حلقه‌ اول احمدي‌ نژاد چه‌ کساني بودند، چه‌ کساني شدند

سوم تیرماه 84 یکی از مقاطع تاریخی بعد از انقلاب اسلامی است. برهه ای که در آن، گفتمان اصیل عدالت‌خواهی با کسب اکثریت قابل توجه آرای مردم توانست پس از سال‌ها، مدل جدیدی از حاکمیت برآمده از دل مردم را ارائه کرده و این‌چنین بود که دولت نهم به اذعان تمامی دلدادگان به آرمان های انقلاب اسلامی، توانست فصل نوینی از خدمت و توجه به مستضعفین را در جامعه پایه گذاری کند.

 در این زمینه رجانیوز طی سه گزارش پیشین، به بررسی مواضع احمدی نژاد و دیگر کاندیداهای حاضر در این عرصه و مقایسه آنها با یکدیگر پرداخت.

 اما در بخش چهارم و پایانی از سلسله گزارش‌های یادمان حماسه سوم تیر، آنچه مورد بررسی قرار می گیرد، ترکیب کابینه دولت نهم و اطرافیان رییس جمهور طی سالهای 84 تا 88 است.

کامران باقری لنکرانی، پرویز فتاح، غلامحسین الهام، داوود احمدی نژاد، محمد رضا اسکندری، محمد سلیمانی، پرویز داوودی، محمد حسین صفار هرندی، صادق محصولی، مسعود میرکاظمی، محمد جواد حاج علی اکبری، غلامحسین محسنی اژه ای، سعید جلیلی، مسعود زریبافان، احمد سالک، مرتضی آقا تهرانی، علی ثمری، سقای بی ریا و ... چهره های نام آشنای دولت نهم بودند که هر کدام علاوه بر سابقه درخشان خدمت رسانی در عرصه های مختلف، در دوره حضور خود در کابینه دولت نهم نیز همواره از بهترین و خوشنام ترین اعضای کابینه محسوب می شدند.

این افراد چه در قامت وزیر، چه در قامت معاون رییس جمهور، مشاور و... همواره با پرهیز از جنجال های رسانه ای و پوچ، با در نظر گرفتن اولویت های کاری خود نه تنها در صدد حاشیه سازی بی‌جا برای دولت و شخص رییس جمهور نبودند که برعکس ضمن حضور در جمع های مختلف مردمی و دانشجویی، به روایت زحمات و فعالیت های دولت نهم پرداخته و با پاسخگویی شبهات موجود در برهه های مختلف علیه دولت نهم، به کمک رییس جمهور می پرداختند.

اگرچه کابینه دولت دهم نیز تا حدی این خصوصیت را حفظ کرد و تداوم حضور افرادی چون مسعود میرکاظمی، صادق محصولی، مسعود زریبافان، سعید جلیلی و اضافه شدن افرادی چون علی نیکزاد، سردار وحیدی، حیدر مصلحی، مجید نامجو و... حاکی از تداوم گفتمان خدمت‌رسانی رییس جمهور در دولت جدید بود اما حذف تعداد قابل توجهی از نیروهای ارزشمند دولت نهم و جایگزینی افرادی که علی‌رغم سوابق نه چندان روشن و قابل قبول، از اساس با گفتمان جبهه سوم تیر در تضاد بودند منجر به سیر تغییرات قابل توجهی در عملکرد دولت دهم و شخص رییس جمهور شد.

ارتقای اسفندیار رحیم مشایی از جایگاه معاونت رییس جمهور در دولت نهم به ریاست دفتر احمدی نژاد و هم چنین ده ها جایگاه حساس و کلیدی دیگر در دولت دهم، معاونت اولی رییس جمهور توسط محمد رضا رحیمی، معاونت اجرایی رییس جمهور توسط حمید بقایی، معاونت نظارت راهبردی با ابراهیم عزیزی و همچنین ضریب گرفتن افرادی از جمله علی اکبر جوانفکر، محمد شریف ملک زاده، روح‌الله احمد زاده، محمد جعفر بهداد و همچنین اخیرا حذف صادق محصولی و مسعود میرکاظمی به بهانه ادغام وزارتخانه ها و ابقای پرحاشیه حجت الاسلام مصلحی در وزارت اطلاعات، همگی نشانگر تغییرات محسوسی بود که این روزها به راحتی می توان با توجه به آن، علت تغییرات گفتمانی دولت احمدی نژاد طی شش سال اخیر را درک کرد. اتفاقی که پیش از این نیز در تاریخ 33 ساله جمهوری اسلامی مسبوق به سابقه بوده و روند کانالیزه شدن شخصیت های خدمتگزار و موثر در نظام توسط افرادی با سابقه نه چندان قابل قبول، توانسته تا حد فراوانی منجر به تغییر ماهیت آنان شود.

از این رو به نظر می رسد یکی از خصوصیات متمایز دولت نهم طی سالهای 84-88 با دولت های قبل از خود، استفاده گسترده از چهره های مقبول و خدمتگزار با خاستگاه گفتمانی جبهه سوم تیر بود اما گذر زمان و تغییراتی که در این زمینه بوجود آمد، دولت دهم  را عملا با نوعی ارتجاع گفتمانی مواجه کرده است که این خصیصه بیش از هر چیز دیگر در تضاد با خاستگاه احمدی نژاد در مقایسه با شش سال قبل است.