سرویس فرهنگی پایگاه 598؛ شهر قم به برکت حضور حرم مطهر حضرت معصومه (س)، همواره ملجا و مامنِ محبان اهل بیت بوده است؛ از سویی این شهر با تقدیم شش هزار شهید به میهن اسلامی، صلای اندیشه شیعی و روحیه ایثار و شهادت را در امت مسلمان ایران زنده نگه داشته است.
شهر قم به 30 گلزار شهید مزین است که گلزار امامزاده جعفربن محمد با 2970 مرقد شهید، اصلیترین گلزار شهر می باشد و بعد از گلزار شهدای تهران، بزرگ ترین گلزار شهدای ایران می باشد.
یاد و خاطره شهدا همچون روحیست در کالبد جامعه دینی ایران که اگر به فراموشی سپرده شود، حیات تعالیبخش جامعه نیز رو به اضمحلال خواهد رفت؛ در همین رابطه مصاحبه کوتاهی با احمد حاجی زاده دبیر اجرایی کنگره ۶ هزار شهید استان قم انجام دادیم که در ادامه می آید:چرا قم در بحث شهادت سرآمد محسوب می شود؟
قم در بسیاری از مسائل سرآمد است. در باب مسئلهی شهادت و شهیدان و خانوادههای
شهیدان هم، قم یک شهر سرآمد محسوب میشود. نزدیک به شش هزار شهید تقدیم اسلام و انقلاب
کرده است؛ که در بعضی از سالهای دفاع مقدس، در یک سال بیش از هزار شهید در عرصهی جهاد
فیسبیلالله به خاک و خون غلتیدند و این شهر باعظمت پیکرهای آنها را تشییع کرد و خم
به ابرو نیاورد. حدود یازده هزار جانباز دارد؛ که این جانبازهای عزیز در حقیقت شهیدان
زنده در میان ما هستند؛ شهیدان نامداری که نه فقط برای قم، بلکه برای سراسر کشور مایهی
افتخارند، ستارهاند. این
کلامی بود که حضرت آقا در سال 89 در جمع خانواده ایثارگران قمی فرمودند. در استان
قم جایگاه شهدا ملی می باشد و حتی میتوان گفت بین المللی است؛ شهدا اصولا هیچ
تفاوتی باهم ندارند ولی اگر بخواهیم تفاوتی برای شهدای قمی قائل شویم اول شهدای
روحانی قم هستند. روحانیت بخشی از شهدای شاخص قم می باشند و روحانیون با هزارشهیدی
که داده اند به نوعی با کل کشور مرتبط می باشند. اولين گردان از روحانيون و طلاب حوزه عليه
قم در سومين روز تجاوز دشمن بعثي عراق، توسط دفتر تبليغات حوزه علميه، به جبهه اعزام
شد.
بخش بعدی
شهدای نهضت جهانی اسلام هستند که ما 1293 شهید از 9 کشور دنیا در قم مدفون هستند و
تقریبا 25 درصد شهدای قم از شهدای بین الملل هستند که شامل شهدای فاطمیون، زینبیون،
بدریون و شهدایی از کشورهایی همچون فرانسه، الجزایر و غیره که استانی در سطح کشور
نداریم که چنین شهدایی در آنجا مدفون باشند که باید اقدامات فرهنگی برای معرفی آنان
درکشور صورت گیرد مثلا «تنها شهید اروپایی دفاع مقدس»، شهید «ژروم
(کمال) کورسل» که در گلزار شهدای قم مدفون می باشد. در معرفی این شهید آمده است: شهید
کمال کورسل تنها شهید اروپایی دفاع مقدس متولد فرانسه است که پس از تشرف به دین مبین
اسلام در سن ۱۵ سالگی به «کمال کورسل» تغییر نام داد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی
با افکار و اندیشههای انقلاب و امام به واسطه خواندن ترجمه سخنرانیهای حضرت امام
آشنا شد و جرقههای عدالت خواهی باعث شد تا این مسیر را انتخاب کند.
این شهید علاقه وافری به امیرالمؤمنین(ع) داشت و به همین دلیل دوست داشت او را ابوحیدر صدا کنند. این شهید در سال ۶۳ از طریق سپاه بدر که متعلق به مجاهدان عراقی بود به مناطق عملیات اعزام میشود و در سال ۶۷ در منطقه عملیات مرصاد بر اثر اصابت گلوله آر پی جی به شهادت میرسد.
بخش بعدی بحث لشکر خطشکن 17 علی ابن ابی طالب به فرماندهی شهید مهدی زین الدین و نقش آن در جنگ میتوان اشاره کرد. شهید مهدی زین الدین برای شرکت در عملیات بیت المقدس، تیپ ۱۷ قم را وقتی ۲۲ ساله بود تشکیل داد تا در عملیات آزاد سازی خرمشهر شرکت کنند و بعد از آن نیز تیپ را به لشکر توسعه داد و نام مقدس امام علی بن ابیطالب(ع) را بر روی آن نهاد و این یگان را به لشکر خط شکن و پیشتاز در میادین نبرد تبدیل کرد. وی با اشاره به حضور لشکر علی بن ابیطالب(ع) در بیشتر عملیاتها ابراز داشت: لشکر علی بن ابیطالب(ع) طی این سالها به عنوان لشکری خط شکن در جبههها معروف شده بود و زمانی که رزمندگان در عملیاتها به شهادت میرسیدند شهید زین الدین به پشت جبههها باز میگشت و به وضعیت خانوادههای شهدا رسیدگی میکرد.
چه شد که تصمیم گرفتید این کنگره را در قم برگزار کنید؟ با توجه به اینکه در طول سال یادواره های زیادی در سطح محلات در قم برگزار می شود؟
بله درست میفرمایید سالیانه در قم هزار یادواره شهدا به صورت منطقه ای برگزار میشود اما باید این یادوارهها زیرمجموعه کنگره ملی شهدای استان ساماندهی شده و هدفمند برگزار شود. متاسفانه در سال های اخیر در سطح استان قم در بحث شهید و شهادت کم کار شده است و حتی موسسه هایی داریم که در بحث شهدا کار انجام می دهند ولی در بخش ملی و بین المللی هستند و متاسفانه برای شهدای قم خیلی کار نشده به عنوان مثال قم 544 شهید ارتشی دارد. مظلومیت ارتش در استان قم موجب شده که شهدای ارتش نیز غریب باشند؛ در همین راستا امیر موسوی فرمانده قمی ارتش بارها در جلسات مختلف تاکید داشتند که شهدای ارتش در قم باید معرفی شوند و به همین خاطر باید کار ویژهای در راستای معرفی شهدای ارتش صورت گیرد.
در معرفی اولین شهید ارتشی استان قم آمده است: شهید سرلشکر علی احمدلو نخستین شهید ارتشی در قم از روستاهای بخش جعفریه، هنگامی که بر اثر اصابت ترکش لحظات آخر عمر خود را میگذراند، از نوشیدن آب امتناع کرد و با اشاره، درخواست نمود آب را به سرباز مجروحی که در کنارش افتاده بود برسانند. در این حال بود که هم آن سرباز و هم شهید احمدلو هر دو با لب تشنه به فیض عظیم شهادت نائل شدند و در آرامگاه امامزاده ابراهيم قم دفن شد.
آیا قائل به برندسازی در بحث شهدا هستید؟
خیر. به توصیه حضرت آقا در مورد شهیدان برند سازی نمیکنیم و شهدا «کُلُّهم نورٌ واحدٌ» هستند. در حوزه دفاع مقدس باید برندسازی صورت بگیرد ولی نباید یکی از شهدای شاخص استان را برند کرده و از سایر شهیدان جنگ غافل شویم.
* وحید عزیزی