دری: شروع بیانیه دور از شأن فیلمساز است

«سید ضیاءالدین دری» کارگردان فیلم‌های سینمایی «لژیون» و «سینما سینماست» درباره ارایه بیانیه تعدادی از سینماگران و اقدامات خانه سینما در طول دو دهه فعالیت گفت: من 13 سال است که از جریان سینمای کشور فاصله دارم و طی 13 سال گذشته از هیچ رانت و یا امکان مالی و خوان نعمتی که گسترده بوده است، استفاده نکردم و خانه سینما برای من (حداقل) فقط یک بیمه در طول سال‌های فعالیتم فراهم آورده است. من جزء اولین کسانی بودم که به خانه سینما رفتم و فعالیت خانه سینما را یک فعالیت کاملاً صنفی می‌دانستم و معتقد بودم بنیانگذارانش در ابتدا به دلیل صغر سن هنرمندان و فیلمسازان و بی‌تجربه بودن‌شان برای این که نسل اول انقلاب بودند، با حسن نیت می‌خواستند به این‌ افراد کار صنفی را یاد بدهند و خانه سینما را بنیانگذاری کردند. اما همان موقع ظاهراً اتفاقاتی در پشت پرده خانه سینما و اساسنامه‌اش رخ داده که برای من مبهم است و من اطلاعات حقوقی از آن ندارم و از فعالیت‌های پشت پرده بی اطلاعم.

وی در ادامه گفت: به تدریج خانه سینما به عنوان نهاد سینمایی در کشور باقی ماند. تا آنجا که ما می‌دانستیم و به ما گفته بودند فعالیت خانه سینما ذیل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بالطبع چون متعلق به سینما بوده ذیل معاونت سینمایی قرار می‌گرفته است، این چیزی است که از روز اول به ما گفتند.
دری در ادامه گفت: پس از یک دهه فعالیت خانه سینما در نشست‌هایی که در شوراهای صنفی برگزار می‌شد در کانون کارگردانان و کانون فیلمنامه‌نویسان و در کانون فیلمنامه‌نویسان در شورای مرکزی وارد شدم و بعد در آنجا در نشست‌هایی که برگزار می‌شد برای انتخابات کانون بارها تاکید می‌کردم این خانه سینما که ما در آن هستیم و دوستان این طور برای عضویت در شورای مرکزی لابی می‌کنند و یا می‌خواهند به مدیریت عامل آن برسند تا زمانی که ذیل وزارت ارشاد باشد در لابی‌هایی که بسته به حضور معاونت سینمایی است، قرار می‌گیرد اما متاسفانه به حرف ما گوش نکردند و من اولین نفری بودم که در سینما و در جلسات واژه سندیکا را به کار بردم و پیشنهاد دادم‌. گفتم باید از طریق مذاکرات به مقامات عالی مملکت این نکته را تفهیم کنیم و باید کار صنفی انجام دهیم و سندیکایی داشته باشیم و تابع قوانین سندیکایی باشیم که زیر پوشش وزارت کار می‌رود یعنی اگر در صنف مشکلات کاری و شغلی پیدا کنیم این را از طریق فعالیت‌های سندیکالیستی دنبال کنیم. حتی در این جمع‌ها به این نکته اشاره کردم درست روبروی در وزارت ارشاد سندیکای قهوه‌خانه‌داران از قبل از انقلاب بوده است. اما همواره گفته می‌شد اگر بخواهیم سندیکا تشکیل دهیم جنبه سیاسی پیدا می‌کند و نمی‌گذارند. اتفاقاً به عنوان سندیکا تنها کاری که مجاز به انجام آن نیست کار سیاسی است اما کار صنفی می‌توان انجام دهیم، حتی می‌توانی در برابر فشارهای مالی، اقتصادی یا مداخلات بی‌رویه دولت می‌توانی اعتصاب کنی بدون اینکه با نظام برخورد داشته باشی‌.

دری در ادامه افزود: ما یک بخش از کارمان فرهنگی و خروجی کار ما فرهنگی است. در عرصه فرهنگ ناخودآگاه یا خودآگاه وارد مباحث سیاسی می‌شویم‌. ممکن است فیلم ما را که نگاه می‌کنند بگویند مفهوم خاصی را القاء کرده یا خیر. این جایگاه در جای دیگر است برای یک صنف بالغ که نظام حکومتی کشور را قبول دارد و قانون اساسی‌اش را قبول دارد اگر در فیلمش مرتکب خطایی بشود می‌تواند به قوه قضاییه مراجعه کند و اگر خطایی کرده مواخذه شود و یا جریمه شود و یا مجاب کند افراد را، این کار صورت نگرفت.

* اعضای صنوف سیاهی‌لشکر بودند

کارگردان سریال «کیف انگلیسی» در ادامه به شرایط پیش آمده اشاره کرد و گفت: حالا پس از گذشت بیست سال شاهد کشمکش‌هایی هستیم که این کشمکش‌ها برای کسانی است که در طول بیش از دو دهه از خانه سینما صاحب امکاناتی شدند، صاحب شرایطی شدند و دارای موقعیت‌هایی شدند و خیلی از آقایان در مقاطعی که نمایندگی خانه سینما را پیدا می‌کردند با معاونت‌های مختلف در دوره‌های مختلف لابی‌هایی را صورت می‌دادند، از منافع مختلفی برخوردار می‌شدند و مابقی اعضای صنوف سیاهی لشکر بودند زیرا آنها به بازی گرفته نمی‌شدند و تنها به عنوان سیاهی لشکر را برای کار صنفی نگه می‌داشتند و تنها بیمه به همه ارایه شده است که این بیمه هم تحفه‌ و مهم نیست حال این که آقای وزیر آمده و براساس یک اقدام قانونی این کار را کرده است . وزیر و معاونت سینمایی دولت دهم می‌توانند تصمیم بگیرند و عمل کنند. آنهایی که پیش از این تصمیماتی برای سینما گرفتند و عمل کردند مگر این جنجال‌ها برایشان درست شد؟! انتقاد من این است دوستان می‌توانستند همان تصمیمی که برای سازمان سینمایی می‌خواستند بگیرند را در همان دو سال و نیم گذشته شروع می‌کردند و با جدیت پی می‌گرفتند و سازمان سینمایی را در یک سال اول شکل می‌دادند و سه سال مدیریت سینما را از طریق سازمان سینمایی کشور تجربه می‌کردند در دوران خودشان . ما بحث سازمان سینمایی کشور و شورای عالی سینمای کشور را داریم که هنوز به ثمر ننشسته است و جامعه به سمت فضای نزدیک به دو ساله انتخاباتی می‌شود در این فضای انتخاباتی، فضای ملتهبی است و نبایستی ما در جامعه شاهد تنش‌هایی اینچنین باشیم. در چنین مقطعی این موضوع خودنمایی می‌کند ودر شرایطی که فضای انتخابات مجلس است . در شرایطی که فضای انتخاباتی که به هرحال رسانه‌های بین المللی ما را رصد می‌کنند حالا سینماگران هم بلند شوند و مقابل وزیر ارشاد قرار بگیرد بالطبع زمان زمان مناسبی نیست.
وی در ادامه به ارایه دستور انحلال از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اشاره کرد و گفت: این نظر شخصی من است که دوستان هر تصمیمی که می‌خواهند بگیرند مختارند همانطور که تا به ‌حال در دوران گذشته تصمیماتی اتخاذ شد و مختار بودند این حق دولت است و بعد هم حاصل و ارزیابی را برعهده آیندگان و تاریخ بگذارند تا آنها قضاوت کنند. یک مقدار دوستان دیر شروع کردند و دستور انحلال آقای وزیر دیرهنگام بوده و یا این که الان نابهنگام است.

* بیانیه سینماگران صنفی نیست

دری به عکس‌العمل صنف در مورد دستور انحلال خانه سینما اشاره کرد و گفت: حال باید به عکس‌العمل صنف بپردازیم. وقتی که 9 نفر از همکاران عزیز ما بیانیه‌ای را امضا می‌کنند، این به نظر من صنفی نیست. این حرکت صنفی نیست چون 9 نفر آمدند و برخوردی را می‌کنند. آنچه که در متن این بیانیه آقایان ارایه دادند یک متن ادبیاتی است که چند غلط دارد که باید اغلاط را برطرف می‌کردند. این بیانیه احساساتی است و شروع این بیانیه اصلاً در شأن فیلمساز نیست و اصلا در شأن قشر فرهیخته جامعه نیست و به عقیده من انشا بسیار بهتر و زیباتری می‌توانست داشته باشد. شروع بیانه من را به یاد یک بیانیه‌ای انداخت که گویا چند دبیرستانی منتشر می‌کنند. این‌ها انتقاد دلسوزانه است من تک‌تک این عزیزان را دوست دارم و برای‌شان احترام قائلم حتماً عصبانی بودند به هر علت و سعی کردند یک بیانیه احساساتی بنویسند در حالی که به اعتقاد من ما با احساسات کاری نداریم ما با یک موقعیت حقوقی سر و کار داریم.

وی در ادامه در به برنامه تلویزیونی «هفت» اشاره کرد و گفت: باید دید این موقعیت حقوقی ارزیابی شده است یا خیر. ارزیابی آن در برنامه هفت نیست، مردم نمی‌توانند به درستی قضاوت کنند و نمی‌دانند کدام طرف اصولی یا غیراصولی صحبت می‌کند. آوردن این‌گونه مسایل به ژورنالیسم به مطبوعات و به رسانه‌ها به این شکل غلط است نه این که نباید بیاید باید ابتدا از مجاری قانونی حرکت می‌کرد و ما هم باید بپذیریم که در مجاری قانونی می‌توانیم حرف مستدلی بزنیم یا خیر. من متاسفم از این که‌ نمی‌توانم دفاع کنم به عنوان فیلمسازی که 13 سال است کار نکرده ولی اگر ما نگاه کنیم در بین موافقان و مخالفان کل بودجه سینمایی کشور در میان این افراد است.
کارگردان سریال «کلاه پهلوی» در خاتمه افزود: ما اصلاَ به کار سیاسی و جناحی نداشته باشیم. به اعتقاد من کارنامه کسانی که وارد این عرصه می‌شوند را بررسی کنید و عملکرد پنج ساله گذشته را هم بررسی کنید ببینید بودجه فیلمسازی در این مملکت در طول پنج سال گذشته چه در موافقان و مخالفان کجا و دست چه کسانی هزینه شده است. این بحث مالی و منافع مالی نهفته است، منافعی که قرار است در یک رانت یا دو رانت قرار بگیرد نه این که شامل حال همه شود.
دری در ادامه افزود: من به هیچ وجه شخصاً احساس نمی‌کنم وقت مناسبی برای این ماجرا باشد، خانه سینما در جایگاهی که فعلا دارد با بزرگواری آقای وزیر باید دچار آرامش شود و شرایط آرام خود پیدا کند. من معتقدم آقای حسینی که وزیر محجوب و ملایمی هم هست و در طول این مدت در مصدر مسئولیت بوده مشاهده شده وارد حاشیه نمی‌شود، ایشان را خیلی منبع خبر ندیدم، به نظر می‌رسد که آقای وزیر می‌تواند از راه‌های دیگری این مسئله و حقانیت خود و تصمیم خود را به اثبات برساند تا اینکه وارد یک بازی شود که اتفاقا آن بازی هم مهندسی شده است. من شخصاً اعلام بی طرفی می کنم چون طرفین همدیگر را به مهندسی قضیه متهم می‌کنند.

گزارش خطا