روز گذشته فیلمی از سخنان قابل تأمل آزاده آلایوب در مسجد مقدس جمکران در فضای مجازی پخش شد که این مجری کودک در آن جمع گفته بود: "من در سازمانی کار میکنم که برای فرستادن صلوات و دعا برای فرج امام زمان(عج) در برنامه کودک بازخواست شدم! همیشه گفتهام چرا باید در کشور اسلامی برای فرستادن صلوات بازخواست شوم؛ اینها حقیقت دارد. میگویند بچهها نمیفهمند و درک این مفاهیم را ندارند ولی بچهها از طریق من میفهمند. بسیاری از خانوادهها بهخاطر لج و لجبازی و موضوعات سیاسی و اقتصادی، از اهلبیت و اعتقاداتشان فاصله گرفتند".
روایت اولین خاله کودکان تلویزیون/مدیون امام حسین(ع) هستم
اولین کسی که اولین بار بهعنوان خاله کودکان در صداوسیما مطرح شد آزاده آلایوب بود که با نام «خاله نرگس» شناخته شد. او چنین روایت کرد: "آبان 81 بهتازگی در برنامه «رنگینکمان» تست داده بودم و چشمانتظار تماس، از کنار گوشی تلفن تکان نمیخوردم، چگونه میتوان ده روز منزل را ترک کنم و فیامانالله. نه همیشه اسباب زیارت فراهم است ولی اینجا فرصتها از دست میرود، میمانم. اوراق افکارم پُر از خطی بود، دیگر جایی برای تکلیف شب هم نبود... صدای زنگ تلفن (پریدم)... مادر زود باش مدارک را آماده کن، دیر میشه... قلب! عقل! احساس! آرزو! امان بده! حسین! شهرت! دنیا! حسین!! مامان نمیتوانم به امام حسین(ع) نه بگم، حتی اگر بهقیمت از دست دادن آرزوهایم باشد. چه میگوید دختر؟ بجنب... رها کردم و رفتم. بهمحض بازگشت (صدای زنگ تلفن)... "خانم آلایوب، شما در تست برنامه پذیرفته شدید". از آذر همان سال تاکنون «خاله نرگس و من» تمام دنیا زیباییهایش را مدیون همان انتخاب هستند... حسین و دیگر هیچ".
در ادامه هم برخی نوشتند و گفتند طبق شنیدهها آزاده آلایوب برای دفاع از اعتقاداتشان ممنوع از کار شدند و بناست بعد از ماه رمضان برنامهای نداشته باشند. او با خبرنگار خبرگزاری تسنیم درباره صحبتهای مسجد جمکران، ممنوعکاری و موضوعات دیگر حوزه کودک و تلویزیون گفتگویی انجام داد که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
نگران بچهها هستم
آزاده آلایوب ــ خاله نرگس ــ گفتگو را با عدم حضور در سری جدید «رنگینکمان» شروع کرد و به خبرنگار تسنیم گفت: در سری جدید «رنگینکمان» حضور ندارم ولی ربطی به صحبتهایم ندارد. روز جمعه بیست و هفتم اردیبهشتماه که در مسجد مقدس جمکران حضور داشتم یک مجلس خصوصی است. با همدیگر راجع به دغدغههای مذهبیمان صحبت میکنیم و آن چیزی که مخاطب نیاز دارد راجع به آن موضوعات و مسائل همفکری میکنیم. به همدیگر مشورت میدهیم و شاهد یک تبادل فکری و اندیشهای هستیم. من راجع به دغدغههایم گفتم از اینکه نگران بچهها هستم. من صحبتم را اینطور شروع کردم چرا میگوییم غرب روی خانوادهها نفوذ دارد و اثر منفی گذاشته و ما نتوانستیم درست عمل کنیم و هیچ نفوذ و اثری بر روی آنها نداریم. ما باید قدرتمندتر عمل کنیم و عزممان را جزم کنیم نقشههایشان را نقش بر آب کنیم.
سلیقههای عوامل کار کودک برای فرستادن صلوات و دعای فرج بازخواستم کرد
وی تصریح کرد: من گفتهام در سازمانی کار میکنم که برای فرستادن صلوات و دعا برای فرج امام زمان(عج) در برنامه کودک بازخواست شدم! هیچوقت از جانب مدیران نبوده، سلیقههای مختلف کارگردانان، تهیهکنندگان و عوامل کارهای کودک باعث این اتفاق بوده است. کارگردانانی که در حوزه کودک کار میکنند و نویسندگان و اندیشمندانی که در اتاق فکر کودک هستند هیچ نظارتی بر رویشان نیست. ما هیچوقت نتوانستیم با هم صحبت کنیم دیدگاه، اعتقادات و نگاهمان نسبت به حوزه کودک چیست. هیچوقت نگفتهام مدیران سازمان صداوسیما بلکه این بازخواستها و مؤاخذهها همیشه از سوی عوامل کارهای کودک بوده است.
حتی از حراست با من تماس گرفتند که شما ممنوعکار شدید؟
آلایوب (خالهنرگس) در پاسخ به این سؤال که "آیا ممنوعکار شدهاید؟"، خاطرنشان کرد: من خوشبختانه دل و زبانم یکی است به همین خاطر هیچکجا اذیت نشدم و آزار ندیدم. دلم میسوزد برای شهدایی که خون دادند تا حکومت اسلامی بتواند فرمانروایی بکند. دلم میسوزد مَنِ مسلمان نتوانستم آنقدر تأثیر بگذارم که یک کافر در آن سوی مرزها روی بچهها و خانوادهها تأثیر میگذارد. از محبوبیت من در ترویج دین اسلام باید استفاده شود. این شهرت بهراحتی بهدست نیامده و این معروفیت باید کجا بهکار بیاید، جز آفت و گزند چهچیزی برای من دارد مگر اینکه در ترویج دین اسلام بکوشم و بچهها را با ابعاد پیدا و پنهان این دین مبین آشنا کنم. این دغدغهها را مطرح کردم و اصلاً ربطی به ممنوعکار شدن ندارد، حتی از حراست با من تماس گرفتند که "شما ممنوعکار شدید؟"، من گفتم ممنوعکار نشدم و البته دلیل عدم حضورم در فصل جدید «رنگینکمان» را هم نمیدانم.
با استنباط شخصیشان نوشتهاند من ممنوعکارم!
وی افزود: برخی اوقات در فضای مجازی حرفها را تقطیع میکنند یا استنباطهای شخصی خودشان را مینویسند. من فقط دغدغههای ذاتیام را مطرح کردم و هیچ اغراق و ریاکاری انجام ندادم. من اصلاً نمیدانم آیا برنامه دیگری خواهم داشت یا در ادامه به «رنگینکمان» هم اضافه خواهم شد باید منتظر بمانیم که دستاندرکاران چه تصمیمی میگیرند. من 16 سال است کار میکنم و به همه ارادت دارم. برای همه ارزش قائل بودم و پایبند هیچ مدیر و رئیسی در سازمان نبودم. خدا خواست در سازمان صداوسیما باشم و نبود هیچ مدیر خاصی هم نمیتواند در مسیر کاری من تأثیر بگذارد.
صداوسیما نباید از واقعیتهای جامعه فرار کند
این مجری باسابقه کودک تلویزیون در پاسخ به این سؤال که "شما نگران بچهها هستید و فکر میکنید صداوسیما چطور میتواند جلوی خوراک آلوده غربیها را بگیرد که هر روز هم با رنگ و لعاب جدیدی این خوراک به کودکان از طریق انیمیشنها، بازیها و فضاهای دیگری، القاء میشود؟"، اظهار داشت: صداوسیما بایستی سعه صدر خودش را زیاد کند و در وهله بعدی واقعیتها را بپذیرد. از واقعیتهای امروز جامعه فرار نکند، از اینکه بخواهد با تعصب به دین نگاه کند چرا که تعصب، ضربه سهمگینی است که به دین، اعتقادات و باورها زده میشود و بایستی از این مسیر پرهیز کرد. تلویزیون نباید خودش را درگیر افراط و تفریطها کند که یکدفعه در یک برنامهای همهچیز میخواهند بهخورد مخاطب بدهند؛ باید این طور فکر کنید و این طور زندگی کنید! بایدها و نبایدها را باید هضم کنیم، مخاطبمان را بشناسیم، سلیقههایش را بدانیم و با خوراک ذهنی و فکریشان آشنا باشیم. باید با مخاطبمان دوست بشویم و حرفهایش را بشنویم.
ما نباید در برنامه کودک تکلیف کنیم بچه سهساله، روسَری، سَر کند
وی تأکید کرد: ما نباید در برنامه کودک تکلیف کنیم بچه سهساله، روسَری، سَر کند. ما نباید فرای فرامین و دستورات دین الهی پیش برویم. برای اینکه آن وقت قدرت انتخاب و لذتِ بودن با خدا را از آنها میگیریم. کار به جایی میرسد یک دختر 6ساله جلوی من را میگیرد و با تمام علاقهای که به شخصیت خاله نرگس دارد، میگوید "خاله نرگس، من تو را دوست دارم، چرا روسری گذاشتی؟ روسری را بردار من از حجاب بدم میآید". من این صحنهها را میبینم بغض میکنم و متأسف میشوم. من خیلی نگران آن خانوادهها و دختربچهها هستم. نگران بچههایی هستم که وقتی میخواهم به کربلا بروم به من میگویند "پیش کدام امام میخواهی بروی؟!"، با عناد صحبت میکنند، این عناد و دشمنی از کجا آمده! قطعاً بروز و ظهور آن از طرف ما بوده است. ما داریم عناد و دشمنی را بیش از محبت، عشق، همدلی و همبستگی تبلیغ میکنیم.
باید کودکان را بیش از هر زمان دیگری جدی گرفت
آلایوب تأکید کرد: ما نباید فکر کنیم امر به معروف و نهی از منکر باید و نباید دارد. به خدا همه چیز دین اسلام، عشق است. باید بهعنوان یک مجری، بازیگر، نویسنده، هنرمند، شاعر و طنزپرداز یک طوری رفتار کنیم با اخلاق، روش و منش درست بین مردم محبوب بشویم و مردم ما را بپذیرند. وقتی مردم ما را دیدند آرامآرام حرفهایمان را میشنوند و وقتی حرفها را شنیدند میتوانم آنجا اثر بگذارم. پس میخواهم بگویم ما نباید همهچیز را از آنها بگیریم؛ همه خوشیهایشان و آن چیزهایی که دوست دارند. با زبان بیزبانی به آنهایی که از دین اسلام دوری میکنند میگوییم "بیخود کردهاید". ما باید زبان و اخلاق پیامبر را یاد بگیریم، پیامبری که در عمق جهل و تاریکی امت توانست همه را بهسمت خودش بکشاند. ایشان به ما یاد دادند بر قلبها حکومت کردند و ما با قلبهای بچهها و کودکان کار داریم. دیگر از سالخوردهها و سنین دیگر گذشته و باید کودکان را بیش از هر زمان دیگری جدی گرفت.
من همان خاله نرگس 22ساله هستم
وی در پاسخ به این مطلب که "شاید مخاطب ما بگوید چرا الآن بهطور جدیتر این اعتقادات را بروز میدهید؟"، افزود: بهخاطر اینکه خیلی از بیدینی صحبت میشود و قبح همهچیز ریخته است. مردم عناد و دشمنیهایشان را بروز میدهند و همه بهحرف آمدهاند. من تا الآن با عملکردم نشان دادم از همه بچههای دیروز بپرسید. از همه بچههایی که دیروز با من بزرگ شدند. آیا زمانی که من 22سالم بود به سازمان صداوسیما آمدم با امروزم متفاوت است؟ من 22سالم بود به «رنگینکمان» آمدم. آیا هیچ فرقی کردم و چیزی از من شنیدند؟! همیشه با عشق از اهلبیت صحبت کردم.
در روزهای اول اجرا، تهیهکننده به من گفت "علی علی کردی تا خودت را بالا بکشی"
آلایوب به روایتی از نپذیرفتن اعتقاداتش در اول راه «رنگینکمان» توسط یک تهیهکننده اشاره کرد و گفت: یادم است اوایل «رنگینکمان» بود خیلی چیزها را نمیدانستم از عشق امیرالمؤمنین(ع) روی آنتن گفتم. تهیهکننده به من گفت "خوب بلدی چطور باید با نشان دادن اعتقاد، خودت را بالا بکشی!"، گفتم "یعنی چه؟"، گفت "همین که علی علی کردی در برنامه"! تازه فهمیدم از طریق اعتقادات میتوان کسی را بالا برد یا به پایین کشید. من همیشه اعتقاد داشتم امتیازات را باید گرفت. امتیازات کسی را که بهخاطر اعتقاداتش به او پُست و مقام میدهند باید گرفت. من با این موافق نیستم وقتی ریا رواج پیدا میکند و دیگران حرفهای مرا نمیپذیرند. همان طور که اعتقاد دارم صرفاً بهخاطر اعتقادات کسی نباید به او پست و مقام داد همان اندازه معتقدم آن کسی را هم که به این اعتقادات پایبند نیست نباید زمین زد. اسلام یعنی این! اسلام یعنی خودت باشی، عشقت واقعی باشد و زبان، زبانِ لسانی نباشد، بلکه دلت با مردم حرف بزند. قطعاً به این واسطه تأثیر میگذارد.
من دنبال پست و مقامی نیستم؛ چون کودکان به من میگویند از تو دعا کردن را یاد گرفتم
وی با بیان اینکه "شاید برخی بگویند من این حرفها را زدم تا پست و مقامی بهدست بیاورم"، اضافه کرد: من الآن دنبال چهچیزی هستم و چیزی بیشتر از اینها میخواهم. من محبوبیت دارم و در دایرکتهای اینستاگرام به من میگویند "خاله نرگس، تو بیش از یک مجری برای ما هستی. ما تو را میبینیم یاد خاطرات قدیمیمان میافتیم؛ برای ما دعا کنید گمراه نشویم. خاله نرگس، از تو دعا کردن را یاد گرفتم. همیشه ما را به راه راست هدایت کردی. همیشه به ما درس خوبیها و راستگوییها را دادی. امروز گاهی یادمان میرود راست بگوییم و دروغ هم میگوییم". شاید برخی بگویند من این حرفها را زدم پست و مقامی بهدست بیاورم؛ باور کنید هیچوقت فکر نمیکردم صحبتهای من در یک جلسه خصوصی اینچنین بازتابی داشته باشد. من همیشه کنار بچهها خواهم بود و من را هیچگاه پیش مسئول و مقامی نخواهید دید. در این چند سال حضور از من تشکری نشد و بهترین غنیمت، ثروت و تشکر من از سوی مردم بوده است. من دنبال هیچ چیزی نیستم من همه چیز دارم. من ثروتمندترین آدم کره زمین هستم چون خدا را دارم و او همیشه به من عزت و محبوبیت داده است.
به سلبریتیها دستمزد نجومی میدهند اما هیچقدمی برای اهداف صداوسیما برنمیدارند
مجری باسابقه تلویزیون در پاسخ به این مطلب که "صداوسیما را مجریان غیرتخصصی و بازیگران سینما احاطه کردهاند و محتواهای بیتأثیر و برنامهسازیهای ضعیفی را شاهد هستیم"، خاطرنشان کرد: الآن سلبریتیهایی میآورند و دستمزد نجومی پرداخت میشود. هیچوقت هم در رویدادهای ملی چون 22 بهمن و روز قدس حضور ندارند. به یک نفر از اینها بگویید یک حرف ملی و مربوط به منافع سازمان سازمان صداوسیما بزنند، هیچگاه خودشان را درگیر این مسائل نمیکنند. قدمی برای منافع سازمان صداوسیما برنمیدارند. طبق مقررات و موازین سازمان صداوسیما عمل نمیکنند. همواره مورد تقدیر و تشکر قرار میگیرند اما من یا دیگر مجریان کودک، برنامهای 150 هزار تومان میگیریم که ده درصد مالیات کم میشود. البته خدا را شاکرم که برنامههای بیرونی گاهی اوقات پیشنهاد میشود. عمده این سلبریتیها روی آنتن صلوات هم نمیفرستند و نام اهلبیت را هم نمیآورند، ولی ارج و قرب بیشتری دارند در صورتی که امثال من که دل و زبانمان یکی است قدرمان را نمیدانند و کمتر از ما استفاده میکنن، در صورتی که رفتار و منش ما در جهت رشد و تعالی فرهنگ اسلامیمان خصوصاً در جهت ارتقاء سبک زندگی ایرانی ــ اسلامی مفیدتر خواهد بود.
کمتر نویسنده خوبی حاضر میشود برای کودک تلویزیون بنویسد
آلایوب (خالهنرگس) در خصوص مشکل برنامهسازی تلویزیون گفت: تهیهکننده و اسپانسر مشکل اساسی برنامهسازی هستند اما نویسنده کودک هم نداریم. چون اساساً بودجههای برنامهسازی کودک پایین است و از طرفی گرفتن اسپانسر هم برای برنامههای کودک مضرّ است، بههمینخاطر کمتر نویسنده خوبی حاضر میشود برای کودک تلویزیون بنویسد. از طرفی سازمان صداوسیما هم حداقل بودجه را برای برنامههای کودک درنظر میگیرد. برخی اوقات باورشان نمیشود مجری کودک هم وجود دارد یا جایگاهی دارد. آنقدر که به فیلمها و سریالها بها میدهند ما فراموش میشویم. حتی به برنامههای اجتماعی و سیاسی هم بها میدهند ولی خبری از توجه به کودک تلویزیون نیست.
ممنوعلکار نیستم و کنار گذاشته نشدم
وی در خاتمه افزود: من کارمند سازمان صداوسیما هستم این برنامه نباشم جای دیگری هستم. من 16 سال است تابع مقررات سازمان صداوسیما بوده، هستم و خواهم بود. آبرو و حیثیت سازمان صداوسیما آبرو و حیثیت من است. بهخاطر این نبوده که درباره اعتقاداتم صحبت کردم. این روزها در ماه رمضان بیشتر فکر میکنم، قرآن میخوانم و به انجام کارهای عقبماندهام میپردازم. مثل قبل هم بهدلیل مشکلات اقتصادی جامعه، برنامههای بیرونی برای اجرا پیشنهاد نمیشود ولی به برنامههای خیریه میروم. من دوستم، من یارم و من همراهم با همه مردم ایران فارغ از تمام اعتقاداتی که دارم فارغ از اینکه من را قبول دارند یا ندارند من همه را قبول دارم چون همهمان انسان هستیم. ممنوعکار نیستم و کنار گذاشته نشدم. دوست دارم در شبکه کودک (پویا و نهال) هم برنامهای داشته باشم، چون شبکه تخصصی کودک است و بهتر و فراگیرتر به حوزه کودک میپردازد.
گفتگو از مجتبی برزگر