رکود شدید در بازار اشتغال

دولت تدبیر و امید با درک این مسئله، حل معضل بیکاری را به عنوان یکی از بزرگترین وعده های خود مطرح و درباره آن سخن گفت. رئیس جمهور بیکاری را ام المفاسد خواند و شرایط فعلی بازار کار کشور را رنج آور تلقی کرد.

وی در قالب گزارش 100 روزه اول دولت تدبیر و امید نیز مواجه شدن دولت تدبیر و امید با بیکاری را یکی از مسائل جدی پیش روی خود و تیم همراهش دانست. در عین حال، واقعیت این است که در بخش اشتغال زایی و مهار نرخ بیکاری اغلب دولت های فعال در دهه های گذشته ناموفق بوده و مجموعه اقدامات نتوانسته در این زمینه راهگشا باشد.

دولت ها معمولا با وعده های بزرگی در اینباره پا به عرصه فعالیت گذاشتند و حتی در قالب طرح های گوناگونی نیز میلیاردها تومان منابع صرف ایجاد اشتغال شد؛ اما نتیجه آن شد که هنوز هزاران نیروی متقاضی کار در کشور وجود دارند و اشتغال به یکی از خواسته های اصلی مردم در سفرهای استانی دولت ها تبدیل شده است.

مردم در مواجه با مقامات عالی کشور، از بیکاری جوانان سخن می گویند و می خواهند هرچه سریعتر در اینباره فکری بشود. آنها در دیدارهای یکسال گذشته با رئیس جمهور، نوشته هایی را در دستان خود گرفتند و از روحانی خواستند هر تلاشی که برای حل معضل بیکاری می تواند، انجام دهد.

کارشناسان می گویند اشتغال زایی موضوعی نیست که بتوان آن را به صورت جداگانه و در قالب یک پروژه در دولت ها تعریف و بدون در نظر گرفتن سایر شرایط اقتصادی و حتی سیاسی کشور اجرا کرد.

به عقیده کارشناسان بازار کار، اشتغال نتیجه مجموعه اقداماتی است که با بهره گیری از توان و ظرفیت های بخش های مختلف اقتصادی حاصل می شود. بنابراین نمی توان انتظار داشت در طول یکسال گذشته از فعالیت دولت تدبیر و امید که اقتصاد در رکود تورمی شدید به سر برده، فعالیت ها در بنگاه ها به حالت نیمه تعطیل بوده، بسیاری از واحدها از کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش رنج می برند، واردات کالاهای غیرضرور و بی رویه و تحریم ها همچنان ادامه دارد؛ هزاران شغل جدید در اقتصاد ایران ایجاد شده باشد.

مقامات ارشد دولتی می گویند تا قفل های بسته شده بر دست و پای اقتصاد ایران باز نشود، خبری از اشتغال زایی نخواهد بود. در واقع قرار گرفتن اقتصاد ایران در طول یکی دو دهه اخیر در شرایط نامناسب اقتصادی، باعث انباشت صدها هزار تقاضای شغل در کشور شده است.

طبق آخرین اعلام مرکز آمار ایران، تعداد بیکاران مطلق کشور 2 میلیون و 530 هزارنفر است، اما برخی مقامات ارشد دولت تدبیر و امید خبر از بیکاری 6 میلیون نفری نیز می دهند. هشدارهای فراوانی در طول یکسال گذشته در اینباره داده شده و بسیاری از مقامات دولت از احتمال وقوع بیکاری بزرگ در کشور ابراز نگرانی کرده اند.

برخی مقامات ارشد دولت مانند وزیر کشور به تازگی عنوان کرده اند در صورت ادامه شرایط فعلی، اقتصاد ایران در 7 سال آینده و در آستانه سال 1400 با 11 میلیون نیروی فارغ التحصیل دانشگاهی متقاضی کار روبرو خواهیم بود.

مسئولان وزارت کار نیز عنوان کرده اند تعداد جمعیت فعال کشور از 22 میلیون نفر فعلی در سال 1400 به 35 میلیون نفر بالغ خواهند شد که این موضوع به صورت بالقوه 13 میلیون تقاضا برای شغل را به همراه خواهد داشت؛ بنابراین در یک دوره چند ساله اقتصاد کشور باید برای ورود میلیون ها نیروی جدید به بازار کار مهیا شود.

در تازه ترین اظهارنظر، علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی یکی از مهم ترین اهداف دولت در شرایط فعلی را تأمین اشتغال مولد برای نیروی جوان کشور عنوان کرد و گفت: در آینده نزدیک باید برای 8 میلیون نفر شغل ایجاد کنیم.