مرگ و میر کشاورزان دو برابر دیگر مشاغل

در همایش بهداشت کشاورزی که با همت دانشگاه علوم پزشکی لرستان و سازمان جهاد کشاورزی استان برگزار شد یکی از محورهای مورد غفلت در حوزه کشاورزی بی توجهی به مقوله سلامت این قشر تولید کننده در کشورمان عنوان شد.

به گزارش خبرنگار مهر، کشاورزی و دامداری جزو وسیع ترین فعالیتها در سطح جهان است که نقش بارزی در اقتصاد و پیشرفت جوامع دارند.این گروه طیف وسیعی از افراد را به لحاظ سن و جنس شامل می شود به طوریکه مطابق برخی آمار 63 درصد از جمعیت کشورهای در حال توسعه در بخش کشاورزی و دامداری اشتغال دارند.

با این تفاسیر مقوله سلامت این قشر از جامعه موضوعی است که در صورت بی توجهی به آن می تواند اقتصاد کشورها را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد.

هدف بهداشت حرفه ای در رابطه با کشاورزان، حفظ و ارتقاء سطح سلامتی کلیه شاغلان بخش کشاورزی، پیشگیری از بیماریهای حرفه ای، مسمومیتهای شغلی، حوادث و سوانح ناشی از کار،تطبیق کار با انسان و در صورت عدم امکان، تطبیق انسان با کار و بالاخره تطابق رضایت بخش فیزیولوژیکی و روانی کار با انسان است.

بیشترین تعداد قربانیان کارهای کشاورزی در کشورهای در حال توسعه است

ناهید شفیعیان کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی لرستان عصر چهارشنبه در حاشیه همایش بهداشت کشاورزی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه نیمی از کل نیروی کاری جهان در بخش کشاورزی فعالیت می کنند، اظهار داشت: با وجود فعالیت این حجم از نیروی کار دنیا در حوزه کشاورزی تا کنون نیروهای بهداشت حرفه ای فعالیت عمده ای در راستای پوشش درمانی این قشر از جامعه انجام نداده اند.

وی با بیان اینکه بیشترین تعداد قربانیان کارهای کشاورزی در کشورهای در حال توسعه مانند ایران است یادآور شد: این در حالی است که تنها تعداد کمی از کشاورزان در کشور ما تحت پوشش بیمه قرار دارند.

عوامل زیان باری که سلامت کشاورزان را به خطر می اندازد

کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای دانشگاه علوم پزشکی لرستان با تاکید بر ضرورت شناسایی مخاطرات موجود در بخش کشاورزی، بیماریها و عوارضی که کشاورزان را تهدید می کند افزود: برای دست یافتن به توسعه پایدار در بخش کشاورزی باید به وضعیت بهداشتی و رفاهی کشاورزان توجه کافی داشته باشیم.

شفیعیان با اشاره به اینکه هدف از برنامه بهداشت کشاورزی تامین، حفظ و ارتقاء سلامت جسمی و روانی کشاورزان و ارائه محصول سالم به مصرف کننده است ادامه داد: در راستای دستیابی به اهداف مشخص شده در برنامه شناسایی، ارزشیابی و کنترل عوامل زیان آور، انجام مراقبت های بهداشتی درمانی و پیشگیری از حوادث ناشی از کار کشاورزان از جمله اقداماتی است که باید صورت گیرد.

وی با بیان اینکه سموم، آفت کش ها، گرد و غبار، مسائل روحی و روانی و ... از جمله عوامل زیان باری هستند که سلامت کشاورزان را به خطر می اندازد تصریح کرد: با توجه به اینکه مزارع کشاورزی ما از خدمات بهداشتی درمانی دور هستند ضروری است که با آموزشهای مختلف اطلاعات کافی برای مراقبتهای لازم به کشاورزان داده شود.

قشر تامین کننده غذای کشور نیازمند توجه ویژه ای است

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان نیز در این رابطه اظهار داشت: سلامت یکی از مسائل اساسی و زیربنایی جوامع بشری و انسان سالم نیز محور توسعه پایدار است و غفلت این مهم موجب خسارات جبران ناپذیری می شود که تمام ابعاد زندگی بشر را متاثر می کند.

امید علی پاپی با تاکید بر اینکه توجه به مقوله مهم سلامت و ارتقاء شاخص های سلامتی نشان دهنده‌ توسعه یافتگی و رشد جوامع پیشرو است، بیان داشت: دولتمردان و متولیان سلامت هم تلاش می کنند با اتخاذ تدابیر مختلف و با اجرای برنامه های گوناگون بهداشتی در فراهم کردن زمینه سلامتیِ انسان در تمام محورها و ارکان جامعه اقدام کنند.

وی در ادامه به اهمیت توجه به سلامت کشاورزان اشاره کرد و گفت: با توجه به رشد جمعیت، بخش کشاورزی هم به عنوان بخشی استراتژیک که وظیفه مهم تامین غذا را بر عهده دارد از ارزش بسیار بالایی برخوردار است و باید خود کشاورزان برای ایفای این نقش مهم از سلامتی کامل برخوردار بوده تا قادر به تامین و تولید محصول غذایی سالم و بهداشتی برای دیگر آحاد جامعه باشند.

کشاورزان با ریسک و خطر بالایی در حوزه کار خود مواجه هستند

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان به برخی مشکلات کشاورزان اشاره کرد و گفت: طبیعت شغل کشاورزی با خطر همراه است چرا که کشاورزان در شرایط نامساعد آب و هوایی و به مدت طولانی و بدون استراحت کار می کنند.

وی با بیان اینکه در طراحی تجهیزات کشاورزی و در حین استفاده از آنها معمولا مسائل ایمنی کار رعایت نمی شود، ادامه داد: از طرف دیگر کشاورزان با توجه به قرار گرفتن در معرض عوامل بیولوژیکی، بیماری مشترک بین انسان و دام و استفاده از سموم و مواد شیمیایی دفع آفات نباتی با تهدید سلامت مواجه هستند.

پاپی با بیان اینکه در بسیاری از اوقات خانه و محیط کار کشارزان مشترک است، یادآور شد: با این تفاسیر شیوع مشکلات اسکلتی عضلانی و ارگونومیک در بین کشاورزان به ویژه در بخش باغبانی از جمله مخاطرات پیش روی این قشر است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان با یادآوری اینکه کشاورزان با ریسک و خطر بالایی در حوزه کار خود مواجه هستند، افزود: این امر به گونه ای است که میزان مرگ و میر کشاورزان بیش از دو برابر سایر مشاغل است.

اهداف برنامه های بهداشت کشاورزی

وی با تاکید بر اینکه برنامه های بهداشت کشاورزی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، تصریح کرد: باید برای دست یافتن به توسعه پایدار در بخش کشاورزی به وضعیت بهداشتی و رفاهی کشاورزان توجه کافی شود.

پاپی در خصوص اهداف برنامه های بهداشت کشاورزی نیز اظهار داشت: عمده‌ برنامه های بهداشت کشاورزی برقراری ارتباط مؤثر با سازمان جهادکشاورزی، جلب مشارکت تشکل های صنفی کشاورزی، تهیه استانداردها و دستورالعمل های علمی مرتبط با سلامتی کشاورز، جامعه و محیط زیست است.

وی نظارت بر فعالیت های بهداشت کشاورزی با گزارش دهی و اطلاع رسانی مناسب، تشکیل پرونده های پزشکی به کمک طرح پزشک خانواده، ارتقاء سطح آگاهی های کشاورزان با ساخت و اجرای برنامه های آموزشی و حفاظت کار و تامین سلامت شغلی با تعریف استانداردهای تجهیزات کشاورزی را از جمله این برنامه ها دانست.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان افزود: ارائه خدمات بهداشت حرفه ای و فراهم کردن تسهیلات رفاهی برای کشاورزان، پایش سلامت کشاورزان، برخورداری کشاورزان از بیمه و بازنشستگی و استقرار سیستم بهداشت حرفه ای و ایمنی در کشاورزی از جمله دیگر برنامه های در دستور کار است.

پاپی ابراز امیدواری کرد که با همکاری بین بخشی تمامی بخش های مرتبط و استمرار هدفمند برنامه های بهداشت کشاورزی توسط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان به نتایج مطلوب و مورد نظر رسید.

فعالیتهای انجام شده در لرستان برای ارتقا سلامت کشاورزان

وی همچنین به وضعیت بهداشت کشاورزی استان در سال گذشته اشاره کرد و گفت: در حال حاضر برنامه بهداشت کشاورزی در سیستم شبکه استان ادغام شده است و در کل استان با پوشش 135 هزار و 621 کشاورز در بیش از 3300 روستا در حال اجرا است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان ادامه داد: در سال گذشته 16 جلسه آموزشی برای کارشناسان بهداشت حرفه ای، 28 جلسه برای پزشکان خانواده، 24جلسه برای کاردانان بهداشتی و 160 جلسه برای بهورزان در این رابطه برگزار شده است.

پاپی افزود: همچنین در این راستا 2 هزار و 322 جلسه آموزشی برای کشاورزان استان برگزار و از 14 هزار و 764 کارگاه کشاورزی بازدید به عمل آمده است.

وی از معاینه پزشکی 40 هزار و 427 کشاورز در این مدت خبر داد و یادآور شد: بیش از 28 هزار و 349 رسانه آموزشی مختلف در بین کشاورزان با موضوعات گوناگون توزیع شده است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان از اجرای 89 مورد پایش استانی از نحوه اجرای برنامه بهداشت کشاورزی توسط کارشناسان ستادی معاونت بهداشتی خبر داد و بیان داشت: در این راستا همچنین 382 مورد پایش توسط کارشناسان ستاد شبکه های بهداشت و درمان شهرستان ها صورت گرفته است.