بررسی«چپ نو» درماهنامه «فرهنگ امروز»

به گزارش پایگاه 598 به نقل از فارس، «به نام چپ، به کام راست» عنوان پرونده‎ای است که سرویس اندیشه دومین شماره از ماهنامه علوم‌انسانی «فرهنگ امروز» به آن پرداخته است که ابتدا نگاهی کوتاه به برخی خاستگاه‎های تاریخی و مفهومی چپ نو و سپس وضعیت چپ نو در ایران داشته است.

دومین شماره از ماهنامه علوم‌انسانی «فرهنگ امروز» به مدیرمسئولی امیرابراهیم رسولی و سردبیری بهزاد جامه‌بزرگ، با افزایش ۳۲ صفحه‎ای و افزوده شدن چند بخش جدید در ۱۹۶ صفحه از نیمه دوم آبان ماه منتشر شد.

بولتن خارجی، عکس نگاشت، حوزه و زبان وادبیات از جمله سرویس‌هایی است که در شماره جدید به این ماهنامه اضافه شده است.

شاید بتوان بخش اندیشه این شماره را هم به لحاظ حجم و هم به لحاظ محتوا مهمترین بخش این شماره محسوب کرد. سرویس اندیشه با طرح این پرسش که «چگونه چپ نو اتوپیا را به تبعید می‌فرستد؟» پرونده‎ای را برای بررسی چپ نو در ایران گشود. «به نام چپ، به کام راست» عنوان پرونده‎ای است که در آن ابتدا نگاهی کوتاه به برخی خاستگاه‎های تاریخی و مفهومی چپ نو شد؛ سپس وضعیت چپ نو در ایران در مقاله‎های متعددی مورد بررسی قرار گرفته است.

«طرح اجمالی جغرافیای خیالی مارکسیسم- لنینیسم ایرانی»، «کارکرد ترجمه آثار چپ نو در ایران»، «چپ نو و مساله آکادمی در ایران» از مسائلی بود که بدان پرداخته شد. فرهنگ امروز همچنین با نگاهی به تجربه چپ نو در عرصه سیاست‎ورزی به سویه‎های امکان عملی پروژه مراد فرهادپور نظر کرد.

بررسی تاریخی چرایی ناکامی چپ ایرانی در الگوگیری از سوسیال دموکراسی، گفت‌وگو با کامران متین درباره ناکامی چپ در تبیین انقلاب ایران، یادداشت تورج اتابکی درخصوص تاریخ نگاری چپ گرای ایران و گفتگو با مازیار بهروز با این پرسش که آیا چپ ایرانی همسو با چپ جهانی گام برمی‎دارد، از دیگر تلاش‌های فرهنگ امروز در تبیین چپ نو در ایران بود.

سپس در یادداشت‎هایی نسبت چپ نو با حوزه‌های مختلف بررسی شد. در حوزه اقتصاد محمد مال‌جو در گفت‌وگویی به مقایسه نوآوری در سرمایه داری و سوسیالیزم پرداخت و محمدرضا معینی نیز یک ویژگی جداناپذیر اقتصاد سرمایه داری یعنی تبلیغات را به نقد کشید.

نظر مارکسیست‎های تحلیلی درباره عدالت لیبرالی، زوال اتوپیاسرایی در اندیشه چپ، زیبایی‎شناسی مارکسیستی، جستاری در بنیان‎های هستی شناختی چپ نو، نقد نظام آموزشی لیبرالیسم و نسبت اندیشه انتقادی و شرق دیگر مباحثی بود که فرهنگ امروز بدان‎ها پرداخت.

همچنین در دو گفت‌وگو یکی با سعید رهنما درباره همسویی‎ها و ناهمسازی‎های سوسیالیسم و لیبرالیسم و دیگری با مراد ثقفی با عنوان استحاله سوژه انقلابی در رخداد به بررسی تحلیلی چپ نو پرداخته شد.

این پرونده همچنین دارای آثاردیگری از مشیت علایی، محمدعلی مرادی، محمد اسکندری، محمدمهدی اردبیلی، روزبه گیلاسیان، کیوان مهتدی، حسین هوشمند، محمد ایمانی ، علیرضا سیداحمدیان، بابک مینا و … است که هریک از منظری به بررسی چپ نو در ایران پرداخته‌اند.

«نغمه ناموزون» عنوان پرونده‎ دیگری است که فرهنگ امروز در بخش ادبیات گشوده است و در آن به بررسی الزامات تغییر، حفظ و یا اصلاح خط فارسی پرداخت.

این پرونده ضمن نگاهی به تجربیات تاریخی تغییر خط در ایران دو تجربه تغییر خط در ترکیه و ماوراءالنهر را مورد بررسی قرار داده است. پرونده زبان و ادبیات با آثار و گفتاری از اساتید زبان فارسی نظیر محمد دبیرمقدم ، علاءالدین طباطبایی، نگار داوری اردکانی و بهروز محمودی بختیاری همراه است که با آثاری از کاظم استادی، علی کالیراد، امید طبیب‌زاده، حبیب‌اله اسماعیلی، محمد فدایی و مرتضی پورحاجی تکمیل شده است. شاید بتوان جذاب‌ترین بخش این پرونده را گفت‌وگو با کوروش صفوی دانست که پیرامون ایده‌اش در خصوص تغییر خط فارسی با فرهنگ امروز به گفت‌وگو نشسته است.

سرویس حوزه که سرویس جدید فرهنگ امروز است اولین پرونده خود را به موضوع انتظار جامعه امروز از علم فقه اختصاص داد.

البته به دلیل محدودیت صفحه، پرونده‎ای مفصل به پرونده‎ای مختصر تبدیل گشته است و اصل پرونده به شماره آتی این نشریه منتقل شده است. اما در این شماره سرویس حوزه فرهنگ امروز با چاپ مصاحبه‎ای با احمد مبلغی درباره ظرفیت‎های مغفول مانده فقه، گفتاری از داود مهدی زادگان در خصوص نگاهی نو به پیکربندی علم فقه و ارائه تعریفی نو از فقه سیاسی و همچنین یادداشت‌هایی با عنوان فقه سنتی، فقه پویا یا فقه مدرن؟ و تاملی بر نامه‎های ردو بدل شده بین امام خمینی و آیت الله قدیری تلاش کرده است تا تنها در این خصوص به طرح مساله پرداخته تا فتح بابی باشد برای شماره‎های آتی.

در سرویس سینما بررسی مفهوم مرگ در سینما دستمایه تولید پرونده‌ای برای این بخش پرطرفدار مجله فرهنگ امروز شده است.

این پرونده ضمن آنکه به مفهوم «مرگ» در چند نظریه سینمایی پرداخته است، نجوای مرگ و زندگی در سمفونی برگمان و همچنین مواجهه مرگ و زندگی را در فیلم «درخت زندگی» بررسی کرد و با کنکاش در تحول فرم روایی در مواجهه با مرگ در سینمای کیارستمی و ترجمه گزیده‎ای از گفت‌وگوی «استفان زاگدانسکی با ژان لوک گدار» به روایت سینمای بودن و نبودن پرداخت.

عکس نگاشت بخش دیگری بود که به فرهنگ امروز افزوده شد. در این بخش تلاش شد کم‎تر به جنبه‎های بصری و فنی عکس پرداخته و بیشتر از درون تا بیرون یک قاب به جستجوی معنا بپردازد. یادداشت چند عکس نخست توسط دبیر سرویس نگاشته شد اما در قسمت دوم صاحب نظران و اساتید یادداشت‎هایی بر عکس‎های انتخابی خود نوشتند. در این شماره خوانندگان نشریه می‎توانند یادداشت‎هایی از سیاوش جمادی، مهدی معین زاده، علی اردستانی، مهدی ناظمی و … را بخوانند.

در بخش پیشخوان چند کتاب داخلی و خارجی از جمله دولت و توسعه اقتصادی، جنبش دانشجویی پلی تکنیک تهران و … معرفی و نقد شدند.

همچنین در این بخش به بهانه انتشار کتاب «تقدیر تاریخی اندیشه در ایران دوره قاجار» مصاحبه‎ای با نویسنده آن حسین آبادیان صورت گرفت. همچنین مصاحبه‎ای نیز با محمدامین قانعی‎راد به بهانه ترجمه «گفتمان‌های دگرواره در علوم اجتماعی آسیا» انجام شد.

همچنین پرونده این سرویس اختصاص داشت به بررسی کمی و کیفی روش تحقیق در ایران. در این پرونده ابتدا آماری از کتاب‌های منتشر شده در خصوص روش تحقیق در حوزه‌های مختلف علوم انسانی ارائه شده  و سپس گفت‌وگویی با سعید عدالت نژاد درباره وضعیت پژوهش در مطالعات اسلامی، مصاحبه‎ای با سیدکاووس سیدامامی درباره روش‎شناسی در حوزه علوم سیاسی و مصاحبه‎ای با حسن حضرتی درباره روش تحقیق در تاریخ انجام شد همچنین ناصر فکوهی در یادداشتی با عنوان «هشت‎گانه‎ای در شناخت» بحثی در باب روش شناسی‌های جدید در علوم اجتماعی و انسانی گشود.

در بخش جدید بولتن خارجی نیز مقدمه نوام چامسکی بر کتاب مایکل آلبرت و مصاحبه‎ای با هابرماس در خصوص اینترنت ترجمه شد. در بخش گزارش نیز علاوه بر بازتاب سخنرانی‎ها و نشست‎ها در حوزه علوم انسانی، مصاحبه‎ای با مدیرگروه سینمایی هنر و تجربه به بهانه اکران فیلم «ماهی و گربه» و مصاحبه‎ای با علی فتحی آشتیانی رییس گروه روان‌شناسی شورای تحول علوم انسانی در خصوص تجمیع گرایش‌های روانشناسی صورت گرفت. همین طور بخش اول کارگاه «زمان‌های تاریخی» ابراهیم توفیق در شماره دوم فرهنگ امروز منتشر شده است.

شماره دوم فرهنگ امروز در ۱۹۶ صفحه و به قیمت ۱۰هزار تومان در کتابفروشی‌ها و روزنامه فروشی‌های سراسر کشور توزیع شده‌است.