خانم دکتر الهام امین زاده حقوق دان و کارشناس امور بین الملل و علوم سیاسی در گفتگو با هم اندیشی در خصوص ترور دانشمندان ایرانی و مسئله انسداد تنگه هرمز و همچنین نماینده شایسته به نکاتی اشاره نمود.
آیا ترور دانشمندان حربه جدید و برنامه ریزی شده است یا از روی استیصال انجام میشود؟
مادر بعضی از کشورهای دیگر چنین تحرکاتی را در مورد دانشمندان آنها مشاهده کردیم. به طور مثال در مورد ما اگر از حربه تحریم استفاده میشود و همواره این تحریم را شدیدتر میکنند و میبینند که این حربه برای بازداشتن کشورمان از پیشرفت علمی کارآیی ندارد.
در عراق از حربه حمله نظامی استفاده کردند که باتوجه به حملات شدیدی که به مبانی زیر ساختی اقتصاد کشورعراق در طول حملات نظامی نیروهای ائتلاف انجام شد در سالهای اخیر مشاهده شد که دانشمندان عراقی هم در طیف گسترده ای، مورد ترور قرار گرفتند.
این نشان میدهد که بسیاری از حربههای نظامی و اقتصادی علیه کشورهایی که روبه رشد هستند و همچنین کشورهایی که حداقل در دهههای آینده جزو کشورهای مطرح توسعه یافته خواهندبود, با این هدف است که این دوران و این دههها با موفقیت طی نشود و در اثر حذف فیزیکی افرادی که دانشمند و اثر گذار در یک جامعه علمی هستند، این رعب را در بقیه طیفها در درون جامعه ایجاد کنند و به نوعی ضربه شصتی نشان دهند.
در صورتی که ترور امری نیست که در عرصهی بین المللی مثل تحریم بتواند ملتها را بترساند و از حرکت روبه رشد و آنها را از تکامل بازبدارد.
همانطور که در واکنش اخیر دانشجویان ایرانی مبنی بر تقاضای بیش از 300 دانشجو برای تغییر رشته به رشته فیزیک هستهای برای ادامه این راه ما مشاهده کردیم, ملتها در این زمینه در مقابل این تهدیدها و ترورها ترسی به خود راه نمیدهند و بلکه حریص تر و شجاع تر در این راه حرکت خواهندکرد.
این امر به لحاظ برنامهریزیهایی که دشمنن برای این گونه ترورها دارند و بر این حرکتهای خود حساب ویژهای باز کردهاند نمیتواند هدف آنها را تأمین نماید.
برای جلوگیری از تکرار این گونه ترورها چه باید کرد؟
رئیس محترم مجلس اخیرا اظهاراتی داشتند و به مسائل امنیتی کشور اعتراضاتی را وارد داشتند. ولی اینگونه حملات تروریستی بسیار راحت و پیش پا افتاده است ، سخت نیست وتکنیک و هوش خاصی نمیخواهد. این که فردی با یک بمب دستی در جلوی دانشگاه، آن را به ماشین بچسباند، خیلی پیش ا افتاده است.
ولی در همین حد هم انتظار است مقامات امنیتی کشور هوشیارتر از این باشند. به عنوان یک مجموعه واحد نیروهای اطلاعاتی امنیتی و نظامی در همه جای کشور این آماده باش را داشته باشند. البته نه به این صورت که آرامش مردم مختل شود.
ولی من فکر می کنم یک حفاظت و امنیت هماهنگ و و متحد بین دستگاههای امنیتی و نظارتی کشور اثرگذارتر خواهدبود.
انسداد تنگه هرمز توسط ایران در بعد بین الملل چه بازتابی خواهد داشت؟
یکی از ادعاهایی که آمریکاییها اعلام میکنند این است که خود را در حوزه تجارت آزاد میدانند و میگویند می توانیم هرگونه که بخواهیم عمل نماییم. حتی قانون اخیری که رئیس جمهور آمریکا امضا نمودهاست مبنی بر این که کشورهای دیگر اگر میخواهند با ایران باشند معنی این را دادر که در بعد اقتصادی و تجاری با ما همکاری ندارند.
این در واقع یک حرکتی است که از طرف مقابل صوت میگیرد.
اگر چنین استدلالی صحیح است و همه کشورها بایستی از دستوراتی که این کشور برای تجارت بین الملل در دستور کار دارد تبعیت کنند, بنابراین از طرف ایران نیز یک سری قوای دفاعی که به صورت طبیعی برای هر کشوری وجود دارد و ایران میتواند از آن استفاده نماید.
پس حوزه تجاری از طرف ایران نیز باید به نحوی باشد که کشور مطرح و بزرگ حافظ امنیت تنگه هرمز که ایران است, اگر احساس کند هر گونه عبور و مروری امنیت تجاری و امنیت سوق الجیشی او را تهدید می کند, میتواند راجع به این مسئله اتخاذ تصمیم مناسب داشتهباشد.
آیا براساس قوانین بین الملل مجازاتی ایران را تهدید نخواهد کرد؟
امروزه میبینیم که تصمیمسازیهای سازمان ملل بسیار گستردهتر از قبل شده است. فرض کنید یک هواپیما مورد حمله موشکی قرار میگیرد!, سازمان ملل آن را تهدید صلح اعلام میکند. یا زمانی که یک رئیس جمهور در یک کشور آفریقایی کنار نمیرود و اجازه به آمدن ریس جمهور جدید نمیدهد را نیز اقدامی علیه صلح حساب میکند!. همچنین عدم دموکراسی در عراق را تهدید علیه صلح می داند!.
خوب ساز مان مللی که تا این حد گسترده با مفهوم تهدید علیه صلح برخورد کرده و در بسیاری از این موارد، این قضاوت، قضاوت غیر عادلانهای بوده، و ناعادلانه بودن آن به این دلیل است که مقام سیاسی در مقام یک قاضی , قضاوت کرده و میبایست این قضاوت غیر عادلانه اعمال شود.
بله با این توصیف امکان دارد در حال حاضر نیز در برخی مواضعی که ایران دارد خیلی راحت سازمان ملل انی حرکت ایران را تهدید صلح بداند.
منتهی معمولا متعارف در این قضیه، این است که نقض صلح و تهدید یک اقدام تجاوزکارانه است که با ابزار نظامی بر علیه مرزهای یک کشور صورت بگیرد. این برای اولین بار است این سوال مطرح شده که بستن یک تنگه و آبراهه مصداق نقض صلح است یا خیر؟
نماینده شایسته ورود به مجلس و صالح برای قانونگذاری برای ملت و نظام بایستی چه صفاتی داشته باشد؟
قطعا یک نماینده به عنوان یک قانون دان و قانون گذار بایستی وارد مجلس شود.
مجلس چهار سال فرصت است که به یک فرد دادهمیشود تا بتواند در رابطه با مهمترین مسائل کشور موثر واقع شود.
شاید مهمترین و همه جانبه ترین مسائل مردم و کشور به لحاظ داخلی و بین المللی در مجلس طرح، در مورد آن بحث وبررسی و تصمیم گیری شود.
بنابراین دوره نمایندگی فرصت این نیست که فردی بخواهد از این فرصت یا دوسه سال اول آن فقط برای آموختن کار و راهکارهای نمایندگی و قانونگذاری استفاده نماید. البته این مانع ورود جوانان به مجلس و کسب تجربه آنها نیست. ولی این که صرفا نگاه افراد به نمایندگی آمد و رفت تعدادی از افراد باشد, این امر برای مملکت و کشور و نظام و مردم هزینه بر خواهدبود.
افرادی که با آسیبهای جامعه و خلأهای قانونی آشنا هستند. افرادی که برای حل مشکلات کشور چه از لحاظ نظارتی و چه از لحاظ قانونگذاری پیشنهادات خوب وسازنده ای دارند بهتر است به مجلس وارد شوند.
این از لحاظ تخصص نمایندگان است.
اما از لحاظ تعهد نیز چون تمام این تخصصها و دانستهها میتواند در خدمت منافع فردی و گروهی باشد. و یا خوشبینانه بگوییم امکان دارد یک دکتر یا یک مهندس در مجلس تنها صنف خودش را مدنظر داشته باشد. اگر اینچنین شد ورود این گونه افراد میتواند ضربه به مصالح کشور و مردم بزند.
سازوکار بایستی به نحوی باشد که هر فردی از هر نقطه کشور وارد مجلس میشود, کلاننگر نیز باشد و تنها نظر بخشی و منطقهای نداشته باشد.
یکی از آسیبهایی که در بسیاری از دورههای مجلس دیده میشود این است که به مسائل مملکتی با نگاه محدود و صنفی و گروهی نگریسته میشود، که این موجب میشود خیلی از مسائل کلان زمین بماند.