اما با شروع سال جدید نیز این جنجالها با افشاگری رئیسجمهور اتریش و سپس ولیالله سیف، رئیس کل بانک مرکزی ادامه یافت تا موضوع اجرای برجام با چالشهای مختلفی همراه شود. البته دولت در همه این موارد دست به انکار موضوع زده و به گونهای نشان داده که خللی در اجرای برجام وجود ندارد. اما موضوعی که در پس این جنجالها مهم است، سخنی است که محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان بدان اشاره کرد؛ یعنی عمل طرف غربی به تعهداتش تا مردم ایران بتوانند از مواهب آنچه دولت ماهها وعده داده برخوردار شوند. بر همین اساس افشاگریهای موجود بیش از اینکه ماهیت مچ گیری علیه دولت داشته باشد، اهرم نظارتی رسانهها برای اجرای دقیق و درست برجام به نفع کشورمان است و مچ بدعهدی طرف مقابل را میگیرد.
در ادامه طی جدولی به افشاگریها و اعترافات شخصیتهای سیاسی و مسئولان دولتی در مورد برجام اشاره میکنیم که نشان میدهد زین پس بایستی از سوی دولت رویکرد خاصی در مورد اجرای برجام برای به ثمر نشستن سالها مذاکرات هستهای و تعهداتی که ایران بدان برای برطرف کردن تحریمها عمل کرده، صورت گیرد تا طرف مقابل ملزم به اجرای تعهداتش شود؛ رویکردی غیر از پاک کردن صورت مسئله بدعهدی طرف غربی و دبه کردنهای آمریکا.
ردیف |
نام |
سمت |
اظهارات |
توضیحات |
1 |
علی اکبر صالحی |
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران |
صالحی در گفت وگو با یک روزنامه قطری چاپ لندن درباره مسائل مختلفی از جمله برنامه هسته ای ایران گفت: تأخیری در طرف مقابل هست که مسئولیتش هم با خودش است. هیچ مانع مشخصی وجود ندارد اما منظورم اینجا، تاخیرشان در اجرای برخی نقاط به شکل کامل است. تا الان برخی بانکهای بزرگ اروپایی تحریمهایش را به طور کامل پایان نداده است چرا که قبلاً تعهد داده که با ایران مراوده تجاری نداشته باشد. ما هنوز منتظر هستیم که وزارت خارجه ایران با اتحادیه اروپا تماس بگیرد و این بحران را حل کند. هیئت انرژی اتمی مسئول این بخش نیست اما ارزیابی من این است که سیر امور به طور نسبی خوب است.[1] |
حسن روحانی، رئیسجمهور کشورمان درباره اظهارات صالحی درخصوص تأخیر در اجرای برجام گفت: ایشان وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی نیست، وزیر خارجه هم الآن نیست، ایشان مسئول سازمان انرژی اتمی است.[2] |
2
|
هاینتس فیشر |
رئیسجمهور اتریش |
فیشر با بیان اینکه سوئیفت هنوز برای ایران باز نشده است گفت: ما در مورد این مطلب آخرتان که به مسئله انجام تراکنشهای مالی بین المللی از طریق سامانه سوئیفت مربوط میشد باید بگویم که اتریش بهتنهایی نمیتواند این تحریم را بردارد و تا آنجا که من میدانم اروپا نیز بهتنهایی نمیتواند چنین کند بلکه این جامعه بین المللی است که باید این موضوع را مورد رسیدگی قرار دهد. در این زمینه آمریکا نیز نقشآفرین است. فرآیندی در مورد مسئله لغو تحریمها تشکیل شده است و به همین خاطر من نمیتوانم هیچ پیشبینیای داشته باشم که این مسئله چقدر دیگر به طول میانجامد، اما امیدوارم که همه طرفها بهطور کامل به توافق (هستهای) پایبند باشند تا در نهایت همه تحریمهای ایران در موعدهای مقرر و تعیین شده نیز برچیده شوند. اختصاصاً در مورد سوئیفت باید بگویم که هنوز در این زمینه مذاکراتی در جریان است و در این میان اتریش، عضو بسیار کوچکی در شورای (سوئیفت) به شمار میرود و اصلاً عضو بزرگی از این مجموعه نیست.[3] |
سید عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری برجام با اشاره به پرسش خبرنگار صدا و سیما از رئیس جمهور اتریش درباره سوئیفت گفت: خبرنگار صداوسیما نظر خود را درباره سوئیفت به رئیس جمهور اتریش القاء کرد. رئیس جمهور اتریش از جزئیات سوئیفت بی اطلاع است[4]. |
3 |
ولی االله سیف |
رئیس کل بانک مرکزی |
ولیالله سیف، رئیس بانک مرکزی ایران در مصاحبهای با تلویزیون بلومبرگ گفته توافق هستهای ایران و گروه 1+5 موسوم به برجام، تا کنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای تهران در بر نداشته است. به نوشته پایگاه اینترنتی بلومبرگ، آقای سیف گفته ایران سه ماه بعد از اجرای شدن برجام، توان دستیابی به 100 میلیارد دلار دارایی ضبطشدهاش در خارج از کشور را نداشته و برای پرداخت صورتحسابهایش در مبادلات خارجی به دنبال راهی برای استفاده از دلار است.[5] |
هنوز واکنش و توضیحی در این باره از سوی مسئولان دولتی انجام نگرفته است و روابط عمومی بانک مرکزی با انتقاد از رسانهها در مطرح کردن صحبتهای رئیس خود، صحبتهای سیف را کارساز خوانده و بیان داشته سوئیفت باز است اما تراکنش مالی به علت ترس بانکهای اروپایی و غربی از امریکا انجام نمیپذیرد.[6] |
4 |
اکبر هاشمی رفسنجانی |
رئیسمجمع تشخیص مصلحت نظام |
هاشمی در دیدار با نخست وزیر ایالت نیدرزاکسن آلمان گفت: «برجام میتوانست عقب ماندگیهای روابط ایران و کشورهای پیشرفته را جبران کند، اما بدعهدیهای بعضی از طرفهای مذاکره، انجام تعهدات را با کندی مواجه کرده است».[7] |
هاشمی اخیراً با اشاره به اظهارات عراقچی درباره برجام در صداوسیما، گفته بود: مایه تأسف است که بعضیها در داخل برای تخریب دستاوردهای برجام تلاش میکنند و منافع باندی و جناحی را بر مصالح ملی و نظام ترجیح میدهند.[8] |
5 |
محسن رضایی |
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام |
سوئیفت یعنی همان کانال مبادلات ارزی، ظاهراً باز شده، ولی آبی که از آن عبور میکند قطره چکانی است، در واقع تبادلاتی که پیش از این با برخی از بانکها از طرق مختلف مقدور بود اکنون از کانال رایج سوئیفت انجام میشود. اما بانکهای بزرگ بین المللی همکاری مجدد و فراگیر با ایران را راه اندازی نکردهاند زیرا دعواهای پشت صحنه آن هنوز به پایان نرسیده است و امکان استفاده از باز شدن سوئیفت نمیدهند. یک علت آن نیز نگرانی بانکهای جهانی از رفتار دوگانه آمریکاییها و شبکه پیچیده تحریهای اعمالی اتحادیه اروپا و آمریکا است. اخیراً رئیس مجلس نمایندگان کنگره آمریکا گفته است که با ورود ایران به نظام بانکی و گردش دلار آمریکا مخالفت میکنیم. اگر این تهدیدات عملی شود تحریمهایی که توسط برجام برداشته شد دوباره از طریق دیگری اعمال میشود.[9] |
----- |
6 |
علی شمخانی |
دبیر شورای عالی امنیت ملی |
شمخانی رویکرد آمریکا در استمرار مسیر تحریمها و کارشکنی در اجرای تعهدات بر اساس برجام را نامطلوب وغیر سازنده توصیف کرد و افزود: در صورتی که این روند ادامه یابد و اقدام موثری برای مقابله با آن از سوی اتحادیه اروپا صورت نگیرد در استمرار مسیر همکاری و اجرای تعهدات متقابل تأثیر منفی خواهد داشت.[10] |
----- |
7 |
محمد جواد ظریف |
وزیر خارجه کشورمان |
وزیر خارجه کشورمان در کنفرانس خبری مشترک با فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: مردم ایران باید نتیجه توافق هستهای را هرچه سریعتر احساس کنند وگرنه مردم ایران سؤال خواهند کرد که؛ توافق چهمیزان برای مردم ایران مفید بوده؟ ضرورت دارد طرف مقابل بهویژه آمریکا تعهداتش را نه بر روی کاغذ بلکه بهصورت عملی انجام دهد[11]. |
----- |
[1] http://irdiplomacy.ir/fa/page/1956860
[2] http://www.tasnimnews.com/fa/news/1394/12/16/1020757
[3] http://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/01/10/1035815
[4] http://www.iribnews.ir/fa/news/1082945
[5] http://www.mashreghnews.ir/fa/news/557972
[6] www.cbi.ir/showitem/14578.aspx
[7] http://www.asriran.com/fa/news/462514
[8] http://www.entekhab.ir/fa/news/261469
[9] http://www.irna.ir/fa/News/82038055/
[10] http://www.irna.ir/fa/News/82037381/
[11] http://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/01/28/1049770