بازگشت سلفی‌ها به صحنه سیاسی لبنان

ایرنا نوشت:

پس از چندین سال سکوت جریان های سلفی در لبنان، سر بر آوردن این جریان همراه با بحرانی شدن اوضاع امنیتی در سوریه، نگرانی هایی را در میان مردم و مقامات امنیتی لبنان به وجود آورده است.
فراخوانی شیخ 'احمد الاسیر' امام جماعت سلفی و تندرو یکی از مساجد اهل تسنن شهر 'صیدا' به برگزاری تظاهرات در میدان اصلی شهر بیروت نگرانی های امنیتی فراوانی در خصوص به تشنج کشیده شدن اوضاع امنیتی در لبنان به وجود آورده است.

وی که تصمیم دارد همراه با طرفداران خود تظاهراتی با مضمون 'پشتیبانی از گروه های تروریستی مسلح در سوریه' به راه بیندازد، باعث شده که این نگرانی بوجود آید که برخی جریان ها و احزاب سیاسی در لبنان که حامی سیاست های 'بشار اسد' رییس جمهور سوریه هستند نیز در همان زمان و مکان دست به تظاهراتی بر ضد اقدام شیخ اسیر بزنند.

شیخ اسیر تا چندی پیش از این در جهان اسلام و حتی در میان طایفه اهل تسنن لبنان نیز چهره شناخته شده ای نبود، تا اینکه به شکل ناگهانی به میدان آمد و طی سخنرانی ها و اظهارنظرهای مختلفی، مواضعی به شدت منفی علیه حزب الله و دیگر شخصیت های برجسته شیعیان لبنان اتخاذ کرد و این امور را دفاع از اهل سنت لبنان دانست چرا که به ظن او اهل تسنن در این کشور مورد هجمه و تعرض قرار گرفته اند.

جریان های سلفی در لبنان از برخی جریان های فکری مختلف از جمله جریان های 'الجهادیه'، 'التکفیریه' و 'الوهابیه' سرمنشاء می گیرند که البته برخی از آنها اسلوبی مسالمت آمیز داشته و هرگونه خشونت و صف بندی های مذهبی را که سبب چند پارگی امت اسلام و ضعیف شدن آن شود، مردود می شمارند.

برخی از جریان های سلفی لبنان از نظر فکری از جریان تکفیری 'القاعده' و جماعت 'تکفیر و هجرت' تاثیر می پذیرند که این جریان تکفیر و هجرت درگیری های مسلحانه زیادی با ارتش لبنان مخصوصا در شمال این کشور داشته است.این جریان، ارتش لبنان را 'ارتش صلیبی' توصیف می کند و دلیل آنها این است که فرماند آن شخصی مسیحی بوده و معروف ترین این نبردها، یک درگیری بوده که در سال 1999 میلادی توسط گروهکی به نام 'الضنیه' به رهبری 'ابو عائشه' به راه افتاد و نتیجه آن ده ها کشته از این گروهک و دستگیری بیش از 40 تن از آنان بود که البته دولت لبنان این افراد را طی عفوی خاص در سال 2005 توسط مجلس لبنان آزاد کرد و همچنین طی این عفو، 'سمیر جعجع' رییس حزب نیروهای لبنانی این کشور که از احزاب جریان 14 مارس به شمار می رود نیز آزاد شد.

این مجموعه های سلفی تکفیری در لبنان در تلافی پیروزی ارتش این کشور مقابل سرکشی های جنبش سلفی 'فتح الاسلام' که از سوی جریان 'المستقبل' به ریاست 'سعد حریری' پشتیبانی می شد، در سال 2007 میلادی عملیات های تروریستی و انفجارهای فراوانی بر ضد نیروهای ارتشی در شمال و شرق این کشور انجام دادند.

پس از این حوادث، جریان های تکفیری چند سالی از صحنه خارج شدند اما با بالا گرفتن بحران داخلی در سوریه، این جریان ها مجددا به صحنه آمده و نقش پشتیبان جماعت های تروریستی مسلح در این کشور را از نظر مالی و تسلیحاتی بر عهده گرفتند؛ حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و در برخی عملیات ها نیز به شکل مستقیم دخالت می کردند که البته تمامی این امور با پشتیبانی های مالی همه جانبه از سوی کشورهای عربی و غربی مخالف نظام سوریه انجام می شود.

فراخوانی شیخ اسیر به منظور تجمع روز یکشنبه اولین در نوع خود نبوده، بلکه پیش از این نیز بسیاری از این نوع فراخوانی ها انجام شد؛ اما از سوی مردم با پاسخ مثبت روبرو نشده و در بزرگترین آنها تعداد افراد به بیش از چند صد نفر نرسیده است.

نکته جالب توجه در دعوت اخیر اسیر به برگزاری تجمع این است که پایگاه وی در شهر صیدا که پایتخت جنوب لبنان محسوب می شود بوده و مردم این شهر که غالبا از اهل تسنن هستند، موافق طریقت و مشی مقاومت بوده و به نظر می رسد که بدین سبب اسیر بیروت را برای برگزاری این تظاهرات انتخاب کرده است. این فراخوانی با نظر مخالف بسیاری از شخصیت های بارز اهل تسنن در لبنان روبرو شده، چرا که این افراد، دعوت به این تظاهرات را نوعی تحریک طایفه ای و مذهبی به حساب می آورند که باعث ایجاد تشنج در لبنان خواهد شد و درگیری هایی خطرناک را به بار خواهد آورد، به ویژه اینکه بسیاری از احزاب و گروه های سیاسی لبنانی با سیاست های نظام سوریه همگام هستند و ممکن است که تجمعی مخالف اسیر در همان زمان و مکان، یعنی در 'میدان شهدا ' بیروت برگزار کنند.

این امر نیروهای امنیتی لبنان را بر سر دو راهی قرار داده که یکی از آنها جدا ساختن دو تجمع از یکدیگر بوده و دومی این است که به هیچ یک از دو گروه اجازه برگزاری تظاهرات داده نشود.

روز جمعه گذشته 'فایز شکر' وزیر سابق و از اعضای شورای رهبری حزب بعث عربی- اشتراکی در لبنان، فراخوانی به برگزاری یک تظاهرات به منظور پشتیبانی از نظام اسد در سوریه کرده که این امر در پاسخ به اقدام شیخ اسیر انجام شده است. شماری از مراجع دینی و شخصیت های صیدا سعی داشته اند که اسیر را از تصمیم خود به منظور تظاهرات منصرف سازند که البته این تلاش ها با جواب منفی وی روبرو شده و اسیر با تاکید بر موضع خود اعلام داشته که تظاهرات خود را با شعار 'لبیک یا حمص' برگزار خواهد ساخت.

شیخ اسیر همچنین تا این حد نیز قانع نبوده و در سخنرانی های اخیر خود پا را فراتر گذاشته و سخنانی تحریک کننده علیه طوایف و احزاب سیاسی لبنانی بر زبان رانده است که از جمله طی سخنانی در نماز جمعه اخیر و در کنفرانس مطبوعاتی که پس از آن برگزار کرده، هجمه ای سنگین را متوجه جریان هشتم مارس و مخصوصا حزب الله کرده است.

وی در این سخنان 'سید حسن نصرالله' دبیرکل حزب الله لبنان را متهم ساخته که به طرفداران خود دستور داده که نگذارند این تجمع برگزار شود و وی را مسئول ریخته شدن هر قطره خون احتمالی در این تظاهرات دانسته است. اسیر همچنین گفته است که به خداوند قسم می خورد که برگزار نشدن این تظاهرات عواقب بزرگی در پی خواهد داشت و ما هرگز در این خصوص سکوت نخواهیم کرد؛ این سخنان به منظور تحریک طایفی اهل تسنن بر ضد حزب الله و البته بر اساس خواست و رویکردهای برخی کشورهای بیگانه بر زبان رانده شده است.

بر اساس گزارشی که روزنامه 'السفیر' چاپ لبنان در شماره روز شنبه خود منتشر ساخت، 'الجماعة الاسلامیه' که از گروه های سنی مذهب مشهور در لبنان است اعلام داشته که در این تجمع شرکت نمی کند و تاکید کرده که تا مدتی نسبت به هر تحرک اسیر سیاست خویشتن داری اتخاذ خواهد کرد؛ چرا که اسیر تمامی اینگونه تصمیمات را خود اتخاذ کرده و به اسم شخص خود اقدام دعوت به برپایی اینگونه تجمعات می کند. 'لقاء علمایی' و 'هیات های اسلامی' نیز که از گروه های مشهور اهل تسنن در شهر شمالی 'طرابلس' به شمار می روند نیز اعلام کرده اند که در این تظاهرات شرکت نمی کنند و این در حالی است که این شهر بزرگترین پایگاه جنبش های سلفی در لبنان خوانده می شود.

بر اساس اطلاعات به دست آمده توسط خبرنگار ایرنا، مقامات لبنانی ذیربط به شکل مستمر در حال تلاشند که به دلیل تناقضات سیاسی موجود، شیخ اسیر را از این اقدام منصرف سازند، مخصوصا در شرایطی که حالت چند پارگی میان گروه های سیاسی سال هاست پا برجا بوده و این اقدام اسیر بر شدت آن خواهد افزود.

البته منابع امنیتی لبنانی پیش بینی می کنند که تعداد شرکت کنندگان در این تظاهرات، در صورت برگزاری در بیشترین حالت خود از پنج هزار نفر فراتر نرود و این منابع به این نکته اشاره داشته اند که حزب الله، جنبش امل و دیگر گروه های هشتم مارس هیچ گونه دعوتی به منظور شرکت در تظاهرات موید نظام سوریه که توسط 'فایز شکر' به راه انداخته خواهد شد، نداشته اند تا بدین وسیله بهانه به دست کسانی که سعی در فتنه انگیزی های طایفه ای و مذهبی در لبنان دارند، داده نشود.

گفتنی است که برخی از رهبران سیاسی در لبنان، شیخ اسیر را عنصری قطری می دانند که هدفش شعله ور ساختن فتنه های طایفه ای و مذهبی در لبنان بوده و اطلاعاتی موجود است که قطر از وی پشتیبانی مالی و رسانه ای به عمل می آورد و منابعی عربی در کشورهای حوزه خلیج فارس وی را در جنبه های سیاسی هدایت می کنند و بدین شیوه سعی در تقویت وی به منظور برانگیختن درگیری های طایفه ای و مذهبی دارند.