مقایسه برنامه 90 با الگوی انگلیسی اش

به گزارش پایگاه 598 ، در آستانه 15 سالگی برنامه 90، انگلیسی‌ها هم 50 سالگی Match of the Day را جشن می‌گیرند. پرمخاطب‌ترین برنامه ورزشی بریتانیا که سال‌ها قبل ایده ساخت 90 را در ذهن فردوسی‌پور انداخت.

15 سال از تاسیس 90 گذشته و برنامه فردوسی‌پور خواسته یا ناخواسته هیچ‌وقت شبیه نمونه انگلیسی‌اش نشد. نمونه انگلیسی که بخش اعظمی از شهرتش را از ثبات ریتم برنامه در 5 دهه گذشته دارد. آهنگ تیتراژ ابتدایی Match of the Day هم در این 50 سال تغییری نکرده است.

* زمین چمن و استودیوی شیشه‌ای

Match of the Day از همان دهه 60 میلادی بر پایه نمایش خلاصه بازی‌های لیگ برتر انگلستان و مصاحبه با مربیان پس از مسابقه بنا شد.

خلاصه‌ها در سال‌های ابتدایی فقط مربوط به بازی‌های مهم می‌شد و به مرور زمان تمام بازی‌های لیگ برتر را پوشش داد. آنالیز تصویری مسابقات و کارشناسی بازی‌ها آیتم‌هایی بود که در دهه‌های آینده به این برنامه اضافه شد.

بر خلاف 90، Match of the Day با مجری و کارشناسان برنامه آغاز می‌شود و با همان افراد هم به پایان می‌رسد. نه کسی روی خط می‌آید، نه خبرها و سوژه‌های حاشیه‌ای بررسی می‌شوند و نه با کسی مصاحبه می‌کند.

وظیفه برنامه در تمام این سال‌ها، پخش خلاصه مسابقات و آنالیز آنها بوده است. خلاصه‌های 7-8 دقیقه و آنالیزهایی بین 2 تا 3 دقیقه برای هر بازی.

در این سو اما بخش آنالیز، اولین بخشی بود که از برنامه 90 حذف شد. خلاصه‌های بازی‌ها هم به خاطر کمبود وقت از 7-8 دقیقه به 2-3 دقیقه رسیدند و آیتم‌هایی مثل مصاحبه، بررسی سوژه‌های هفته و پخش کلیپ بستگی به موضوعات مختلف جای آن را گرفتند.

به صورت میانگین بخش اعظم Match of the Day را تصاویر مسابقات لیگ برتر پر می‌کند اما برنامه 90 بیشتر در داخل استودیو و با مهمانان حضوری و تلفنی برنامه دنبال می‌شود.

* کارشناسان ثابت

مجری Match of the Day گری لینکر، مهاجم سابق تیم ملی انگلیس است. علاوه بر مجری برنامه، کارشناسان Match of the Day هم معمولا افرادی ثابت هستند. ستاره‌های سابق لیگ برتر مثل آلن شیرر یا آلن هنسن که بعد از گذراندن دوره‌های آموزشی برای حضور در تلویزیون با این برنامه قرارداد بسته‌اند. کارشناسان برنامه دوره‌های ابتدایی داوری را هم پشت سر می‌گذارند.

در برنامه Match of the Day بخشی برای بررسی دقیق صحنه‌های داوری هفته وجود ندارد اما در صورتی که اتفاق مهمی بیفتد یا صحنه قابل‌ملاحظه‌ای خلق شود، کارشناسان ثابت برنامه با استناد به قوانین، آن را توضیح می‌دهند.

البته در این مورد تقصیری متوجه برنامه 90 نیست. در صدا و سیما امکانی برای آموزش بازیکنان سابق فوتبال برای تبدیل شدن به کارشناسان تلویزیونی وجود ندارد و حتی مجریان برنامه‌های تلویزیونی هم بدون هیچ دوره‌ای مقابل دوربین می‌روند.

* آنالیز تصویری

یکی از آیتم‌های ثابت Match of the Day، آنالیز بازی‌های هفته است. آنالیزهایی که به صورت گرافیکی نمایش داده می‌شوند و نیازی به کارشناسی‌های تخصصی و غیر‌قابل‌فهم ندارند.

کارشناسان برنامه هم معمولا روی این صحنه‌ها فقط توضیحات اضافی ارائه می‌دهند. برای ساخت این تصاویر، نیاز به تکنولوژی فوق‌العاده‌ای نیست.

فردوسی‌پور در برنامه 2014 بعضی از افکت‌های گرافیکی Match of the Day مثل چیدن ترکیب دو تیم یا نمایش تصویر بازیکنان را پیاده کرده بود اما هنوز علاقه‌ای برای اجرای آنالیز مسابقات به سبک Match of the Day در برنامه 90 نشان نداده است.

* نگاه مخاطب

90 به عنوان پربیننده‌ترین برنامه صدا و سیما در سال‌های اخیر سعی کرده به جای همراه کردن مخاطبان، خودش با سلیقه بینندگان تلویزیونی همراه شود.

شاید به همین دلیل بررسی بازی‌های هفته حدودا 30 دقیقه از زمان هر برنامه را می‌گیرد و بقیه برنامه صرف بررسی حاشیه‌های فوتبال می‌شود.

محدود بودن برنامه‌های انتقادی صدا و سیما هم اهمیت 90 برای عموم مردم را بیشتر کرده است. 90 به مرور از برنامه تخصصی فوتبال، به یک برنامه اجتماعی با مخاطب عام تبدیل شده است.

درست بر خلاف Match of the Day که با حفظ خط و مشی 50 ساله هنوز خوراک اصلی فوتبال دوستان انگلیسی است. فوتبالی‌هایی که هر هفته می‌توانند از طریق این برنامه خلاصه‌ای طولانی و کامل از تمام مسابقات ببینند، صحبت‌های مربیان را بشنوند و با تماشای آنالیز بازی از جذابیت‌های فوتبال جزیره لذت ببرند.

تماشاگران امروز