برداشت های متعدد کارشناسان غربی از بیانیه تفسیر پذیر لوزان/ افزایش نگرانی‌ها از تفاهمی که مبنای توافق ژوئن خواهد بود

واشنگتن پست در این خصوص می نویسد: ”در ساختار توافق هسته ای که تمام قدرت های جهانی و ایران آن را امضا کرده اند سوالات عمده و مهمی وجود دارد که باید به آنها پرداخته شود: آیا ایران می تواند غرب را دور بزند؟ پاسخ: بله ممکن است! اگر این اتفاق افتاد، آیا امریکا یا هر قدرت دیگری می تواند پاسخ ایران را همان وقت بدهد؟ در تئوری، بله! آیا می توان از گزینه ی نظامی استفاده کرد؟ معلوم نیست! آیا یک توافق نهایی می تواند ترس و نگرانی جهان را درباره ی اهداف ایران برطرف کند؟ مطمئنا نه!"

اگرچه ابهامات طرف امریکایی ناشی از برداشت شخصی آنان از تفاهم نامه ی لوزان است اما با دقت در این امر واضح که ”یک طرف قضیه که باید به تعهداتش عمل کند، امریکاست" به این نتیجه می رسیم که برداشت ها و تفاسیر شخصی امریکا از توافق لوزان برای ما بسیار حائز اهمیت است [در دنیای سیاست نمی توان از یک موضوع دو تفسیر داشت. زیرا اگر هر کدام از طرفین بخواهند طبق برداشت شخصی خود عمل کنند هیچکدام به اهداف خود نخواهند رسید و توافق ابتر خواهد ماند].

با دقت در ابهاماتی که تحلیلگر امریکایی مطرح کرده اسیت این نکته به ذهن متبادر می شود که همانگونه که ایران نگران غیر قابل اعتماد بودن امریکاست، امریکا نیز همین نگرانی را درخصوص ایران دارد. این امر بدین معنی است که هنوز اعتمادی بین طرفین شکل نگرفته است و بنابراین نمی توان در درازمدت به پایبندی به مفاد توافق امیدوار بود. خانم والش صریحا ابراز می دارد که حتی با وجود توافق نهایی نیز نگرانی ها از ایران پایان نخواهند پذیرفت.

در ادامه ی مطلب واشنگتن پست آمده است: ”محدودیت های اعمال شده درخصوص تحقیق و توسعه ی فناوری پیشرفته [ی هسته ای] که می تواند منجر به ساخت بمب اتم شود مبهم هستند. بازرسان هنوز هم اجازه ندارند در پایگاه های نظامی ایران یعنی جاهایی که ممکن است سلاح اتمی ساخته شود حضور پیدا کنند!!"

اما بزرگترین ابهامی که برای امریکا باقی مانده است ”مدت زمانی است که ایران نیاز دارد تا به صورت پنهانی به بمب اتم دستیابی پیدا کند. تمهیدات و تحریم هایی که در توافق لوزان به امضا رسیده اند فقط می توانند حداقل به مدت یک سال از اجرایی شدن، ایران را از دستیابی به سلاح هسته ای دور نگه دارند."

باراک اوباما و جان کری این مدت یک ساله را برای تشخیص اینکه ایران به سمت بمب اتم پیش می رود یا نه کافی می دانند. واشنگتن پست در ادامه می نویسد: اما در کل این استاندارد فقط به مدت یک دهه کارآیی دارد. پس از گذشت پنج سال دیگر معلوم نیست ایران چند سال تا بمب اتم فاصله دارد. و پس از اینکه مدت 15 ساله ی توافق به صورت کامل سپری شود دیگر هیچ محدودیتی برای ایران نخواهد بود و باید به فکر یک توافق جدید بود.

راه حلی که والش ارائه می دهد این است که برداشتن محدودیت های اقتصادی منوط به ایجاد محدودیت های شدیدتر ولی از جنس دیگر باشد! البته تا کنون باراک اوباما با این پیشنهاد موافقت نکرده است.

اما نیوزویک با اضافه کردن یک مورد دیگر به ابهامات امریکا درخصوص توافق لوزان می نویسد: ”ایران با تحریم های زیادی مواجه بوده است. از تحریم های نفتی و بانکی تا تحریم مسافرت برخی اشخاص خاص به کشورهای خارجی و ... . باید دید کدامیک از تحریم ها در مرحله ی اول برداشته می شوند [قطعا تمامی تحریم ها به یکباره برداشته نخواهند شد].

همچنین در تفاهم نامه صراحتا اعلام شده است که تحریم ها برگشت پذیر هستند. به همین دلیل شرکت ها و بانک هایی که تمایل دارند با ایران مراوده ی تجاری داشته باشند در تجارت با ایران بسیار محتاط خواهند بود. با اینهمه، آیا ایران باز هم امتیازات بیشتری خواهد داد تا غرب را متقاعد کند قصد تخلف از تعهداتش را ندارد و یا اینکه تحریم ها در توافق نهایی نیز برگشت پذیر قلمداد خواهند شد؟"