قربانی کردن قانون به نفع فرد!
سپاه پاسداران به‌قدری سریع رشد کرد که بیشتر در زمان دفاع مقدس خود را نشان داد؛ حتی «موساد» در زمان جنگ به قدرت سپاه پاسداران اذعان می‌کرد و یا «شوروی سابق» اذعان کرد: «هیچ نیرویی قوی‌تر از سپاه در منطقه پیدا نمی‌کند.»
به گزارش پايگاه 598 به نقل از تسنیم، همزمان با نزدیک شدن به سالروز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سراغ سردار اسماعیل کوثری رفتیم که در دوران جنگ تحمیلی معاون عملیاتى سپاه 11 قدر در دوران فرماندهى شهید ابراهیم همت را بر عهده داشت. البته وی در دروه‌ای جانشینى محور عملیاتى سومار و تیپ زرهى 20 رمضان و فرماندهى بسیجیان تهران در زمان تصدى فرماندهى لشکر 27 محمد رسول‌الله(ص) در سه سال آخر جنگ و دوران سازندگی را هم در کارنامه خود دارد.
وی در سال 87 به پارلمان رفت و در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هشتم کار خود را ادامه داد و در دوره نهم انتخابات مجلس نیز توانست از مردم تهران رأی اعتماد بگیرد و باز هم در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به کار خود ادامه دهد.
از این رو برای شنیدن حرف‌هایش در مورد تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مقابله سپاه با تجزیه‌طلب‌ها و ... به دفتر وی در مجلس شورای اسلامی رفتیم.
اسماعیل کوثری در مورد تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌گوید: در اصل تاریخ رسمی تشکیل و تأسیس سپاه پاسداران در روز دوم اردیبهشت سال 58 ثبت شده است ولی بچه‌هایی که در سپاه حضور پیدا کردند از قبل انقلاب فعالیت‌هایشان را شروع کرده بودند و در نهایت هم به دنبال این بودند که همه در قالب یک سازمان یا تشکیلات منسجم و قانونی همه جمع شوند.
وی افزود: در دوم اردیبهشت 58 تشکیل سپاه اعلام شد ولی هنوز در قانون اساسی نیامده بود. در این زمان، رای‌گیری تعیین نظام جمهوری اسلامی انجام شد که مردم با 98.2 درصد به جمهوری اسلامی رأی دادند و نوع نظام مشخص شد؛ از این‌رو، باید نیرویی انقلابی - اسلامی هم ایجاد می‌شد. زمزمه‌هایی خصوصا از زمانی‌که مساله تشکیل سپاه در دستور کار مجلس خبرگان قرار گرفت به گوش می‌رسید.
فرمانده اسبق سپاه محمد رسول‌الله ادامه داد: کسانی مثل لیبرال‌ها که در دولت موقت بودند و بنی‌صدر و امثال این‌ها در خصوص تشکیل سپاه می‌گفتند که باید گارد ملی باشد و این گارد زیرنظر رئیس‌جمهور باشد، نه زیر نظر رهبر و ولی‌فقیه. گزارشات این بحث‌ها در مجلس خبرگان هم هست. این‌گونه شد که سپاه برای فراتر از شهرها با همان روحیه انقلابی تشکیل شد؛ چراکه گروه‌های دیگر برای حضور در استان‌های مرزی و درگیری با گروهک‌های معاند، قدرت نداشتند.
کوثری در مورد دلیل کارآمدی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز اظهار داشت: مساله اول، ولایت‌مدار بودن بچه‌ها به معنای واقعی کلمه است. مساله دوم این بود که الگوی آنها حضرت آقا ابا‌عبدالله(ع) و ائمه(ع) بودند. سوم اینکه هیچ‌گاه نفعی برای خودشان نمی‌خواستند و چهارم اینکه از «منیت‌ها» می‌گذشتند و به «ما» می‌پیوستند. همه این‌ها برای این بود که کلام امام - و اکنون کلام رهبری - روی زمین نماند؛ این ولایت‌مداری به معنای واقعی و ولایت‌مداری آگاهانه و با شناخت است. البته به همین سادگی هم نبود؛ بچه‌ها اغلب دانشجو، آگاه و پا منبری بودند. این‌طور نبود که ندانند چه می‌کنند؛ از آن‌جایی‌که شناخت داشتند و با بصیرت بودند، سختی‌ها و فشارها رابرای رضای خدا تحمل می‌کردند. باید بگوییم که یکی از آن شاخص‌ها، سازمان است که امری ظاهری است اما اصل آن، باطن انسان‌هاست که به این ساختارها و سازمان‌ها هویت می‌دهد. بنابراین باید بگوییم که کاری که خود بچه‌های سپاه انجام دادند، مهم است. حضور انسان‌هایی با انگیزه و هدف والا، باعث شد که هر جایی وارد می‌شدند، کار را درست انجام دهند.
وی همچنین در ادامه گفت‌وگو به بودجه سپاه در اوایل تشکیلش اشاره کرد و با بیان اینکه دولت موقت بودجه‌ای را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اختصاص نمی‌داد، تصریح کرد: حاج محسن رفیق‌دوست و شهید بهشتی از بازار کمک می‌گرفتند و بچه‌ها هم توقعی نداشتند؛ حق ماموریت نبود و اگر ماهی 2000 تومان می‌گرفتند، همان مبلغ را روی میز می‌ریختند و برنمی‌داشتند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در مورد اینکه چقدر سپاه توانسته است از دستاوردهای انقلاب اسلامی حفاظت و حراست کند، گفت: تا جایی‌که به سپاه مربوط می‌شود، به بهترین نحو آن را حفظ کرده است. اما اینکه بگوییم آیا دستاوردهای انقلاب اسلامی به‌طور کامل حفظ شده یا نه، باید گفت که سپاه به تنهایی مسئولیت نداشته است. در دولت فعلی با اینکه سپاه در عمل کارهای بسیار بزرگی انجام داده است از جمله سد کرخه، اتوبان ساوه و اکثر تونل‌ها و در کارهای عمرانی و فرهنگی فعال است، اما می‌گویند سپاه نمی‌خواهند و بودجه نمی‌دهند. مثلا درآمد اختصاصی سال 92 برای سپاه که خودش کار کند و بودجه‌اش را تامین کند، 10 هزار میلیارد تومان بود؛ ولی برای سال 93، 5000 میلیارد تعیین کرده‌اند؛ یعنی دولت‌ها از توانمندی سپاه و نیرویی که برای پیشرفت کشور و پیشبرد اهداف انقلاب آمادگی دارد، استفاده نمی‌کنند.
متن زیر مشروح گفت‌وگو خبرگزاری تسنیم با اسماعیل کوثری است:
تسنیم: بسم‌الله الرحمن الرحیم. تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همزمان با تصدی دولت موقت بود. برخی از مؤسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌گویند در آن دوران دولت موقت برای جلوگیری از تشکیل سپاه کارشکنی می‌کرد و یکی از اقدامات آنها تشکیل گارد ملی بود. چه اتفاقاتی افتاد تا اینکه اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تصویب شد و سپس مجلس خبرگان قانون اساسی نیز اصل 150 را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اختصاص دادند؟
- کوثری: با سلام و درود بر روح و روان شهدا خصوصا شهدای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. عرض کنم که در اصل تاریخ رسمی تشکیل و تأسیس سپاه پاسداران در روز دوم اردیبهشت سال 58 ثبت شده است ولی بچه‌هایی که در سپاه حضور پیدا کردند از قبل انقلاب فعالیت‌هایشان را شروع کرده بودند و در نهایت هم به دنبال این بودند که همه در قالب یک سازمان یا تشکیلات منسجم و قانونی همه جمع شوند.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، 15 بهمن سال 57 که حکم مرحوم بازرگان به عنوان نخست وزیر صادر شد و حضرت امام (ره) وی را به عنوان رئیس دولت موقت منصوب کردند و آقای بازرگان هم به مرور هیئت وزیران را تشکیل دادند و در نهایت با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن به صورت رسمی ولی صد در صد مردمی - اما روحانیت مبارز در راس آن بود - کمیته‌های انقلاب اسلامی تشکیل شد.
در درجه اول کمیته‌ها در تهران تشکیل شدند که 11 منطقه درست شد. باید بگوییم به تبع تهران در استان‌ها و شهرستان‌ها هم تشکیل شد. بعضی‌ها زودتر و برخی دیرتر. با وجود اینکه هنوز شهربانی و ژاندارمری و ارتش بودند این‌ها بیشتر در جهت تحکیم و نظم دادن به پایتخت و شهرهای بزرگ و کوچک کار می‌کردند ولی به دلیل اینکه انقلاب اسلامی هم یک انقلاب فرهنگی بود و هم مردمی به تمام معنا، امام (ره) اسلحه را قبول نداشتند.
حتی گروهک منافقین که آن موقع مجاهدین خلق نام داشتند، نزد حضرت امام (ره) در نجف رفته بودند و می‌گفتند که می‌توانند با اسلحه رژیم طاغوت را ساقط کنند، ایشان قبول نکردند، لذا این شد که تا آخرین لحظه امام (ره) اجازه ورود اسلحه ندادند که کسانی بخواهند با آن به پیروزی برسند.
برخی گروه‌های مسلمان رو به التقاط و کمونیسم آوردند و بعدا منافق شدند و برخی گروه‌های دیگر که مسلمان بودند؛ چه مؤتلفه سلامی، چه منصورون و چه گروه‌های کوچک دیگری که بودند یا حزب ملل اسلامی اجازه استفاده اسلحه توسط امام (ره) به نیروهای انقلابی داده نمی‌شد. این گروه‌ها برای حفاظت از امام (ره) در ورود ایشان در 12 بهمن 57 حفاظت شخص امام (ره)را بر عهده داشتند.
حاج محسن رفیق دوست و حاج مهدی عراقی به تبعیت از شهید مطهری و آیت الله بهشتی که در مسجد دانشگاه تهران هم تحصن کرده بودند، کارهای حفاظت انجام دادند. آقای رفیق‌دوست و آقای عراقی و شهید محمد بروجردی که همه کاره بود؛ البته موتلفه هم بود که حفاظت امام را به عهده گرفتند و زمانی که امام در مدرسه علوی -در خیابان ایران- بودند، باز کار را به همین افراد سپردند و تا اینجا اصلا اسلحه‌ای هم اگر بود پنهان بود و رو نشده بود، زیرا امام (ره) قبول نداشت.
در غروب روز 20 بهمن یک اتفاقی افتاد، در روز قبل یعنی 19 بهمن همافران نیروی هوایی با افسران و درجه‌داران خدمت امام (ره) آمدند و مانور رژه‌ای انجام دادند و ابراز وفاداری کردند, موقع برگشتن پادگان فرماندهی نیروی هوایی که در خیابان فرح‌آباد سابق، پیروزی فعلی، بود توسط گاردی‌ها محاصره شدند...
تسنیم: گاردهای شاهنشاهی؟
- کوثری: بله! گارد شاهنشاهی که دو لشکر داشت. یکی از گاردها نیز مسئولیت حفاظت از کاخ‌های شاه را داشت که جای آن را الان بسیج گرفته است. نهایتا می‌خواهم این را بگویم که در اصل، قضیه اسلحه "و مکرو مکرالله والله خیر الماکرین" شد.گاردی‌ها که همافران محاصره کردند، ناگهان اخبار ساعت‌های 8 یا 8:30 بود که فیلم ورود امام (ره) را نشان می‌داد که همافران صلوات فرستادند،گاردی‌ها ترسیدند و تیراندازی شروع شد.
استفاده اسلحه از اینجا به بعد شروع شد که 38 ساعت نشد که اسلحه‌های مخفی بیرون آمد و بکار گرفته شد و اسلحه‌های ارتش هم به دست مردم افتاد. این شد که خیلی زیاد بگیریم 40 ساعته این کار انجام شد تا اینکه ساعت 2 شهید محلاتی پشت رادیو گفت که "این صدای جمهوری اسلامی است". آنجا هم امام نمی‌خواست اسلحه باشد ولی خود این‌ها درگیر شدند، همافران هم که چاره‌ای نداشتند بیرون آمدند و از مردم کمک خواستند و آن کسانی که باید می‌آمدند، آمدند.
من یادم نمی‌رود که حتی روز 21 بهمن، منافقین آنقدر خائن بودند که به جای اینکه اسلحه به مردم بدهند از دست مردم اسلحه می‌گرفتند که من خودم یکی از آنها را گرفتم. آنقدر اسلحه زیاد شد که انقلاب اسلامی در 22 بهمن پیروز شد. کم‌کم خیلی گروه‌ها اسلحه‌دار شدند.
کمیته در رأس آنها بود که البته رسمی بود و همه جا اعلام شد که کمیته جزو نیروهای انتظامی و حتی نظامی است و مأمور برقراری نظم در شهرهاست. البته اعضای کمیته از مردم بودند؛ نه سازمان داشتند و نه لباسی. هر کس یک منطقه‌ای را تحت پوشش گرفته بود و نهایتا تا روز 16 فروردین سال 58 همان گروه‌های اسلامی با هم ائتلاف کردند. یعنی 7 تا گروه بودند که سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی شدند، سازمانی جدا از مجاهدین خلق.
تسنیم:سازمانی که بهزاد نبوی، سلامتی و ... تشکیل دادند...
- کوثری: بهزاد نبوی، سلامتی، ذوالقدر و ... بودند. همان جا برای ما جای تعجب بود که چرا بنی‌صدر در این رابطه صحبت می‌کند، با اینکه سابقه او روشن نبود.
*** نظر لیبرال‌ها و بنی‌صدر، تشکیل گارد ملی به جای سپاه بود
تسنیم: بنی‌صدر از تریبون سازمان مجاهدین صحبت می‌کرد؟
- کوثری: در 16 فروردین 58 در حالی‌که حدود دو ماه از انقلاب می‌گذشت، بنی‌صدر صحبت کرد. مشخص بود که حرکاتش مشکوک است و خودمان شک داشتیم که چرا این آدم انتخاب شد. در نهایت این 7 گروه برای ادامه کار، ائتلاف کردند و برای این با هم شدند که اگر زمانی ارتش خواست کاری کند یا مثلا گروه‌های چپ مارکسیست مثل فدائیان خلق کاری کردند، به صورت مخفی باشند. به‌تدریج که جلو آمدیم، مساله تشکیل یک نیروی فراتر از کمیته به‌نام سپاه پاسداران شروع شد. تعدادی از این بچه‌های گروه‌های ائتلافی، به سپاه آمدند؛ از جمله آقا محسن رضایی مسئول اطلاعات سپاه و آقای رفیق‌دوست مسئول لجستیک و راه‌اندازی سپاه شد. افراد بسیاری مثل آقای فروتن هم آمدند.
از همان موقع اعلام شد، اما هنوز رسمی نبود. یعنی در دوم اردیبهشت 58 تشکیل سپاه اعلام شد ولی هنوز در قانون اساسی نیامده بود. در این زمان، رای‌گیری تعیین نظام جمهوری اسلامی انجام شد که مردم با 98.2 درصد به جمهوری اسلامی رأی دادند و نوع نظام مشخص شد؛ از این‌رو، باید نیرویی انقلابی - اسلامی هم ایجاد می‌شد. زمزمه‌هایی خصوصا از زمانی‌که مساله تشکیل سپاه در دستور کار مجلس خبرگان قرار گرفت به گوش می‌رسید.
کسانی مثل لیبرال‌ها که در دولت موقت بودند و بنی‌صدر و امثال این‌ها در خصوص تشکیل سپاه می‌گفتند که باید گارد ملی باشد و این گارد زیرنظر رئیس‌جمهور باشد، نه زیر نظر رهبر و ولی‌فقیه. گزارشات این بحث‌ها در مجلس خبرگان هم هست. این‌گونه شد که سپاه برای فراتر از شهرها با همان روحیه انقلابی تشکیل شد؛ چراکه گروه‌های دیگر برای حضور در استان‌های مرزی و درگیری با گروهک‌های معاند، قدرت نداشتند. با اینکه در ابتدا این مساله مطرح شده بود که سپاه باید 90 درصد عقیدتی - سیاسی باشد و 10 درصد نظامی، اما ضرورت‌ها ایجاب کرد که رویکرد دیگری اتخاذ شود؛ چراکه بسیاری از بچه‌هایی که ابتدا به سپاه آمدند در چند جا سپاه تشکیل دادند.
یکی در خیابان ولیعصر(عج) و دیگری نگارستان هشتم که الان دست وزارت اطلاعات است و یکی هم در پادگان امام علی (ع) و یکی دیگر هم در دژبان ارتش بود. این سه –چهار تا هر کدام می‌گفتند که ما سپاه هستیم ولی وقتی "سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" آمد و با هم یکی شدند و کم‌کم منسجم شد و گفتند که گردان‌های رزمی آن در پادگان ولیعصر باشد ولی خود سپاه در نگارستان هشتم پاسداران باشد.
در نهایت باید بگوییم که دیگر تشکیلات ستادی و رزمی سپاه شروع شد و کم‌کم در استان‌ها دفتر هماهنگی راه انداختند و آن زمان برادر محمودزاده رئیس بود که خودش دانشجوی انگلیس بود و یک تعداد بچه‌ها در شهرستان‌ها یکی پس از دیگری سپاه را راه انداختند. عمدتا بچه‌ها دانشجو و علاقه‌مند بودند، از کمیته بیرون آمدند و به سپاه می‌پیوستند. یک سری هم از خارج آمدند، اما بحث بین لیبرال‌ها با شاگردان امام (ره) در مجلس خبرگان خیلی داغ بود. لذا اوضاع به صورتی شد که در مجلس خبرگان جار و جنجال به پا شد اما از آن جایی که امام (ره) به این مسئله عنایت داشتند، باعث شد که در آنجا سپاه به عنوان "سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" جا بیفتد و نیرو گرفتن شروع شد.
یک تعداد از بچه‌هایی که به این چند مرکز رفتند، دوره‌های آموزش را مخصوصا در پادگان امام علی شروع کردند و بعداً در پادگان عشرت آباد سابق که برای گارد شهربانی بود واقع در میدان سپاه جمع شدند. بعد کم‌کم که نظم برقرار شد و جاهایی که ضد انقلاب فعال شده بودند. مخصوصا در کردستان و گروه‌های خلق کرد و خلق ترک، در تبریز و ارومیه یا خلق ترکمن حتی سیستان و بلوچستان که همه گروه‌های چپ مارکسیستی بودند که سپاه می‌توانست در حد یا نفر در قالب گروهان و گردان بفرستد ولی به هر صورت محوریت آن کردستان بود.
تسنیم: پس به طور کلی می‌توان گفت که اولین اقدامات سپاه مقابله با تجزیه‌طلبان بود؟ آقای منصوری که در آن دوره فرمانده سپاه بودند، می‌گویند که در 5 جبهه فعال بودیم. چه مناطقی بود؟
- کوثری: کردستان، خوزستان و سیستان و بلوچستان.
*** عمر بچه‌های سپاه 4 ماه بود، اما می‌آمدند تا حرف امام زمین نماند
تسنیم: پاوه هم بود؟
- کوثری: نه؛ با اینکه پاوه در کرمانشاه بود، ولی جزو کردستان بود. یا مثلا خلق ترکمن که در ترکمن صحرا بودند یا خلق‌های مسلمان که ترک‌زبان بودند - مخصوصا آقای شریعتمداری - گروهی را در تبریز و ارومیه ایجاد کرده بود. البته عمر بچه‌های سپاه 4 ماه بود و همه هم این را می‌دانستند، ولی باز هم می آمدند که مبادا حرف امام (ره) زمین بماند.
تسنیم: بعد از 4 ماه شهید می‌شدند؟
- کوثری: بله! به دلیل درگیری‌ها شهید می‌شدند. درگیری‌ها به حدی شدید بود که حد و حساب نداشت.
تسنیم: به همین دلیل بود که امام می‌گویند: "اگر سپاه نبود، کشور هم نبود."
- کوثری: همه - اعم از دانشجو، دانش‌آموز و... - داوطلب بودند و اصلا حقوق هم نمی‌گرفتند.
تسنیم: به دلیل اینکه در آن زمان دولت موقت به سپاه بودجه نمی‌داد.
- کوثری: بله! تا سالها بودجه نمی‌داد.
*** شهید بهشتی و رفیق‌دوست برای سپاه از بازار کمک می‌گرفتند
تسنیم: برخی می‌گویند شهید بهشتی به سپاه کمک می‌کردند...
- کوثری: حاج محسن رفیق‌دوست و شهید بهشتی از بازار کمک می‌گرفتند و بچه‌ها هم توقعی نداشتند؛ حق ماموریت نبود و اگر ماهی 2000 تومان می‌گرفتند، همان مبلغ را روی میز می‌ریختند و برنمی‌داشتند.
تسنیم: برای اینکه واقعا دنبال حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی بودند...
- کوثری: بله! اگر این نبود که اصلا نمی‌شد. حتی در داخل، خود ساواکی‌ها و عوامل سلطنت‌طلب و وابسته به شاه توطئه می‌کردند. در نهایت، سپاه تشکیل شد و گردان‌ها را سازماندهی کرد؛ بنابراین ساختار آن مشخص شد و ماموریت‌های خود را انجام می‌داد. به‌عنوان نمونه، درگیری‌ها در کردستان خیلی شدید بود؛ در ترکمن صحرا هم همین‌طور.
تسنیم: بعد از استعفای دولت موقت سپاه با چه اتفاقاتی مواجه بود؟
- کوثری: دقیقا روزی که سفارت سابق آمریکا گرفته شد، دولت موقت هم استعفا داد و دولتی شورایی تشکیل شد که توسط همان شورای انقلاب اداره می‌شد. تا اینکه انتخابات ریاست‌جمهوری در بهمن سال 58 برگزار شد و بنی‌صدر با یازده میلیون رای پیروز شد و از همان‌جا توطئه را شروع کرد. وی می‌گفت که نیروهای مسلح نمی‌گذارند کار کنم. منظور او، همان سپاه و نیروهای کمیته بود؛ به دلیل اینکه حرف‌های بی‌ربطی می‌زد و سپاه زیر بار نمی‌رفت. بعد از آن، آمریکایی‌ها به طبس حمله کردند و محمد منتظرالقائم که فرمانده سپاه یزد بود، به آنجا رفت که بر منطقه مسلط شود و اوضاع و احوال را مدیریت کند. زمانی‌که به داخل هلی‌کوپترها رفته بود تا اسناد را به‌دست آورد، توسط نیروی هوایی ارتش بمباران شد و به شهادت رسید. قطعا این بمباران به دستور بنی‌صدر انجام شد.
*** 4 شاخصه ساختاری - سازمانی سپاه در خنثی‌سازی توطئه‌ها
تسنیم: شما در رابطه با ساختار سپاه شاخصه‌هایی را گفتید؛ یکی مردمی بودن سپاه و دیگری خلوصی که بین سپاهی‌ها بود و حتی ریالی دریافت نمی‌کردند. شاید چنین سازمانی در هیچ‌جای دنیا سابقه نداشته باشد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی چه شاخصه‌های ساختاری و سازمانی دارد که در هر زمان - چه امروز و چه در زمان جنگ تحمیلی - هر توطئه‌ای را خنثی می‌کند؟ آقای ممدوحی می‌گفتند که من به یاد ندارم که سپاه در جایی وارد شود و موفق نبوده باشد.
- کوثری: مساله اول، ولایت‌مدار بودن بچه‌ها به معنای واقعی کلمه است. مساله دوم این بود که الگوی آنها حضرت آقا ابا‌عبدالله(ع) و ائمه(ع) بودند. سوم اینکه هیچ‌گاه نفعی برای خودشان نمی‌خواستند و چهارم اینکه از «منیت‌ها» می‌گذشتند و به «ما» می‌پیوستند. همه این‌ها برای این بود که کلام امام - و اکنون کلام رهبری - روی زمین نماند؛ این ولایت‌مداری به معنای واقعی و ولایت‌مداری آگاهانه و با شناخت است. البته به همین سادگی هم نبود؛ بچه‌ها اغلب دانشجو، آگاه و پا منبری بودند. این‌طور نبود که ندانند چه می‌کنند؛ از آن‌جایی‌که شناخت داشتند و با بصیرت بودند، سختی‌ها و فشارها رابرای رضای خدا تحمل می‌کردند. باید بگوییم که یکی از آن شاخص‌ها، سازمان است که امری ظاهری است اما اصل آن، باطن انسان‌هاست که به این ساختارها و سازمان‌ها هویت می‌دهد. بنابراین باید بگوییم که کاری که خود بچه‌های سپاه انجام دادند، مهم است. حضور انسان‌هایی با انگیزه و هدف والا، باعث شد که هر جایی وارد می‌شدند، کار را درست انجام دهند.
شما فیلم "چ" را بینید؛ کسی مثل اصغر وصالی و حتی خود شهید چمران که عضو ناسا بود. ناسا سازمانی است که هر جوانی له‌له می‌زند به آنجا برود ولی وی آنجا را رها کرد، در مصر آموزش دید، بعد به جنوب لبنان رفت و حرکةالمحرومین را تشکیل داد و سازمان امل را تاسیس کرد. بعد از انقلاب هم وزیر دفاع شد اما پست و مقام برای او معنا نداشت بلکه مساله مهم، رضایت ولایت بود که در اصل همان رضایت خداست. بر این اساس سپاه تشکیل شد. اینکه می‌گویم طول عمر آنها در سپاه 4 ماه بود، اغراق نیست؛ واقعا این‌طور بود. لذا بچه‌های سپاه با انگیزه‌ای کاملا الهی آمدند و بعد از 14 قرن می‌خواستند بگویند که آقا! اگر ما آن روز عاشورا نبودیم، امروز می‌آییم و سلاله تو - امام - را حمایت و پشتیبانی می‌کنیم.
*** اعتراف شوروی سابق به توانمندی سپاه: «هیچ نیرویی قوی‌تر از سپاه پاسداران در منطقه پیدا نمی‌کنید»
بر همین اساس است که برخی مغرضان با سپاه لجاجت می‌کنند؛ چراکه چون جلوی فساد و زیاده‌خواهی آنها را می‌گیرد. دولت موقت یا بنی‌صدر به این دلیل با سپاه مخالف بودند که زیربار حرف زور آنها نمی‌رفت. در نهایت، وقتی ماجرای طبس پیش آمد، بنی‌صدر دستور بمباران داد؛ یعنی یک وابستگی به تمام معنا به آمریکا داشت که بعدا معلوم شد که ماهیانه پول می‌گرفت، اما مردم را فریب داد و رای گرفت. یکی پس از دیگری مسائلی پیش می‌آمد؛ مانند ترور شخصیت‌ها و کودتای نوژه که توسط سپاه خنثی شد. همه را با آدرس‌هایی که داشتند گرفتند و این‌گونه شد که روز میلاد با سعادت آقا امام حسین(ع) روز پاسدار نامیده شد و امام هم این روز را نامگذاری کردند. سپاه به‌قدری سریع رشد کرد که بیشتر در زمان دفاع مقدس خود را نشان داد. حتی موساد در زمان جنگ به قدرت سپاه پاسداران اذعان می‌کرد و یا شوروی سابق می‌گفتند: «هیچ نیرویی قوی‌تر از سپاه در منطقه پیدا نمی‌کند.»
تسنیم: سپاه تا چه حدی توانسته است در حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و با همان اساسنامه موفق باشد؟ کدهایی از زمان انقلاب در صحبت‌های شما بود ولی اگر موافق باشید، در این خصوص، عینی‌تر صحبت کنیم.
- کوثری: به نظر من، تا جایی‌که به سپاه مربوط می‌شود، به بهترین نحو آن را حفظ کرده است. اما اینکه بگوییم آیا دستاوردهای انقلاب اسلامی به‌طور کامل حفظ شده یا نه، باید گفت که سپاه به تنهایی مسئولیت نداشته است. در دولت فعلی با اینکه سپاه در عمل کارهای بسیار بزرگی انجام داده است از جمله سد کرخه، اتوبان ساوه و اکثر تونل‌ها و در کارهای عمرانی و فرهنگی فعال است، اما می‌گویند سپاه نمی‌خواهند و بودجه نمی‌دهند. مثلا درآمد اختصاصی سال 92 برای سپاه که خودش کار کند و بودجه‌اش را تامین کند، 10 هزار میلیارد تومان بود؛ ولی برای سال 93، 5000 میلیارد تعیین کرده‌اند؛ یعنی دولت‌ها از توانمندی سپاه و نیرویی که برای پیشرفت کشور و پیشبرد اهداف انقلاب آمادگی دارد، استفاده نمی‌کنند.
*** سپاه نمی‌خواهد دولتی شود
وزارتخانه‌ها بسیار ناراحت هستند؛ ببینید بازدهی آنها چقدر است؟ آنچنان که باید و شاید، بازدهی ندارند. چون طوری عمل می‌کنند که اثر چندانی ندارند؛ کار می‌کنند اما می‌توانند به مراتب بهتر از این نتیجه بگیرند. این در حالی است که کار آنها خیلی عادی و حتی زیر نرمال است. کشور ما می‌خواهد نشان دهد که می‌تواند و در خیلی جاها توانستن را نشان دادیم. چرا در مدتی که در محاصره و تحریم بودیم, انرژی هسته‌ای ما این‌قدر پیشرفت کرد و حتی به غنی‌سازی 20% رسیدیم؟ چرا توانستیم؟ در دوران جنگ ما را محاصره کرده بودند اما چرا و چگونه نگذاشتیم یک وجب از خاک کشور در اختیار دشمن باقی بماند؟ همه با هم شدند اما نتوانستند؛ پس می‌توانیم. دولت یا دولت‌ها باید روش خود را عوض کنند و با انقلاب اسلامی هم‌خوانی داشته باشند؛ ولی دولت‌ها ساکن و راکدند و می‌خواهند سپاه را هم به طرف خودشان بکشانند اما سپاه این را قبول نمی‌کند.
تسنیم: چرا هجمه معاندین نظام و اسلام، اپوزیسیون داخل و شبکه‌های بهایی هم‌سویی خاصی علیه سپاه دارند؟
کوثری: به دلیل اینکه سپاه جلوی همه آنها ایستاده و در مقابل زورگویی‌ها می‌ایستد؛ اصلا بر این اساس ایجاد شده است. امام و رهبری بر این اساس سپاه را فرماندهی می‌کنند که در مقابل زورگو بایستد و این کلام خداست؛ لذا این‌ها ناراحتند. همه رئیس‌جمهورها می‌گویند که سپاه باید تابع ما باشد. چه کسی گفته است؟ قانون اساسی گفته است که باید فرمانده سپاه، فرمانده کل قوا باشد؛ لذا دیدید که چه بلایی بر سر وزارت آوردند. البته نیروهایش خیلی خوب بودند که توانستند از این حالت بیرون آیند؛ البته مخالفان می‌خواستند با سپاه هم همین کار را کنند اما سپاه پاسداران اجازه نداد.
تسنیم: از فرصتی که به ما دادید، سپاسگزاریم.
-کوثری: خواهش می‌کنم. موفق باشید.
وی در سال 87 به پارلمان رفت و در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هشتم کار خود را ادامه داد و در دوره نهم انتخابات مجلس نیز توانست از مردم تهران رأی اعتماد بگیرد و باز هم در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به کار خود ادامه دهد.
از این رو برای شنیدن حرف‌هایش در مورد تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مقابله سپاه با تجزیه‌طلب‌ها و ... به دفتر وی در مجلس شورای اسلامی رفتیم.
اسماعیل کوثری در مورد تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌گوید: در اصل تاریخ رسمی تشکیل و تأسیس سپاه پاسداران در روز دوم اردیبهشت سال 58 ثبت شده است ولی بچه‌هایی که در سپاه حضور پیدا کردند از قبل انقلاب فعالیت‌هایشان را شروع کرده بودند و در نهایت هم به دنبال این بودند که همه در قالب یک سازمان یا تشکیلات منسجم و قانونی همه جمع شوند.
وی افزود: در دوم اردیبهشت 58 تشکیل سپاه اعلام شد ولی هنوز در قانون اساسی نیامده بود. در این زمان، رای‌گیری تعیین نظام جمهوری اسلامی انجام شد که مردم با 98.2 درصد به جمهوری اسلامی رأی دادند و نوع نظام مشخص شد؛ از این‌رو، باید نیرویی انقلابی - اسلامی هم ایجاد می‌شد. زمزمه‌هایی خصوصا از زمانی‌که مساله تشکیل سپاه در دستور کار مجلس خبرگان قرار گرفت به گوش می‌رسید.
فرمانده اسبق سپاه محمد رسول‌الله ادامه داد: کسانی مثل لیبرال‌ها که در دولت موقت بودند و بنی‌صدر و امثال این‌ها در خصوص تشکیل سپاه می‌گفتند که باید گارد ملی باشد و این گارد زیرنظر رئیس‌جمهور باشد، نه زیر نظر رهبر و ولی‌فقیه. گزارشات این بحث‌ها در مجلس خبرگان هم هست. این‌گونه شد که سپاه برای فراتر از شهرها با همان روحیه انقلابی تشکیل شد؛ چراکه گروه‌های دیگر برای حضور در استان‌های مرزی و درگیری با گروهک‌های معاند، قدرت نداشتند.
کوثری در مورد دلیل کارآمدی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز اظهار داشت: مساله اول، ولایت‌مدار بودن بچه‌ها به معنای واقعی کلمه است. مساله دوم این بود که الگوی آنها حضرت آقا ابا‌عبدالله(ع) و ائمه(ع) بودند. سوم اینکه هیچ‌گاه نفعی برای خودشان نمی‌خواستند و چهارم اینکه از «منیت‌ها» می‌گذشتند و به «ما» می‌پیوستند. همه این‌ها برای این بود که کلام امام - و اکنون کلام رهبری - روی زمین نماند؛ این ولایت‌مداری به معنای واقعی و ولایت‌مداری آگاهانه و با شناخت است. البته به همین سادگی هم نبود؛ بچه‌ها اغلب دانشجو، آگاه و پا منبری بودند. این‌طور نبود که ندانند چه می‌کنند؛ از آن‌جایی‌که شناخت داشتند و با بصیرت بودند، سختی‌ها و فشارها رابرای رضای خدا تحمل می‌کردند. باید بگوییم که یکی از آن شاخص‌ها، سازمان است که امری ظاهری است اما اصل آن، باطن انسان‌هاست که به این ساختارها و سازمان‌ها هویت می‌دهد. بنابراین باید بگوییم که کاری که خود بچه‌های سپاه انجام دادند، مهم است. حضور انسان‌هایی با انگیزه و هدف والا، باعث شد که هر جایی وارد می‌شدند، کار را درست انجام دهند.
وی همچنین در ادامه گفت‌وگو به بودجه سپاه در اوایل تشکیلش اشاره کرد و با بیان اینکه دولت موقت بودجه‌ای را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اختصاص نمی‌داد، تصریح کرد: حاج محسن رفیق‌دوست و شهید بهشتی از بازار کمک می‌گرفتند و بچه‌ها هم توقعی نداشتند؛ حق ماموریت نبود و اگر ماهی 2000 تومان می‌گرفتند، همان مبلغ را روی میز می‌ریختند و برنمی‌داشتند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در مورد اینکه چقدر سپاه توانسته است از دستاوردهای انقلاب اسلامی حفاظت و حراست کند، گفت: تا جایی‌که به سپاه مربوط می‌شود، به بهترین نحو آن را حفظ کرده است. اما اینکه بگوییم آیا دستاوردهای انقلاب اسلامی به‌طور کامل حفظ شده یا نه، باید گفت که سپاه به تنهایی مسئولیت نداشته است. در دولت فعلی با اینکه سپاه در عمل کارهای بسیار بزرگی انجام داده است از جمله سد کرخه، اتوبان ساوه و اکثر تونل‌ها و در کارهای عمرانی و فرهنگی فعال است، اما می‌گویند سپاه نمی‌خواهند و بودجه نمی‌دهند. مثلا درآمد اختصاصی سال 92 برای سپاه که خودش کار کند و بودجه‌اش را تامین کند، 10 هزار میلیارد تومان بود؛ ولی برای سال 93، 5000 میلیارد تعیین کرده‌اند؛ یعنی دولت‌ها از توانمندی سپاه و نیرویی که برای پیشرفت کشور و پیشبرد اهداف انقلاب آمادگی دارد، استفاده نمی‌کنند.
متن زیر مشروح گفت‌وگو خبرگزاری تسنیم با اسماعیل کوثری است:
تسنیم: بسم‌الله الرحمن الرحیم. تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همزمان با تصدی دولت موقت بود. برخی از مؤسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی می‌گویند در آن دوران دولت موقت برای جلوگیری از تشکیل سپاه کارشکنی می‌کرد و یکی از اقدامات آنها تشکیل گارد ملی بود. چه اتفاقاتی افتاد تا اینکه اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تصویب شد و سپس مجلس خبرگان قانون اساسی نیز اصل 150 را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اختصاص دادند؟
- کوثری: با سلام و درود بر روح و روان شهدا خصوصا شهدای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی. عرض کنم که در اصل تاریخ رسمی تشکیل و تأسیس سپاه پاسداران در روز دوم اردیبهشت سال 58 ثبت شده است ولی بچه‌هایی که در سپاه حضور پیدا کردند از قبل انقلاب فعالیت‌هایشان را شروع کرده بودند و در نهایت هم به دنبال این بودند که همه در قالب یک سازمان یا تشکیلات منسجم و قانونی همه جمع شوند.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، 15 بهمن سال 57 که حکم مرحوم بازرگان به عنوان نخست وزیر صادر شد و حضرت امام (ره) وی را به عنوان رئیس دولت موقت منصوب کردند و آقای بازرگان هم به مرور هیئت وزیران را تشکیل دادند و در نهایت با پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن به صورت رسمی ولی صد در صد مردمی - اما روحانیت مبارز در راس آن بود - کمیته‌های انقلاب اسلامی تشکیل شد.
در درجه اول کمیته‌ها در تهران تشکیل شدند که 11 منطقه درست شد. باید بگوییم به تبع تهران در استان‌ها و شهرستان‌ها هم تشکیل شد. بعضی‌ها زودتر و برخی دیرتر. با وجود اینکه هنوز شهربانی و ژاندارمری و ارتش بودند این‌ها بیشتر در جهت تحکیم و نظم دادن به پایتخت و شهرهای بزرگ و کوچک کار می‌کردند ولی به دلیل اینکه انقلاب اسلامی هم یک انقلاب فرهنگی بود و هم مردمی به تمام معنا، امام (ره) اسلحه را قبول نداشتند.
حتی گروهک منافقین که آن موقع مجاهدین خلق نام داشتند، نزد حضرت امام (ره) در نجف رفته بودند و می‌گفتند که می‌توانند با اسلحه رژیم طاغوت را ساقط کنند، ایشان قبول نکردند، لذا این شد که تا آخرین لحظه امام (ره) اجازه ورود اسلحه ندادند که کسانی بخواهند با آن به پیروزی برسند.
برخی گروه‌های مسلمان رو به التقاط و کمونیسم آوردند و بعدا منافق شدند و برخی گروه‌های دیگر که مسلمان بودند؛ چه مؤتلفه سلامی، چه منصورون و چه گروه‌های کوچک دیگری که بودند یا حزب ملل اسلامی اجازه استفاده اسلحه توسط امام (ره) به نیروهای انقلابی داده نمی‌شد. این گروه‌ها برای حفاظت از امام (ره) در ورود ایشان در 12 بهمن 57 حفاظت شخص امام (ره)را بر عهده داشتند.
حاج محسن رفیق دوست و حاج مهدی عراقی به تبعیت از شهید مطهری و آیت الله بهشتی که در مسجد دانشگاه تهران هم تحصن کرده بودند، کارهای حفاظت انجام دادند. آقای رفیق‌دوست و آقای عراقی و شهید محمد بروجردی که همه کاره بود؛ البته موتلفه هم بود که حفاظت امام را به عهده گرفتند و زمانی که امام در مدرسه علوی -در خیابان ایران- بودند، باز کار را به همین افراد سپردند و تا اینجا اصلا اسلحه‌ای هم اگر بود پنهان بود و رو نشده بود، زیرا امام (ره) قبول نداشت.
در غروب روز 20 بهمن یک اتفاقی افتاد، در روز قبل یعنی 19 بهمن همافران نیروی هوایی با افسران و درجه‌داران خدمت امام (ره) آمدند و مانور رژه‌ای انجام دادند و ابراز وفاداری کردند, موقع برگشتن پادگان فرماندهی نیروی هوایی که در خیابان فرح‌آباد سابق، پیروزی فعلی، بود توسط گاردی‌ها محاصره شدند...
تسنیم: گاردهای شاهنشاهی؟
- کوثری: بله! گارد شاهنشاهی که دو لشکر داشت. یکی از گاردها نیز مسئولیت حفاظت از کاخ‌های شاه را داشت که جای آن را الان بسیج گرفته است. نهایتا می‌خواهم این را بگویم که در اصل، قضیه اسلحه "و مکرو مکرالله والله خیر الماکرین" شد.گاردی‌ها که همافران محاصره کردند، ناگهان اخبار ساعت‌های 8 یا 8:30 بود که فیلم ورود امام (ره) را نشان می‌داد که همافران صلوات فرستادند،گاردی‌ها ترسیدند و تیراندازی شروع شد.
استفاده اسلحه از اینجا به بعد شروع شد که 38 ساعت نشد که اسلحه‌های مخفی بیرون آمد و بکار گرفته شد و اسلحه‌های ارتش هم به دست مردم افتاد. این شد که خیلی زیاد بگیریم 40 ساعته این کار انجام شد تا اینکه ساعت 2 شهید محلاتی پشت رادیو گفت که "این صدای جمهوری اسلامی است". آنجا هم امام نمی‌خواست اسلحه باشد ولی خود این‌ها درگیر شدند، همافران هم که چاره‌ای نداشتند بیرون آمدند و از مردم کمک خواستند و آن کسانی که باید می‌آمدند، آمدند.
من یادم نمی‌رود که حتی روز 21 بهمن، منافقین آنقدر خائن بودند که به جای اینکه اسلحه به مردم بدهند از دست مردم اسلحه می‌گرفتند که من خودم یکی از آنها را گرفتم. آنقدر اسلحه زیاد شد که انقلاب اسلامی در 22 بهمن پیروز شد. کم‌کم خیلی گروه‌ها اسلحه‌دار شدند.
کمیته در رأس آنها بود که البته رسمی بود و همه جا اعلام شد که کمیته جزو نیروهای انتظامی و حتی نظامی است و مأمور برقراری نظم در شهرهاست. البته اعضای کمیته از مردم بودند؛ نه سازمان داشتند و نه لباسی. هر کس یک منطقه‌ای را تحت پوشش گرفته بود و نهایتا تا روز 16 فروردین سال 58 همان گروه‌های اسلامی با هم ائتلاف کردند. یعنی 7 تا گروه بودند که سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی شدند، سازمانی جدا از مجاهدین خلق.
تسنیم:سازمانی که بهزاد نبوی، سلامتی و ... تشکیل دادند...
- کوثری: بهزاد نبوی، سلامتی، ذوالقدر و ... بودند. همان جا برای ما جای تعجب بود که چرا بنی‌صدر در این رابطه صحبت می‌کند، با اینکه سابقه او روشن نبود.
*** نظر لیبرال‌ها و بنی‌صدر، تشکیل گارد ملی به جای سپاه بود
تسنیم: بنی‌صدر از تریبون سازمان مجاهدین صحبت می‌کرد؟
- کوثری: در 16 فروردین 58 در حالی‌که حدود دو ماه از انقلاب می‌گذشت، بنی‌صدر صحبت کرد. مشخص بود که حرکاتش مشکوک است و خودمان شک داشتیم که چرا این آدم انتخاب شد. در نهایت این 7 گروه برای ادامه کار، ائتلاف کردند و برای این با هم شدند که اگر زمانی ارتش خواست کاری کند یا مثلا گروه‌های چپ مارکسیست مثل فدائیان خلق کاری کردند، به صورت مخفی باشند. به‌تدریج که جلو آمدیم، مساله تشکیل یک نیروی فراتر از کمیته به‌نام سپاه پاسداران شروع شد. تعدادی از این بچه‌های گروه‌های ائتلافی، به سپاه آمدند؛ از جمله آقا محسن رضایی مسئول اطلاعات سپاه و آقای رفیق‌دوست مسئول لجستیک و راه‌اندازی سپاه شد. افراد بسیاری مثل آقای فروتن هم آمدند.
از همان موقع اعلام شد، اما هنوز رسمی نبود. یعنی در دوم اردیبهشت 58 تشکیل سپاه اعلام شد ولی هنوز در قانون اساسی نیامده بود. در این زمان، رای‌گیری تعیین نظام جمهوری اسلامی انجام شد که مردم با 98.2 درصد به جمهوری اسلامی رأی دادند و نوع نظام مشخص شد؛ از این‌رو، باید نیرویی انقلابی - اسلامی هم ایجاد می‌شد. زمزمه‌هایی خصوصا از زمانی‌که مساله تشکیل سپاه در دستور کار مجلس خبرگان قرار گرفت به گوش می‌رسید.
کسانی مثل لیبرال‌ها که در دولت موقت بودند و بنی‌صدر و امثال این‌ها در خصوص تشکیل سپاه می‌گفتند که باید گارد ملی باشد و این گارد زیرنظر رئیس‌جمهور باشد، نه زیر نظر رهبر و ولی‌فقیه. گزارشات این بحث‌ها در مجلس خبرگان هم هست. این‌گونه شد که سپاه برای فراتر از شهرها با همان روحیه انقلابی تشکیل شد؛ چراکه گروه‌های دیگر برای حضور در استان‌های مرزی و درگیری با گروهک‌های معاند، قدرت نداشتند. با اینکه در ابتدا این مساله مطرح شده بود که سپاه باید 90 درصد عقیدتی - سیاسی باشد و 10 درصد نظامی، اما ضرورت‌ها ایجاب کرد که رویکرد دیگری اتخاذ شود؛ چراکه بسیاری از بچه‌هایی که ابتدا به سپاه آمدند در چند جا سپاه تشکیل دادند.
یکی در خیابان ولیعصر(عج) و دیگری نگارستان هشتم که الان دست وزارت اطلاعات است و یکی هم در پادگان امام علی (ع) و یکی دیگر هم در دژبان ارتش بود. این سه –چهار تا هر کدام می‌گفتند که ما سپاه هستیم ولی وقتی "سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" آمد و با هم یکی شدند و کم‌کم منسجم شد و گفتند که گردان‌های رزمی آن در پادگان ولیعصر باشد ولی خود سپاه در نگارستان هشتم پاسداران باشد.
در نهایت باید بگوییم که دیگر تشکیلات ستادی و رزمی سپاه شروع شد و کم‌کم در استان‌ها دفتر هماهنگی راه انداختند و آن زمان برادر محمودزاده رئیس بود که خودش دانشجوی انگلیس بود و یک تعداد بچه‌ها در شهرستان‌ها یکی پس از دیگری سپاه را راه انداختند. عمدتا بچه‌ها دانشجو و علاقه‌مند بودند، از کمیته بیرون آمدند و به سپاه می‌پیوستند. یک سری هم از خارج آمدند، اما بحث بین لیبرال‌ها با شاگردان امام (ره) در مجلس خبرگان خیلی داغ بود. لذا اوضاع به صورتی شد که در مجلس خبرگان جار و جنجال به پا شد اما از آن جایی که امام (ره) به این مسئله عنایت داشتند، باعث شد که در آنجا سپاه به عنوان "سپاه پاسداران انقلاب اسلامی" جا بیفتد و نیرو گرفتن شروع شد.
یک تعداد از بچه‌هایی که به این چند مرکز رفتند، دوره‌های آموزش را مخصوصا در پادگان امام علی شروع کردند و بعداً در پادگان عشرت آباد سابق که برای گارد شهربانی بود واقع در میدان سپاه جمع شدند. بعد کم‌کم که نظم برقرار شد و جاهایی که ضد انقلاب فعال شده بودند. مخصوصا در کردستان و گروه‌های خلق کرد و خلق ترک، در تبریز و ارومیه یا خلق ترکمن حتی سیستان و بلوچستان که همه گروه‌های چپ مارکسیستی بودند که سپاه می‌توانست در حد یا نفر در قالب گروهان و گردان بفرستد ولی به هر صورت محوریت آن کردستان بود.
تسنیم: پس به طور کلی می‌توان گفت که اولین اقدامات سپاه مقابله با تجزیه‌طلبان بود؟ آقای منصوری که در آن دوره فرمانده سپاه بودند، می‌گویند که در 5 جبهه فعال بودیم. چه مناطقی بود؟
- کوثری: کردستان، خوزستان و سیستان و بلوچستان.
*** عمر بچه‌های سپاه 4 ماه بود، اما می‌آمدند تا حرف امام زمین نماند
تسنیم: پاوه هم بود؟
- کوثری: نه؛ با اینکه پاوه در کرمانشاه بود، ولی جزو کردستان بود. یا مثلا خلق ترکمن که در ترکمن صحرا بودند یا خلق‌های مسلمان که ترک‌زبان بودند - مخصوصا آقای شریعتمداری - گروهی را در تبریز و ارومیه ایجاد کرده بود. البته عمر بچه‌های سپاه 4 ماه بود و همه هم این را می‌دانستند، ولی باز هم می آمدند که مبادا حرف امام (ره) زمین بماند.
تسنیم: بعد از 4 ماه شهید می‌شدند؟
- کوثری: بله! به دلیل درگیری‌ها شهید می‌شدند. درگیری‌ها به حدی شدید بود که حد و حساب نداشت.
تسنیم: به همین دلیل بود که امام می‌گویند: "اگر سپاه نبود، کشور هم نبود."
- کوثری: همه - اعم از دانشجو، دانش‌آموز و... - داوطلب بودند و اصلا حقوق هم نمی‌گرفتند.
تسنیم: به دلیل اینکه در آن زمان دولت موقت به سپاه بودجه نمی‌داد.
- کوثری: بله! تا سالها بودجه نمی‌داد.
*** شهید بهشتی و رفیق‌دوست برای سپاه از بازار کمک می‌گرفتند
تسنیم: برخی می‌گویند شهید بهشتی به سپاه کمک می‌کردند...
- کوثری: حاج محسن رفیق‌دوست و شهید بهشتی از بازار کمک می‌گرفتند و بچه‌ها هم توقعی نداشتند؛ حق ماموریت نبود و اگر ماهی 2000 تومان می‌گرفتند، همان مبلغ را روی میز می‌ریختند و برنمی‌داشتند.
تسنیم: برای اینکه واقعا دنبال حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی بودند...
- کوثری: بله! اگر این نبود که اصلا نمی‌شد. حتی در داخل، خود ساواکی‌ها و عوامل سلطنت‌طلب و وابسته به شاه توطئه می‌کردند. در نهایت، سپاه تشکیل شد و گردان‌ها را سازماندهی کرد؛ بنابراین ساختار آن مشخص شد و ماموریت‌های خود را انجام می‌داد. به‌عنوان نمونه، درگیری‌ها در کردستان خیلی شدید بود؛ در ترکمن صحرا هم همین‌طور.
تسنیم: بعد از استعفای دولت موقت سپاه با چه اتفاقاتی مواجه بود؟
- کوثری: دقیقا روزی که سفارت سابق آمریکا گرفته شد، دولت موقت هم استعفا داد و دولتی شورایی تشکیل شد که توسط همان شورای انقلاب اداره می‌شد. تا اینکه انتخابات ریاست‌جمهوری در بهمن سال 58 برگزار شد و بنی‌صدر با یازده میلیون رای پیروز شد و از همان‌جا توطئه را شروع کرد. وی می‌گفت که نیروهای مسلح نمی‌گذارند کار کنم. منظور او، همان سپاه و نیروهای کمیته بود؛ به دلیل اینکه حرف‌های بی‌ربطی می‌زد و سپاه زیر بار نمی‌رفت. بعد از آن، آمریکایی‌ها به طبس حمله کردند و محمد منتظرالقائم که فرمانده سپاه یزد بود، به آنجا رفت که بر منطقه مسلط شود و اوضاع و احوال را مدیریت کند. زمانی‌که به داخل هلی‌کوپترها رفته بود تا اسناد را به‌دست آورد، توسط نیروی هوایی ارتش بمباران شد و به شهادت رسید. قطعا این بمباران به دستور بنی‌صدر انجام شد.
*** 4 شاخصه ساختاری - سازمانی سپاه در خنثی‌سازی توطئه‌ها
تسنیم: شما در رابطه با ساختار سپاه شاخصه‌هایی را گفتید؛ یکی مردمی بودن سپاه و دیگری خلوصی که بین سپاهی‌ها بود و حتی ریالی دریافت نمی‌کردند. شاید چنین سازمانی در هیچ‌جای دنیا سابقه نداشته باشد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی چه شاخصه‌های ساختاری و سازمانی دارد که در هر زمان - چه امروز و چه در زمان جنگ تحمیلی - هر توطئه‌ای را خنثی می‌کند؟ آقای ممدوحی می‌گفتند که من به یاد ندارم که سپاه در جایی وارد شود و موفق نبوده باشد.
- کوثری: مساله اول، ولایت‌مدار بودن بچه‌ها به معنای واقعی کلمه است. مساله دوم این بود که الگوی آنها حضرت آقا ابا‌عبدالله(ع) و ائمه(ع) بودند. سوم اینکه هیچ‌گاه نفعی برای خودشان نمی‌خواستند و چهارم اینکه از «منیت‌ها» می‌گذشتند و به «ما» می‌پیوستند. همه این‌ها برای این بود که کلام امام - و اکنون کلام رهبری - روی زمین نماند؛ این ولایت‌مداری به معنای واقعی و ولایت‌مداری آگاهانه و با شناخت است. البته به همین سادگی هم نبود؛ بچه‌ها اغلب دانشجو، آگاه و پا منبری بودند. این‌طور نبود که ندانند چه می‌کنند؛ از آن‌جایی‌که شناخت داشتند و با بصیرت بودند، سختی‌ها و فشارها رابرای رضای خدا تحمل می‌کردند. باید بگوییم که یکی از آن شاخص‌ها، سازمان است که امری ظاهری است اما اصل آن، باطن انسان‌هاست که به این ساختارها و سازمان‌ها هویت می‌دهد. بنابراین باید بگوییم که کاری که خود بچه‌های سپاه انجام دادند، مهم است. حضور انسان‌هایی با انگیزه و هدف والا، باعث شد که هر جایی وارد می‌شدند، کار را درست انجام دهند.
شما فیلم "چ" را بینید؛ کسی مثل اصغر وصالی و حتی خود شهید چمران که عضو ناسا بود. ناسا سازمانی است که هر جوانی له‌له می‌زند به آنجا برود ولی وی آنجا را رها کرد، در مصر آموزش دید، بعد به جنوب لبنان رفت و حرکةالمحرومین را تشکیل داد و سازمان امل را تاسیس کرد. بعد از انقلاب هم وزیر دفاع شد اما پست و مقام برای او معنا نداشت بلکه مساله مهم، رضایت ولایت بود که در اصل همان رضایت خداست. بر این اساس سپاه تشکیل شد. اینکه می‌گویم طول عمر آنها در سپاه 4 ماه بود، اغراق نیست؛ واقعا این‌طور بود. لذا بچه‌های سپاه با انگیزه‌ای کاملا الهی آمدند و بعد از 14 قرن می‌خواستند بگویند که آقا! اگر ما آن روز عاشورا نبودیم، امروز می‌آییم و سلاله تو - امام - را حمایت و پشتیبانی می‌کنیم.
*** اعتراف شوروی سابق به توانمندی سپاه: «هیچ نیرویی قوی‌تر از سپاه پاسداران در منطقه پیدا نمی‌کنید»
بر همین اساس است که برخی مغرضان با سپاه لجاجت می‌کنند؛ چراکه چون جلوی فساد و زیاده‌خواهی آنها را می‌گیرد. دولت موقت یا بنی‌صدر به این دلیل با سپاه مخالف بودند که زیربار حرف زور آنها نمی‌رفت. در نهایت، وقتی ماجرای طبس پیش آمد، بنی‌صدر دستور بمباران داد؛ یعنی یک وابستگی به تمام معنا به آمریکا داشت که بعدا معلوم شد که ماهیانه پول می‌گرفت، اما مردم را فریب داد و رای گرفت. یکی پس از دیگری مسائلی پیش می‌آمد؛ مانند ترور شخصیت‌ها و کودتای نوژه که توسط سپاه خنثی شد. همه را با آدرس‌هایی که داشتند گرفتند و این‌گونه شد که روز میلاد با سعادت آقا امام حسین(ع) روز پاسدار نامیده شد و امام هم این روز را نامگذاری کردند. سپاه به‌قدری سریع رشد کرد که بیشتر در زمان دفاع مقدس خود را نشان داد. حتی موساد در زمان جنگ به قدرت سپاه پاسداران اذعان می‌کرد و یا شوروی سابق می‌گفتند: «هیچ نیرویی قوی‌تر از سپاه در منطقه پیدا نمی‌کند.»
تسنیم: سپاه تا چه حدی توانسته است در حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی و با همان اساسنامه موفق باشد؟ کدهایی از زمان انقلاب در صحبت‌های شما بود ولی اگر موافق باشید، در این خصوص، عینی‌تر صحبت کنیم.
- کوثری: به نظر من، تا جایی‌که به سپاه مربوط می‌شود، به بهترین نحو آن را حفظ کرده است. اما اینکه بگوییم آیا دستاوردهای انقلاب اسلامی به‌طور کامل حفظ شده یا نه، باید گفت که سپاه به تنهایی مسئولیت نداشته است. در دولت فعلی با اینکه سپاه در عمل کارهای بسیار بزرگی انجام داده است از جمله سد کرخه، اتوبان ساوه و اکثر تونل‌ها و در کارهای عمرانی و فرهنگی فعال است، اما می‌گویند سپاه نمی‌خواهند و بودجه نمی‌دهند. مثلا درآمد اختصاصی سال 92 برای سپاه که خودش کار کند و بودجه‌اش را تامین کند، 10 هزار میلیارد تومان بود؛ ولی برای سال 93، 5000 میلیارد تعیین کرده‌اند؛ یعنی دولت‌ها از توانمندی سپاه و نیرویی که برای پیشرفت کشور و پیشبرد اهداف انقلاب آمادگی دارد، استفاده نمی‌کنند.
*** سپاه نمی‌خواهد دولتی شود
وزارتخانه‌ها بسیار ناراحت هستند؛ ببینید بازدهی آنها چقدر است؟ آنچنان که باید و شاید، بازدهی ندارند. چون طوری عمل می‌کنند که اثر چندانی ندارند؛ کار می‌کنند اما می‌توانند به مراتب بهتر از این نتیجه بگیرند. این در حالی است که کار آنها خیلی عادی و حتی زیر نرمال است. کشور ما می‌خواهد نشان دهد که می‌تواند و در خیلی جاها توانستن را نشان دادیم. چرا در مدتی که در محاصره و تحریم بودیم, انرژی هسته‌ای ما این‌قدر پیشرفت کرد و حتی به غنی‌سازی 20% رسیدیم؟ چرا توانستیم؟ در دوران جنگ ما را محاصره کرده بودند اما چرا و چگونه نگذاشتیم یک وجب از خاک کشور در اختیار دشمن باقی بماند؟ همه با هم شدند اما نتوانستند؛ پس می‌توانیم. دولت یا دولت‌ها باید روش خود را عوض کنند و با انقلاب اسلامی هم‌خوانی داشته باشند؛ ولی دولت‌ها ساکن و راکدند و می‌خواهند سپاه را هم به طرف خودشان بکشانند اما سپاه این را قبول نمی‌کند.
تسنیم: چرا هجمه معاندین نظام و اسلام، اپوزیسیون داخل و شبکه‌های بهایی هم‌سویی خاصی علیه سپاه دارند؟
کوثری: به دلیل اینکه سپاه جلوی همه آنها ایستاده و در مقابل زورگویی‌ها می‌ایستد؛ اصلا بر این اساس ایجاد شده است. امام و رهبری بر این اساس سپاه را فرماندهی می‌کنند که در مقابل زورگو بایستد و این کلام خداست؛ لذا این‌ها ناراحتند. همه رئیس‌جمهورها می‌گویند که سپاه باید تابع ما باشد. چه کسی گفته است؟ قانون اساسی گفته است که باید فرمانده سپاه، فرمانده کل قوا باشد؛ لذا دیدید که چه بلایی بر سر وزارت آوردند. البته نیروهایش خیلی خوب بودند که توانستند از این حالت بیرون آیند؛ البته مخالفان می‌خواستند با سپاه هم همین کار را کنند اما سپاه پاسداران اجازه نداد.
تسنیم: از فرصتی که به ما دادید، سپاسگزاریم.
-کوثری: خواهش می‌کنم. موفق باشید.
اخبار ویژه
شایعه دیدار ایلان ماسک با سفیر ایران:
بررسی سندرم «خودتحقیری» در جریان سازش؛
مافیای واقعی فیلترشکنفروشی در ایران
نظرات بینندگان
فیلم و عکس
جدیدترین اخبار پربازدید ها
