حفظ کند. این در حالی است که در دولت چهاردهم، به‌کارگیری تصمیم‌های فوری و کمبود #اطلاع‌رسانی مناسب، موجب نارضایتی و ایجاد سوالات بسیاری در افکار عمومی شده است که می‌توانست با شفافیت و توجه به تجربیات قبلی، از چنین بحرانی پیشگیری شود. در همین خصوص حمید رسایی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در شبکه اجتماعی ایکس خطاب به عباس علی آبادی وزیر نیرو نوشت:

یک هفته است که همه جا صحبت از خاموشی بی سابقه نیمه پاییز و زمستان است اما شما یک توضیح و عذرخواهی، حتی یک کلمه سخن از وزیر نیرو نمی شنوید! انگار چنین وزارت خانه و چنین وزیری وجود ندارد! شاید خبر استیضاح بابت این بی تدبیری که مردم را اینطور به زحمت انداخته، زبان وزیر را باز کند.

در شرایطی که عملیات وعده صادق ۳ و احتمال واکنش‌های نظامی به تهدیدات رژیم صهیونیستی مطرح است، یکی از عوامل کلیدی حفظ #اعتماد عمومی و تقویت حمایت مردم از سیاست‌های امنیتی است. دولت قبل با توجه به همین نکته مهم، تلاش کرد تا سیاست‌های خود را به گونه‌ای تنظیم کند که موجب #همگرایی بیشتر مردم با تصمیمات نظامی شود. در حالی که این قطعی برق به‌عنوان عاملی در افزایش نارضایتی عمومی عمل کرده و باعث شده که نگرانی‌ها نسبت به اجرای وعده‌های امنیتی، به‌ویژه در سطح عملیاتی مانند عملیات وعده صادق ۳، بیشتر شود.

ضرورت توجه به نیازهای اولیه مردم در سیاست‌گذاری انرژی
دولت قبل با درک نیازهای واقعی مردم و تأمین نیازهای اساسی آنان، به‌ویژه در حوزه انرژی و تامین رفاه عمومی، برنامه‌های خود را بر مبنای حفظ استانداردهای زندگی برای مردم تدوین کرد. این رویکرد موجب شد تا در عین مواجهه با بحران‌ها، ثبات نسبی در حوزه انرژی حفظ شود. اکنون، در تصمیم اخیر دولت چهاردهم، عدم توجه کافی به پیامدهای اقتصادی و اجتماعی چنین قطعی سراسری برق، می‌تواند به عنوان یکی از نقاط ضعف در سیاست‌گذاری‌های جاری در نظر گرفته شود.

در نهایت، نمی‌توان دولت فعلی را به‌طور قطعی متهم به قصد ایجاد نارضایتی عمومی دانست؛ اما به‌نظر می‌رسد که #بازنگری در سیاست‌های مدیریت انرژی و بهره‌گیری از تجربیات #مثبت دولت پیشین می‌تواند به‌عنوان یک راهکار مؤثر در کاهش فشارهای عمومی و پیشگیری از بروز نارضایتی‌های بیشتر عمل کند. در چنین شرایط حساسی، لازم است دولت با شفافیت بیشتر در اطلاع‌رسانی و به‌کارگیری تدابیر مشابه دولت قبل، از بروز چالش‌هایی که می‌تواند در اجرای سیاست‌های امنیتی و سیاسی کشور تاثیر منفی بگذارد، پیشگیری نماید.