حجت الاسلام شهاب
مرادی در گفتوگو با خبرنگار فارس درخصوص ارائه مطالبی بر خلاف ارزشهای
دینی در برخی از جلسات مشاوره خانواده در کشور اظهار داشت: مشاوره باید
افراد را به سمتی هدایت کند که علاوه بر تأمین سلامت روانی سعادت اخروی
آنها نیز تأمین شود و نیل به این هدف علاوه بر دانش و مهارت نیازمند روحیه و
رویکرد دینی است و با نگاه سکولار ممکن نیست.
وی افزود: انسان با ایمان و بانشاط از اجزاء یک زندگی پویا و سالم است که
این روند آخرت آباد او را رقم میزند.آخرت محصول دنیاست، و از شاخصهای
حیات طیبه سرور، نشاط و شادابی است.
این صاحبنظر حوزه خانواده با بیان اینکه طلاق یکی از مهمترین مسئله در
خانوادهها و از آسیبهای جدی و نگران کننده است، گفت: تنوع و گستردگی
مسائل خانواده مورد غفلت عمومی واقع شده است و تمام ظرفیت به کار گرفته شده
جامعه از لحاظ بینش و روش اعم از مشاورههای حرفهای و غیر حرفهای افراد
خانواده و دوستان به یکدیگر، با هدف ممانعت از وقوع طلاق، نه تنها گرهگشای
مسائل متعدد و گوناگون یک خانواده نیست بلکه مشکل رشد نگران کننده آمار
طلاق را نیز تنوانسته کنترل کند.
وی ادامه داد: اغلب مشکلات خانوادههای ایرانی تربیتی و ارتباطی است که
توجه و تقویت "معنویت" به معنی دینداری و "اخلاق اسلامی" با شاخصهای اصلی
رفتاری آن مانند راست گویی و پرهیز از دروغ ، امانت داری، وفاداری و تقویت
روحیه کرامت،مهربانی و گذشت در اصلاح مشکلات خانواده و اجتماع بسیار مؤثر و
حیاتی است، اغلب مشکلات ما ناشی از غفلت از این اصول مهم است.
ارائه برخی از خدمات مشاورهای با رویکرد سکولار
حجت الاسلام مرادی در پاسخ به این پرسش که چرا در تلقی عموم مردم و نخبگان،
فضای روان شناسی و مشاوره در کشور سکولارماب است، عنوان کرد:این تلقی باید
اصلاح شود چون عمومیت ندارد؛برداشت نادرست برخی مشاوران از آموزههای
علمی، عملاً منجر به ارائه خدمات مشاوره با رویکرد سکولار میشود. مثلاً
این توصیه حرفهای که مشاور و درمانگر باید "بدون سوگیری" به مشاوره و روان
درمانی بپردازد، در عمل منجر به حذف نگاه دینی به مسائل مراجعان میشود و
مسائل زندگی یک مسلمان در فضایی غیر منطبق با باورها و عقاید او تحلیل و
بررسی شده و توصیههایی به او میشود که لزوماً منطبق با فرهنگ و نظام
باورهای او نیست.
این صاحب نظر حوزه خانواده بیان کرد:برخی مواقع در جلسات مشاوره موضوعاتی
به افراد گفته میشودکه به ظاهر بی طرف و بدون قضاوت است اما به صورت پنهان
سوگیری ناخواسته بر فضای مشاوره حاکم میشود و مشاور نسبت به مسائل دینی و
باورهای مراجعان مقاومت میکند.
تغییر بینش فرد نسبت به ارزشهای دینی با ارائه برخی مشاورههای نادرست
حجت الاسلام مرادی گفت: در برخی مواقع مشاوران دچار خطا
میشوند به عنوان مثال زمانی که یک فرد به مشاور مراجعه میکند و از عذاب
وجدان خود بر اثر ارتکاب یک گناه صحبت میکند شایسته است مشاور ضمن بررسی
زمینههای بروز این رفتار و مداخله درمانی با فرد در مورد توبه و بازسازی
رابطهاش باخدا و توبهپذیر بودن او صحبت کند و اگر تسلط کافی به این موضوع
ساده و آسان ندارد مراجعه کننده را به یک روحانی ارجاع دهد. اما روشی که
اغلب مردم با آن روبه رو میشوند این است که یک مشاور بینش فرد را نسبت به
ارزشها تغییر میدهد و یا تلاش میکند با تغییر زاویه نگاه فرد و ایجاد
تردید در گناه بودن عمل گناه او فشارهای روانی فرد را کم کند. این کار طبق
آموزههای علمی یک روش نادرست و یک خطای درمانی محسوب میشود و مشکل مراجعه
کننده را حل نمیکند.
نه هر که آینه دارد سکندری داند؛ در انتخاب مشاور بیشتر دقت کنید
حجت الاسلام مرادی با بیان اینکه برخی از مشاوران اعتقادات افراد را زیر
سؤال میبرند، عنوان کرد: مطالبی که در برخی از جلسات مشاوره به افراد
ارائه میشود در تضاد با آموزههای دینی فرد بوده و انطباقی با جهان بینی
اسلامی ندارد و عملاً حقوق مراجعه کننده نادیده گرفته میشود.
وی تصریح کرد: حتی مطابق اصول و مبانی مشاوره در غرب مشاور به هیچ عنوان حق
ندارد اعتقادات خود را به مراجعه کننده القا یا اعتقادات او را تمسخر کند
اما متأسفانه کم نیستند جوانانی که مطرح میکنند در هنگام مراجعه به یک
مشاور اعتقادات و یا عبادات مذهبی آنها مانند نماز و حجاب مورد تمسخر قرار
میگیرد.
توصیه برخی مشاوران به دوستی با جنس مخالف
این صاحب نظر حوزه خانواده عنوان کرد: در موارد متعدد شنیده میشود یک
درمانگر به مراجعان جوان توصیههایی عملی مغایر با تعالیم اسلام میکند به
عنوان مثال به جوانان دوستی با جنس مخالف وادامه رابطه نامشروع را توصیه
میکنند این موارد نه تنها مغایر شرع مقدس است و مطابقتی با فرهنگ ایرانی
ندارد بلکه بر اساس مبانی روان شناسی هم یک خطای فاحش محسوب میشود.
وی با بیان اینکه این خطاها هرچند شایع هستند اما عمومیت ندارند؛ افزود:
مشاوره یک خدمت مقدس است و کم نیستند مشاوران متدین خرمندی که در کشور به
ارائه خدمات مشاورهای و درمانی مشغول هستند و اگر خانوادهها در انتخاب
مشاور و روان شناس به شاخصهای علمی،تدین و خردمندی مشاور دقت کنند از
مشاوره بیشترین استفاده را خواهند برد.