پیامهای مغرضانه، خطرات تحلیلگرانه!
مردادماه درحالی روزهای پایانی خود را می‌گذراند که وزیر دهه‌شصتی روحانی با هدیه 120گیگابایتی خود به زوج‌های جوان و اصحاب رسانه نشان داد اگر مسئولان بخواهند اقدامی انجام دهند، نیازی به زمان و برنامه‌ریزی خاصی ندارند و در یک هفته و شاید کمتر مناسبات آن فراهم می‌شود؛ مساله‌ای که ثابت می‌کند بهبود بسیاری از کارها در کشور نیازمند بخشنامه نیست و بیشتر همت مسئولان را می‌طلبد.
به گزارش پایگاه 598، مردادماه امسال درحالی روزهای پایانی خود را
می‌گذراند که وزیر دهه‌شصتی روحانی با هدیه 120گیگابایتی خود به زوج‌های
جوان و اصحاب رسانه نشان داد اگر مسئولان بخواهند اقدامی انجام دهند، نیازی
به زمان و برنامه‌ریزی خاصی ندارند و در یک هفته و شاید کمتر مناسبات آن
فراهم می‌شود؛ مساله‌ای که ثابت می‌کند بهبود بسیاری از کارها در کشور
نیازمند بخشنامه نیست و بیشتر همت مسئولان را می‌طلبد.
پوسته‌ها، سیاست خوبی که به جایی نرسید
هرچند با گذشت زمان و پایین‌آمدن تب و تاب فیلترینگ تلگرام وجود فیلترشکن‌های مختلف در گوشی‌ها به امر متداولی تبدیل شده است اما هنوز هم هستند افرادی که دل خوشی از پایین آمدن سرعت نت با استفاده از فیلترشکن‌ها و بالاتررفتن هزینه‌های اینترنت آن ندارند و ترجیح می‌دهند از نرم‌افزاری استفاده کنند که به نصب فیلترشکن محتاج نباشد که البته براساس آمار این انتخاب هم سهم پیام‌رسان‌های داخلی نشد و اگر کوچی از تلگرام اتفاق افتاد به سمت سایر پیام‌رسان‌های خارجی بوده است. طبق نظرسنجی ایسپا در اسفند 1397 از جامعه آماری شهروندان کل کشور، استفاده از تلگرام، واتس‌اپ و اینستاگرام به ترتیب 55.9، 25.1 و 25.9 درصد بوده است.
این مقدار در نظرسنجی ملی تابستانه 1398 در روزهای 17 و 18 تیرماه به ترتیب به42.4، 42.8 و 39.5 درصد رسیده است. 42.8 درصد واتس‌اپ، 42.4 درصد تلگرام،39.5 درصد اینستاگرام، 2.8درصد سروش، 2.3درصد فیس‌بوک، 1.9 درصد توئیتر، 0.8 درصد لاین، 0.7 درصد بله، 0.6درصد آی‌گپ، 5.0 درصد گپ، 0.2درصد بیسفون، 0.1 درصد ساینا و 30.4 درصد از مردم هیچ یک از پیام‌رسان‌ها را انتخاب نکرده‌اند. آماری که از مردود شدن پیام‌رسان‌های بومی خبر می‌دهد و این واقعیت تلخ که رتبه اول تا سوم مردم در انتخاب پیام‌رسان و شبکه‌های اجتماعی در انحصار واتس‌اپ، تلگرام و اینستاگرام است. مساله‌ای که نیم‌نگاهی به نظرات مطرح شده از سوی مردم در کافه‌بازار نسبت به پیام‌رسان بومی می‌تواند ادله کافی مردم را برای عدم‌انتخاب آنان در حوزههای مختلف فنی، محتوایی و امنیتی به خوبی به نمایش بگذارد، نظراتی که بعضا بر نارضایتی آنان از کیفیت خدمات ارائه‌شده از سوی این اپ‌ها و اشکالات متعدد متمرکز شده است.
از دی 96 تا امروز که به شهریور 98 نزدیک شده‌ایم، 20 ماه می‌گذرد و پیام‌رسان‌های ایرانی هنوز در جذب مخاطب و بهبود خدمات خود اندر خم یک کوچه هستند؛ اپلیکیشن‌هایی که اگرچه سازندگان آنان تمام تلاش‌شان را کرده‌اند تا مردم را به استفاده از آنان ترغیب کنند اما فایده‌ای نداشت و این مساله تا جایی پیش رفت که مردم به نصب پوسته‌های فارسی تلگرام هم به جای استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی راضی شدند. وقتی با مدیران پیام‌رسان ایرانی صحبت کردیم، حرف مشترک همه آنان این بود که در شرایط فعلی کشور نیاز به ایجاد یک دیتاسنتر ملی برای انجام چنین پروژه‌هایی دارند تا در شرایط مشابه نیاز به تخصیص اعتبار جداگانه به هر پیام‌رسان تازه‌کاری نباشد؛ پروژه‌هایی که پس از گذشت 20 ماه و گرفتن کمک‌های مختلف هنوز مشخص نیست تا چه میزان توانسته‌اند در جهت بهبود مخاطب گام بردارند.
کارشناسان معتقدند دولت در حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی نباید وام‌های میلیاردی را به آنان واگذار می‌کرد و عملا بهتر بود به جای تقسیم‌شدن این پول بین پیام‌رسان‌هایی که ممکن است آن را صرف خرید تجهیزات هم نکنند، آن را صرف ایجاد دیتاسنتر ملی می‌کرد و سرورها در اختیار پیام‌رسان‌ها قرار داده می‌شد تا در آن شرایط هر پیامرسانی که رشد بیشتری داشت، بتواند از منابع بیشتری استفاده کند. در این شرایط اگر پروژه‌ها نیز موفق نمی‌شدند، فضا برای باقی پروژه‌ها باقی می‌ماند اما پول‌پاشی وزارت ارتباطات به پیام‌رسان‌ها آن هم در فضایی ایزوله که بستر رقابت آنان با دیگر پیام‌رسان‌های خارجی بسته شده بود؛ جای پیشرفت را از آنان گرفت و به نوعی نهاد متولی با این کار رسیدگی به این مساله را از سر خود باز کرد. سروش و گپ و بیسفون از میان اپ‌ها سه پیامرسانی بودند که وام پنج‌میلیاردی دولت را دریافت کردند، هرچند سازندگان آنان اعتقاد دارند این وام‌ها عملا کمک چندانی به آنان نکرده و تنها هزینه چند سرور را برای آنان مهیا کرده است.
هرچند از ذکر این مطلب نیز نباید غافل شد که فعال‌بودن موقت تلگرام‌های فارسی پس از فیلترینگ قرار بود فرصتی برای هاتگرام و تلگرام طلایی باشد تا آنان اتصال خود را به نسخه اصلی قطع کرده و به یک پیام‌رسان بومی تبدیل شوند؛ مساله‌ای که پس از مدتی به حال خود رها شد و مشخص نشد سرانجام این مساله به کجا رسید و این پوسته‌ها هم از دسترس خارج شدند. اقدامی که البته با مخالفت مدیران پیام‌رسان ایرانی هم مواجه شد و آنان این مساله را عاملی برای عدم‌رشد خود عنوان کردند، در حالی که با تعطیلی این دو پوسته فارسی تلگرام نیز اتفاق خاصی صورت نگرفت و اشکالات فنی این پیام‌رسان‌ها فراتر از این حرف‌ها بود.
مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیام‌رسان گپ در همین راستا در گفت‌وگویی اعلام کرده: «کافی بود مسئولان فقط کمتر از یک ماه صبر کنند. اگر این کار را می‌کردند و بعد این سوپاپ اطمینان را رو می‌کردند، تقریبا تمام کاربران عضو این پیام‌رسان‌ها شده بودند. اگر تلگرام طلایی و هاتگرام تعطیل شوند، پیام‌رسان‌های ایرانی باز هم به رکورد ۵۰۰هزار نصب می‌رسند.» شاید در پاسخ به این مساله باید گفت اکنون 20 ماه از فیلترینگ تلگرام می‌گذارد و آیا پیام‌رسان‌ها توانسته‌اند حتی با یکدیگر به یک بستر اشتراکی برسند تا مخاطب بیش از این دچار سردگمی نشود، اتفاقی که شاهد بودیم با تعطیلی هاتگرام و تلگرام طلایی هم کاربران همچنان اپ‌های خارجی را بر پیام‌رسان‌های داخلی ترجیح دادند.
در این شرایط به بررسی موردی پنج پیام‌رسان مطرح ایرانی پرداختیم و از آنان خواستیم تا بگویند که با گذشت این 20 ماه و با حمایت‌های نصفه‌ونیمه‌ای که از این پیام‌رسان‌ها صورت گرفته است، تاکنون تا چه میزان توانسته‌اند با تقویت ساختار فنی خود مخاطب ایرانی را جذب کنند. جالب است مدیر رسانه‌ای یکی از پیام‌رسان‌های داخلی برای تایید نهایی متن گفت‌وگو و هماهنگی با خبرنگار «فرهیختگان» گفت: «با تلگرام یا واتس‌اپ راحت‌ترم؛ آنجا ارسال کنید!»
سروش را دیگر توسعه نمی‌دهیم؛ در فاز نگهداری هستیم
جالب است بدانید سابقه طراحی و توسعه سروش به بهمن ۹۴ می‌رسد، زمانی که کمتر کسی دغدغه ایجاد یک پیام‌رسان داخلی را داشت.
«ارتباط، زندگی، سرگرمی» شعاری است که توسعه‌دهندگان این اپ ایرانی برای محصول‌شان انتخاب کردند. سروش سپس برنده مناقصه صداوسیما برای خرید یک پیام‌رسان ایرانی شد و در سال‌های اخیر توانست محبوب‌ترین پیام‌رسان ایرانی کشور شود.شبهه‌ای که از دو سال پیش علیه پیام‌رسان سروش در رسانه‌ها مطرح شد، مساله امنیت مخاطبان و حفظ اطلاعات شخصی آنها بود.
در این‌باره با ایمان عیسی‌زاده، سرپرست جدید پیام‌رسان سروش گفت‌وگو کرد‌ه‌ایم. او در این رابطه می‌گوید: «اتفاقاتی که سال گذشته و همزمان با فیلترینگ تلگرام افتاد، ذهنیت مبهمی را در ذهن مردم نسبت به امنیت پیام‌رسان‌های ایرانی ایجاد کرد. ما هم در پیام‌رسان سروش، با انتقادات تندی در مباحث امنیتی پیام‌رسان مواجه شدیم، اما واقعیت این است که تاکنون حتی یک مورد هک یا سرقت یا دسترسی غیرمجاز به اطلاعات کاربران در سروش اتفاق نیفتاده است.»
او کاربران فعال پیام‌رسان سروش را بیش از دومیلیون و 500هزار نفر اعلام کرده و می‌گوید: «پیام‌رسان سروش در سال گذشته توانست تیم فنی خود را ارتقا دهد اما امسال کاهش نیرو داشتیم، در حال حاضر در سروش توسعه نداریم و تنها در فاز نگهداری این اپلیکیشن هستیم. در عوض سروش‌پلاس از ابتدای امسال معرفی شده و تمرکز تیم فنی سروش روی سروش‌پلاس متمرکز شده است.»
عیسی‌زاده در بخشی از سخنانش تصریح می‌کند: «وام حمایتی پنج‌میلیاردی دولت که پیام‌رسان‌ها دریافت کرده‌اند، در مقایسه با رقم دریافتی شرکت‌های دانش‌بنیان از معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری رقم بسیار کوچکی است. با این رقم تنها توانستیم چند عدد سرور بخریم. هزینه تامین زیرساخت و سخت‌افزار بسیار زیاد است و نکته مهم این که ما اگر بخواهیم پیامرسانی در سطح ملی داشته باشیم، نمی‌توان با 10 تا 15 سرور به این هدف رسید. ما تلاش داریم سرویس را تا حدی ارتقا بدهیم که بتوانیم با همین سرورهای محدود خدمات را به همه مخاطبان خود ارائه دهیم.»
وی در ادامه تاکید کرد: «در تخصیص این وام وزارت ارتباطات کمک کرد تا بتوانیم زودتر این مبلغ را دریافت کنیم اما جالب است بدانید فقط در سال گذشته 2000 میلیارد به شرکت‌های دانش‌بنیان وام اعطا شده است.»عیسی‌زاده همچون همکاران دیگرش در پیام‌رسان‌های ایرانی اعتقاد دارد هاتگرام و تلگرام طلایی ضریب رشد تعداد کاربر در پیام‌رسان‌های داخلی را با کاهش مواجه کرده است.
او در این باره می‌گوید: «خواسته ما از دولت این بوده که زیرساخت‌ها را تقویت کنند تا همه پیام‌رسان‌ها در کنار همدیگر از این مساله منتفع شوند. تا چند سال پیش صاحبان کسب و کارهای اینترنتی به دنبال اینترنت پرسرعت بودند اما اکنون نیازها فراتر رفته و نیاز شرکت‌های دانش‌بنیان و کسب‌‌وکارهای نوپا آن است که تجهیزات و امکانات زیرساختی شکل بگیرد که بخشی از آن به دیتاسنتر ملی مربوط می‌شود. اگر دولت پیشرفت‌هایی در این زمینه داشته باشد، ما هم از آن منتفع خواهیم شد.»
آگاه‌سازی اجتماعی ازجمله اولویت‌هایی است که مدیرعامل سروش برای کاربران ایرانی ضروری می‌داند و تاکید دارد که اگر مخاطبان ایرانی بدانند استفاده از اپ‌های ایرانی چه مزایایی به همراه دارد و به پیام‌رسان‌ها کمک‌های رسانه‌ای و زیرساختی شود، توجه مخاطب به پیام‌رسان‌های ایرانی بیشتر خواهد شد.
ما به خدمات حمایتی دولت معترض بودیم
بین پیام‌رسان‌های ایرانی شاید شبیه‌ترین کاربری را ایتا به تلگرام داشت و شاید این می‌توانست یک ویژگی مثبت برای کاربران جدا مانده از تلگرام باشد اما این مساله نیز نتوانست چندان برای کاربران ایرانی جذاب باشد و سازندگان ایتا بارها به این مساله پاسخ دادند که ایتا از روی تلگرام کپی نشده است.
غفاری، مدیرعامل پیام‌رسان ایتا به ضعف پیام‌رسان‌های ایرانی در جلب‌نظر مخاطب ایرانی تاکید دارد و می‌گوید: «ویژگی خاص تلگرام این بود که هم خاصیت پیامرسانی را داشت و هم اینکه شبکه اجتماعی بود و این دو خصیصه را با یکدیگر داشت، قاعدتا با سخت‌شدن دسترسی مردم به تلگرام همه به واتس‌اپ مهاجرت کردند، چراکه بالاخره مردم دوست دارند جایی باشند که همه هستند، در نرم‌افزاری مثل واتس‌اپ همه حضور دارند، اما باید به این نکته نیز توجه کرد که واتس‌اپ شبکه اجتماعی نیست، کانال و گروه ندارد، درنتیجه مردم در حوزه پیامرسانی به سمت واتس‌اپ رفتند اما در حوزه سرگرمی هم به سمت اینستاگرام رفتند که عملا این مساله یک فاجعه است و اگر مسئولان نسبت به این مساله بی‌تفاوت باشند، نباید به گسترش فرهنگ غربی در میان جوانان‌مان اعتراض داشته باشیم.»
مدیر پیام‌رسان ایتا در بخشی دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه کمک دولت به پیام رسان‌ها کارشناسی شده نبود، گفت: «ما وام پنج‌میلیاردی را نگرفتیم و اساسا به نوع خدمات حمایتی دولت به پیام‌رسان‌های ایرانی اعتراض داشتیم، چراکه معتقد بودیم با این پول نمی‌توان کار ملی را انجام داد و وام حمایت دولتی با سود هشت‌درصدی ابدا از نظر اقتصادی به‌صرفه نیست، چراکه سرمایه‌گذاری در حوزه پیام‌رسان‌ها ریسک‌پذیر بوده و احتمال شکست آن بالاست، درنتیجه نیازمند هزینه‌کرد بسیار بالایی است. خواسته ما این بود که این وام با سود چهار درصدی به پیام‌رسان‌ها داده شود تا بتوانیم به توازنی در این زمینه برسیم که آن هم صورت نگرفت.»
او در ادامه به تشریح وضعیت کنونی ایتا پرداخته و می‌گوید که «ما بالای چهارمیلیون و 200 هزار نصب کلی داشتیم اما نصب فعال که اکنون در حال استفاده از ایتا هستند، یک‌میلیون و سیصدهزار کاربر را رد کرده و شیب استفاده هم رو به رشد است.» البته او نیز مانند دیگر مدیران پیام‌رسان‌ها اعتقاد دارد عدم‌ایجاد دیتاسنتر ملی یکی از اصلی‌ترین اشکالاتی است که در این زمینه وجود دارد و هنوز حل نشده است.
بله؛ بیشتر اپ بانکی تا پیام‌رسان
پیام‌رسان بله را باید ازجمله پیام‌رسان‌های بانکی دانست که از نظر امنیتی توانسته است بیش از دیگر اپ‌ها اعتماد مخاطبان را به خود جلب کند، البته بسیاری از کارشناسان معتقدند این نرم‌افزار نیز با تکیه بر بانک ملی توانسته است به چنین جایگاهی برسد و پیش از این گفته می‌شد بانک ملی آن را برای مشتریان خود طراحی کرده بود.
نرم‌افزاری که به گفته مصطفی رادمرد، مدیر بازاریابی این پیام‌رسان درحال حاضر سهمیلیون و 580 هزار کاربر فعال دارد و گزارش فصلی این اپلیکیشن نشان می‌دهد در سه ماهه نخست امسال پیام‌رسان بله مجموعا 14میلیون تراکنش مالی موفق،4.8 میلیون کارت به کارت و6.1 میلیون شارژ موفق داشته است که جمعا3.3 هزارمیلیارد تومان حجم کلی پول انتقال در این میان است.
این آمار در کنار ۳۹۰هزار گروه و کانال ایجاد‌شده در بله و یک میلیون کاربر فعال ماهانه با 116 میلیون پیام ارسالی نشان می‌دهد پیام‌رسان بله به‌عنوان یک اپ داخلی که در حوزه بانکی نیز تبادلات بسیاری دارد، بسیار موفق‌تر از دیگران عمل کرده است، اما در حوزه شبکه‌های اجتماعی آنچنان‌که باید مورد توجه مردم قرار نگرفته است.
از رادمرد درباره ضرورت تاسیس دیتاسنتر ملی سوال کردیم و جواب متمایز او با باقی پیام‌رسان‌های ایرانی جالب بود و آن هم اینکه اگرچه او هم بر این مساله تاکید داشت که دیتاسنتر خوب باید در کشور وجود داشته باشد اما اعلام کرد که «در حال حاضر به محدودیت دیتاسنتر نخوردیم که بخواهیم در این مورد درخواست خاصی داشته باشیم» و دیتاسنترهای فعلی کشور برای آنان کافی بوده است.
دولت به شعارهای خود عمل نکرد
کیانی، مدیر روابط‌عمومی پیام‌رسان گپ به تشریح وضعیت فعلی پیام‌رسان متبوع خود پرداخت و کاربران فعال اپلیکیشن گپ را سهمیلیون نفر معرفی کرد. او در ادامه سخنانش به حمایت‌هایی که وزارت ارتباطات از آنان می‌کند، اشاره کرد و اعلام می‌کند: «این حمایت‌ها به تصویب شورای عالی فضای مجازی هم رسیده بود، چراکه وزارت ارتباطات مجری این طرح بود و ما توانستیم از تعدادی سرور و خدمات در زمینه پهنای باند در کنار وام پنج‌میلیاردی که دولت داده بود، بهره‌مند شویم که اکنون هم در حال استفاده از آن هستیم.»
او نیز همچون دیگر مدیران پیام‌رسان‌های داخلی بر این مساله تاکید کرد که «اگر دولت به تقویت شعارهای خود در زمینه دولت الکترونیک می‌پرداخت، امروز پیام‌رسان‌ها با مشکلات کمتری روبه‌رو بودند و متاسفانه این کار انجام نشده است. پیام‌رسان‌ها به حمایت‌های نقدی نیاز ندارند اما حداقل خواسته ما این است که خدمات دولت الکترونیک در کشور عملیاتی شده و بتوانیم درگاه جامعی داشته باشیم تا بتوانیم در این زمینه خدمات کاملی به مردم ارائه دهیم.»
کیانی هم البته همچون مدیران دیگر معتقد است تا پیش از حمایت‌های دولت از هاتگرام و تلگرام طلایی روند روبه رشدی در تمامی پیام‌رسان‌های ایرانی وجود داشت اما با حمایت دولت از آنان به این روند ضربه خورد و تا حدی سرعت آن را گرفت.
مدیر روابط‌عمومی پیام‌رسان گپ با اشاره به تاثیرات این پیام‌رسان بر اشتغالزایی تاکید می‌کند: «حدودا در مشهد 65 تا 70 درصد در پروژه ما کار می‌کنند و به نوعی ما اشتغالزایی مستقیمی را انجام دادیم اما اگر بتوانیم به خواسته‌های خود برسیم این مساله افزایش خواهد یافت، در حالی که با تکیه مردم به یک پیام‌رسان خارجی که دیتاسنتر آن نیز در داخل نخواهد بود، امکان اشتغالزایی از بسیاری جوانان ایرانی گرفته خواهد شد.»
آی‌گپ و مخاطب 5.1 میلیونی
اگرچه نتوانستیم با مدیران جدید آی‌گپ صحبت کنیم اما در همین راستا کاظمی، مدیرعامل سابق آی‌گپ هم به ما گفت که «ما وام وزارت ارتباطات را نپذیرفتیم اما بدون حمایت دولتی 5.1میلیون کاربر توانستند آن را نصب کنند.» اگرچه اظهارات مدیران پیام‌رسان ایرانی در جای خود قابل‌توجه است اما در کنار همه اینها باید به این مساله توجه کرد که وقتی آنان با گذشت این همه وقت نتوانسته‌اند به اشتراک‌نظری میان خود برسند، چه انتظاری می‌توان از مسئولانی داشت که جدا از این مساله شاید مسئول پیگیری هزاران موضوع دیگر هم باشند.
فراکسیون، کمیته و جلساتی که برای تحقق شبکه ملی به جایی نرسید!
آبان سال گذشته بود که احسان قاضی‌زاده‌هاشمی از اعلام موجودیت فراکسیون فضای مجازی خبر داد و گفت مجلس شورای اسلامی از اسفند 96 به صورت ویژه به موضوع فضای مجازی ورود پیدا کرد و با برگزاری جلسه غیرعلنی چهارساعته به صورت خاص به حوزه فضای مجازی پرداخت. فراکسیونی که به گفته او، مجلس ابتدا تصمیم گرفت ضمن تشکیل یک کمیسیون ویژه برای حوزه فضای مجازی و همچنین تشکیل کمیته‌ای در ذیل کمیسیون فرهنگی با عنوان کمیته فضای مجازی با تعداد چهار نماینده فعالیت خود را آغاز کند اما با توجه به اهمیت این فضا فراکسیونی متشکل از ۷۱ نماینده مجلس با حضور نمایندگانی از کمیسیون‌های مختلف تشکیل شد.
با تشکیل این فراکسیون اگرچه قرار بود اقدامی یکپارچه در حوزه فضای مجازی صورت بگیرد اما درنهایت خبر خاصی منتشر نشد و گویی به حال خود رها شد، مساله‌ای که اکنون تنها در جلسات کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس در حال بررسی است و رئیس این کمیته اعتقاد دارد فشار وزارت ارتباطات مانع تشکیل کمیسیون فضای مجازی شد. در همین راستا به سراغ نمایندگان مجلس رفتیم تا صحت و سقم این مساله را جویا شویم، موضوعی که مهدی شیخ، دبیر کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس درمورد آن به «فرهیختگان» گفت که «کمیته فضای مجازی مجلس مرتب جلسه دارند اما اینکه آخرین جلسه کمیسیون فضای مجازی چه زمانی تشکیل شده است را به خاطر نمی‌آورم» و ما را به دیگر اعضای این کمیته ارجاع داد. در همین راستا به سراغ نصرالله پژمانفر، رئیس کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس رفتیم و در این زمینه به گفت‌وگو پرداختیم. او از ممانعت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای تشکیل کمیسیون فضای مجازی خبر داد و اعلام کرد «کمیته فضای مجازی کار خود را انجام می‌دهد اما متاسفانه وزارت ارتباطات چه با کمیته فضای مجازی و چه با شورای عالی فضای مجازی همکاری لازم را ندارد و با نوعی خودمختاری در این مساله روبه‌رو هستیم.»
این نماینده مجلس همه تقصیرها را برعهده وزارتخانه متولی این امر انداخته و تصریح می‌کند که این وزارتخانه نسبت به خدمات حداقلی که در حوزه تلفن همراه وجود دارد، نیز پاسخگو نیست و اگرچه این وزارتخانه رویکرد شومنی دارد و در جاهای مختلف می‌روند و عکس می‌گیرند اما نارضایتی در کشور نسبت به عملکرد آن در حوزههای مختلف وجود دارد و من فکر می‌کنم گوی سبقت را در ناراضی‌تراشی مردم کسب کرده است.»
او در پاسخ به این سوال که عدم‌تعلل دستگاه‌ها اعم از مجلس و وزارت ارتباطات در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات موجب شد مردم همچنان از تلگرام به واتس‌اپ مهاجرت کنند، گفت: «وزارت ارتباطات باید موضوع شبکه ملی اطلاعات را در حوزه زیرساختی به‌طور جدی پیگیری کند که این مساله تنها در سیم و کابل خلاصه نمی‌شود، چراکه آنان ادعا دارند 80 درصد شبکه ملی اطلاعات را اجرایی کردیم اما سوال اینجاست که این وزارتخانه برای ساخت پلتفرم شبکه ملی اطلاعات چه اقداماتی را انجام داده که متاسفانه در این زمینه کاری انجام نداده است.»
پژمانفر در ادامه تاکید می‌کند: «مهم‌ترین بخش راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات هیچ عملکردی ندارد و این مساله نیز دلیلی جز این ندارد که آنان قصد دارند وابستگی کشور به فضای مجازی به دلیل سوءاستفاده‌هایی که صورت می‌گیرد، وجود داشته باشد، در حالی که ظرفیت این مساله را در داخل کشور داشتیم و زمانی که می‌توانستیم اقداماتی انجام دهیم تا امروز گرفتار نشویم، کاری نکردیم و باید فکری اساسی برای این مساله شود.»
در پایان باید گفت به نظر می‌رسد در ساماندهی پیام‌رسان‌های ایرانی همه به نوعی تعلل کرده‌اند و این مساله بدون عزم و همت همگانی برای جلب‌نظر مخاطب ایرانی و رهایی آنان از این سردرگمی محقق نخواهد شد؛ مساله‌ای که مجلس، دولت، نخبگان و مردم همه باید برای آن تحقق آن تلاش کنند.
منبع:فرهیختگان
پوسته‌ها، سیاست خوبی که به جایی نرسید
هرچند با گذشت زمان و پایین‌آمدن تب و تاب فیلترینگ تلگرام وجود فیلترشکن‌های مختلف در گوشی‌ها به امر متداولی تبدیل شده است اما هنوز هم هستند افرادی که دل خوشی از پایین آمدن سرعت نت با استفاده از فیلترشکن‌ها و بالاتررفتن هزینه‌های اینترنت آن ندارند و ترجیح می‌دهند از نرم‌افزاری استفاده کنند که به نصب فیلترشکن محتاج نباشد که البته براساس آمار این انتخاب هم سهم پیام‌رسان‌های داخلی نشد و اگر کوچی از تلگرام اتفاق افتاد به سمت سایر پیام‌رسان‌های خارجی بوده است. طبق نظرسنجی ایسپا در اسفند 1397 از جامعه آماری شهروندان کل کشور، استفاده از تلگرام، واتس‌اپ و اینستاگرام به ترتیب 55.9، 25.1 و 25.9 درصد بوده است.
این مقدار در نظرسنجی ملی تابستانه 1398 در روزهای 17 و 18 تیرماه به ترتیب به42.4، 42.8 و 39.5 درصد رسیده است. 42.8 درصد واتس‌اپ، 42.4 درصد تلگرام،39.5 درصد اینستاگرام، 2.8درصد سروش، 2.3درصد فیس‌بوک، 1.9 درصد توئیتر، 0.8 درصد لاین، 0.7 درصد بله، 0.6درصد آی‌گپ، 5.0 درصد گپ، 0.2درصد بیسفون، 0.1 درصد ساینا و 30.4 درصد از مردم هیچ یک از پیام‌رسان‌ها را انتخاب نکرده‌اند. آماری که از مردود شدن پیام‌رسان‌های بومی خبر می‌دهد و این واقعیت تلخ که رتبه اول تا سوم مردم در انتخاب پیام‌رسان و شبکه‌های اجتماعی در انحصار واتس‌اپ، تلگرام و اینستاگرام است. مساله‌ای که نیم‌نگاهی به نظرات مطرح شده از سوی مردم در کافه‌بازار نسبت به پیام‌رسان بومی می‌تواند ادله کافی مردم را برای عدم‌انتخاب آنان در حوزههای مختلف فنی، محتوایی و امنیتی به خوبی به نمایش بگذارد، نظراتی که بعضا بر نارضایتی آنان از کیفیت خدمات ارائه‌شده از سوی این اپ‌ها و اشکالات متعدد متمرکز شده است.
از دی 96 تا امروز که به شهریور 98 نزدیک شده‌ایم، 20 ماه می‌گذرد و پیام‌رسان‌های ایرانی هنوز در جذب مخاطب و بهبود خدمات خود اندر خم یک کوچه هستند؛ اپلیکیشن‌هایی که اگرچه سازندگان آنان تمام تلاش‌شان را کرده‌اند تا مردم را به استفاده از آنان ترغیب کنند اما فایده‌ای نداشت و این مساله تا جایی پیش رفت که مردم به نصب پوسته‌های فارسی تلگرام هم به جای استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی راضی شدند. وقتی با مدیران پیام‌رسان ایرانی صحبت کردیم، حرف مشترک همه آنان این بود که در شرایط فعلی کشور نیاز به ایجاد یک دیتاسنتر ملی برای انجام چنین پروژه‌هایی دارند تا در شرایط مشابه نیاز به تخصیص اعتبار جداگانه به هر پیام‌رسان تازه‌کاری نباشد؛ پروژه‌هایی که پس از گذشت 20 ماه و گرفتن کمک‌های مختلف هنوز مشخص نیست تا چه میزان توانسته‌اند در جهت بهبود مخاطب گام بردارند.
کارشناسان معتقدند دولت در حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی نباید وام‌های میلیاردی را به آنان واگذار می‌کرد و عملا بهتر بود به جای تقسیم‌شدن این پول بین پیام‌رسان‌هایی که ممکن است آن را صرف خرید تجهیزات هم نکنند، آن را صرف ایجاد دیتاسنتر ملی می‌کرد و سرورها در اختیار پیام‌رسان‌ها قرار داده می‌شد تا در آن شرایط هر پیامرسانی که رشد بیشتری داشت، بتواند از منابع بیشتری استفاده کند. در این شرایط اگر پروژه‌ها نیز موفق نمی‌شدند، فضا برای باقی پروژه‌ها باقی می‌ماند اما پول‌پاشی وزارت ارتباطات به پیام‌رسان‌ها آن هم در فضایی ایزوله که بستر رقابت آنان با دیگر پیام‌رسان‌های خارجی بسته شده بود؛ جای پیشرفت را از آنان گرفت و به نوعی نهاد متولی با این کار رسیدگی به این مساله را از سر خود باز کرد. سروش و گپ و بیسفون از میان اپ‌ها سه پیامرسانی بودند که وام پنج‌میلیاردی دولت را دریافت کردند، هرچند سازندگان آنان اعتقاد دارند این وام‌ها عملا کمک چندانی به آنان نکرده و تنها هزینه چند سرور را برای آنان مهیا کرده است.
هرچند از ذکر این مطلب نیز نباید غافل شد که فعال‌بودن موقت تلگرام‌های فارسی پس از فیلترینگ قرار بود فرصتی برای هاتگرام و تلگرام طلایی باشد تا آنان اتصال خود را به نسخه اصلی قطع کرده و به یک پیام‌رسان بومی تبدیل شوند؛ مساله‌ای که پس از مدتی به حال خود رها شد و مشخص نشد سرانجام این مساله به کجا رسید و این پوسته‌ها هم از دسترس خارج شدند. اقدامی که البته با مخالفت مدیران پیام‌رسان ایرانی هم مواجه شد و آنان این مساله را عاملی برای عدم‌رشد خود عنوان کردند، در حالی که با تعطیلی این دو پوسته فارسی تلگرام نیز اتفاق خاصی صورت نگرفت و اشکالات فنی این پیام‌رسان‌ها فراتر از این حرف‌ها بود.
مهدی انجیدنی، مدیرعامل پیام‌رسان گپ در همین راستا در گفت‌وگویی اعلام کرده: «کافی بود مسئولان فقط کمتر از یک ماه صبر کنند. اگر این کار را می‌کردند و بعد این سوپاپ اطمینان را رو می‌کردند، تقریبا تمام کاربران عضو این پیام‌رسان‌ها شده بودند. اگر تلگرام طلایی و هاتگرام تعطیل شوند، پیام‌رسان‌های ایرانی باز هم به رکورد ۵۰۰هزار نصب می‌رسند.» شاید در پاسخ به این مساله باید گفت اکنون 20 ماه از فیلترینگ تلگرام می‌گذارد و آیا پیام‌رسان‌ها توانسته‌اند حتی با یکدیگر به یک بستر اشتراکی برسند تا مخاطب بیش از این دچار سردگمی نشود، اتفاقی که شاهد بودیم با تعطیلی هاتگرام و تلگرام طلایی هم کاربران همچنان اپ‌های خارجی را بر پیام‌رسان‌های داخلی ترجیح دادند.
در این شرایط به بررسی موردی پنج پیام‌رسان مطرح ایرانی پرداختیم و از آنان خواستیم تا بگویند که با گذشت این 20 ماه و با حمایت‌های نصفه‌ونیمه‌ای که از این پیام‌رسان‌ها صورت گرفته است، تاکنون تا چه میزان توانسته‌اند با تقویت ساختار فنی خود مخاطب ایرانی را جذب کنند. جالب است مدیر رسانه‌ای یکی از پیام‌رسان‌های داخلی برای تایید نهایی متن گفت‌وگو و هماهنگی با خبرنگار «فرهیختگان» گفت: «با تلگرام یا واتس‌اپ راحت‌ترم؛ آنجا ارسال کنید!»
سروش را دیگر توسعه نمی‌دهیم؛ در فاز نگهداری هستیم
جالب است بدانید سابقه طراحی و توسعه سروش به بهمن ۹۴ می‌رسد، زمانی که کمتر کسی دغدغه ایجاد یک پیام‌رسان داخلی را داشت.
«ارتباط، زندگی، سرگرمی» شعاری است که توسعه‌دهندگان این اپ ایرانی برای محصول‌شان انتخاب کردند. سروش سپس برنده مناقصه صداوسیما برای خرید یک پیام‌رسان ایرانی شد و در سال‌های اخیر توانست محبوب‌ترین پیام‌رسان ایرانی کشور شود.شبهه‌ای که از دو سال پیش علیه پیام‌رسان سروش در رسانه‌ها مطرح شد، مساله امنیت مخاطبان و حفظ اطلاعات شخصی آنها بود.
در این‌باره با ایمان عیسی‌زاده، سرپرست جدید پیام‌رسان سروش گفت‌وگو کرد‌ه‌ایم. او در این رابطه می‌گوید: «اتفاقاتی که سال گذشته و همزمان با فیلترینگ تلگرام افتاد، ذهنیت مبهمی را در ذهن مردم نسبت به امنیت پیام‌رسان‌های ایرانی ایجاد کرد. ما هم در پیام‌رسان سروش، با انتقادات تندی در مباحث امنیتی پیام‌رسان مواجه شدیم، اما واقعیت این است که تاکنون حتی یک مورد هک یا سرقت یا دسترسی غیرمجاز به اطلاعات کاربران در سروش اتفاق نیفتاده است.»
او کاربران فعال پیام‌رسان سروش را بیش از دومیلیون و 500هزار نفر اعلام کرده و می‌گوید: «پیام‌رسان سروش در سال گذشته توانست تیم فنی خود را ارتقا دهد اما امسال کاهش نیرو داشتیم، در حال حاضر در سروش توسعه نداریم و تنها در فاز نگهداری این اپلیکیشن هستیم. در عوض سروش‌پلاس از ابتدای امسال معرفی شده و تمرکز تیم فنی سروش روی سروش‌پلاس متمرکز شده است.»
عیسی‌زاده در بخشی از سخنانش تصریح می‌کند: «وام حمایتی پنج‌میلیاردی دولت که پیام‌رسان‌ها دریافت کرده‌اند، در مقایسه با رقم دریافتی شرکت‌های دانش‌بنیان از معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری رقم بسیار کوچکی است. با این رقم تنها توانستیم چند عدد سرور بخریم. هزینه تامین زیرساخت و سخت‌افزار بسیار زیاد است و نکته مهم این که ما اگر بخواهیم پیامرسانی در سطح ملی داشته باشیم، نمی‌توان با 10 تا 15 سرور به این هدف رسید. ما تلاش داریم سرویس را تا حدی ارتقا بدهیم که بتوانیم با همین سرورهای محدود خدمات را به همه مخاطبان خود ارائه دهیم.»
وی در ادامه تاکید کرد: «در تخصیص این وام وزارت ارتباطات کمک کرد تا بتوانیم زودتر این مبلغ را دریافت کنیم اما جالب است بدانید فقط در سال گذشته 2000 میلیارد به شرکت‌های دانش‌بنیان وام اعطا شده است.»عیسی‌زاده همچون همکاران دیگرش در پیام‌رسان‌های ایرانی اعتقاد دارد هاتگرام و تلگرام طلایی ضریب رشد تعداد کاربر در پیام‌رسان‌های داخلی را با کاهش مواجه کرده است.
او در این باره می‌گوید: «خواسته ما از دولت این بوده که زیرساخت‌ها را تقویت کنند تا همه پیام‌رسان‌ها در کنار همدیگر از این مساله منتفع شوند. تا چند سال پیش صاحبان کسب و کارهای اینترنتی به دنبال اینترنت پرسرعت بودند اما اکنون نیازها فراتر رفته و نیاز شرکت‌های دانش‌بنیان و کسب‌‌وکارهای نوپا آن است که تجهیزات و امکانات زیرساختی شکل بگیرد که بخشی از آن به دیتاسنتر ملی مربوط می‌شود. اگر دولت پیشرفت‌هایی در این زمینه داشته باشد، ما هم از آن منتفع خواهیم شد.»
آگاه‌سازی اجتماعی ازجمله اولویت‌هایی است که مدیرعامل سروش برای کاربران ایرانی ضروری می‌داند و تاکید دارد که اگر مخاطبان ایرانی بدانند استفاده از اپ‌های ایرانی چه مزایایی به همراه دارد و به پیام‌رسان‌ها کمک‌های رسانه‌ای و زیرساختی شود، توجه مخاطب به پیام‌رسان‌های ایرانی بیشتر خواهد شد.
ما به خدمات حمایتی دولت معترض بودیم
بین پیام‌رسان‌های ایرانی شاید شبیه‌ترین کاربری را ایتا به تلگرام داشت و شاید این می‌توانست یک ویژگی مثبت برای کاربران جدا مانده از تلگرام باشد اما این مساله نیز نتوانست چندان برای کاربران ایرانی جذاب باشد و سازندگان ایتا بارها به این مساله پاسخ دادند که ایتا از روی تلگرام کپی نشده است.
غفاری، مدیرعامل پیام‌رسان ایتا به ضعف پیام‌رسان‌های ایرانی در جلب‌نظر مخاطب ایرانی تاکید دارد و می‌گوید: «ویژگی خاص تلگرام این بود که هم خاصیت پیامرسانی را داشت و هم اینکه شبکه اجتماعی بود و این دو خصیصه را با یکدیگر داشت، قاعدتا با سخت‌شدن دسترسی مردم به تلگرام همه به واتس‌اپ مهاجرت کردند، چراکه بالاخره مردم دوست دارند جایی باشند که همه هستند، در نرم‌افزاری مثل واتس‌اپ همه حضور دارند، اما باید به این نکته نیز توجه کرد که واتس‌اپ شبکه اجتماعی نیست، کانال و گروه ندارد، درنتیجه مردم در حوزه پیامرسانی به سمت واتس‌اپ رفتند اما در حوزه سرگرمی هم به سمت اینستاگرام رفتند که عملا این مساله یک فاجعه است و اگر مسئولان نسبت به این مساله بی‌تفاوت باشند، نباید به گسترش فرهنگ غربی در میان جوانان‌مان اعتراض داشته باشیم.»
مدیر پیام‌رسان ایتا در بخشی دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه کمک دولت به پیام رسان‌ها کارشناسی شده نبود، گفت: «ما وام پنج‌میلیاردی را نگرفتیم و اساسا به نوع خدمات حمایتی دولت به پیام‌رسان‌های ایرانی اعتراض داشتیم، چراکه معتقد بودیم با این پول نمی‌توان کار ملی را انجام داد و وام حمایت دولتی با سود هشت‌درصدی ابدا از نظر اقتصادی به‌صرفه نیست، چراکه سرمایه‌گذاری در حوزه پیام‌رسان‌ها ریسک‌پذیر بوده و احتمال شکست آن بالاست، درنتیجه نیازمند هزینه‌کرد بسیار بالایی است. خواسته ما این بود که این وام با سود چهار درصدی به پیام‌رسان‌ها داده شود تا بتوانیم به توازنی در این زمینه برسیم که آن هم صورت نگرفت.»
او در ادامه به تشریح وضعیت کنونی ایتا پرداخته و می‌گوید که «ما بالای چهارمیلیون و 200 هزار نصب کلی داشتیم اما نصب فعال که اکنون در حال استفاده از ایتا هستند، یک‌میلیون و سیصدهزار کاربر را رد کرده و شیب استفاده هم رو به رشد است.» البته او نیز مانند دیگر مدیران پیام‌رسان‌ها اعتقاد دارد عدم‌ایجاد دیتاسنتر ملی یکی از اصلی‌ترین اشکالاتی است که در این زمینه وجود دارد و هنوز حل نشده است.
بله؛ بیشتر اپ بانکی تا پیام‌رسان
پیام‌رسان بله را باید ازجمله پیام‌رسان‌های بانکی دانست که از نظر امنیتی توانسته است بیش از دیگر اپ‌ها اعتماد مخاطبان را به خود جلب کند، البته بسیاری از کارشناسان معتقدند این نرم‌افزار نیز با تکیه بر بانک ملی توانسته است به چنین جایگاهی برسد و پیش از این گفته می‌شد بانک ملی آن را برای مشتریان خود طراحی کرده بود.
نرم‌افزاری که به گفته مصطفی رادمرد، مدیر بازاریابی این پیام‌رسان درحال حاضر سهمیلیون و 580 هزار کاربر فعال دارد و گزارش فصلی این اپلیکیشن نشان می‌دهد در سه ماهه نخست امسال پیام‌رسان بله مجموعا 14میلیون تراکنش مالی موفق،4.8 میلیون کارت به کارت و6.1 میلیون شارژ موفق داشته است که جمعا3.3 هزارمیلیارد تومان حجم کلی پول انتقال در این میان است.
این آمار در کنار ۳۹۰هزار گروه و کانال ایجاد‌شده در بله و یک میلیون کاربر فعال ماهانه با 116 میلیون پیام ارسالی نشان می‌دهد پیام‌رسان بله به‌عنوان یک اپ داخلی که در حوزه بانکی نیز تبادلات بسیاری دارد، بسیار موفق‌تر از دیگران عمل کرده است، اما در حوزه شبکه‌های اجتماعی آنچنان‌که باید مورد توجه مردم قرار نگرفته است.
از رادمرد درباره ضرورت تاسیس دیتاسنتر ملی سوال کردیم و جواب متمایز او با باقی پیام‌رسان‌های ایرانی جالب بود و آن هم اینکه اگرچه او هم بر این مساله تاکید داشت که دیتاسنتر خوب باید در کشور وجود داشته باشد اما اعلام کرد که «در حال حاضر به محدودیت دیتاسنتر نخوردیم که بخواهیم در این مورد درخواست خاصی داشته باشیم» و دیتاسنترهای فعلی کشور برای آنان کافی بوده است.
دولت به شعارهای خود عمل نکرد
کیانی، مدیر روابط‌عمومی پیام‌رسان گپ به تشریح وضعیت فعلی پیام‌رسان متبوع خود پرداخت و کاربران فعال اپلیکیشن گپ را سهمیلیون نفر معرفی کرد. او در ادامه سخنانش به حمایت‌هایی که وزارت ارتباطات از آنان می‌کند، اشاره کرد و اعلام می‌کند: «این حمایت‌ها به تصویب شورای عالی فضای مجازی هم رسیده بود، چراکه وزارت ارتباطات مجری این طرح بود و ما توانستیم از تعدادی سرور و خدمات در زمینه پهنای باند در کنار وام پنج‌میلیاردی که دولت داده بود، بهره‌مند شویم که اکنون هم در حال استفاده از آن هستیم.»
او نیز همچون دیگر مدیران پیام‌رسان‌های داخلی بر این مساله تاکید کرد که «اگر دولت به تقویت شعارهای خود در زمینه دولت الکترونیک می‌پرداخت، امروز پیام‌رسان‌ها با مشکلات کمتری روبه‌رو بودند و متاسفانه این کار انجام نشده است. پیام‌رسان‌ها به حمایت‌های نقدی نیاز ندارند اما حداقل خواسته ما این است که خدمات دولت الکترونیک در کشور عملیاتی شده و بتوانیم درگاه جامعی داشته باشیم تا بتوانیم در این زمینه خدمات کاملی به مردم ارائه دهیم.»
کیانی هم البته همچون مدیران دیگر معتقد است تا پیش از حمایت‌های دولت از هاتگرام و تلگرام طلایی روند روبه رشدی در تمامی پیام‌رسان‌های ایرانی وجود داشت اما با حمایت دولت از آنان به این روند ضربه خورد و تا حدی سرعت آن را گرفت.
مدیر روابط‌عمومی پیام‌رسان گپ با اشاره به تاثیرات این پیام‌رسان بر اشتغالزایی تاکید می‌کند: «حدودا در مشهد 65 تا 70 درصد در پروژه ما کار می‌کنند و به نوعی ما اشتغالزایی مستقیمی را انجام دادیم اما اگر بتوانیم به خواسته‌های خود برسیم این مساله افزایش خواهد یافت، در حالی که با تکیه مردم به یک پیام‌رسان خارجی که دیتاسنتر آن نیز در داخل نخواهد بود، امکان اشتغالزایی از بسیاری جوانان ایرانی گرفته خواهد شد.»
آی‌گپ و مخاطب 5.1 میلیونی
اگرچه نتوانستیم با مدیران جدید آی‌گپ صحبت کنیم اما در همین راستا کاظمی، مدیرعامل سابق آی‌گپ هم به ما گفت که «ما وام وزارت ارتباطات را نپذیرفتیم اما بدون حمایت دولتی 5.1میلیون کاربر توانستند آن را نصب کنند.» اگرچه اظهارات مدیران پیام‌رسان ایرانی در جای خود قابل‌توجه است اما در کنار همه اینها باید به این مساله توجه کرد که وقتی آنان با گذشت این همه وقت نتوانسته‌اند به اشتراک‌نظری میان خود برسند، چه انتظاری می‌توان از مسئولانی داشت که جدا از این مساله شاید مسئول پیگیری هزاران موضوع دیگر هم باشند.
فراکسیون، کمیته و جلساتی که برای تحقق شبکه ملی به جایی نرسید!
آبان سال گذشته بود که احسان قاضی‌زاده‌هاشمی از اعلام موجودیت فراکسیون فضای مجازی خبر داد و گفت مجلس شورای اسلامی از اسفند 96 به صورت ویژه به موضوع فضای مجازی ورود پیدا کرد و با برگزاری جلسه غیرعلنی چهارساعته به صورت خاص به حوزه فضای مجازی پرداخت. فراکسیونی که به گفته او، مجلس ابتدا تصمیم گرفت ضمن تشکیل یک کمیسیون ویژه برای حوزه فضای مجازی و همچنین تشکیل کمیته‌ای در ذیل کمیسیون فرهنگی با عنوان کمیته فضای مجازی با تعداد چهار نماینده فعالیت خود را آغاز کند اما با توجه به اهمیت این فضا فراکسیونی متشکل از ۷۱ نماینده مجلس با حضور نمایندگانی از کمیسیون‌های مختلف تشکیل شد.
با تشکیل این فراکسیون اگرچه قرار بود اقدامی یکپارچه در حوزه فضای مجازی صورت بگیرد اما درنهایت خبر خاصی منتشر نشد و گویی به حال خود رها شد، مساله‌ای که اکنون تنها در جلسات کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس در حال بررسی است و رئیس این کمیته اعتقاد دارد فشار وزارت ارتباطات مانع تشکیل کمیسیون فضای مجازی شد. در همین راستا به سراغ نمایندگان مجلس رفتیم تا صحت و سقم این مساله را جویا شویم، موضوعی که مهدی شیخ، دبیر کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس درمورد آن به «فرهیختگان» گفت که «کمیته فضای مجازی مجلس مرتب جلسه دارند اما اینکه آخرین جلسه کمیسیون فضای مجازی چه زمانی تشکیل شده است را به خاطر نمی‌آورم» و ما را به دیگر اعضای این کمیته ارجاع داد. در همین راستا به سراغ نصرالله پژمانفر، رئیس کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس رفتیم و در این زمینه به گفت‌وگو پرداختیم. او از ممانعت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای تشکیل کمیسیون فضای مجازی خبر داد و اعلام کرد «کمیته فضای مجازی کار خود را انجام می‌دهد اما متاسفانه وزارت ارتباطات چه با کمیته فضای مجازی و چه با شورای عالی فضای مجازی همکاری لازم را ندارد و با نوعی خودمختاری در این مساله روبه‌رو هستیم.»
این نماینده مجلس همه تقصیرها را برعهده وزارتخانه متولی این امر انداخته و تصریح می‌کند که این وزارتخانه نسبت به خدمات حداقلی که در حوزه تلفن همراه وجود دارد، نیز پاسخگو نیست و اگرچه این وزارتخانه رویکرد شومنی دارد و در جاهای مختلف می‌روند و عکس می‌گیرند اما نارضایتی در کشور نسبت به عملکرد آن در حوزههای مختلف وجود دارد و من فکر می‌کنم گوی سبقت را در ناراضی‌تراشی مردم کسب کرده است.»
او در پاسخ به این سوال که عدم‌تعلل دستگاه‌ها اعم از مجلس و وزارت ارتباطات در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات موجب شد مردم همچنان از تلگرام به واتس‌اپ مهاجرت کنند، گفت: «وزارت ارتباطات باید موضوع شبکه ملی اطلاعات را در حوزه زیرساختی به‌طور جدی پیگیری کند که این مساله تنها در سیم و کابل خلاصه نمی‌شود، چراکه آنان ادعا دارند 80 درصد شبکه ملی اطلاعات را اجرایی کردیم اما سوال اینجاست که این وزارتخانه برای ساخت پلتفرم شبکه ملی اطلاعات چه اقداماتی را انجام داده که متاسفانه در این زمینه کاری انجام نداده است.»
پژمانفر در ادامه تاکید می‌کند: «مهم‌ترین بخش راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات هیچ عملکردی ندارد و این مساله نیز دلیلی جز این ندارد که آنان قصد دارند وابستگی کشور به فضای مجازی به دلیل سوءاستفاده‌هایی که صورت می‌گیرد، وجود داشته باشد، در حالی که ظرفیت این مساله را در داخل کشور داشتیم و زمانی که می‌توانستیم اقداماتی انجام دهیم تا امروز گرفتار نشویم، کاری نکردیم و باید فکری اساسی برای این مساله شود.»
در پایان باید گفت به نظر می‌رسد در ساماندهی پیام‌رسان‌های ایرانی همه به نوعی تعلل کرده‌اند و این مساله بدون عزم و همت همگانی برای جلب‌نظر مخاطب ایرانی و رهایی آنان از این سردرگمی محقق نخواهد شد؛ مساله‌ای که مجلس، دولت، نخبگان و مردم همه باید برای آن تحقق آن تلاش کنند.
منبع:فرهیختگان
اخبار ویژه
روایت صحیح از نحوه مدیریت انرژی در دولت شهید رئیسی؛
در دیدار هزاران نفر از زنان و دختران؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
