بازارهای مالی دنیا نگران شوک نفتی ایران

فارس، ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا از تهدیدات جهانی توسط "جیمز کلپر" رئیس اطلاعات ملی آمریکا در تاریخ 16 فوریه 2012 برای تحویل به کمیته نیروهای مسلح سنای آمریکا آماده شد و به طور مشروح به عوامل دولتی و غیر دولتی، تحولات سیاسی، اقتصادی و نظامی و گرایشات فراملی پرداخته که همه آنها بر چشم انداز راهبردی و تاکتیکی آمریکا اثر گذار است.

در بخش پایانی این ارزیابی به تهدیدات عمده جاسوسی دولتی و غیردولتی پرداخته شده است.

جنایات‌های سازمان یافته فراملی

جنایات سازمان یافته فراملی تهدیدی جدی برای امنیت ملی و اقتصادی آمریکا است و از چگونگی تکامل و پیشرفت آن در آینده نگرانیم. دسترسی این گروه‌ها به سلاح‌های هسته‌ای و اتحاد راهبردی با رهبران کشورها و کارکنان سروریس‌های جاسوسی خارجی، از دیگر دلایل نگرانی‌ها است.

* رابطه به طور روز افزون نزدیک میان جنایات سازمان یافته روسیه و اور آسیا با طبقه اشراف، توانایی بازیگران دولتی یا متحد با دولت را برای از بین بردن رقابت در بازارهای نفت، گاز، آلومینیوم و فلزات قیمتی بالا برده که این به طور بالقوه امنیت ملی و اقتصادی آمریکا را تهدید می‌کند.

گرایش به سمت بازارهای نو ظهور که بخش زیادی از آن به واسطه فساد و فعالیت‌های خلاف انجام می‌شود، رقابت پذیری شرکت‌های آمریکایی و غربی را به واسطه رویه‌های فساد آلود تجاری در ماورای بحار، تخریب کرده است.

* فساد در روسیه که توسط جنایت کاران سازمان یافته به شدت افزایش یافته، این کشور را در رتبه بندی جهانی از نظر فساد، در کنار آفریقای جنوب صحرا قرار داده است.

این سازمان‌های فراملی همچنین حاکمیت قانون و دموکراسی را در برخی نقا مهم برای آمریکا به خطر می‌اندازند.

* کارتل‌های مواد مخدر مکزیک مسئول فساد و خشونت فوق العاده زیاد در این کشور و به خطر انداختن ثبات در آمریکا مرکزی هستند و تجارت مواد مخدر به تامین مالی نیروهای مسلح انقلابی در کلمبیا کمک می‌کند.

قاچاق انسان از همین نوع فعالیت‌ها است و در پرتو جهانی شدن رو به افزایش است. آدم ربایی با هدف باج گیری در مناطق زیادی به خصوص در مکزیک افزایش یافته و منبع درآمدی مهم برای این گروه‌ها است.

* تروریست‌ها و شورشیان به طور روز افزونی به شبکه‌های جرم و جنایت برای تامین مالی و اسلحه رو می‌آورند که بخشی از آن به دلیل موفقیت آمریکا و غرب در حذف سایر منابع تامین مالی آنها است. ارتباطات جنایت کارانه و فعالیت‌های حزب الله و القاعده، این روند را به خوبی نشان می‌دهد.

فضا

در سال 2011 وزارت دفاع و دفتر ریاست اطلاعات ملی اولین راهبرد فضایی مشترک امنیت ملی را منتشر کرد. این راهبرد تاکید می‌کند که دو روند کلیدی، برای فضای ماورای ما چالش برانگیز است: متراکم شدن و ماهیت رقابتی محیط فضا، افزایش فعالیت‌های فضایی، رها شدن و انباشت ماهواره‌ها، در فضا آزمایشهای انهدام ماهواره‌ها و انباشت لاشه‌ها و قطعات ماهواره‌ها در فضا، موجب این تراکم شده است. اگر مداخله‌ای صورت نگیرد، احتمال تخریب محیط فضا وجود دارد.

فضا در تمام مدارها با رقابت‌ روبروست. دستیابی به تجهیزاتی برای بهره برداری از نقاط ضعف فضایی توسط رقبا و اقدامات غیر مسئولان که می‌تواند خدمات سیستم‌های فضایی را متوقف سازد، تهدید هستند.

اقتصاد

شوک‌های تازه اقتصادی و محدودیت‌های مالی

برخی شوک‌ها در 2011 باعث وخامت اوضاع بازارهای مالی و کالا شد، در حالی که همه در تلاش برای رفع مشکلات ناشی از رکود سال‌های 2008 و 9 بودند، بهار عربی، سونامی ژاپن، عدم توانایی رهبران اروپایی برای بازگرداندن اعتماد به بازار به دلیل بدهی‌های برخی کشورهای حوزه یورو که حیات پول مشترک و ثبات اقتصادی اروپا را به خطر انداخت و همچنین بیکاری و کسری اعتبار در سال 2012 به آن معضلات افزوده شد. در سایر کشورها، افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی بسیار آزار دهنده شده و صادرات بسیاری اقتصادهای بزرگ مانند چین و هند و برزیل پایین آمد. فعالیت‌ اقتصادی در مصر و یونان 50 درصد کاهش یافت. نرخ رشد پیش بینی شده برای اقتصاد جهان توسط سازمان‌های جهانی روز به روز کاهش یافته و به پیش بینی تنها 4 درصد در سال 2012 تنزل یافته است.

انرژی

قیمت نفت در پایان سال 2011 بسیار پایین تر از قیمت‌هایی بود که در اثر بحران لیبی بالا رفته بود، بازارهای مالی از وقوع این گونه شوک‌ها مانند مورد ایران، نگران هستند، ولی می‌دانند که رکود منطقه یورو و نرخ رشد اعلام شده برای اقتصاد جهانی، تقاضا را کاهش می‌دهد. در پایان سال 2011 قیمت‌ها 20 درصد بالاتر از سال 2010 بود، که در عین حال 15 درصد زیر قیمت‌های ابتدایی سال 2011 را نشان داد. در سال 2011 سوخت‌های فسیلی همچنان انرژی غالب بودند و سونامی ژاپن و در نتیجه آن، خارج کردن رآکتورهای هسته‌ای از مدار در آلمان، دور نمای روی آوردن به سوخت‌های جانشین را ضعیف کرد، مع الوصف، قیمت‌های بالای نفت باعث ادامه تلاش برای دست یابی به انرژی‌های تجدید پذیر است.

امنیت آب

در دهه آینده معضلات مرتبط با آب به بی ثباتی در کشورهایی که برای منافع امنیت ملی آمریکا مهم هستند، کمک می‌کند. کمبود آب، کیفیت پایین آب و سیل نمی‌تواند منجر به شکست حکومت‌ها شود. معهذا، مشکلات آب همراه با فقر، تنش‌های اجتماعی تخریب محیط زیست، رهبری ناکار آمد و نهادهای ضعیف سیاسی به مشکلات اجتماعی منجر به شکست حکومت دامن می‌زند. کاهش منابع آب زیر زمینی در برخی مناطق کشاورزی در نتیجه مدیریت ضعیف ریسکی برای بازارهای ملی و جهانی مواد غذایی محسوب می‌شود. کمبود آب و آلودگی آن در حال حاضر و آینده، تاثیر منفی بر کارآیی اقتصادی شرکای مهم تجاری آمریکا می‌گذارد.

تهدیدات بهداشتی و بلایای طبیعی

حوادث سال گذشته نشان داد که چگونه تهدیدات بهداشتی و بلایای طبیعی می‌تواند نه تنها موجب از دست دادن جان‌ها و تخریب اماکن شود، بلکه دولت‌ها را با چالش‌ و به طور بالقوه با بی ثباتی مواجه می‌سازد. در ژاپن نخست وزیر سرنگون شد و اعتماد به دولت را به سطحی بی سابقه کاهش داد. اشاعه سریع بیماری E.COLI در آلمان 3500 نفر را بین می‌ تا جولای 2011 آلوده ساخت، در 855 مورد پیچیده شد و در 53 مورد به مرگ انجامید. عدم توانایی شناسایی فوری این بیماری به از دست دادن جان‌ها و ضرر اقتصادی یک میلیارد دلاری منجر گردید. با اطمینان نزدیک به یقین می‌توانیم بگوییم که بلایای طبیعی باز هم رخ خواهند داد، اما نمی‌توانیم زمان و مکان و آثار آن را به دقت پیش بینی کنیم. بنابراین باید توانایی پیش بینی و مقابله با آثار آنها را بالا برد. لکن اقدامات ریاضتی مالی در بسیاری از کشورها ممکن است از میزان آمادگی‌ها برای مقابله بکاهد.

نتیجه گیری

این موضوعات که ما در اینجا به آنها پرداختیم، در مقابل هر شهروند مسئول و دولت‌ها در هر جایی قرار دارد. جامعه اطلاعاتی متعهد است تا تصمیم گیران، سیاست سازان، جنگاوران و ماموران اجرای قانون را مسلح به صحیح ترین اطلاعات و مشورت های تحلیلی ممکن بنماید. این اطلاعات برای آنها ضروری است تا به این وسیله بتوانند دست به اقدامات لازم بزنند و تصمیم هایی بگیرند که بتواند جان آمریکایی‌ها و منافع آمریکا را در داخل آمریکا و در سراسر جهان حفظ نماید.