جام کشکول؛
در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم که مقامشان از تمامی امامان بالاتر است؛ عدّه زیادی آن وجود مبارک را می دیدند، امّا خدای سبحان درباره آنها فرمود: «... وَ تَراهُمْ یَنْظُرُونَ إِلَیْکَ وَ هُمْ لا یُبْصِرُون» (1)؛ آنها را می بینی که به تو می نگرند؛ ولی تو را نمی بینند. آنان اهل نظر هستند، اما اهل بصیرت نیستند. هنر این است که به گونه ای باشیم که وجود مبارک امام زمان علیه‌السلام ما را ببینند.
اگر ما در مسیر صحیح حرکت کنیم لایق نگاه حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشّریف خواهیم گشت. راه های قرار گرفتن در مسیر صحیحِ حرکت، به قرار زیر است:
همدلی با یکدیگر
در نامه‌اى از ناحیه مقدّس امام زمان عجل الله تعالی فرجه براى شیخ مفید
فرستاده شده؛ حضرت، نبود صفا و یکدلى در بین شیعیان را سبب غیبت خود مى
شمرند.
وَلَوْ أَنَّ أشْیاعَنا ـ وَفَّقَهُمُ اللّهُ لِطاعَتِهِ ـ عَلَى اجْتِماع
مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیهِمْ لَما تَأَخَّرَ
عَنْهُمُ الْیمْنَ بِلِقائِنا، وَلَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعادَةُ
بِمُشاهَدَتِنا عَلى حَقِّ الْمَعْرِفَةِ وَصِدْقِها مِنْهُمْ بِنا ... (2)
اگر شیعیان ما ـ که خداوند توفیق طاعتشان دهد ـ در راه ایفاى پیمانى که بر
دوش دارند، همدل مى شدند، میمنت ملاقات ما از ایشان به تأخیر نمى‌افتاد، و
سعادت دیدار ما زودتر نصیب آنان مى‌گشت، دیدارى بر مبناى شناختى راستین و
صداقتى از آنان نسبت به ما ...
تلاش در ترک گناهان
در ادامه همان نامه، آقایمان بیان فرمودند که علّت مخفى شدن ما از آنان
چیزى نیست جز آن‌چه از کردار آنان به ما مى‌رسد و ما توقّع انجام این کارها
را از آنان نداریم: فَما یحْبِسُنا عَنْهُمْ إِلاّ ما یتَّصِلُ بِنا مِمّا
نَکْرَهُهُ وَلا نُؤثِرُهُ مِنْهُمْ.
هر زمان دیدیم که رابطه ما با آن بزرگوار کمرنگ شده؛ بدانیم که خداوند از
ما راضی نیست. زیرا از امام محمد باقر علیه السلام، نقل شده است: اذا غضب
الله تبارک و تعالی علی خلقه، نحانا عن جوارهم (3) هنگامی که خداوند از
آفریدگانش خشمگین شود، ما (اهل بیت) را از مجاورت با آنها دور می سازد.
عدم رضایت خداوند از ما، دلیلی جز گناهان ما ندارد. پس بیاییم با ترک گناهانمان زمینه ظهور حضرت را فراهم سازیم.
تلاش در رشد عقلانی و اخلاقی
در روایتی از پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلم آمده است: یخرج قوم من
المشرق یوطئون للمهدی سلطانه (4): «قومی از مشرق زمین، خروج می‌کنند که
زمینه‌ساز سلطنت و حکومت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف خواهند بود».
این آماده سازی می‌تواند در زمینه فرهنگ و عقلانیت مردم باشد، که در صورت
بالا رفتن سطح آن، زمینه برای ظهور حضرت، فراهم خواهد شد. از امام باقر
علیه السلام نقل شده است که فرمود: اذا قام قائمنا وضع یده علی رۆوس العباد
فجمع به عقولهم و اکمل به اخلاقهم (5) «چون قائم ما، قیام کند؛ دستش را بر
سر بندگان می‌گذارد و عقول آنها را متمرکز ساخته و اخلاق را به کمال
می‌رساند».
از این حدیث استفاده می‌شود که کار حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف،
تکمیل نقص عقول و اخلاق مردم است تا از معارف الهی بهره مند شوند. در
نتیجه این مردم هستند که با تلاش خود و بالا بردن سطح علم، اخلاق و فرهنگ
جامعه می‌توانند زمینه‌ساز ظهور کلی حضرت شوند تا به واسطه آن به کمال
عقلانی نهایی برسند.
دعا همراه با گریه و زاری
در روایتی از امام ششم علیه السلام در مورد تعجیل در ظهور حضرت چنین آمده
است: شما هم اگر مثل بنى اسرائیل در درگاه خداوند به گریه و زارى بپردازید،
خداوند فرج ما (اهل بیت علیهم السلام) را نزدیک خواهد کرد؛ اما اگر چنین
نباشید، این سختى تا پایان مدتش، طول خواهد کشید. (6)
دعا و آرزوی ظهور نباید فقط صرفا زبانی باشد بلکه باید قلباً نیز منتظر
حضرت باشیم و منتظر واقعی حضرت باشیم. انتظار فرج داشتن یعنى انتظار در
رکاب امام بودن و جنگیدن و احیاناً شهید شدن، یعنى آرزوى واقعى و حقیقى
مجاهد بودن در راه حق، انتظار فرج داشتن یعنى واقعاً در نیت ما این باشد که
در رکاب امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشّریف و در خدمت ایشان دنیا را
اصلاح کنیم. (7)
امام صادق علیه السلام، در فضیلت انتظار فرج مهدى عجل الله تعالی فرجه
الشّریف فرمودند: «هر کس از شما بمیرد، در حالى که انتظار ظهور حاکمیت دین
خدا را داشته باشد، همچون کسى است که در خدمت قائم عجل الله تعالی فرجه
الشّریف باشد در خیمه او ...؛ بلکه همچون کسى است که در رکاب قائم عجل الله
تعالی فرجه الشّریف بجنگد، نه به خدا، مانند کسى است که در رکاب پیامبر
صلى الله علیه و آله شهید شده باشد.» (8)
زراره مىگوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: فدایت شوم، اگر زمان
غیبت را درک نمودم، چه کار کنم؟ آن حضرت فرمود: اى زراره، اگر آن زمان را
درک کردى، این دعا را بخوان: «اللَّهُمَّ عَرِّفْنى نَفْسَکَ فَانَّکَ انْ
لَمْ تُعَرِّفْنى نَفْسَکَ لَمْ اعْرِفْ نَبِیَّکَ، اللَّهُمَّ
عَرِّفْنى رَسُولَکَ فَانَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنى رَسُولَکَ لَمْ
اعْرِفْ حُجَّتَکَ، اللَّهُمَّ عَرِّفْنى حُجَّتَکَ فَانَّکَ انْ لَمْ
تُعَرِّفْنى حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینى» (9)
خداوندا، خودت را به من بشناسان، زیرا اگر خودت را به من نشناسانى،
پیامبرت را نخواهم شناخت. پروردگارا، فرستادهات را به من بشناسان، چون اگر
او را به من معرفى نکنى، حجت تو را نخواهم شناخت. بار الها، حجت (امام
وقت) خود را به من معرفى کن، چرا که اگر او را به من نشناسانى، در دینم
گمراه خواهم شد.
آرى، آن کسى که مىخواهد، از یاران امام زمان باشد، باید همه توان خود را
در ایجاد تقوا و پاکى و عدالت به کار برد و در پاسدارى از اسلام بکوشد.
آقا جان دیگران فکر می کنند که من آدم خیلی خوبی هستم؛ پاکِ پاک. ولی من
که خودم رو بهتر از بقیه می‌شناسم، می‌دونم که گناهکارم. آرزو می‌کردم
همونی بودم که مردم فکر می‌کنند.
از این‌که خوب نیستم ناراحتم، از این که خالص نیستم ناراحتم. مولا جان
دستم رو بگیرید، عزیز زهرا اگه من بدی کنم؛ دیگران کارایی که من انجام دادم
رو، به نام شما می زنند، مولا جان کمکم کنید که منتظر واقعی شما شوم، مددم
کنید که در راه شما قدم بردارم. الهی آمین. اللهم صلّ علی محمّد و آل
محمّد و عجّل فی فرج مولانا صاحب الزمان.
پی نوشت ها:
1. سوره مبارکه اعراف، آیه 198.
2. بحارالأنوار، ج53، ص177.
3. الکافی (ط الإسلامیة)، ج1، ص343.
4. سنن ابن ماجه، ج2، ح 4088.
5. بحار الانوار، ج52، ص336، ح71.
6. همان، ص132؛ البرهان، ج3، ص125؛ المیزان، ج10، ص331.
7. مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، ج23، ص597.
8. بحارالانوار، ج 52، ص126.
9. منتخبالاثر، ص501.
