تحریم نفت ایران خاطرات سال‌های 1973 تا 1979 را زنده کرد

به گزارش گروه اقتصاد بین الملل فارس به نقل از پایگاه خبری جامائیکا گلینر، کابوس رویارویی نظامی ایران با غرب و تهدید این کشور به توقف صادرات نفت این کشور به 6 کشور اروپایی، خاطرات تلخ سال های 1973 تا 1979 که بهای جهانی نفت به طرز شگفت انگیزی با افزایش قیمت مواجه شد را دوباره در اذهان زنده کرده است.

در 1973، جنگ بین اعراب و اسرائیل منجر به تحریم نفتی شد که موجب افزایش یکباره بهای نفت و بحران اقتصادی گردید و دوره نفت ارزان قیمت را که پس از پایان جنگ جهانی دوم موجب رشد اقتصادی شده بود، پایان بخشید.

انقلاب 1979 ایران، مجددا بهای نفت را به طرز بی سابقه ای افزایش داد. در این سال، با تغییر حکومت در ایران، بازارهای مالی و قیمت های نفت با شوکی اساسی مواجه شد. افزایش بهای نفت، موجب بالا رفتن تورم شد و جهان به تدریج وارد یک بحران اقتصادی جدی شد که تا اوایل دهه 1980 ادامه داشت.

اکنون و پس از گذشت بیش از 3 دهه از آن تحولات، مجددا تنش ها بر سر برنامه هسته ای ایران، احتمال یک رویارویی نظامی و بروز یک شوک نفتی جدید را افزایش داده است. برآوردها نشان می دهد که هر گونه رویارویی که منجر به بروز اختلال در ترانزیت نفت از تنگه هرمز شود، می تواند بهای نفت را به 150 دلار در هر بشکه برساند.

با توجه به فشار کنونی ای که بر اقتصاد جهانی با توجه به قیمت های بالای نفت وارد شده است، یک شوک نفتی دیگر برای اقتصاد جهانی فاجعه بار خواهد بود. این در حالی است که تهدید ایران به توقف صادرات نفت اضطراب در بازار را افزایش داده و بهای نفت را 5 تا 10 دلار در هر بشکه بالا برده است.

ریشه این رویارویی ایران و غرب به سالها پیش بر می گردد، زمانی که آمریکا و انگلیس ایران در دهه 1950 دولت ملی گرای دکتر مصدق که به دنبال حفظ کنترل دولت ایران بر صنعت نفت این کشور بود را سرنگون و محمد رضا شاه دست نشانده غرب را در ایران بر سر کار آوردند.

با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و برقراری جمهوری اسلامی، رویارویی ایران و غرب وارد مرحله جدیدی شد. حکومت جدید مواضعی ضد آمریکایی در پیش گرفت . تسخیر سفارت آمریکا در تهران و گروگان گرفتن دیپلمات های آمریکایی اوج این رویارویی در آغازین روزهای انقلاب ایران بود. در واقع پس از این اتفاق بود که اولین تحریم های آمریکا علیه ایران به تصویب رسید. سپس عراق با حمایت مستقیم آمریکا  اقدام به تجاوز نظامی به ایران کرد و بر وخامت روابط ایران و غرب افزود. در طی سال های اخیر، ایران همواره از گروه های استقلال طلب ضد آمریکایی در کشورهای خاور میانه حمایت نموده و نقش عمده ای در تهدید و ضربه زدن به منافع آمریکا در منطقه ایفا نموده است.

اما این رویارویی اکنون در مورد فعالیت های هسته ای ایران نمود دیگری یافته است. هراس غرب از دستیابی ایران به سلاح هسته ای، آمریکا و متحدانش را به مقابله با فعالیت های هسته ای این کشور وا داشته است. این در حالی است که ایران همواره بر صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای خود تاکید کرده است. به دنبال این مناقشه تحریم های اقتصادی  علیه ایران در سازمان ملل به تصویب رسیده و احتمال حمله اسرائیل به تاسیسات هسته ای این کشور افزایش یافته است. آمریکا و اتحادیه اروپا نیز تحریم های اقتصادی سرسختانه ای را علیه این کشور به تصویب رسانده اند که قیمت نفت را تحت تاثیر قرار داده است.