فارس، خبرگزاریها و رسانههای بین المللی در آستانه نشست گروه 1+5 طی
گزارشهایی به بررسی این نشست و موضع ایران و غرب در قبال برنامه هستهای
ایران پرداختند.
خبرگزاری ایتالیا: رم میتواند نقش میانجی بین ایران و غرب ایفا کند
خبرگزاری
"آکی" ایتالیا به نقل از یک منبع وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد که رم
در صورت تمایل میتواند نقش اصلی را در میانجیگری بین ایران و غرب ایفا
کند.
خبرگزاری ایتالیا به نقل از یک منبع وزارت خارجه ایران گزارش
داد که تهران به ترکیه اعتمادی ندارد و اگر رم تمایل داشته باشد میتواند
نقش میانجی را بین ایران و غرب ایفا کند.
این منبع همچنین گفت که
ایتالیا در قبال آمریکا و انگلیس کاملا بیطرف است و این مسئله میتواند
خطر جدی برای روابط اقتصادی و تجاری رم با ایران باشد.
این منبع که
اشارهای به هویت آن نشده است، افزود: این اطمینان وجود دارد که اگر رم
اراده بکند میتواند در چنین وضعیت بینالمللی نقش اصلی را در بهبود روابط
با آمریکا ایفا کند و در وزارت خارجه ایران نیز برخی مسئولان ترجیح میدهند
که به جای ترکیه، ایتالیا نقش میانجی با غرب را ایفا کند.
وی
همچنین تصریح کرد که بازگشت به روابط عادی دیپلماتیک با کشورهای عضو
اتحادیه اروپا از اهداف دولت است اما در اصول سیاست خارجی رهنمودهای مقام
معظم رهبری رعایت میشود.
این منبع وزارت خارجه ایران در خصوص
گفتوگوهای گروه 1+5 در استانبول نیز گفت: این گفتوگوها بسیار اهمیت دارد و
هدف از آن این است که مسئله هستهای ایران تنها تحت نظر آژانس انرژی اتمی
قرار گیرد و از شورای امنیت خارج و از فشارهای سیاسی و اقتصادی علیه ایران
کاسته شود.
به گزارش این خبرگزاری ایتالیایی، این منبع همچنین گفت
که اگر این خواستهها محقق نشود در آن صورت ایران صادرات نفتی خود به
کشورهای عضو اتحادیه اروپا از جمله ایتالیا را متوقف کرده و صادرات خود به
چین را افزایش خواهد داد.
دبکا: ایران پذیرش پروتکل الحاقی را منوط به امضای انپیتی از سوی اسرائیل میکند
پایگاه
تحلیلی صهیونیستی دبکا در گزارشی عنوان کرد که ایران در دور آینده مذاکرات
به 1+5 از پرونده هستهای رژیم اسرائیل به عنوان یک برگ برنده تاکتیکی
استفاده خواهد کرد.
دبکا با اشاره به اینکه سعید جلیلی، دبیر شورای
عالی امنیت ملی ایران از ابتکاراتی جدید در دور جدید مذاکرات ایران و 1+5
خبر داده است، احتمال داد که ابتکارات جدید ایران شامل موارد زیر باشد:
1- ایران به غنیسازی اورانیوم در سطح ۳.۵ درصد ادامه داده و هیچ سقفی را برای مقدار اورانیوم ۳.۵ درصد غنیشده نمیپذیرد؛
2-
ایران حاضر نیست بر سر انتقال اورانیوم غنیشده خود به خارج از مرزهای این
کشور با کسی مذاکره کند و چنین مسالهای اصلا مجاز نیست؛
3- ایران
آماده رسیدن به توافق است مشروط بر اینکه بر طبق سه فرمول زیر، غرب حق
ایران را برای غنیسازی ۲۰ درصدی تا هر میزان بپذیرد: الف) یک گروه مشترک
از ایران و شش کشور میزان اورانیوم ۲۰ درصدی مورد نیاز برای راکتور
تحقیقاتی و تولید ایزوتوپهای درمانی را تعیین کنند؛ ب) ایران اورانیوم ۲۰
درصدی بیش از مقدار نیاز خود را در بازارهای جهانی بهفروش رسانده و به
بزرگترین صادرکننده اورانیوم ۲۰ درصد در جهان تبدیل میشود؛ ج) اگر
اورانیومی بیش از این مقدار در دسترس بود با فرآیند معکوس به اورانیوم ۳.5
درصدی بدل میشود.
4- ایران تاسیسات فردو را تعطیل نمیکند اما حاضر
است مشروط به یک شرط، پروتکل الحاقی را بپذیرد که به آژانس اجازه میدهد
در هر زمان از تاسیسات ایران بازدید به عمل آورد. این شرط پیوستن اسرائیل
به انپیتی و همچنین پذیرش پروتکل الحاقی از سوی این رژیم است. در غیر
اینصورت ایران پروتکل الحاقی را نخواهد پذیرفت.
5- پرونده هستهای
اسرائیل مهمترین محور تاکتیکی مورد استفاده تیم ارشد مذاکرهکننده ایرانی
در این مذاکرات خواهد بود. به این ترتیب ایران هرگونه تاکتیک به کار رفته
از سوی شش کشور را با استفاده از برنامه هستهای اسرائیل خنثی میکند.
به این ترتیب ایران قصد دارد بحث خاورمیانه عاری از سلاح هستهای را در این مذاکرات پیگیری کند.
آمانو: مذکرات هسته ای ۱+۵ با ایران بسیار با اهمیت است
یوکیو
آمانو مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آستانه مذاکرات گروه ۱+۵ با
ایران در ترکیه بر ضرورت تداوم گفتوگو با تهران تاکید کرد.
مذاکرات
گروه ۱+۵ با ایران قرار است شنبه ۲۶ فروردین ماه با حضور هیئتهایی از
جمهوری اسلامی ایران، انگلیس، آمریکا، فرانسه، روسیه، چین، آلمان و کاترین
اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در استانبول برگزار شود.
آمانو
موضوع هستهای ایران را خاص و پیچیده توصیف کرد که مدت زمانی طولانی از
طرح آن گذشته و حل و فصل آن به همکاری همه طرفهای ذیربط نیاز دارد.
آمانو
با اشاره به مذاکرات شش کشور با ایران که شنبه برگزار میشود، به خبرگزاری
کویت گفت، که این دور گفتوگوها که پس از 15 ماه توقف برگزار میشود،
اهمیتی زیاد دارد و این امید را به وجود آورده است که به نتایجی معین
بینجامد به طوری که آژانس را کمک کند مسائل باقی مانده در خصوص موضوع
هستهای ایران را حل و فصل کند.
ابراز امیدواری گروه 8 درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران و 1+5
وزاری خارجه گروه 8 درباره به نتیجه رسیدن مذاکرات ایران و 1+5 ابراز امیدواری کرده و ترور دانشمندان ایرانی را محکوم کردند.
وزاری
خارجه ۸ کشور عضو گروه جی۸ در پایان اجلاس اخیر خود، به اظهار نظر در خصوص
طیفی گسترده از مسائل از جمله ایران و سوریه پرداختند.
8 کشور در
خصوص ایران ابراز داشتند که ایران مستمرا در انجام وظایف خود در قبال
قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد و شورای حکام آژانس بینالمللی
انرژی اتمی شکست خورده است و این امر منجر به نگرانی است. با این حال و با
توجه به آغاز مذاکرات ایران و شش کشور، وزرای امور خارجه جی۸ امیدوارند که
مذاکرات منتج به دستیابی به یک راهحل صلحآمیز شود.
وزاری جی ۸
همچنین از ایران خواستند که وارد یک روند گفتگوی سازنده شده و طی یک روند
گام به گام اطمینان جامعه جهانی را به خود جلب کند و بار دیگر از ایران
خواستند که قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل و شورای حکام آژانس
بینالمللی انرژی اتمی را به اجرا درآورد.
8 کشور همچنین با توجه به
گزارشهای اژانس در نوامبر و فوریه گذشته، نسبت به ابعاد احتمالا نظامی
برنامه هستهای ایران به شدت ابراز نگرانی کردند و از ایران خواستند پروتکل
الحاقی را فورا به اجرا درآورد.
در این بیانیه همچنین بر حق ایران برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای تاکید شده است.
وزاری
خارجه جی۸ گریزی هم به حقوق بشر در ایران زدهاند و از دولت ایران
خواستهاند اصول پذیرفتهشده جهانی حقوق بشر را به اجرا درآورد و از ایران
خواستهاند با فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر همکاری کند.
جی۸ همچنین ترور دانشمندان ایرانی را محکوم کرده است که شاید تنها نکته مثبت در این بیانیه باشد.
در
این بیانیه در خصوص سوریه نیز اظهار نظر و از بحران انسانی و کشته شدن
شهروندان سوری ابراز نگرانی شده است. وزاری خارجه هشت کشور از تلاش های
کوفی عنان، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد به سوریه حمایت کردهاند و از
دولت سوریه و گروههای مخالف خواستهاند به طرح شش مادهای عنان پایبند
باشند.
کلینتون: تضمین میدهیم خواستههای ایران را بررسی و درحد معقول برآورده کنیم
هیلاری
کلینتون با تاکید بر آنکه غرب متوجه خواستههای ایران است، گفت: ما تضمین
میدهیم که خواستههای جمهوری اسلامی ایران را با دقت بررسی کرده و در حد
مقدور عملی کنیم.
تلاش تلآویو برای ناکام جلوه دادن مذاکرات1+5 با ایران/ یدیعوت: به نتایج مذاکرات خوشبین نیستیم
تلآویو اعلام کرده است که نسبت به نتایج گفتوگوهای ایران با گروه 1+5 خوشبین نیست.
این روزنامه به نقل از برخی منابع سیاسی رژیم صهیونیستی نوشت که موضع نهایی آمریکا در این گفتوگوها برای این رژیم مشخص نیست.
به نوشته این روزنامه، تلآویو در حال حاضر سکوت اختیار کرده است و منتظر نتایج مذاکرات و تحولات مربوط به آن است.
یدیعوت
آحارونوت همچنین مدعی شد که کاخ سفید در روزهای اخیر مواضع تندی را اتخاذ
کرده است اما تلآویو تمایلی به پرداختن به این موضوع ندارد.
این
روزنامه همچنین نوشت که منابع سیاسی نسبت به نتایج این مذاکرات خوشبین
نیستند و معتقدند که نتایج آن مشخص است اما با این حال فرصت اجرای این
مذاکرات را دادهاند.
این در حالی است که مطبوعات رژیم صهیونیستی
چند روز پیش از وجود اختلاف بین "بنیامین نتانیاهو" نخستوزیر و "ایهود
باراک" وزیر جنگ این رژیم بر سر موضوع هستهای ایران خبر داده و نوشتند که
نتانیاهو خواستار توقف کامل غنیسازی ایران و خروج کامل مقادیر غنیشده در
ایران است اما ایهود باراک موافق ادامه غنیسازی در غنای پایین و باقی
ماندن چند صد کیلوگرم اورانیوم کمغنی شده (5/3 درصد) در خاک ایران است.
اختلافات سران تلآویو زمانی آشکارتر شد که این دو، دو بیانیه جدا صادر کردند.
نتانیاهو
و باراک این بیانیهها را "موضع اسرائیل" در قبال گفتوگوی شش قدرت با
ایران اعلام کردند اما این دو بیانیه اختلافاتی اساسی با هم دارند.
آسوشیتدپرس: غرب غنیسازی اورانیوم در ایران را پذیرفته/ ایران میتواند در مذاکرات به برتری خود ببالد
خبرگزاری
آسوشیتدپرس در گزارشی به مواردی که احتمال دارد در مذاکرات روز شنبه گروه
1+5 با ایران مطرح شود، پرداخت و نوشت که در این مذاکرات ایران می تواند
امتیاز بگیرد و به غنی سازی اورانیوم خود حتی در سطح 20 درصد ادامه دهد.
آسوشیتدپرس
گزارش خود را اینگونه آغاز کرده است: نمایندگان ایران عازم مذاکرات با 1+5
شده اند و اطمینان دارند که تأسیسات هسته ای آنها به ادامه فعالیت خود می
پردازند. ایران در حال حاضر با موضوعات جدی نیز مواجه است: تحریم های شدید
اقتصادی، وضعیت بسیار قریب الوقوع حذف شدن از فهرست شبکه بانکداری بین
الملل و همچنین تهدیدی بر سر این موضوع که شاید در نهایت آمریکا یا اسرائیل
تصمیم به حمله به تأسیسات هسته ای ایران بگیرند.
این خبرگزاری رسمی
آمریکا در ادامه نوشت: اما بیایید همچون رهبران ایران بیندیشیم. هدف اصلی
این است که سانتریفیوژها همچنان به فعالیت خود در سایت های غنی سازی
اورانیوم ادامه دهند و این امر نیز در شرایط کنونی قابل دستیابی به نظر می
رسید و حتی جمهوری اسلامی ایران می تواند تلاش کند تا در امتداد همین مسیر
امتیازاتی را نیز از غرب بگیرد و دلیل آن هم این است که در تمام مدتی که
مذاکرات قبلی با همین گروه 1+5 کنونی بیش از حدود یکسال پیش متوقف شده بود و
بی نتیجه مانده بود، ایران بیکار ننشست و به فعالیت های خود ادامه داد.
آسوشیتدپرس در ادامه گزارش خود با تأکید بر این موضوع که غنی سازی اورانیوم
تا میزان 20 درصد هیچ مانعی ندارد، نوشت: در حال حاضر ایران به تولید
اورانیوم غنی شده تا سطح 20 درصد با سرعتی معمولی مشغول است. این میزان در
مقایسه با اورانیوم 3.5 درصدی که برای راکتور تولید انرژی ساخت روسیه در
بوشهر نیاز بود، برای تولید ایزوتوپهای مورد نیاز برای تولید داروهای
مقابله با سرطان و دیگر مصارف پزشکی و کاربردهای تحقیقاتی ضروری است.
این
گزارش افزود: به هر حال غرب نگران است که مبادا غنی سازی اورانیوم در سطح
های بالاتر ایران را به طرز چشمگیری به تولید مواد مورد نیاز ساخت تسلیحات
هسته ای نزدیک تر کند؛ هدفی که ایران مکررا تأکید کرده به هیچ عنوان در
دستور کاری آن قرار ندارد. اما اورانیوم غنی شده 20 درصد می تواند فرصت های
دیگری نیز برای ایران بوجود آورد.
آسوشیتدپرس همچنین تأکید کرد:
ایران به راحتی بدون اینکه حتی ذره ای برنامه هسته ای اش خدشه دار شود، می
تواند با درخواست های غرب برای تعلیق غنی سازی 20 درصد موافقت کند و به این
ترتیب حسن نیت خود را به ثبات برساند و در ازای آن نیز درخواست کمتر شدن
تحریم ها را مطرح کند. علاوه بر این، ایران اخیرا فعالیت های خود در دومین
سایت غنی سازی در جنوب تهران را نیز آغاز کرده است؛ تأسیساتی که به لحاظ
محافظت از هرگونه حملات هوایی در زیر زمین تعبیه شده است.
این گزارش
افزود: این در شرایطی است که "هیلاری کلینتون" وزیر خارجه آمریکا اعلام
کرده که این تأسیسات جدید که تحت عنوان فردو شناخته می شود، باید هر چه
سریعتر تعطیل شود و روز پنج شنبه یعنی دیروز نیز از ایران خواست تا از
مذاکرات استانبول برای پرداختن موثر به نگرانی های موجود درباره برنامه
هسته ای خود استفاده کند. و این جا نیز ایران می تواند به راحتی ایده تعطیل
کردن فردو را بپذیرد بدون اینکه کوچکترین لطمه ای به غنی سازی اورانیوم
خود وارد کند. چرا که ایران تأسیسات بسیار بزرگتری در نطنز دارد که می
تواند تقریبا تمام سوخت هسته ای مورد نیاز آن را تأمین کند.
آسوشیتدپرس
همچنین تصریح کرد: علاوه بر اینها پیشنهادات و درخواست های دیگری نیز ممکن
است در استانبول مطرح شود، از جمله اینکه مثلا در رابطه با ذخایر اورانیوم
20 درصد ایران چه می توان کرد و یا دسترسی برای بازرسی های آینده توسط
آژانس بین المللی انرژی اتمی چگونه می تواند باشد، اما آنچه دیگر مطرح نیست
و از همه این موارد نیز بیشتر اهمیت دارد این است که غرب حداقل در این
مرحله دیگر درخواست توقف کامل غنی سازی اورانیوم توسط ایران را که سال
گذشته مطرح کرده بود، عنوان نخواهد کرد. که چنانچه این اتفاق محقق شود،
ایران می تواند به برتری خود در غلبه بر درخواستهای غرب ببالد و قلب برنامه
هسته ای خود را همچنان فعال نگاه دارد. آمریکا و دیگران نیز در این صورت
مجبور خواهند بود این نتایج حاصل شده را به اسرائیلی ها بفروشند.
این
گزارش با اشاره به سخنرانی روز 22 بهمن توسط "محمود احمدی نژاد" رئیس
جمهوری ایران درباره پیشرفت های هسته ای ایران نوشت: همانطور که احمدی نژاد
نیز برنامه هسته ای ایران را لوکوموتیو محرک دیگر برنامه ها و پیشرفت های
این کشور از جمله در زمینه هوافضا و یا بیوتکنولوژی خواند، غنی سازی
اورانیوم تحت پیمان سازمان ملل که ناظر بر گسترش فناوری هسته ای است مجاز
شمرده شده و هرگونه تلاش غرب برای به تعطیلی کشاندن این فعالیت ها خشمی
قابل پیش بینی را بوجود آورده است.
آسوشیتدپرس در پایان تأکید کرد:
به هر حال علائم و نشانه هایی که از ایران در روزهای اخیر دریافت شده از
این امر حکایت دارد که آنها قصد دارند این بن بست بوجود آمده در زمینه
برنامه هسته ای ایران را قدری جا به جا کنند و البته به نظر می رسد که این
گفت وگوها در استانبول نیز تازه سرآغاز این تلاش است و ایران پیشتر نیز
مکانی را برای دور دوم پیشنهاد کرده است: بغداد.
گفت وگوهای جدید
گروه 1+5 با ایران قرار است فردا شنبه 26 فروردین ماه در استانبول با حضور
نمایندگانی از هر 7 کشور از جمله آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه، چین و
آلمان برگزار شود.
ایران همواره آمادگی خود را برای انجام مذاکرات
با غرب اعلام کرده است اما کشورهای غربی بویژه آمریکا هر بار با کارشکنی
در انجام این گفتوگوها، به گونهای وانمود میکنند که گویا ایران تمایلی
به انجام این گفتوگوها ندارد. پیش از این نیز چند دور مذاکرات ۵+۱ با
ایران برگزار شد که همگی نیز بدون نتیجه به پایان رسید.
رئیس حزب دموکراتیک ترکیه:غرب در قبال ایران صداقت ندارد/چرا تاسیسات هستهای اسرائیل بازرسی نمیشوند
"نمیک
کمال زیبک"، رئیس حزب دموکراتیک ترکیه در گفتوگو با خبرنگار پرس تیوی در
آنکارا اظهار داشت: ایران نظیر دیگر کشورهای جهان از حق دنبال کردن برنامه
انرژی هستهای برخوردار است.
رئیس حزب دموکراتیک ترکیه تاکید کرد:
غرب تلاش دارد مانع پیشبرد برنامه انرژی هستهای ایران شود زیرا به خوبی
میداند ادامه آن "ایران را قدرتمند" خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: "
آنها (غرب) چه حقی دارند که بگویند میخواهند برنامه انرژی هستهای ایران
را بررسی کنند؟ چه کسی تاسیسات اسرائیل را بررسی کرده است؟ تسلیحات اتمی
زیادی در اسرائیل هست. چه کسی تاسیسات اتمی امریکا را بررسی کرده است؟"
زیبک
افزود: "امروز، امریکا کشوری است که بیشترین شمار تسلیحات اتمی را در
اختیار دارد و تنها کشوری است که سابقه استفاده از این تسلیحات را در
پرونده خود دارد."
وی تلاشهای غرب برای تهدید جلوه دادن ایران را محکوم کرد و گفت جمهوری اسلامی هرگز آغازگر حمله به هیچ کشوری نبوده است.
این
سیاستمدار ترک در پایان گفت: "این عادلانه نیست. به صداقت غرب اعتماد
ندارم. هیچ استاندارد اتمی وجود ندارد. آنها براساس منافع خود
استانداردهای اتمی را تغییر میدهند."
السفیر: بازگشت غرب به میز مذاکرات اذعان به شکست محاصره ایران است
روزنامه
لبنانی السفیر بازگشت کشورهای گروه ۱+۵به میز مذاکرات با ایران را یک
پیروزی برای جمهوری اسلامی ایران و آن را شکستی دیگر برای غرب دانست و
پیشبینی کرد که آینده به نفع ایران و متحدین منطقهای این کشور است.
روزنامه
السفیر به نقل از منابع دیپلماتیک در بیروت نوشت: بازگشت ایران و کشورهای
گروه 5+1 به میز مذاکرات یک پیروزی برای ایران به شمار می رود.
به
گفته منابع دیپلماتیک؛ این بازگشت همچنین اذعان غرب به عدم توانایی در
محاصره ایران و همپیمانانش درمنطقه است بویژه که این بازگشت به مذاکرات با
آغاز اجرای طرح کوفی عنان نماینده سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه
همزمان شده است.
این منابع گفتند: تحریم های اروپا و آمریکا درخصوص
توقف واردات نفت ایران به جای آنکه باعث نگرانی ایرانی ها شود، درآمد ایران
را اخیرا به میزان بیش از 20 میلیارد دلار به علت افزایش قیمت های نفت
بالا برد.
این منابع افزودند: هدف قرار دادن دانشمندان هسته ای
ایران بر تکمیل فعالیت های هسته ای صلح آمیز ایران تاثیر نخواهد گذاشت زیرا
ایران هزاران دانشمند دارد و مسئولان ایرانی موفق شدند که شبکه های مجری
عملیات ترور را کشف کنند و این پیام های قوی و روشنی به آمریکایی ها و
اسرائیلی ها و کسانی که در پس پرده این عملیات بودند، فرستاده شد که ادامه
ترور دانشمندان ایرانی پیامدهای خطرناکی برای آنها خواهد داشت.
این
منابع دیپلماتیک تاکید کردند: ایران هرگز از برنامه هسته ای خود دست نخواهد
کشید و پذیرش حق ایران در فعالیت صلح آمیز هسته ای و آمادگی برای انتقال
غنی سازی به خارج از ایران براساس طرح ترکیه – برزیل از سوی غرب خصوصا
آمریکا، (در واقع) عقب نشینی غرب و بازگشت به چیزی بود که بیش از دوسال پیش
مطرح شد.
این منابع دیپلماتیک افزودند: "ایران در ماههای گذشته
پیام های آمریکایی زیادی در راستای آرام کردن وضعیت دریافت کرده است که در
بردارنده مخالفت واشنگتن با هرگونه اقدام نظامی اسرائیل علیه ایران بود و
این پیام ها در مهیا کردن فضا برای بازگشت به مذاکرات سهیم بود".
وزیر خارجه سابق آلمان: آینده صلح منطقه در گرو مذاکرات ایران با گروه 5+1 است
"یوشکا
فیشر" وزیر خارجه اسبق آلمان، در یادداشتی که در روزنامه انگلیسی زبان
"پراگ پست" منتشر شد به بیان اهمیت مذاکرات هسته ای ایران با گروه 5+1 در
استانبول پرداخت و تصریح کرد شکست این مذاکرات می تواند به فاجعه ای بزرگ
تبدیل خواهد شود.
وی با اشاره به اینکه مذاکرات هسته ای با ایران به
مرحله ای جدید و حساس وارد می شود، افزود: "با وجود موانع و توقف هایی،
این مذاکرات در طول یک دهه گذشته جریان داشته و اینکه آیا این دور از
مذاکرات به نتیجه می رسد تنها در حد حدس و گمان است. این در حالی است که
شرایط امروز تا این حد جدی نبوده و آینده صلح در منطقه در گرو این مذاکرات
است."
فیشر در ادامه با اشاره به وضع "تحریم های هوشمند" در بخش
انرژی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا تصریح کرد، آمریکا برای به نتیجه
رسیدن گزینه دیپلماسی مهلت مشخصی را تعیین کرده و به مقامات اسرائیلی
اطمینان داده در صورت شکست مذاکرات برای اقدام نظامی آماده است.
وی
افزود: آمریکا از طرق گوناگون حساسیت این مذاکرات را به مقامات ایرانی
اطلاع داده است بنابراین اگر این دور از مذاکرات نیز به شکست بیانجامد به
احتمال فراوان یک فاجعه بزرگ به وقوع خواهد پیوست.
وزیر خارجه اسبق
آلمان با اشاره به اینکه طرف های مذاکره به خوبی از حساسیت و اهمیت این دور
از مذاکرات آگاه هستند، محور گفت وگو ها را حول غنی سازی اورانیوم تا حد
3.5 درصد دانست و تصریح کرد غربی ها با این شرط که بازرسان آژانس اجازه
نظارت همه جانبه از تاسیسات هسته ای را داشته باشند، به ایران اجازه خواهند
داد تا از حق غنی سازی اورانیوم با غلظت پایین برخوردار باشد.
فیشر
در بخش دیگری از این یادداشت با اشاره به تجربه تلخ شکست عراق که توسط
افرادی چون بوش و چنی و رامسفلد رقم خورد، تاکید کرد حمله نظامی نه تنها از
منظر اخلاقی و انسانی بلکه حتی از لحاظ سیاست های عملگرایانه نیز نادرست
است.
وی عواقب جنگ علیه ایران را برای خاورمیانه فاجعه بار دانست و
تاکید کرد در برخی از مواقع استفاده از نیروی نظامی اجتناب ناپذیراست ولی
هیچگاه نباید اقدام نظامی را به عنوان جایگزینی برای دیپلماسی برگزید.
مسلما در مورد گره کور بحران هسته ای نیز این اصل صادق است اکنون هر دو طرف
در برابر یک تصمیم بزرگ قرار دارند: دیپلماسی و یا جنگ.
اندیشکده واشنگتن: حذف تحریمها علیه ایران از سوی ۱+۵ منطقی است
اندیشکده
واشنگتن در یکی از مقالههای خود مسئله هستهای ایران و احتمالاً آخرین
راه دیپلماتیک برای حل آن را مورد بررسی قرار داد. «دنیس راس» در این نوشته
با تأکید ویژه بر تصمیم اعضای «1+5»، دو رویکرد احتمالی را مورد بررسی
قرار میدهد و رسیدن به راهحلی موقت درباره برنامه هستهای ایران را
عملیتر از رسیدن به یک معاهده دائم عنوان میکند. دنیس راس میگوید که با
اجازه دادن به ایران برای رسیدن به برنامه صلحآمیز هستهای که ادعا میکند
به دنبال آن است، میتوان بنبست هستهای را پایان داد؛ اما در حال حاضر
اعمال اقدامی موقت، به منظور پیشگیری از ادامه پیشرفت این برنامه، بیشتر
از یک تعهدنامه دائم عملی به نظر میرسد.
"قدرت سایه" گروه 1+5 کیست؟
سه
زن در برابر تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی ایران در استانبول قرار
خواهند گرفت. این سه زن عبارتند از: "کاترین اشتون" نماینده ارشد اتحادیه
اروپا، "هلگا اشمید" معاون آلمانی وی و "وندی شرمن" معاون سیاسی وزارت
خارجه آمریکا.
بنابراین گزارش، هلگا اشمید" مشاور ارشد یوشکا فیشر
وزیر امورخارجه اسبق آلمان بوده و رسانهها از او به عنوان "قدرت در
سایه"ی گروه ۱+۵ نام میبرند. وی در مقام معاونت کاترین اشتون، توانسته
سیاست خارجی و امنیتی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا را هماهنگتر و مستحکمتر
کند.
بسیاری بر این باورند که اشتون توانایی لازم را برای پیشبرد
مذاکرات 1+5 با ایران نداشته و در مقایسه با خاویر سولانا، مذاکرهکننده
قبلی اتحادیه اروپا بسیار ضعیف است. از نکات جالب در خصوص اشتون این است که
فاقد سوابق سیاسی قابل توجه بوده و تنها به زبان مادری خود یعنی انگلیسی
مسلط است.
کلید موفقیت مذاکرات ۱+۵ از منظر وزیر خارجه اسبق انگلیس
روزنامه
آمریکایی «فایننشالتایمز» در مقالهای به قلم «دیوید میلیباند» ـ وزیر
اسبق امور خارجه انگلیس ـ و «نادر موسویزاده» ـ دستیار ویژه دبیر کل سابق
سازمان ملل (آقای «کوفیعنان») بین سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۳ ـ به مولفههایی
پرداخت که قدرتهای شرکتکننده در مذاکرات ۱+۵ با توسل به آنها میتوانند
پیشرفت این مذاکرات را تضمین کنند.
نویسندگان این گزارش معتقدند این پنج مؤلفه مبتنی بر «مدل جنگ سرد برای انجام مذاکره بین دشمنان سوگندخورده» میباشد.
پنح مولفهای که «دیوید میلیباند» و «نادر موسویزاده» برای پیشرفت این مذاکرات مهم میدانند عبارتند از:
1- چشمانداز طولانیمدت این مذاکرات:
این
گزارش می نویسد گزینههایی که برای ایران روی میز هستند، بایستی شفاف
باشند. از یک سو ایران باید نشان دهد که برنامه هستهایش هدف نظامی ندارد و
از سوی دیگر جامعه بینالمللی نیز باید بپذیرد که ایران، اگر به قواعد
معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای متعهد بماند حق دارد برنامه هستهای
غیرنظامی داشته باشد.
2- وجود نظامی شفاف برای وارسی که باعث اعتمادآفرینی در خصوص مدیریت انبارهای فعلی اورانیوم غنیشده ایران میشوند:
نویسندگان
این مقاله استدلال می کنند سرنوشت اورانیوم غنیشده ۵/۳ درصد یا ۲۰ درصد،
در برابر اعتمادی که جوامع بینالمللی به تعهدات ایران دارند، از درجه دوم
اهمیت برخوردار است؛ به عبارت دیگر آنها پیشنهاد میکنند شرکتکنندگان در
این مذاکرات با جلب اعتماد ایران باعث شوند ایران غنیسازی اورانیوم را
مجددا از سر نگیرد.
3- مسئله تحریمها:
به اعتقاد این دو
تحلیلگر، رفتار خوب ایرانیها در هر مرحله باید تشویق شود: اگر تهران در
جهت رفع نگرانیهای بینالمللی گام بردارد، تحریمها باید برداشته شوند.
4- بافت منطقه:
بر
اساس این گزارش، در نظر گرفتن این نکته که ایران در همسایگیاش دشمنانی
دارد حائز اهمیت است؛ تا زمانی که این دشمنیهای منطقهای علیه ایران ادامه
داشته باشد این کشور حتی اگر خصمانه هم رفتار نکند، بسیار محتاطانه گام
برخواهد داشت.
مولفان این گزارش در همین راستا از جامعه بینالملل
می خواهند که تغییرات منطقه را درک کنند؛ ضمن اینکه کشورهای حاشیه خلیج
[فارس] نیز بایستی منافع قانونی ایران را به رسمیت بشناسند و از سرزنش کردن
تهران به خاطر رفتارهایی که در اکثر مواقع نوعی «خودزنی به قصد
بهرهبرداری» محسوب میشود بپرهیزند.
5- روشن بودن مقاصد آمریکا:
نویسندگان
مقاله مورد نظر معتقدند آمریکا در بحبوحه سال انتخاباتی با فشارهای خاصی
روبروست اما هنوز هم برگ برنده را در اختیار دارد. به نظر آنها احساس
ایرانیها نسبت به آمریکا در اعماق ذهنشان ملغمهای از عشق و تنفر است و «
اوباما» از لحاظ اینکه تلاش میکند از این اهرم استفاده کند، کار درستی
انجام میدهد.
این گزارش میافزاید روشن بودن مقاصد و تعهدات آمریکا
از اهمیتی کلیدی در انجام محاسبات راهبردی در خصوص تهران برخوردار است و
این مسئلهای است که میتواند موفقیتآمیز بودن این مذاکرات را تضمین کند.
این
گزارش در پایان تأکید میکند که دولتمردان دو نسل گذشته توانستند با
«صبوری بر سر مسائل راهبردی» و «توافقات امنیتی» از وقوع جنگ هستهای در
دنیا جلوگیری کنند و امروزه نیز تصور دستیابی به امنیت با روشهایی غیر از
اینها، توهمی بیش نیست.
کارشناس اندیشکده رند: ایران زیر بار امتیازدهی به آمریکا نخواهد رفت
هفتهنامه
آمریکایی "جیویکلی" در مقالهای به ناعادلانه بودن پیششرطها و
امتیازهایی که آمریکا در گفتوگوهای 5+1 در نظر گرفته است اذعان کرده و
عنوان کرده است که ایران زیر بار امتیازدهی به آمریکا و کشورهای اروپایی
نخواهد رفت.
"علیرضا نادر" کارشناس مسائل ایران در اندیشکده "رند"
که یکی از اندیشکدههای مشاور دولت آمریکاست، میگوید که ایران زیربار
امتیازهایی که آمریکا مدنظر دارد، نخواهد رفت.
او می گوید: "رهبران ایران بر این عقیدهاند که عقبنشینی و امتیازدهی زیر فشارهای وارده، به معنای نشان دادن ضعف از خود است."
در
حالی که قرار است مذاکرات روز شنبه در استانبول انجام شود، آمریکا اعلام
کرده است که تا زمانی که ایران به شرایط اعلام شده از سوی شورای امینت عمل
نکند، تحریمها را کاهش نخواهد داد.
بر اساس گزارشها، آمریکا در
این مذاکرات از ایران میخواهد تا غنیسازی 20درصد را متوقف کند. همچنین
قرار است از ایران خواسته شود تا تاسیسات فعالیت تاسیسات هسته ایران در
نزدیکی قم، متوقف شود.
در مقابل، آمریکا با غنیسازی تا 3.5 درصد
برای مصارف پزشکی و درمانی موافق است، و همچنین با لغو تحریمهای جدیدی که
از سوی کنگره این کشور وضع شده، موافقت خواهد کرد.
آسوشیتدپرس بررسی کرد: برگه های برنده ایران در مذاکره با غرب در استانبول
خبرگزاری
آسوشیتدپرس در مقالهای به بررسی وضعیت طرفین مذاکره استانبول پرداخته و
مزایا و موقعیتهای پیش روی ایران در این مذاکرات را برشمرده است که در
ادامه میآید.
هدف پایه ایران در مذاکرات ادامه کار سانتریفیوژها در
سایتهای غنیسازی این کشور است. هدفی که به نظر میرسد از هم اکنون به آن
دست یافته است، و حتی با وجود این، ممکن است ایران بتواند امتیازاتی نیز
در قبال آن دریافت کند.
ایران در حال حاضر غنی سازی 20درصد را انجام
میدهد، که این میزان غنیسازی برای ساخت ایزوتوپهای مورد استفاده در
درمان سرطان استفاده میشود. همین غنیسازی 20 درصد موجب به وجود آمدن
فرصتهایی برای ایران شده است.
ایران میتواند بدون آنکه ضربهای به
برنامه هستهایاش بخورد، برای نشان دادن حسن نیت خود تولید اورانیوم با
غنای 20درصد را تعلیق کند. اما در مقابل میتواند درخواست کمتر شدن
تحریمها را ارائه دهد.
علاوه بر این، ایران دومین مرکز غنیسازی
خود در فردو را نیز راهاندازی کرده است. آمریکا به دنبال متوقف کردن
فعالیت این سایت است. در این مورد هم، ایران میتواند بدون متحمل شدن عقب
نشینی در زمینه غنیسازی اورانیوم، از ایده تعلیق فعالیتهای سایت فردو سود
ببرد. ایران سایت نطنز را با تاسیساتی بزرگتر در مرکز ایران دارد، که
میتواند از آن برای تولید سوخت هستهای استفاده کند.
دو موضوع دیگری که در استانبول مطرح خواهد شد، بحث ذخایر سوخت هستهای ایران، و بازدیدهای آتی آژانس از تاسیسات هستهای ایران است.
اما نکتهای که وجود دارد، این است که غرب (حداقل در این مقطع) دیگر به دنبال تعلیق کامل فعالیتهای هستهای ایران نیست.
در این حالت ایران میتواند پیشی گرفتن از درخواستهای غرب و ادامه فعالیت هستهای خود را به رخ بکشد.
تامی ویتور سخنگوی کاخ سفید میگوید: "نباید پیش از شروع گفتوگوها قضاوت کرد، اما قطعا محتوای این گفتوگو مهم است."
به
نظر می رسد توافقاتی نیز در زمینه برخورد با نحوه برخورد با ایران صورت
گرفته است. ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل در مصاحبهای که با شبکه
سیانان انجام داد، بر نظارت بر ذخایر اورانیوم ایران تاکید داشت، و نه بر
فشار به ایران برای توقف کامل برنامه تولید سوخت هستهای.
ایرانیان
غنیسازی اورانیوم را مظهر وطنپرستی، پیشرفت علمی، و عدالت بینالمللی
میدانند. محمود احمدینژاد رئیسجمهور ایران، غنیسازی را به عنوان قطار
پیشرفتی برای تمام فناوریهای پیشرفته نظیر فضانوردی و بیوتکنولوژی
مینامد. بنا بر قوانین سازمان ملل، هر کشوری حق دارد از فناوری هستهای
بهرهمند شود، و اروپا تلاش میکند تا بر خلاف این روند عمل کند، که اعتراض
به چنین رفتار قلدرمآبانه ای کاملا قابل پیش بینی است.
اخیرا رهبر
ایران باز هم بر این نکته تاکید کرده که ایران غنی سازی را متوقف نمیکند و
البته در عین حال عنوان کرده است که ایران به دنبال سلاح هستهای نیست و
حتی آن را مغایر با قوانین اسلام میداند.