شهر زیر زمینی سفیدشهر کشف شد

کاشان حامی :  سرانجام پس از سالها حرف و حدیث درباره شهر زیر زمینی سفیدشهر و داستانهای افسانه گونه درباره راه ارتباطی این شهر زیر زمینی با قلعه ها ی اطراف شهر و حتی شهر های مجاور، بالاخره یکی از راههای ورودی این شهر زیرزمینی به همت شهرداری سفیدشهر و انجمن دوستداران میراث فرهنگی سفیدشهر، شناسایی و بازگشایی شد و به همگان ثابت کرد که شهر زیر زمینی سفیدشهر یک واقعیت است.

شهر زیرزمینی سفیدشهر،اثری منحصر به فرد در این منطقه است که در عمق زمین واقع شده و اثری دست‌کند است که در زبان اهالی محلی به آن «کنده» می گویندو قدمت آن به قبل از اسلام باز می گردد.

شهر زیرزمینی سفیدشهر، پدیده‌ای پیچیده از معماری دست‌کند و محلی است. این شهر زیرزمینی دارای چندین ورودی در داخل شهر است که همچنان موجود می باشد. و به گفته شاهدان عینی، ساختارهای متراکم، پیچیده و دالان‌های باریک و تودرتو، و اطاق‌های کوچک این شهر بزرگ، هر بیننده‌ای را مبهوت می‌کند. این شهر دارای سیستم‌های تهویه بوده که از طریق کانال‌هایی به طبقه اول و از آن‌جا به سطح زمین می‌رسیده‌. این سیستم تهویه امکان زندگی در شهرزیرزمینی را برای مدت طولانی امکان‌پذیر می‌کرده‌است. پیه سوزهای سفالی تنها روشنایی مردمان مخفی در این شهر بوده‌است. برخی از کانال‌های تعبیه شده در دل آن به قنات‌ها راه پیدا می‌کرد و آب از این طریق تامین می‌شد.

شهردار سفید شهر در مورد این اثر تاریخی تازه کشف شده گفت: بهره برداری از اثر تاریخی شهر زیر زمینی سفید شهر نیازمند سرمایه گذار است.

محسن حیدری اظهار داشت: در حال حاضر یکی از ورودی های این شهر زیرزمینی توسط کارشناسان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گشوده شده است.

وی افزود: با وجود اینکه بخشی از این اثر دسکند به دلیل نفوذ گل و لای و خاک مسدود شده اما کارشناسان توانسته اند به عمق حدود ۸۰ متری این اثر نفوذ کنند.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به وجود برخی محدودیت ها در اختصاص اعتبارات دولتی، شهرداری سفید شهر آماده همکاری با سرمایه گذاران خصوصی برای بهره برداری از این اثر تاریخی و ارزشمند است.

حیدری تاکید کرد: با توجه به تخریب اغلب آثار و اماکن تاریخی منطقه سفید شهر در سال های اخیر، بهره برداری از اثر ارزشمند شهر زیرزمینی می تواند نقش موثری در گشودن افق های تازه ای پیش روی صنعت گردشگری منطقه محسوب شود.

کشف شهر زیرزمینی سفیدشهر، یک اثر منحصر به فرد است، که در اینده نزدیک می تواند به مهمترین مرکز گردشگری در منطقه تبدل شود و بعنوان یک اثر تاریخی و ملی در شناخت و معرفی و جذب توریست در منطقه موثر باشد. بدیهی که تحقق این امر نیازمند عزم ملی و مدیریت جهادگونه شهرداری سفیدشهر، اداره میراث فرهنگی شهرستان آران و بیدگل و همکاری همه علاقه مندان و دوستداران میراث فرهنگی سفیدشهر می باشد.ضمن تبریک این خبر به همه همشهریان و علاقمندان به زادگاه وطنی «نصراباد» امیدواریم در سال اقتصاد و فرهنگ شاهد بهره برداری این اثر ملی باشیم.

روزنامه  نصف جهان طی یادداشتی در این باره نوشت:

احیای شهر زیر زمینی سفیدشهر نیازمند مدیریت جهادی

کاوش در شهر زیر زمینی سفید شهر هنوز آغاز نشده است

 روزنامه نصف جهان- آسیه عسگری : دومین شهر زیر زمینی استان اصفهان این بار در سفید شهر از توابع شهرستان آران و بیدگل کشف شد . اثری منحصر به فرد در عمق زمین ، اثری دست کند که خیلی از شهروندان این شهر به آن کنده می گویند . اثری که گفته می شود یکی از ورودی های آن در زیر چهار طاقی ارباب (از جمله بناهای قدیمی این شهر ) قرار گرفته است.
چند ماهی است که از زمان پیدا شدن این اثر تاریخی توسط یکی از شهروندان سفید شهرهمراه با مسئول آتش نشانی شهرداری می گذرد . مقنی مسئول آتش نشانی شهرداری که به گفته خودش برای اولین بار از طریق چاهی قدیمی در چهار طاقی ارباب وارد این زیر زمینی شده ان را کشف می کند می گوید : در چهار طاقی ارباب یک چاه  آب قدیمی وجود دارد که با پایین رفتن از ۲۵ پله آن ، به زیر زمینی رسیدم که باعث تعجب گردید .

زیر زمینی که درآن چهار اتاق در ابعاد ۴*۳ با کف فرش آجری وجود داشت . که هوای داخل آن بسیار نمناک و مرطوب بود . که با طی کردن مسیر ۲۰۰ متر به دیواره ای رسیدم که قدیمی بوده و مانع از ادامه مسیر گردید ولیکن چاه ابی در نزدیکی دیواره بیانگر این واقعیت بود که در آن دوران کاربری داشته است .

 این شهر زیر زمینی در حالی کشف شده که به نظر می رسد دوباره همان مشکل قدیمی یعنی کمبود اعتبارات است که باعث شده کاوش در آن صورت نگیرد موضوعی که باعث شده است در خیلی از آثار تاریخی درسراسراستان حفاری هایی توسط عده ای سودجو برای رسیدن به منافع شخصی صورت پذیرد و حال گریبانگیر شهر زیر زمینی سفید شهر هم شده است . به طوری که به محوطه درونی این اثردست کند هم طی سالهای اخیر به خاطر ورود غیر قانونی عده ای سود جو برای کسب منفعت ، دستخوش تغییراتی شده است .

واقعیتی که حیدری ، شهردار سفید شهر به آن اشاره می کند : شهر زیر زمینی سفید شهر اثری مختص امروز یا دیروز نیست بلکه اثری است که قدمت آن به دوره سلجوقیان بر می گردد و هر آجرش در جای خود ارزشمند است اما متاسفانه طی سالهای گذشته بخاطر عدم نظارت بر این اثر ، حفاری هایی در ان صورت گرفته گرفته که در صورت ادامه پیدا کردن این روند ، شاهد اسیب های بعدی به آن خواهیم بود .

با این حال بعد از پیگیری های بسیار با سازمان میراث فرهنگی در حال خریداری ابزار آلات کاوش های به منظور شناسایی هر چه بهتر در راستای آغاز عملیات در این شهر زیر زمینی می باشیم . محسن حیدری گفت : این شهر از سه قسمت ورودی تشکیل شده و هم اکنون در حال آزاد سازی تعدادی از ورودی های با موافقت مالکان خانه ها هستیم چرا که بعضی از این ورودی ها در زیر زمین مسکونی منازل شهروندان واقع گردیده است . اما متاسفانه هنوز برای کشف لایه های پنهان این شهر گامی جدی بر داشته نشده است .

اما در سوی دیگر این داستان ، عباس متولی ، رئیس میراث فرهنگی شهرستان اران و بیدگل قرار دارد که بر خلاف نظر شهردار سفید شهر ، هیچ تمایلی برای ارائه اطلاعات درباره شهر زیر زمینی مزبور ندارد چرا که تصور می کند با اطلاع رسانی پیرامون این کشف تازه ، فرصت حفاری برای سودجویان دوباره فراهم خواهد شد .

اما به هر حال او اطلاعات درباره این شهر زیر زمینی در اختیار ما قرار داد : سیستم دفاعی این شهر زیر زمینی خیره کننده است به طوری که این سیستم به تنها بخاطر معماری و شکل بخشی به ابعاد و ایجاد نشیمن گاه های دفاعی ، ساختاری تدافعی داشته است و قرار است طی روزهای آینده کارشناسان میراث فرهنگی اصفهان مطالعات شان را روی این اثر آغاز کنند . فارغ از کشمکش های مسئولان با یکدیگر پیرامون اکتشاف در این شهر زیر زمینی آنچه درباره این شهر بسیار جلب توجه می کند همان سیستم دفاعی آن است که عباس متولی هم به آن اشاره کرد .

بنابر اطلاعات انجمن دوستاران میراث فرهنگی سفید شهر در این باره ، باید گفت که در دوران سلجوقیان شهرها مکان اصلی حملات و تاخت و تاز غارتگران بوده است که علاوه بر بستن راه کاروانها در زمان برداشت محصول به روستاهای کوچک از جمله نصرآباد ( همان نام قدیمی سفید شهر ) نیز حمله می کردند . و مردم را به اسارت می بردند . در ان زمان مردم این ناحیه برای رهایی از حملات دشمن به زیر زمینی ها (شهر زیر زمینی ) رفته و با عبور از راهروهای تو در تو به منطقه درم ،قلعه سفید و همچنین قلعه مورچان در علی اباد پناه می بردند . همین موضوع یعنی راه داشتن شهر زیر زمینی سفید شهر به قلعه ها و پناهگاهها ی اطراف شهر مهر تاییدی است به ادعای شهردار سفید شهر که شهر زیر زمینی سفید شهر را ادامه همان شهر زیر زمینی نوش اباد می داند .

کتب تاریخی را که ورق میزنیم و در خاطرات تاریخی جستجو می کنیم از شهر سفید شهر به نام نصرآباد نام برده شده است که نام قدیمی ترش چاله غم نام برده شده است شهری که زیر زمینی های آن در زمان سلجوقیان از طریق کانال هایی به اطراف مرتبط می شده است .همین نوشته های تاریخی شک و گمان را به واقعیت تبدیل می کند که این شهر ادامه همان شهر زیر زمینی اویی در نوش آباد است که البته با گفته مقنی مسئول آتش نشانی شهرداری سفید شهر هم رنگ واقعیت به خود می گیرد . اما این تنها عباس متولی نیست که در برابر گفته های شهردار سفید شهر واکنش نشان می دهد بلکه علیان ، رئیس اداره باستان شناسی میراث فرهنگی استان اصفهان که بسیاری از دوستداران در انجمن میراث فرهنگی سفید شهر از او انتظار دارند که هر چه سریعتر بررسی های خود را روی شهر زیر زمینی آغاز نماید.++