به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه 598، با وجود این که یک سال دوره زمانی مناسبی برای بررسی عملکرد یک دولت نیست، اما به هر روی میتوان از اقدامات و برنامههای دولت درابتدای راه، آینده را پیشبینی کرد؛ این درحالی است که درهمین یک سال اخیر و باوجود تمام مشکلاتی که ازسالهای قبل برجای مانده بود، دولت سیزدهم توانست عملکرد قابل قبولی از خود نشان دهد. موضوعی که 30 اقتصاددان و کارشناس اقتصادی برآن صحه میگذارند و به کارنامه دولت آیتالله سیدابراهیم رئیسی نمره قبولی میدهند. به اعتقاد این کارشناسان، عملکرد موفق دولت سیزدهم در سال نخست را میتوان در طیف وسیعی از شاخصها و اقدامات بررسی کرد که اصلاح سیاست ارزترجیحی، ارتباط قوی با همسایگان، مهار نرخ رشد نقدینگی و پایه پولی، ارتقای شفافیت و مبارزه با فساد و... نمونههایی از آن است. کارشناسان اقتصادی معقتدند دولت رئیسی کشور را در شرایط مینگذاری شده و با انبوهی از بدهیها تحویل گرفت،اما در 12 ماه اخیر اقدامات قابل توجهی انجام داد. در ادامه نظر30 اقتصاددان و کارشناس اقتصادی درباره عملکرد یک ساله دولت سیزدهم را میخوانید:
ایجاد زیرساخت برای اصلاحات ساختاری
جمشید عدالتیان / اقتصاددان و فارغالتحصیل اقتصاد از دانشگاه کاسل آلمان
دولت سیزدهم در این 12 ماه، اصلاحات ساختاری و بنیادی بسیاری از جمله اصلاح ارز ترجیحی، شفافسازی یارانهها، ثبات نسبی در اقتصاد، کنترل نقدینگی و...انجام داد و پیامدهای مثبتش را در سالهای آینده خواهید دید.
چند سال دیگر نتیجه تصمیمات اقتصادی نمایان میشود
علیاکبر لبافی / معاون وزیر اسبق کار
اقدامات دولت سیزدهم در حوزههای پولی، مالی، مالیاتی و یارانهای در یک سال اخیر بسیار مشهود است. البته گرانیها همچنان به قوت خود باقی است اما نکته مهم این است که روند افزایشی قیمت، محصول این دولت نیست. دولت سیزدهم اصلاحات بنیادین خوبی انجام داده که نتیجهاش چند سال دیگر مشخص میشود.
سیاستگذاری بودجه، یکی از اقدامات مناسب دولت سیزدهم
عباسعلی ابونوری / اقتصاددان، دکترای اقتصاد از دانشگاه هند و رئیس سابق دانشکده اقتصاد تهران مرکز
یکی از مواردی که میتوان در خصوص نحوه عملکرد اقتصادی دولت سیزدهم در یک سال ابتدایی حضورش مورد بررسی قرار داد و آن را محک زد بودجهریزی و سیاستهای مربوط به آن است که در آن اقدامات خوبی صورت گرفته است. دیگر مثل گذشته هر روز نوسان نداریم و دولت توانسته نوسانات را مدیریت کند.
کنترل نقدینگی، یکی از اقدامات 365 روزه دولت
سجاد پادام / کارشناس سابق مرکز پژوهشهای مجلس
مدیریت و کنترل نقدینگی یکی از مهمترین اقداماتی است که دولت سیزدهم آن را انجام داده است. همچنین دولت فعلی تلاش کرده اقتصاد داخلی مثل قبل دستخوش نتیجه سیاست خارجی نشود. تلاش شده اقتصاد داخلی ایران با سیاست خارجی گره نخورد که نتایج این اقدام حداقل سه سال آینده نمایان میشود.
دولت سیزدهم برای ثبات اقتصادی تلاش میکند
حمید حاجاسماعیلی / فعال کارگری
معمولاً نتایج برنامههای اقتصادی دولتها را در بلندمدت میتوان مشاهده کرد. میتوانیم ثمره گامهایی را که در یک سال اخیر در بخش اقتصاد برداشته شده در یک سال آینده مشاهده کنیم.
حذف ارز 4200، گامی مهم که دولت سیزدهم برداشت
محمدصادق علیپور / اقتصاددان و مدیرکل سابق مرکز آمار
اصلاح ارز ترجیحی یکی از اقدامات مهمی بود که دولت فعلی با شهامت انجام داد، زیرا چنین اقدامی نیاز ضروری اقتصاد کشور ما بود. افزایش قیمتی که در حال حاضر و پس از حذف ارز 4200 تومانی ایجاد شده به علت تورم ذهنی افراد جامعه است که بر قیمت کالاها و خدمات تأثیر داشته و آنها را دستخوش افزایش کرده است. اثرات این تورم ذهنی نیز در 3 تا 4 سال آینده از بین خواهد رفت.
اقدامات دولت رئیسی 2 سال دیگر خودش را نشان میدهد
مهدی حنطه ، اقتصاددان و عضو هیأت علمی دانشگاه
اغلب اقدامات صورت گرفته در 12-11 ماه اخیر زیرساختی بوده و 2 سال دیگر تأثیرات آن نمایان میشود. یادمان نرود دولت رئیسی با انبوهی از مشکلات و چالشها اقتصاد را تحویل گرفت. میتوان به عملکرد دولت در این یک سال اخیر نمره17 از 20 داد.
اقدامات مهم دولت سیزدهم در حوزه مالیات
امیرعلی سیفالدین، کارشناس اقتصادی و عضو هیات علمی دانشگاه
اقداماتی که دولت جدید در 360 روز ابتدایی حضور خود در خصوص زنجیره تأمین انجام داد یکی از اقدامات مفید برای اقتصاد ایران محسوب میشود که در حال حاضر نیز اثرات آن را در جامعه میبینیم. یکی دیگر از اقدمات دولت سیزدهم حذف گلوگاههای فساد بود. علاوهبر آن در حوزه مالیات نیز اتفاقات خوبی در حال وقوع است که تقریباً بیسابقه است و بسیاری از آنها به درستی اطلاعرسانی نشده است.
تأثیرات مثبت مردمی کردن دولت در اقتصاد
محمود دودانگه، رئیس سابق مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی
یکی از اقداماتی که میتوان از شروع به کار دولت سیزدهم نام برد تسهیل فضای کسب و کار است. علاوهبر آن مردمی کردن دولت نیز گامی پراهمیت در بخش اقتصاد داخلی محسوب میشود. همچنین این دولت از خلق پول جلوگیری کرده است و این مسأله نیز میتواند اثرات مثبتی داشته باشد که به زودی در حوزه تورم آثارش را مشاهده خواهید کرد.
افزایش تعاملات اقتصادی با کشورهای همسایه
رضا غلامی، تحلیلگر مسائل اقتصادی
در یک سال ابتدایی حضور دولت سیزدهم، اقدامات زیرساختی متعددی انجام شد که یکی از مهمترین آنها، تعاملات اقتصادی و تجاری بیشتر با کشورهای همسایه است. با افزایش تعاملات، با رشد اقتصادی مواجه خواهیم شد و علاوهبر آن ارزآوری نیز افزایش یافته و قیمت ارز در کشور افت میکند، اما برای لمس اثرات مستقیم تعاملات با همسایگان باید 4 تا 5 سال زمان صرف کرد. دولت قبل کلاً ارتباط با همسایگان را قطع کرده بود.
احیای فعالیت کارخانههای نیمهتعطیل
ساسان شاهویسی، اقتصاددان
نمیتوان از دولت توقع معجزه داشت. دولت سیزدهم در این یکسال کارخانههای بسیاری را که در گذشته تعطیل و نیمهتعطیل بودند، احیا کرد. تعامل با همسایگان و گره نزدن اقتصاد به مذاکرات از جمله اقدامات دولت سیزدهم بود.
دولت سیزدهم در چه شرایطی کشور را تحویل گرفت
مینا مهرنوش، اقتصاددان و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران
باید توجه داشت که دولت سیزدهم در چه شرایطی کشور را تحویل گرفت. این نباید از یادمان برود. بسیاری از اقدامات دولت سیزدهم تا حصول نتیجه زمانبر است. این دولت در همین فرصت اندک ارتباط خوبی با همسایگان برقرار کرد. در تغییر بسیاری از آییننامهها و مقررات فوقالعاده عمل کرد که برای نتیجهگیری مدتی زمان نیز نیاز است.
اقدامات مناسب دولت در بخش نقدینگی
علی سعیدی، عضو سابق شورای عالی بورس
این دولت زمانی سیستم را در دست گرفت که اوضاع خیلی مناسب نبود. هر سیاست اقتصادی در اجرا و برای نتیجه رسیدنش نیازمند حداقل 2-3 سال زمان است. البته در حوزه مدیریت نقدینگی اقدامات مناسبی انجام شده است که ثمراتش بزودی در جامعه نمایان خواهد شد.
دولت قبل جرات اصلاحات نداشت
مهدی موحدی بیکنظر، اقتصاددان و عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد
در حوزه مدیریت نقدینگی و ارتباط با هسایگان اتفاقات خیلی مهمی رخ داده است. نکته مهم این است که دیگر مثل قبل کشور معطل برجام نیست و همه کارها بدون برجام در حال انجام است.
برجستهترین کار دولت
آلبرت بغزیان، اقتصاددان وعضو شورای رقابت
یکی از برجستهترین سیاستهای دولت در حوزه اقتصاد، تسهیل مجوزهای کسبوکار بود زیرا یکی از موانع تولید همین مجوزها بوده است. بسیاری از اقداماتی که دولت انجام داده نتیجهاش زمانبر است و مدتی طول میکشد تا نتیجهاش را ببینیم.
پیامدهای مثبت اصلاحات ساختاری دولت
محمدرضا یزدیزاده، عضو سابق شورای راهبردی نظام مالیاتی
جلوگیری از افزایش پایه پولی و کنترل نقدینگی از جمله اقدامات اساسی دولت سیزدهم در یکسال اخیر است. همچنین تغییر روش یارانهها نیز از اقداماتی بود که دولت روحانی جرأت اصلاح را نداشت. پیامدهای مثبت اصلاحات ساختاری در دولت سیزدهم به زمان نیاز دارد. این دولت کشور را با انبوهی از قرض و بدهی تحویل گرفت.
نتیجه کارهای دولت در حال بروز است
عباس معمارنژاد، معاون وزیر سابق اقتصاد
دولت آقای رئیسی اقدامات مهمی در حوزه هدفمندسازی یارانهها انجام داد که نتیجهاش در سالهای بعد مشخص میشود. همین امروز نتیجهاش در حال بروز است اما تا حصول نتیجه کامل کمی به فرصت نیاز است.
اصلاح نظام ارزی
بهاءالدین حسینی هاشمی، مدیرعامل سابق بانک صادرات
اصلاح ارز ترجیحی از جمله اقداماتی است که در یکسال اخیر رخ داد. دولت قبل نتوانست آن را بهدلیل تبعاتش انجام دهد ولی این دولت تبعاتش را به جان خرید.
توسعه همکاریهای اقتصادی
حمیدرضا مقصودی، عضو هیأت علمی دانشگاه و مدیر اندیشکده اقتصادی قصد
مثبتترین عملکرد دولت بحث همکاریهای اقتصادی منطقهای است که نتایجش زمانبر است. برخی اقدامات دولت نیز قابل مشاهده است، مثل کاهش خاموشیهای برق. تولید برق افزایش شدیدی نسبت به قبل داشته است. همچنین توسعه تجاری نسبت به سال گذشته 50 درصد افزایش داشته است که نتایجش فعلاً برای مردم ملموس نیست و تا ملموس شدن فاصله دارد.
کنترل نقدینگی و اصلاحات یارانهای
محمد کهندل، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه
ارتباط با همسایگان، کنترل نقدینگی و جلوگیری از افزایش پایه پولی و اصلاحات یارانهای از جمله اقدامات اساسی است که در دولت قبل انجام نشده بود. کشور با انبوهی از مشکلات به آقای رئیسی تحویل داده شد و نباید منتظر معجزه باشیم. کشور را در شرایط بدی تحویل دادند!
حمایت از کارآفرینان
مهدیه ضیائیان، دبیر کمیته کارآمدی برنامه و بودجه در مجلس شورای اسلامی
حذف ارز ترجیحی را نمیتوان نادیده گرفت. تأثیرات مثبت این اقدام در اقتصاد کشور 3 تا 5 سال زمان نیاز دارد. حمایت از کارآفرینان، اصلاحات بودجهای و مالیاتی از دیگر اقدامات مثبت است.
کار بزرگ دولت: حذف ارز 4200 تومانی
غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
دولت رئیسی کشور را در یک سال اخیر بدون استقراض از بانک مرکزی اداره کرد، این را نباید فراموش کرد. حذف ارز ترجیحی از جمله اقدامات بزرگی بود که در دولت سیزدهم رخ داد و واقعاً کار بزرگی بود. همچنین ثبات قیمتی نیز از دیگر اتفاقات مهم دیگر بود که تقریباً آغاز شده و ادامه دارد.
توسعه تجارت خارجی
میثم پیله فروش، کارشناس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی
یکی از مهمترین اتفاقات مثبت در این دولت ارتباط گسترده با همسایگان است. تعاملات تجاری با همسایگان بشدت افزایش یافته است. حجم تجارت خارجی و صادرات غیرنفتی در یک سال اخیر با سالهای قبل قابل مقایسه نیست. کنترل نقدینگی و عدم استقراض از بانک مرکزی برای اداره کشور از جمله اقدامات دیگر دولت در حوزه اقتصادی است.
دهکهای پایین شاهد تأثیرات مثبت مردمی کردن یارانه هستند
محمدجواد نظرزاده، مدرس اقتصاد دانشگاه علامه
مردمی کردن یارانهها جز اقدامات مهم و اساسی در اقتصاد کشور بود و باید چنین اقدامی صورت میگرفت. اما هرچه دیرتر این اقدام انجام می شد، میزان رانتها و آسیبها بیشتر میشد. در حال حاضر دهک یک، دو و سه میتوانند ثمرات مثبت این گام اقتصادی را ببینند. سایر دهک ها نیز در یک تا دو سال آینده میتوانند تاثیرات مثبت آن را رصد کنند. همچنین تعاملات و دیپلماسی فعال اقتصادی در یکسال از اقدامات دیگر دولت سیزدهم است که نتایجش بزودی مشاهده خواهد شد
بهبود خدمات بانکی به مردم
حسین رضوی پور، اقتصاددان و استاد اقتصاد دانشگاه
تسهیل اخذ تسهیلات از بانکهای دولتی با استفاده از اعتبارسنجی به جای وثیقه یا با وثیقه قراردادن اوراق بهادار بازار بورس را می توان از اقدامات مهم دولت دانست. علاوه بر آن یکی دیگر از اقدامات دولت مربوط به توقف نسبی رویکرد قیمت گذاری دستوری خصوصاً در خصوص ارز ترجیحی بوده است که منجر به کاهش قاچاق معکوس کالاهای اساسی و جلوگیری از تشدید کسری بودجه دولت شد.
کنترل سریع بازار ارز
حمیدحاجی عبدالوهاب، معاون وزیر اسبق کار
یکی از اقدامات مؤثر بر اقتصاد کشور حذف ارز ترجیحی بود که منجر به کنترل سریع قیمت ارز در کشور شد. همه افراد می توانند در پایان سال چهارم تأثیرات مثبت اقتصادی را شاهد باشند. ارتباط با هسمایگان و دیپلماسی فعال اقتصادی و عقد پیمانهای اقتصادی با کشورهای هسمایه اقداماتی است که ثمره آنها را در آینده مشاهده خواهید کرد.
مدیریت نقدینگی و پایه پولی
عطا بهرامی، تحلیلگر مسائل اقتصادی و فعال اقتصادی
حذف ارز 4200 تومانی و پیمانهای اقتصادی منطقهای از جمله اقداماتی بود که در دولت رئیسی به وقوع پیوست. مدیریت نقدینگی و پایه پولی نیز از دیگر مواردی است که دولت سیزدهم تلاش وافری در این حوزه انجام داده و تبعاتش بهزودی نمایان خواهد شد. این نکته نیز فراموش نشود که دولت قبل، کشور را با ویرانی تحویل داد پس نباید توقع معجزه در سال نخست داشت.
دیپلماسی فعال اقتصادی
علی رهجو، تحلیلگر مسائل اقتصادی
دیپلماسی فعال اقتصادی و انعقاد پیمانها و معاهدههای اقتصادی با کشورهای همسایه، یکی از مهمترین اقداماتی است که دولت سیزدهم در 12 ماه اخیر انجام داده است. برای مشاهده آثار این اقدام، کمی زمان نیاز است.
عدم استقراض از بانک مرکزی
محمد جلیلی، رئیس سابق دانشگاه آزاد ابهر
چاپ نکردن پول و استقراض نکردن از بانک مرکزی برای اداره کشور از نکات مهم کارنامه دولت سیزدهم است. دیپلماسی فعال اقتصادی و انعقاد قراردادها و تفاهمنامههای اقتصادی با دیگر کشورهای منطقه از جمله مسائلی است که در یک سال اخیر انجام شده است و نتیجهاش هم در سالهای آینده مشخص خواهد شد. اصلاح ارز ترجیحی نیز از دیگر اقداماتی بود که از سوی دولت رئیسی انجام شد، اگرچه برایش تبعات داشت اما به خاطر منافع ملی این کار را انجام داد.
قرض و بدهی دولت قبل
عبدالمجید شیخی، اقتصاددان و نویسنده کتاب برنامه ریزی توسعه
برخی از اقدامات دولت سیزدهم بلافاصله در سفره مردم دیده نمیشود. مثلاً انعقاد قراردادهای بینالمللی و منطقهای و دیپلماسی فعال اقتصادی از جمله مواردی است که برای مشاهده آن زمان لازم است. همچنین مدیریت نقدینگی و پایه پولی نیز از جمله اقداماتی است که به زمان نیاز دارد. دولت قبل، کشور را با کلی قرض و بدهی تحویل دولت رئیسی داد بنابراین توقع معجزه نداشته باشید.
* روزنامه ایران