جو، گیاهی مفید برای کاهش سکته قلبی

«محسن پویان» در گفت‌وگو با ایسنا، منطقه‌ی خراسان‌جنوبی، اظهار کرد: جو با نام عربی شعیر گیاهی یکساله متعلق به خانواده گندمیان است. برگ‌های کشیده و بلند و به‌صورت متناوب روی ساقه آرایش یافته‌اند. سطح و لبه‌های برگ خشن است.

وی با بیان این‌که گل آذین آن سنبله است که هر سه سنبلک در یک محفظه قرار دارند، در خصوص موارد مصرف این گیاه گفت: در ارقام مختلف جو مواد ازته، مواد چرب، مواد نشاسته‌ای، سلولز و مواد غیر ازته مشاهده می‌شود. وزن عمده بوته جو مربوط به دانه‌های آن و حدود ۵۰ درصد وزن گیاه است. از ترکیبات دیگر آن ارسنیک است و ماده‌ای به نام «هوردئین» در جوانه جو وجود دارد.

این پژوهشگر گیاهان دارویی گفت: در عصاره‌ی مالت جو مالتوز حدود ۶۰ درصد، ساکارز ۱۰ درصد و دکسترین ۲۱ درصد وجود دارد. ویتامین B۱، B۲، C، کلسیم، فسفر، آهن و سدیم از دیگر مواد مهم مالت جو است.

پویان با بیان این‌که مالت جو به هضم غذا کمک می‌کند، مغذی است و باعث نرم شدن معده می‌شود، گفت: از مالت جو برای کاهش ترشح شیر، معالجه سوء‌هاضمه، فرونشاندن تشنگی، هضم غذا، ناراحتی‌های پس از زایمان و برطرف کردن تب استفاده می‌شود.

وی اظهار کرد: از جو مقشر(پوست کنده) برای تهیه‌ی ماءالشعیر استفاده می‌شود، به این ترتیب که جو مقشر را آنقدر می‌پزند که شکاف بخورد اما آن را نمالند و صاف کنند ماءالشعیر به‌دست می‌آید.

این پژوهشگر گیاهان دارویی افزود: ماءالشعیر مسکن حدت خون(رقیق شدن خون و تسلط حرارت صفراوی بر آن)، صفرا، اخلاط سوخته و تب‌ها و امراض گرم است و حرارت باطنی را تسکین می‌دهد.

پویان گفت: حرارت کبد و عطش مفرط را فرو می‌نشاند. برای سر درد‌های گرم نیز مفید است، ماء الشعیر برای ورم گلو و درد گلو مفید است.

وی با بیان این‌که ضماد آرد جو برای سر باز کردن دمل‌ها و رفع التهاب مورد استفاده دارد، گفت: برای برطرف کردن ورم‌های زیر بغل، پستان و دیگر ورم‌های بدن از ضماد آرد جو و تخم پنیرک استفاده می‌کنند. آب حاصل جو پخته و صاف شده همراه با سرکه برای برطرف کردن خارش بدن مفید است. جو از طریق کنترل مکانیزم ساخت کلسترول در کبد میزان آن را در خون کاهش می‌دهد.

این پژوهشگر گیاهان دارویی اظهار کرد: در جو ترکیباتی وجود دارد که ساخت LDL را مهار می‌کند و از این طریق در کاهش سکته قلبی مفید واقع می‌شود. در جو الیاف گیاهی صمغی به نام بتاگلوکان وجود دارد که در آب محلول بوده و این عامل است که در کاهش کلسترول خون مفید واقع می‌شود. ماده بتاگلوکان در پوست و مغز دانه جو وجود دارد.

پویان گفت: در دانه جو مهار کننده‌های پروتئاز وجود دارد، از این‌رو جو یکی از گیاهانی است که عوامل ایجادکننده‌ی سرطان در بدن را سرکوب می‌کند.

وی افزود: جو یکی از موادی است که مصرف آن دفع مواد زاید از روده بزرگ را تسهیل می‌کند و برای درمان یبوست اثرات بسیار مفیدی نشان می‌دهد و این اثر جو در صورتی که با پوست دانه مصرف شود بسیار بیش‌تر است. دانه سبوس‌دار جو اثرات دارویی بیشتری نسبت به جو پوست کنده دارد.

این پژوهشگر گیاهان دارویی در خصوص نحوه‌ی استفاده جو نیز تصریح کرد: از آرد جو برای ساخت نان و بیسکویت استفاده می‌شود، البته برای مصارف دارویی به صورت‌های دم کرده نیز از آن استفاده می‌شود.

پویان گفت: برای تهیه مالت جو، دانه آن را خیسانده تا جوانه بزند و ریشک‌های سفید رنگ آن ظاهر شود پس از ظهور جوانه‌ها دانه را در سایه و تهویه خوب خشک کرده پس از آرد کردن از آن استفاده ‌شود.

وی اظهار کرد: جو در طب سنتی به سه صورت استفاده می‌شود که شامل جو درست، دانه جو با سبوس روی آن است، جو مقشر، قسمتی از پوسته دانه جو گرفته شده است، جو سفید، که تمام پوست و سبوس دانه گرفته شده است.

این پژوهشگر گیاهان دارویی خاطرنشان کرد: هرچند منع تجویز مالت جو برای زنان باردار به اثبات نرسیده اما زنان باردار باید در مصرف آن احتیاط کنند.