علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشست صبحانه کاری کانون نهادهای
سرمایه گذاری با حضور فعالان بازار سرمایه در هتل استقلال تهران با اشاره
به اینکه ایران کشوری صاحب فرهنگ و تمدن است، گفت: توسعه بدون توجه به
فرهنگ و هنر امکان پذیر نیست و فرهنگ را نمی توان در کنار اقتصاد و سیاست
تعریف کرد زیرا فرهنگ زیربنای فعالیتهای اقتصادی و سیاسی ماست و توسعه و
پیشرفت کشورها، بدون توجه به فرهنگ به عنوان محور اساسی جامعه، محقق
نمیشود .
وزیر ارشاد با انتقاد از توجه صرف به جنبه زیبایی شناختی مفهوم فرهنگ و هنر
، یعنی هر نوع اثری که از خلاقیت و ذهن انسان می تواند سرچشمه بگیرد به
عنوان هنر از آن یاد می کنیم.وی تاکید: از آنجا که توسعه بدون توجه ویژه به
فرهنگ رخ نمی دهد، بنابراین حتی با صرف میلیاردها دلار ثروت و برخورداری
از منابع عظیم و نیروی انسانی در داخل کشور، در غیاب فرهنگ و وجدان کاری در
جامعه ، تمامی آن سرمایه به هدر رفته و قابل استفاده نیست. جنتی ادامه
داد: حتی جوامع غربی و توسعه یافته که عمدتا بر اقتصاد تکیه داشتند و توسعه
را از بعد اقتصادی نگاه می کردند به تدریج دریافتند که در حوزه فرهنگ
باید سرمایه گذاری بیشتری کنند، ضمن اینکه صنایع سخت و واحدهای صنعتی را به
سایر کشورها از جمله کشورهای در حال توسعه منتقل کردند ولی بخش عمده توان
خود را بر صنایع خلاق متمرکز کردند یعنی آن چه ثمره ذهن و فکر انسان ها
است.
وی تصریح کرد: آلمان در سال 2009 از منظر شاخص اقتصادی، صنایع خلاق و
فرهنگی سومین صنعت بعد از صنایع تولید ماشین آلات بوده است و از نظر تعداد
نیروی انسانی که در این حوزه درگیر بوده اند، بعد از صنعت تولید ماشین آلات
دومین حجم نیروی انسانی را به خود اختصاص داده است. وی گفت: در سال 2002،
حدود 11 درصد از صادرات انگلستان و 3 درصد از شاخص اقتصادی این کشور به
صنایع خلاق اختصاص داشته است. سهم صنایع خلاق در آمریکا در 2012، یک هزار و
15 میلیارد دلار بوده است، یعنی 6.48 جی دی پی آمریکا را تشکیل می دهد.
وزیر ارشاد ادامه داد: در سال مالی 2011 گردش مالی صنایع خلاق در بازار
جهانی بیش از 8100 میلیارد دلار بوده است که نشان دهنده رشد صنایع خلاق در
کشورهای توسعه یافته است. وی در تشریح صنایع خلاق گفت: بخشی از این نوع
صنعت، صنایع دستی است که ایران سابقهای چندهزار ساله در این حوزه دارد که
دوست و دشمن به آن اعتراف می کنند. جنتی تصریح کرد: ما باید از میراث
فرهنگی خودمان به خوبی استفاده کنیم اما در سه دهه گذشته نتوانسته ایم از
آن بهره کافی ببریم. وی ادامه داد: بخش دیگری از صنایع خلاق به مجموعه
هنرها از جمله موسیقی، مد، طراحی، تبلیغات و نقاشی گفته می شود، البته
ایران در این زمینه هم غنی است و منابع انسانی خوبی در این حوزه دارد.
گردش مالی 1900 میلیارد تومانی حوزه تبلیغات
وزیر ارشاد گفت: در سال 92 حدود 1900 میلیارد تومان گردش مالی در حوزه
تبلیغات داشته ایم که 60 درصد آن مربوط به بازار الکترونیک است.
فیلم رستم و سهراب 10 میلیون دلار فروش داشت
جنتی افزود: در حوزه انیمیشن که در کشور به سرعت در حال رشد است به عنوان
مثال انیمیشن رستم و سهراب در بازار 10 میلیون دلار فروش داشت . این بخش
ارزش افزوده بسیار بالایی دارد و انیمیشن در حراج های داخلی و خارجی فروش
بسیاری دارد.
به حوزه صنایع دستی ورود نکرده ایم
وزیر ارشاد گفت: متاسفانه در حوزه صنایع دستی که یکی از پردرآمدترین صنایع
دنیا است، اصلا ورود نکرده ایم و بسیاری از محصولات خود را از ترکیه و
کشورهای همسایه وارد می کنیم، اگر در این حوزه سرمایه گذاری کنیم مانند
صنعت فرش و زعفران می توان برای کشور سودآور باشد.
وی تصریح کرد: در کشور منابع و نیروی خلاق خوبی داریم اما باید بتوانیم بین
تمام امکانات هم افزایی ایجاد کنیم تا بهترین بهره گیری از امکانات موجود
صورت گیرد.
سودآوری سرمایه گذاری در فرهنگ به اندازه صنعت است
جنتی تاکید کرد: اگر در حوزه فعالیت های فرهنگی و هنری سرمایه گذاری کرده و
به دنیا صادر کنیم بیتردید سودآوری آن مشابه پتروشیمی و فولاد خواهد بود.
جنتی پیشنهاد با اشاره به اینکه در سه حوزه فرهنگ و هنر می توان فعالیت چشم
گیر داشت، اضافه کرد: یکی از حوزه ها، بخش سرمایه گذاری است که به طور
مشخص بسیاری از شرکت ها با دید اقتصادی می توانند وارد این حوزه شوند و
سرمایه گذاری کنند. بخش دیگر سرمایه گذاری در فضاهای فرهنگی و هنری است که
خوشبختانه دولت در تلاش است تا به این حوزه ها کمک کند تا سرمایه گذاران
ورود کنند.
وزیر ارشاد ادامه داد: در حوزه فضاهای فرهنگی مانند سالن های تئاتر و سینما
در تهران، قالیباف شهردار تهران شخصاً به بنده اعلام کرد که به سرمایه
گذاران حوزه فرهنگی، امکانات تجاری به صورت رایگان یا با حداقل عوارض ارائه
می دهد که پردیس های سینمایی ساخته شده نمونه ای از آن است. با توجه به
اینکه اکنون این صنعت سودآور شده است. وی تصریح کرد: ایجاد پارک های مصنوعی
نیز از دیگر مواردی است که مورد نیاز شهروندان کشور است و توجیه اقتصادی
لازم را دارد. وی با بیان اینکه در حوزه حمایت از محصولات فرهنگی نیز تلاش
هایی شده است، اضافه کرد: نخست بحث تبلیغات است که در تبلیغات، بخشی از آن
را به حوزه آثار فرهنگی و هنری باید اختصاص دهیم که اکنون به صورت حمایت از
جشنواره های ملی و بین المللی در حوزه تئاتر و سینما بروز می کند.
وی گفت: در مجموع حدود 350 سالن سینما داریم و بسیاری از مراکز استان ها
فاقد سینما هستند که در صورت سرمایه گذاری، سودآور خواهد بود.
لزوم ایجاد تقاضا برای محصولات فرهنگی
جنتی با اشاره به نقش مصرف محصولات فرهنگی و همچنین توجه به ایجاد تقاضا
برای محصولات فرهنگی بر حمایت و کمک به آفرینندگان هنر تاکید کرد .
اختصاص یک درصد بودجه دستگاه ها به فعالیت های هنری
وی با اشاره به لایحه بودجه 94، اضافه کرد: در بودجه آمده است که دستگاه ها
مجازند حداقل یک درصد از اعتبارات عمرانی را به محصولات فرهنگی و سازه های
معماری هنری اختصاص دهند، در سایر حوزه ها می توان چنین تقاضایی را ایجاد
کرد. جنتی تصریح کرد: با این روند شاهد اشتغال زایی و درآمدزایی بسیار خوبی
در کشور خواهیم بود. نباید همواره به گذشته خود افتخار کنیم بلکه اکنون
نیز باید مانند گذشته افتخارآفرینی کنیم.
وی با تاکید بر اینکه با این منابع و سرمایه انسانی باید به صورت جدی وارد
مقوله فرهنگ شد، اضافه کرد: ایجاد تقاضا برای محصولات فرهنگی باید مورد
حمایت و کمک قرار گیرد. آثار فرهنگی باید به صورت هدیه به دیگران داده شود
تا از این طریق اقدامات فرهنگی صورت گسترش یافته و درآمدزایی ایجاد شود.
ورود صنعت فرهنگ به بورس
خلیل ارجمندی مشاور وزیر ارشاد گفت: ایجاد بورس هنر یا بازار جداگانه و فعال کردن جنبه اقتصادی بخش فرهنگ در دستور کار است.
مشاور وزیر ارشاد در ادامه با اشاره به ضعیف و واردکننده بودن صنعت فرهنگی ایران ، گفت: سهم اقتصاد ایران از صنعت فرهنگ اندک است.
غلامرضا خلیل ارجمندی در صبحانه کاری وزیر ارشاد با کارشناسان اقتصادی، با
بیان اینکه با سرکار آمدن وزیر ارشاد، بحث فرهنگ اقتصادی در دستور کار قرار
گرفت، اضافه کرد: در این راستا چهار اقدام در دستور کار وزارت ارشاد قرار
گرفت که نخستین مورد آن ساماندهی صنوف فرهنگی است.
وی ادامه داد: ساماندهی صنعت فرهنگی نیز از دیگر اقداماتی است که در دستور
کار وزارت ارشاد است. در این بخش به شدت ضعیف و واردکننده هستیم، البته در
این زمینه دو تفاهم نامه منعقد شده است.
مشاور وزیر ارشاد افزود: ایران از 8129 میلیارد دلار گردش صنایع خلاق در جهان سهمی ندارد.
خلیل ارجمندی ادامه داد: سومین مورد در دستور کار وزارت ارشاد، ایجاد و
توسعه نهادهای مالی در حوزه فرهنگی است که بانک ها و سرمایه گذاران در این
بخش ورود کرده اند.
وی با بیان اینکه روش های تامین مالی در ایران به شدت مشکل دارد، اضافه
کرد: بدترین نوع ورود سرمایه و پول به حوزه فرهنگ به شکل اسپانسری بوده
است.
مشاور وزیر ارشاد تصریح کرد: مسائل اقتصاد فرهنگ و ارتباط آن با بازار
سرمایه با یک صبحانه کاری حل نمی شود و نیازمند جلسات بیشتر است.