وی با بیان اینکه این زمان در شرایط شیوع ویروس کرونا محقق نشده است، اظهار کرد: از سوی دیگر بخشی از مطالعات اولیهای که در زمینه ویروس کرونا در چین انجام شده بود، به سرعت منتشر شد؛ ولی بعدها این بحث مطرح شد که نتایج این مطالعات بر اساس مطالعات تصادفی نبوده است. ما زمانی اسم تصادفی را برای تحقیقات به کار میبریم که پزشک به طور تصادفی دارویی را به عدهای از بیماری بدهد و گروه دیگر از بیماران دارو دریافت نکرده باشند.
قانعی با تاکید بر اینکه در ایران دارو به مبتلایان داده نشده، بلکه رژیمهای درمانی مورد مقایسه قرار گرفتند، ادامه داد: تا به امروز و تا این لحظه کسی در دنیا دارویی برای درمان مبتلایان به ویروس کرونا معرفی نکرده که اثرگذاری قطعی آنها بر اساس شواهد علمی تایید شده باشد.
دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری با بیان اینکه مقالات علمی که در این زمینه منتشر شده، بیشتر بر اساس شواهد تجربیات شخصی است تا بر اساس مطالعات تصادفی، خاطر نشان کرد: در کمیته علمی ستاد کرونا تیمی تشکیل شده که هر روز شواهد جهانی را دریافت و مقالات علمی بهروز را مطالعه میکند تا ببینیم کدام دارو موثر در این بیماری است تا در صورت تایید آن را وارد برنامه درمانی کشور کنیم.
ادامه تحقیقات برای تجویز بهترین داروهای موثر بر کرونا
رییس کمیته علمی ستاد کرونا از تدوین زمینه برنامه درمانی برای مبتلایان به ویروس کرونا از روزهای آغازین شیوع این ویروس خبر داد و گفت: بر اساس این برنامه در فاز اول داروی "اوسل تامیویر" را که برای درمان آنفلوآنزا تجویز میشود، در برنامه درمانی قرار دادیم، ولی به دلیل آنکه بیاثر بودن این دارو به اثبات رسید، از برنامه درمانی حذف شد.
وی با بیان اینکه داروی دیگر در این برنامه گنجانده شد، ادامه داد: داروی دیگر "کالترا" بود که برای بیماری ایدز تجویز میشود، ولی این دارو به صورت انتخابی است و هر کسی که تقاضای دریافت را داشته باشد، تجویز میشود.
قانعی با بیان اینکه در گام بعدی داروی "کلروکین" تجویز شد، اضافه کرد: اخیرا تجویز این دارو نیز زیر سوال رفته است؛ چراکه تجویز آن عوارضی را در پی دارد.
این محقق حوزه زیست فناوری پزشکی، یادآور شد: در حال حاضر ما در فضایی هستیم که داروهایی پیشنهاد و بر روی آنها تحقیق میشود تا ببینیم کدام دارو بر درمان این ویروس موثرتر هستند.
اجرای طرح کشوری برای داروی ژاپنی
وی با اشاره به اجرای طرح کشوری داروی "فاویپیراویر"، گفت: این طرح کشوری در دست اجرا قرار دارد و هنوز به نتیجه نرسیده است.
قانعی با اشاره به برخی ادعاها در زمینه موثر بودن این دارو بر درمان مبتلایان به ویروس کرونا، خاطر نشان کرد: آنهایی که ادعا میکنند این دارو بر درمان مبتلایان اثرگذار است، بر اساس نتایج تحقیقات شخصی است و تاکنون حتی یک برگه از مطالعات علمی بر روی اثرگذاری این دارو بر ویروس کرونا منتشر نشده است.
رییس کمیته علمی ستاد کرونا داروی "فاویپیراویر" را دارویی برای درمان آنفلوآنزا دانست که در کشور ژاپن تولید شده است و ادامه داد: این دارو نه در FDA امریکا و نه در هیچ کشور دیگری به ثبت نرسیده است و تنها در ژاپن تولید شده و اخیرا این دارو در چین یک بار مصرف شده است.
وی با بیان اینکه این دارو برای برخی از بیماران مبتلا به کرونا در چین تجویز شد، اضافه کرد: از نتایج به دست آمده از این مطالعات یک مقاله علمی چاپ شده و مولف این مقاله درخواست بازگردان این مقاله را داشته است، چون مورد علمی تایید شده در آن وجود ندارد.
به گفته این مقام مسوول، این دارو برای درمان آنفلوآنزا است و در میان داروهای درمان این بیماری در رتبه اول قرار ندارد.
قانعی با بیان اینکه در فضای مجازی بر اثرگذاری این دارو تاکید شده است، یادآور شد: این در حالی است که با مطالعه تستهای انجام شده بر روی اثرگذاری این دارو، هیچ موردی به نفع اثرگذاری جدی و معجزه آسای آن دیده نشد.
رییس کمیته علمی ستاد کرونا، افزود: علیرغم آنکه کار علمی برای اثرگذاری این دارو انجام نشده است، ما تحقیقاتی بر روی آن در دست اجرا داریم و بر اساس آن ۱۰ بیمارستان در این تحقیقات همکاری دارند. این تحقیقات کاملا تصادفی است و نتایج آن تا یک ماه آینده اعلام خواهد شد.
به گفته وی، این مطالعات یک تحقیقات وسیع و تعداد بیماران مورد درمان با این دارو قابل توجه است.
قانعی تاکید کرد: داروی "فاوی پیراویر" در لیست داروهای کشور نیست، ضمن آنکه در پروتکل کشورهای اروپایی نیز این دارو به عنوان برنامه درمانی قرار نگرفته است.
به گفته وی، تنها یک کشور این دارو را در لیست داروهای کرونایی وارد کرده است، ولی نه در رتبههای اول و دوم، بلکه در رتبه ۳ قرار دارد.
نتایج تحقیقات درباره دو داروی دیگر درمان کرونا
دبیر ستاد توسعه زیستفناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به استفاده از داروی دیگر در این برنامه درمانی، خاطر نشان کرد: داروی دیگری که در برنامه درمانی کرونا در نظر گرفته شده، داروی "اکتمرا " Actemra و در فاز مطالعه است و انتظار میرود تا یک هفته آینده نتایج اولیه آن استخراج و اعلام شود.
وی با بیان اینکه در این برنامه درمانی داروی "رمدسیویر" نیز گنجانده شده است، گفت: این دارو نیز در فاز مطالعاتی قرار دارد.
قانعی با بیان اینکه این ۵ دارو، داروهای مطرحی هستند که بررسی آنها در درمان مبتلایان به ویروس کرونا در حال انجام است، یادآور شد: به غیر از این موارد، بیش از ۲۰۰ تحقیق دیگر نیز در کشور در حال اجرا است و ایران سهم بزرگی در تحقیقات مورد- شاهدی در این زمینه در دنیا دارد.
وی با بیان اینکه در کنار دارو درمانی انواع تکنیکهای درمانی مانند پلاسما درمانی، تزریق کورتون، استفاده از سلولهای بنیادی و سایر تکنیکهایی که پزشک میتواند به کار گیرد، در حال استفاده است، اظهار کرد: این تلاشها موجب شده که مرگ و میرهای ICU نسبت به هفتههای اول کمتر شود و اینکه گفته شود کدام تکنیک موثر بوده نمیدانیم؛ چون درمانهای ما ترکیبی بوده و نمیدانیم کاهش مرگ و میرها حاصل کدام تکنیک بوده است، ولی پزشکان تلاش کردند که از ابزارهایی که در اختیار دارند، برای نجات بیماران استفاده کنند.
قانعی تصریح کرد: علیرغم این تلاشها ما هنوز منتظر یک فرمول کشفشده روی میز که مورد تایید و قبول جامعه جهانی باشد، هستیم؛ ضمن آنکه محققان ایرانی نیز سهمی در ارائه این فرمولها دارند؛ چراکه کشور همپای سایر کشورها مطالعه در این زمینه را آغاز کرده است و میتواند در تولید برنامههای جهانی درمانی در خصوص ویروس کرونا سهیم باشد.