معاملهای که این روزها در آستانه سال نو رواج پیدا کرده خرید و فروش
پول نو است که در نگاه نخست ربا به نظر میرسد ولی حکم شرعی آن از نظر فقها
چیز دیگری است.
حجت الاسلام حسین وحیدپور، رییس بخش استفتائات دفتر مرحوم حضرت آیت
الله میرزا جواد تبریزی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به
این که خرید و فروش پول نو در صورتی که عقلایی و با قصد جدی باشد اشکالی
ندارد گفت: همه مراجع تقلید در این حکم نظر یکسانی دارند.
گفتنی است، سوال 1603 و 1606 استفتائات رهبر معظم انقلاب اسلامی هم به این حکم اشاره دارد؛
س 1603: خرید و فروش اسکناس بصورت نسیه به مبلغى بیشتر از مبلغ آن چه حکمى دارد؟
ج: در صورتى که معاملهى مذکور، به قصد جدّى و با غرض عقلایى باشد مثل
این که اسکناسها از نظر کهنه و نو بودن با یکدیگر فرق داشته و یا داراى
علامتهاى مخصوص بوده و یا نرخ آنها با یکدیگر، تفاوت داشته باشد، اشکال
ندارد ولى اگر معامله، صورى و براى فرار از ربا بوده و در واقع براى
دستیابى به سود پول باشد، شرعاً حرام و باطل است.
س 1606: خرید و فروش بعضى از اسکناسها نه به این عنوان که
مال هستند و یا حکایت از مالیّت و اعتبار مىکنند، بلکه از این جهت که
برگههاى خاصى هستند چه حکمى دارد؟ مثل اینکه پول اسکناس سبز هزار تومانى
که داراى تصویر امام خمینى(قدّسسرّه) است، به مبلغ بیشترى فروخته و یا
خریده شود.
ج: در صورتى که خرید و فروش این اسکناسها به قصد جدّى و به غرض
عقلایى باشد، اشکال ندارد، ولى اگر بیع صورى و براى فرار از رباى قرضى باشد
حرام و باطل است.