به گزارش پایگاه 598، ضربالاجل دونالد ترامپ برای خروج از برجام باعث شد در خلال رایزنیهای
دیپلماتیک این کشور با سایر کشورها، وضعیت وفاداری آمریکا به تعهدات
برجامیاش مورد بحث قرار گیرد. بویژه اروپاییها که نیمی از طرفهای حاضر
در 1+5 هستند تلاش کردهاند تحریکاتی در این باره داشته باشند.
در کمتر از یک هفته اخیر، امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه و آنگلا مرکل
صدراعظم آلمان به آمریکا سفر کردند تا از آنچه ترامپ در سر دارد، آگاه شده و
احیانا با آن همراه شوند. در جریان سفر مکرون به آمریکا و حالا در میانه
دیدارها و اظهارات مرکل در آمریکا، مشخص شده است 2 سوی آتلانتیک در اتخاذ
یک راهبرد جدید علیه ایران هماهنگ هستند. مکرون و مرکل در اظهارات خود نشان
دادهاند با مطالبات ترامپ در قبال ایران همراه هستند. آنها میگویند غیر
از برجام، باید یک توافق بزرگ شامل دائمی شدن محدودیتهای اعمال شده علیه
برنامه هستهای ایران، محدود شدن برنامه موشکی و همچنین تغییر سیاستهای
منطقهای ایران محقق شود.
اما سوال اساسی این است: آیا اروپا ترامپ را راضی کرده که فعلا تا مشخص
شدن سرانجام مذاکرات جدید، در برجام بماند یا اینکه ترامپ از برجام خارج
خواهد شد و این اروپاست که به بهانه برجام و اجرای تعهدات برجامی خود، وارد
مذاکره با ایران در موارد جدید خواهد شد؟ امانوئل مکرون در ساعات پایانی
حضورش در آمریکا در اظهارنظری گفت فکر میکند ترامپ از برجام خارج شود.
اظهارنظر مکرون نشان داد هماهنگیهای لازم بین واشنگتن و پاریس به عمل آمده
است. حالا البته مایک پمپئو، وزیر خارجه دولت دونالد ترامپ حرفهایی زده
که احتمال خروج ترامپ از برجام در میانه ماه مه را تقویت کرده است. به
گزارش «وطن امروز»، مایک پمپئو، وزیر جدید خارجه ترامپ که از منتقدان سرسخت
توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی بوده است، بهتر از هر کسی میداند
ترامپ چه فکری در سر دارد. او که جانشین رکس تیلرسون شد تا تکلیف برجام را
مشخص کند، میگوید دونالد ترامپ بدون «اصلاحات اساسی» در برجام، از این
توافق هستهای خارج خواهد شد. او تلویحا زمان انجام این اصلاحات را کمتر از
12 روز آینده اعلام کرده و گفته بعید است ترامپ بعد از ضربالاجل ماه مه/
اردیبهشت، در آن باقی بماند. اشاره پمپئو به اصلاحات اساسی، همان مواردی
است که دونالد ترامپ 12 ژانویه / 22 دی، در زمان امضای تعلیق تحریمهای
هستهای ایران به آن اشاره کرد. او خواستار محرومیت دائمی غنیسازی بعد از
سال 2025، محدود شدن برنامه موشکی و تغییر سیاستهای منطقهای ایران شده
بود. هفته گذشته در جریان سفر امانوئل مکرون به آمریکا، رئیسجمهور فرانسه
از طرح «توافقی جدید» با ایران سخن گفت که این طرح ضمن پوشش مطالبات ترامپ،
به عنوان مکمل جدید برای توافق هستهای برجام عمل میکرد. با این حال وزیر
خارجه آمریکا، فرصت اروپا برای انجام این اصلاحات را 12 مه/ 22اردیبهشت
دانسته است. بر اساس این گزارش، مایک پمپئو، وزیر جدید خارجه آمریکا در
نخستین کنفرانس خبری خود، درباره توافق هستهای ایران و گروه 1+5 گفت این
موضوع یکی از محورهای رایزنیهای او در سفر به مناطق مختلف خاورمیانه (غرب
آسیا) خواهد بود. وزیر خارجه آمریکا گفت: در صورتی که در این توافق
«اصلاحات اساسی» انجام نشود، بعید است ترامپ بعد از ضربالاجل ماه مه /
اردیبهشتماه در آن باقی بماند. وی گفت: «بدون اصلاحات اساسی و رفع نقایص
این توافق بعید است او در آن باقی بماند.» وزیر خارجه آمریکا تصریح کرد:
ترامپ هنوز تصمیمی در این باره نگرفته است. او گفت: «هیچ تصمیمی گرفته نشده
است. تیم ما مشغول کار است و مطمئنم برای رسیدن به آنچه رئیسجمهور مشخص
کرده رایزنیهای زیادی داریم که باید انجام شود». امانوئل مکرون در سفر به
آمریکا، نتایج رایزنی پشت پرده انگلیس، فرانسه و آلمان با آمریکا را
رسانهای کرد تا با پیشنهاد توافقی جدید، نظر مساعد ترامپ برای ماندن در
برجام را کسب کند. هر چند ترامپ این پیشنهاد را پذیرفته اما او بر سر
ضربالاجلی که 12 ژانویه برای اصلاح برجام تعیین کرد، محکم ایستاده است.
تجربه اروپا نشان داده قاره سبز هیچگاه در دوراهی آمریکا و ایران، تهران
را انتخاب نکرده است. حالا در این مدت باقیمانده، اروپا تلاش میکند با
افزایش فشار بر ایران با هدف پذیرش توافق جدید، تهران را مجاب به پذیرش
مطالبات موشکی و منطقهای کند. این البته برخلاف آن چیزی است که دولت و تیم
مذاکرهکننده هستهای در ماههای گذشته عنوان میکردند. آنان مدعی بودند
با خروج آمریکا از برجام، این کشور منزوی خواهد شد و اروپا به تعهدات خود
در این توافق عمل خواهد کرد.
اما موضوع مهم در این باره این است که آیا در فرصت باقیمانده تا پایان
ضربالاجل ترامپ، امکان آغاز مذاکره میان طرفین وجود دارد؟ مذاکرات ایران و
1+5 بر سر برجام در دولت حسن روحانی قریب به 2 سال طول کشید تا در نهایت
برجام از آن خارج شد. حالا اما اگر به احتمال بسیار کم، حتی ایران مایل به
مذاکره بر سر مسائل دفاعی خود باشد، آیا این فرصت باقیمانده تا 12 ماه مه،
امکان یک توافق بزرگتر را بهدست میدهد؟ یا دورنمای این مذاکرات را برای
آمریکاییها روشن میکند؟
بر همین اساس، کارشناسان میگویند به احتمال بسیار زیاد برنامه دولت
آمریکا خروج از برجام است و سفرهای مکرون و مرکل به واشنگتن و اظهارات آنها
بیشتر بسترسازی برای خروج آمریکا از برجام و پس از آن اجرای پروژه ادامه
برجام منهای آمریکا از سوی اروپاست.
مرکل: برجام قطعهای از یک موزائیک است
هفته گذشته پیش از سفر مکرون و مرکل به آمریکا، عوامل به بار آورنده برجام
و رسانههای همسو، بدون توجه به واقعیات از احتمال رایزنی 2 مقام اروپایی
با ترامپ برای حفظ برجام سخن میگفتند. این موضوع تا جایی جدی گرفته شده
بود که حتی محمدجواد ظریف از مکرون خواسته بود در سفر به آمریکا ترامپ را
راضی به ماندن در برجام با همین شکل فعلی کند. ظریف در گفتوگو با رادیو
انپیآر با اشاره به سفر رهبران فرانسه و آلمان به واشنگتن برای گفتوگو
با رئیسجمهور آمریکا درباره برجام، تصریح کرد: ما امیدواریم رئیسجمهور
مکرون و پس از او صدراعظم مرکل از فرصت سفر خود به آمریکا استفاده کنند تا
به رئیسجمهور ترامپ تفهیم کنند توافق هستهای به همان شکل کنونیاش در
راستای منافع آمریکا و باقی جامعه بینالمللی است. مکرون هفته گذشته به
آمریکا سفر کرد و همان چیزی را پیشنهاد کرد که ترامپ از برجام انتظار داشت.
مرکل هم که روز جمعه به آمریکا سفر کرد، در نشست خبری خود با ترامپ صراحتا
گفت: برجام قطعهای از یک موزائیک است و ما منتظریم آمریکا تصمیمش را در
این باره بگیرد. به گزارش ایسنا به نقل از شبکه خبری اماسانبیسی، آنگلا
مرکل در نشست مشترک خبری با دونالد ترامپ در کاخ سفید در اظهاراتی
ضدایرانی گفت: ما بر این باوریم برجام نخستینگام برای ممانعت از رسیدن
ایران به سلاح اتمی است، البته معتقدیم ایران فعالیت مخرب دیگری دارد.
صدراعظم آلمان افزود: اروپا با آمریکا همراه است و میدانیم که ایران در
خاورمیانه، سوریه و لبنان سعی در نفوذ دارد و باید این را مهار کنیم.
مرکل در ادامه این اظهارات گفت: باید ببینیم آمریکا درباره توافق هستهای
ایران چه تصمیمی میگیرد. امنیت کل خاورمیانه برای ما مهم است. ما نگرانیم،
چون در خاورمیانه فاصله مرزها چندصد کیلومتر است و هر تصمیمی برای ما که
همسایهشان هستیم، تاثیرگذارتر از آمریکاست.
مرکل در ادامه در تشریح موضع خود نسبت به برجام گفت: «این توافق هرچه
باشد، کامل نیست. این توافق مشکلات با ایران را حل نخواهد کرد. این توافق
یک قطعه از موزائیک است، این یک سنگ بنا است که روی آن میتوانیم ساختاری
را ایجاد کنیم. ما منتظر خواهیم بود که شرکای آمریکاییمان تصمیم خود را
بگیرند. ما به گفتوگوهای خود در این باره ادامه میدهیم».
خروج از برجام برای عمل به وعده انتخاباتی
دونالد ترامپ در گفتوگو با امانوئل مکرون به وی گفته است برای عمل به
وعده انتخاباتیاش از برجام خارج خواهد شد. به گزارش فارس، یک منبع
نزدیک به مذاکرات دونالد ترامپ و امانوئل مکرون، روسای جمهوری آمریکا و
فرانسه میگوید ترامپ در این دیدار به رئیسجمهور فرانسه گفته است از
مذاکرات «برایان هوک» با کشورهای اروپایی درباره برجام مطلع نیست! برایان
هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا برای مذاکره با 3 کشور اروپایی
انگلیس، فرانسه و آلمان برای پیگیری خواستههای آمریکا در زمینه اصلاح
برجام است. دستور کار هوک مذاکره با کشورهای اروپایی برای اضافه کردن
محدودیتهای بیشتر علیه برنامه هستهای ایران و همچنین گنجاندن مسائل جانبی
از جمله موضوع موشکی ایران در ضمیمه برجام است؛ مسالهای که ایران، چین و
روسیه قویا با آن مخالفند. وی افزود: وقتی مکرون درباره جزئیات دیدار
نماینده آمریکا با کشورهای اروپایی درباره اصلاح برجام از ترامپ سوال کرده،
ترامپ از این مذاکرات اظهار بیاطلاعی کرده است. این منبع آمریکایی همچنین
گفته ترامپ به مکرون گفته برای عمل به وعده انتخاباتی خود قصد دارد از
برجام خارج شود.
فرار ترامپ از هشتگ مرگ بر آمریکا
کاربران فضای مجازی با هشتگهای #مرگ_بر_آمریکا و DownWithUSA # به
اظهارات رئیسجمهور آمریکا که مدعی شده بود ایرانیها در دوران او این شعار
را سر نمیدهند پاسخ دادند. کاربران ایرانی در فضای مجازی ادعاهای دونالد
ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در مصاحبه با برنامه «Fox&Friends» که مدعی
شده بود ایرانیها در دوران حضور او در کاخ سفید شعار «مرگ بر آمریکا» سر
نمیدهند را پاسخ دادند. ترامپ روز پنجشنبه در مصاحبه با این شبکه خبری،
هنگام فهرست کردن دستاوردهای ادعایی خود و مقایسه آن با دولت باراک اوباما،
رئیسجمهور سابق آمریکا گفت: «آنها (ایرانیها) مدام فریاد میزدند «مرگ
بر آمریکا؛ مرگ بر آمریکا» اما دیگر نمیگویند. آنها در زمان اوباما مرگ بر
آمریکا میگفتند اما در زمان من نمیگویند». به گزارش تسنیم، از زمان آغاز
ریاستجمهوری دونالد ترامپ در شامگاه 20 ژانویه 2017 (جمعه اول بهمن 1395)
ایرانیها صرف نظر از رویدادهایی مانند روز قدس، 13 آبان و تظاهراتهای 22
بهمنماه در 64 نماز جمعه هم، شعار مرگ بر آمریکا سر دادهاند. (8 نماز
جمعه در سال 1395، 51 نماز جمعه در سال 1396 و 5 نماز جمعه در سال 1397،
قبل از سخنرانی ترامپ). همچنین ادعای ترامپ در حالی مطرح شده که ایرانیها
به دلیل لفاظیهای ضدایرانی وی در نخستین تظاهرات 22 بهمنماه با تب و تاب
بیشتری در تظاهرات شرکت کرده و شعارهای ضدآمریکایی سر دادند. با این سابقه
ذهنی، کاربران ایرانی در شبکه اجتماعی توئیتر بلافاصله بعد از مصاحبه ترامپ
با هشتگهای #مرگ بر آمریکا و DownWithUSA# زنده بودن این دو شعار و خلاف
بودن ادعاهای او را به وی یادآوری کردند. در اقدامی جالب اما برخی کاربران
برای اطمینان از اینکه واقعیت به صورت بیواسطهتر و مستقیمتر به ترامپ
منتقل میشود، پیشنهاد کردند این هشتگها زیر آخرین توئیت او در آن ساعت
قرار داده شود. بر همین اساس، شمار زیادی از کاربران ایرانی ذیل توئیت
ترامپ که در آن گفته بود «ساعت 8 صبح با برنامه Fox&Friends مصاحبه
میکنم»، هشتگ DownWithUSA# را توئیت کردند. تنها ساعتی بعد بود که ترامپ
توئیت خود را بدون ارائه دلیلی مشخص حذف کرد. ترامپ قبلاً برخی توئیتهای
خود که اشکالات املایی یا محتوایی داشته را حذف کرده بود اما این توئیت او
که در آن خبر مصاحبه با برنامه Fox&Friends منتشر شده بود؛ ایراد
املایی یا نگارشی نداشت.