تلاش بی موردِ اینستاگرامی

در بخشی از این سخنان به یک ویژگی مهم در نهضت امام خمینی (ره) نسبت به رویکرد دیگران اشاره کرد. ایشان فرمود: «این نهضت در ابتدای کار دست انداخت روی حساس ترین و اساسی ترین نقطه ها یعنی همان کاری که در صدر اسلام شد. در دوره های بعد از صدر اسلام روحانیت فکر می کرد نوعی تقسیم کار میان خودش و مومنین برقرار کرده است. وظیفه خودش را علاوه بر وظائف خاص روحانی، که شامل تعلیم و آموزش اسلام، تربیت اسلامی می شد، نظارت و کنترل جامعه در حد امر به معروف و نهی از منکر می دانست و می‌خواست مسلمانان دیگر طبقات و قشرهای دیگر، این وطیفه را به درستی انجام دهند. این بود که با انحرافات مبارزه می کرد ولی بیش از این دیگر جلو نمی آمد. ولی امروز نهضت ما دارد از نهضت صدر اسلام پیروی می کند. یعنی قبل از هر چیزی به سراغ نظام حاکم فاسد می رود و به اینجا رسیده است که تا نظام حاکم فاسد وجود دارد هر اقدام دیگری یا بی فایده است یا کم فایده. این است که شما می بینید در صدر برنامه ی نهضت روحانیت ما مسئله حکومت اسلامی مطرح است. در صورتی که در جنبشهای دیگر این مسئله اصلا مطرح نبوده است. این هدف در صدر همه هدفهای نهضت روحانیت ما قرار گرفته است و امروز رهبری روحانیت در اثر تجربه های زیاد و طولانی به همین نتیجه رسیده است و معتقد است که تا آن اساس درست و اصلاح نشود و در حقیقت تغییری بنیادین در تشکیلات اجتماعی به وجود نیاید کوشش برای تامین سایر هدفها به نتیجه نمی رسد و در حقیقت باید گفت بی مورد است. » (استاد شهید مطهری، کتاب «پیرامون جمهوری اسلامی»، بخش چهارم «اهداف روحانیت در مبارزات»)

در مقابلِ نگاه امام (ره) گروههای دیگری همچون نهضت آزادی بودند که اهداف خرد تری برای خود تعریف کرده بودند. به عنوان نمونه در صدد بودند شاه را به اجرای قانون اساسی وادار کنند و اساسا ذهنشان معطوف به تغییر حکومت نبود. فروهر و سنجابی در نامه ای که در تابستان 1356 به شاه نوشتند ضمن تاکید بر قانونی بودن حکومت شاه، از وی درخواست کردند به قانون اساسی و اعلامیه حقوق بشر ملتزم باشد. آنها با حفظ حکومت پهلوی مخالف نبودند و از نگاه آنان راه حل مشکل، متقاعد کردن شاه به عمل به قانون بود. در دوران اوج مبارزات، افراد متعددی همچون مهندس بازرگان سعی کردند نقش میانجی میان امام (ره) و حکومت پهلوی را ایفاء کنند و امام را به انجام اصلاحاتی در حکومت پهلوی راضی کنند و ایشان را از اندیشه تغییر حکومت باز دارند اما امام (ره) معتقد بود چنین اقداماتی اثربخش نیست و تنها راه حل، تغییر نظام شاهنشاهی است.

امروز هم در بین معترضان به تهدیدات موجود در شبکه های اجتماعی آمریکایی نظیر اینستاگرام، تلگرام و توئیتر دقیقا همین دو نگرش وجود دارد. برخی سطح مبارزه را همین اصلاحات جزئی قرار داده اند، به همین بسنده می کنند که در این فضا وارد شوند و در حد خودشان برای اصلاح امور تلاش کنند. دعوت نهادهای انقلابی از اعضایشان برای حضور در این پیام رسانها محصول همین نگاه است. و البته این نگاه ریشه در عدم درک صحیح از مالکیت در شبکه های اجتماعی دارد. اگر ابعاد مسئله مالکیت به درستی درک شود هرگز توهم اثر گذاری در این فضا پایدار نمی ماند و این خیال باطل می شود. همان گونه که مشکلات در حکومت پهلوی صرفا با تغییر حکومت حل شد، راه حل مقابله با تهدیدات پرحجم و خطرناک شبکه های اجتماعی نیز صرفا ایجاد شبکه ملی اطلاعات و تقویت و حمایت از پیام رسانهای ایرانی است. هر تلاش دیگری قطعا محکوم به شکست است.

امروز به نگاه نافذی همچون امام راحل (ره) نیازمندیم تا زمین بازی را درست ترسیم کند.امروز نیاز داریم روحانیت به تجربه های طولانی خودش توجه کند و صورت مساله را دقیق مشخص کند. امروز نیاز داریم بارها این جمله استاد شهید را بخوانیم و در آن تامل کنیم که فرمود: «امروز رهبری روحانیت در اثر تجربه های زیاد و طولانی به همین نتیجه رسیده است و معتقد است که تا آن اساس درست و اصلاح نشود و در حقیقت تغییری بنیادین در تشکیلات اجتماعی به وجود نیاید کوشش برای تامین سایر هدفها به نتیجه نمی رسد و در حقیقت باید گفت بی مورد است. » و نیاز داریم دست از تلاش بی مورد برداریم.