به گزارش پایگاه خبری 598، کاظم کامران شرفشاهی در گفتوگو با خبرگزاری میزان درباره اهمیت و جایگاه شاهنامه گفت: ابوالقاسم فردوسی طوسی از برترین و بزرگترین شاعران فارسیسرا است. به گواه تاریخ حکیم نامدار طوسی، کار سرایش شاهنامه را در ۲۵ اسفند به پایان رساند، اما روز ولادت او را با عنوان روز فردوسی نامگذاری کردند. بدین ترتیب شاهنامه در زمره آثار ارزنده پارسی قرار گرفت و به عنوان اثری ماندگار برای ایرانیان تبدیل شد. شاهنامه نه تنها به عنوان یک اثر حماسی ملی بلکه به عنوان یک شاهکار حماسه بشری به وجود آمد. هزارهٔ شاهنامه آیینی بود که به پیشنهاد بنیاد شاهنامهٔ فردوسی بنا شد.
این شاعر درباره شاهنامه بیان کرد: شاهنامه تنها یک اثر حماسی نیست، بلکه این کتاب دربرگیرنده درسهای بزرگ برای زندگی انسان و نشاندهنده مسیر رشد و شکوفایی فکری و فرهنگی است. این نکته شایان ذکر است که در بین خیل عظیمی از شاعران و سخنوران ادب فارسی لقب حکیم تنها به تعداد خاصی از شاعران داده شده که حکیم ابوالقاسم فردوسی یکی از برترین آنها است. این مهم بیانگر ژرفای اندیشه این سخنور نامدار و نکاتی است که میتواند زندگی انسان را دگرگون کند و بهبود اوضاع اجتماعی را رقم بزند.
وی درباره فردوسی گفت: ابوالقاسم فردوسی طوسی در زمان محمود غزنوی میزیست، او آغاز زندگی را در روزگار سامانیان و همزمان با جنبش استقلالخواهی و هویتطلبی در میان ایرانیان سپری کرد، لذا پشتیبانی حاکمان سامانی زمینه را برای شکوفایی فردوسی فراهم کرد. از سوی دیگر مسیری که فردوسی در سرایش اشعارش در پیش گرفت، سبب شد تا تاریخ پیش از اسلام به تاریخ پس از اسلام در ایران پیوند داده شود.
شرفشاهی در همین راستا ادامه داد: شاهنامه در ادبیات جهان دارای مقام و منزلتی بسیار بالا است که غالباً در طول سالها و به مناسبتهای گوناگون از آن یاد میشود. برگزاری نشستهای گوناگون درباره این اثر ادبی بزرگ خود گواه ارزش و اهمیت این اثر ادبی ارزنده است. در این راستا ویژه برنامههایی با هدف تکریم از حکیم ابوالقاسم فردوسی نیز برگزار شده است، اما اثر گرانسنگ او یعنی شاهنامه توانست با گوشت و پوست ایرانیان عجین شود و ماندگار بماند، لذا شایسته است که کشور ما همچنین سایر کشورهای پارسیزبان این اثر را گرامی داشته و در جهت حفظ و معرفی این اثر بزرگ به جهانیان کوشش فراوانی داشته باشند.
وی به رویکرد جامعه امروز در قبال شاهنامه اشاره کرد و افزود: جای دریغ است که گفته شود اگر چه در گذشته وسایل ارتباط جمعی با این وسعت و با این توانمندی وجود نداشته است، اما مردم با شاهنامه مانوستر بودند و از طریق نقالان داستانهای شگفتانگیز و شیرین این اثر ادبی را میشنیدند و نکاتی پندآموز و حکمتافزا از این اثر دریافت میکردند و با گوش جان میشنیدند.
شاهنامه اثری حکمتآموز
دبیر جشنواره قلم زرین بهرهبرداری از شاهنامه به عنوان یک اثر ادبی فارسی را یک رویکرد دانست و تاکید کرد: طی سالهای اخیر توجه به داستانهای شاهنامه و مطالب عمیقی که در این اثر گرانبها ارائه شده است، در سطح جهان مورد توجه قرار داشته و داستانها و اندیشههای فردوسی مورد استقبال بسیار قرار گرفته است، لذا جای آن دارد با توجه به داستانهای ارزنده این کتاب جذاب، ساخت برنامههای فرهنگی متعدد در گروههای سنی مختلف انجام شود.
داستانهای الهام بخش شاهنامه
شرفشاهی وظایف رسانهها را مورد بررسی قرار داد و گفت: از رسانههای داخلی و هنرمندان انتظار میرود تا با رویکردی متفاوت نسبت به اثر جاودانه شاهنامه توجه داشته باشند و در این راستا شاهنامه و قصههای آن را به متن جامعه بیاورند. بیان این داستانها در سطح مدارس و حتی در سطح دانشگاهها باید بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد، البته باید این مهم را نیز یادآوری کرد که گذشتگان ما میکوشیدند تا به هر نحوی فرزندان خود را با این داستانها آشنا کنند و آنان را با شاهنامه انس دهند. داستانهای کتاب شاهنامه پرمغز و درسآموز است و میتوان تجربیات آن را در طول زندگی به خوبی به کار گرفت و در مسیر درست زندگی گام برداشت.
وی بار دیگر تاکید کرد: استفاده مناسب از داستانها و بهکارگیری آنها با کمک فناوری جدید میتواند بهترین فرصت برای بهرهگیری و عرضه این اثر گرانقدر یعنی شاهنامه باشد، اما این مسئله نیازمند سرمایهگذاری کلان بوده و همچنین دعوت از صاحبنظران در این زمینه یک امر ضروری به نظر میرسد.
شاهنامه یا خداینامه
دبیر جشنواره قلم زرین لزوم توجه بیش از پیش به شاهنامه را مورد بررسی قرار داد و تاکید کرد: از رسانه ملی و سایر رسانهها انتظار میرود با نگرشی نو و جدید به اثر مهم فردوسی یعنی شاهنامه نگاه کنند و در این راه تلاش فراوان داشته باشند، زیرا پیام بزرگ و تاریخساز فردوسی میتواند از این طریق به نسلهای آینده انتقال یابد. از سوی دیگر شاهنامه اگرچه به ظاهر کتابی تاریخی و حماسی است، اما این کتاب مهم از آیات قرآن کریم و روایات گرفته شده است، به گونهای که برخی از پژوهشگران بر این باورند که این کتاب میبایست خداینامه نام گیرد. شاهنامه کتابی است که با ستایش دانایی آغاز شده است و در تمام مراحل نقل و داستانهای اساطیری مخاطب را به این اندیشه و تفکر وا میدارد که نقش پروردگار و هستی تا چه اندازه پررنگ و مهم است، همین نکته رمز مانایی کتاب شاهنامه بوده و تأثیر فراوان وسرنوشتسازی بر تفکر و رشد و سازندگی جامعه خواهد داشت.
شرفشاهی به ویژگیهای دیگر شاهنامه اشاره و خاطرنشان کرد: در شاهنامه واژههای اصیل پارسی بسیاری به کار رفته و در عین حال این کتاب موجب احیا و زنده شدن بسیاری از آداب و رسوم زبان ما شده است. همچنین توجه به حفظ فرهنگ ایرانی از جمله نکاتی است که در این کتاب به خوبی مطرح شده است و باید در حفظ و نگهداری آن اهتمام ورزید.