چالش‌های پیش‌روی جهاداقتصادی چیست؟

بازار، قلمرو فعالیت اقتصادی است. بنابراین جهاد اقتصادی مبارزه برای کسب سهم بازار است. اگر مبازره برای باز پس گیری سهم بازار از دست رفته برای رسیدن به حد موقعیت قبلی باشد، می تواند به «جهاد دفاعی» اقتصادی تعبیر شود و اگر جهاد برای کسب بازارهای جدید در جهت اعتلای عزت مسلمین و نفی تسلط بر مسلمین باشد «جهاد ابتدایی» اقتصادی می‏تواند نام نهاده شود.

هر بازاری سهم اشتغال خاصی دارد و افزایش اشتغال بیش از آن سهم به کاهش بهره‏وری منجر می‏شود. پس برای افزایش میزان اشتغال، یا ارتقای بهره‏وری ایجاد بازار جدید یا افزایش سهم از بازار موجود شرط اصلی است. توزیع درآمد حاصل از ایجاد و گسترش بازار دغدغه دیگری است که در قالب شاخص‏هایی چون کاهش فاصله درآمدی دهک‏های بالا و پایین جامعه، و مشارکت مستقیم مردم در امر اقتصاد نمود پیدا می‏کند و میزان موفقیت در توزیع عادلانه درآمد را نشان می‏دهد.

درمقالات متعددی که کارشناسان حوزه‏ی اقتصاد و سیاست در حوزه‏ی جهاد اقتصادی و چالش‏های آن منتشر نموده‌اند کم ‌و بیش به این موانع اشاره شده است با این تفاوت که در بسیاری از این مقالات نگاهی تک‌محوری به صرف به این چالش‏ها شده است و بعضاً راه‌حل‏های گذر از این چالش‏ها بدون در نظر گرفتن چالش‏های دیگر مطرح گردیده است. تجربه ثابت کرده است که این نوع نگاه به اقتصاد ورفع چالش‏های آن منتج به نتیجه مطلوب نخواهد شد و تنها پیچیدگی‏ها را در عرصه اقتصاد که خود مقوله‌ای بغرنج و پیچیده است ، بیشتر خواهد کرد. 

 

به عنوان مثال اگر بخواهیم برای چالشی به نام پایین بودن بهره‌وری در کشور ، بدون توجه به چالش دیگری به نام نبود فضای کسب ‌و کار مناسب در جامعه، نسخه پیچی کنیم قطع به یقین راه به جایی نخواهیم برد. از این‌رو در مقاله‏ی بعدی برآنم تا یکی از مهم‏ترین معضلات نام برده در فوق را که همانا نبود یک استراتژی مدون و مشخص در «حوزه‏ی اقتصاد بین‌الملل» است و حل آن می‌تواند به‏ طور مستقیم روی بسیاری از چالش‏های دیگر این حوزه اثرگذار باشد، به صورت موشکافانه مورد بحث و بررسی قرار دهم.(*)

 

 ادامه دارد...