دولت هیچ برنامه اقتصادی ندارد/ تحریم شدت نگرفت ولی قیمت نفت را کاهش دادند

به گزارش پایگاه 598 به نقل از تراز؛ جمشید پژویان در گفتگو با تراز، در پاسخ با این سؤال که سیاست‌های اقتصادی دولت یازدهم را تاکنون چگونه ارزیابی می‌کنید؟ اظهار کرد: این دولت استراتژی خود را روی مذاکرات هسته‌ای گذاشته است یا به‌عبارت‌دیگر دولت یازدهم تقریباً بدون هیچ برنامه اقتصادی کار خود را شروع کرد.

وی ادامه داد: دولت منتظر این بود که این مذاکرات هسته‌ای به نتیجه برسد و بخش قابل‌توجهی از پول‌های کشور که محبوس شده بود، آزاد شود و این می‌توانست به اقتصاد ما کمک کند.

برداشتن تحریم خودبه‌خود موجب بهبود اقتصاد می‌شود

این اقتصاددان با اشاره با به نتیجه رسیدن مذاکرات و توافق هسته‌ای و برداشتن تحریم، تولید نفت و صادرات آن را افزایش می‌داد، گفت: به دلیل رکودی که قبلاً با تحریم و شوکی که از تأثیر آن به اقتصاد واردشده بود، با برداشتن این تحریم، خودبه‌خود موجب بهبود شرایط اقتصادی می‌شد، بدون اینکه کار خاصی انجام شود.

پژویان بابیان اینکه دولت منتظر این بود که این اتفاق بی افتد، بیان کرد: دولت به همین دلیل هیچ برنامه اقتصادی خاصی نداشت و منتظر بود که تحریم‌ها برداشته شود و برداشتن تحریم بدون شک منتهی به یک سری شاخص‌های مثبت می‌شود.

وی اضافه کرد: این اتفاق رخ نداد، البته یک مورد خوبی که داشت مانع تداوم افزایش تحریم‌های جدید شد و حتی در برخی موارد تخفیف‌هایی مثل حمل نقل دریایی و... گرفتیم، ولی به‌طورکلی دولت آن انتظاری که داشت برآورده نشد.

دولت به هدفش نرسید

استاد دانشگاه علامه طباطبایی بابیان اینکه اتفاقی که دولت دنبال این بود که با مذاکرات و رفع تحریم‌ها که باعث آثار مثبت خودبه‌خود در اقتصاد می‌شد، اتفاق نیفتاد، گفت: از سوی دیگر، قیمت نفت نزول پیدا کرد که این یعنی تحریم شدت نگرفت، ولی یک جو دیگری برقرار شد و آن کاهش قیمت نفت بود که موجب آثار منفی در بودجه و درآمدهای کشور در طی این ماه‌های اخیر و بودجه سال آینده شده است.

رفع تحریم باعث رشد اقتصادی نمی‌شود

پژویان در پاسخ به این سؤال که اگر مذاکرات به نتیجه برسد، آیا اقتصاد ایران باثبات خواهد شد و ما شاهد رشد اقتصادی خواهیم بود؟ پاسخ داد: نه این‌یک اتفاق است، همان‌طور که یک شغل ایجاد می‌شود و فرض کنید قیمت‌ها یک جهش ۴۰ درصدی دارند، رشد اقتصادی کاهش و حتی منفی می‌شود پس با رفع تحریم‌ها در بهترین وجه، ما به برجای قبلی خود برمی‌گرداند.

وی بابیان اینکه رفع تحریم‌ها در تدام رشد و رونق اقتصادی اثری ندارد، بیان داشت: چون موانع اصلی در اقتصاد ایران برجای خود است؛ یعنی ساختار معیوب اقتصادی ما که یک قدمت چندین دهه دارد، سر جایش قرار دارد و اقتصاد کشور همچنان ناکارآمد است زیرا همچنان بهره‌وری و عوامل آن، بسیار پایین است و رانت و برخی مزیت‌ها در اقتصادی ما وجود دارد یا اینکه قیمت‌های نسبی و تمام علائم اقتصادی که به‌طور نسبی باید واقعی باشد، غیرواقعی هستند.

این اقتصاددان ادامه داد: امروز تفاوت فاحش بین ارتباط سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف وجود دارد، مثلاً ۶ یا ۷ درصد در بخش صنعت و ۳۰۰ یا ۴۰۰ درصد در بخش ساختمان، واردات و تجارت سرمایه‌گذاری می‌شود که این همچنان خواهد بود.

پژویان با اشاره به اینکه مشکل اصلی ما یک ساختاری اقتصادی معیوب است که آن را اصلاح نمی‌کنیم، گفت: نمی‌دونم چرا این اقتصاد معیوب را درست نمی‌کنیم و شاید مثلاً بازرگانان تمام قدرت را در تمام این مدت داشتند که روی دولت که باید به صنعت و تولید بپردازد، تأثیرگذار هستند.

مشکل اقتصاد تورم و بیکاری نیست

وی بابیان اینکه در سال ۹۲ حدود ۱۰۰ میلیارد دلار واردات داشتیم، افزود: این مسائل خیلی جدید و اساسی هستند که از طریق اقتصاد خرد حل می‌شود و مشکل اقتصاد ایران تورم یا بیکاری نیست و مشکل ما در سمت عرضه است که رشد کافی اقتصادی و کارایی ندارد و اگر این مسائل حل شود، تمام شاخص‌های اقتصادی بدون شک بهبود پیدا می‌کنند.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به این سؤال که آیا روح این اصلاحات در دولت نیست و اینکه باید چه‌کاری را انجام داد، اظهار کرد: نمی‌توان این دولت را گرفت و شلاق زد و مسئله تمام دولت‌های گذشته است که اشکالات ساختاری را داشتیم.

بخش خصوصی هم دولتی است

پژویان ادامه داد: امروز اگر بررسی کنیم می‌بینید که از بخش خصوصی هم که انتظار وجود دارد تا بتواند قدرت بگیرد، به یک‌شکل دولتی است، مانند اتاق بازگانی و مردم باید از دولت بخواهد قول‌های که به داده شد، چی شد، هرچند که دولت‌ها قول‌های می‌دهند بعدازاین که رأی آوردند، آن را فراموشی می‌کنند.

اقتصاد مقاومتی یعنی اقتصاد کارآمد

وی در خصوص سیاست‌های اقتصاد مقاومتی که از سوی رهبر انقلاب ابلاغ شد، گفت: اقتصاد مقاومتی یعنی همان اقتصاد کارآمد، یعنی اقتصادی که به سمت کارایی بالاتر حرکت کند و این اقتصاد مقاوم می‌شود و اقتصادی که کارآمد و مقاوم باشد، می‌تواند کمک بسیار بزرگی در همه شرایط مانند عادی و یا شرایط تحریم به کشور کمک کند.