شورجه:انتخاب کارگردان«فرزند صبح»خیانت بود

اما ساخت فرزند صبح چگونه کلید خورد؟ ناگفته پیداست که ساخت فیلمی بر اساس زندگانی حضرت امام خمینی (ره) همواره یکی از دغدغه های فیلم سازان بوده است و با وجود مسائلی که این کار را سخت می کرد، تلاش هایی از جانب فیلم سازان مختلف در این زمینه انجام گرفت، ده سال پیش موسسه «عروج فیلم» که بخش سینمایی موسسه تنظیم و نشر آثار و اندیشه های امام خمینی قلمداد می شود، سفارش ساخت فیلمی بر اساس دوران کودکی حضرت امام را داشت که بهروز افخمی آن را با نام فرزند صبح جلوی دوربین برد، توقف چند ساله این پروژه برای بزرگ شدن بازیگری که نقش کودکی حضرت امام را بازی می کرد، هزینه های این فیلم و به طول انجامیدن مراحل فنی آن فرزند صبح را قبل از نمایش به پروژه جنجال برانگیز تبدیل کرد و نمایش آن در جشنواره فیلم فجر سال گذشته به شدت این جنجال ها افزود، نظرات موافق و مخالف در مورد این فیلم بسیار متنوع بود تا حدی که کارگردان این فیلم در نشست مطبوعاتی اعلام کرد که فرزند صبح را من نساختم و خواست تا نامش به عنوان کارگردان از این فیلم حذف شود.

اما جمال شورجه کارگردان سینما نظر دیگری دارد، او بر این باور است که ریشه اصلی را نه در ضعف عملکرد تهیه کننده و کارگردان آن، بلکه باید در سوء مدیریت موسسه نشر و تنظیم آثار امام (ره) جست. او می گوید که کسانی در این مرکز بر مسند مدیریت تکیه زده اند که انگاره درستی از بنیانگذار جمهوری اسلامی ندارند و افرادی را به خدمت می گیرند که مروج تفکر آنهاست. تا زمانی که این انگاره بر مجموعه مرکز سایه انداخته است، اگر هزاران فیلم هم ساخته شود، سرنوشتی جز آنچه برای فرزند صبح رقم خورد، نخواهد داشت، در این گفتگو به آسیب شناسی ساخت فیلم در مورد زندگی حضرت امام با تکیه بر فیلم فرزند صبح می پردازیم:

_ دلیل ضعف در تولید آثاری با موضوع زندگی امام چیست؟

دلیل این ضعف را باید از متولیان مرکز حفظ آثار و اندیشه های امام خمینی(ره) و بخش سینمایی آن «عروج فیلم» که متولی تولید آثاری با مضمون زندگی ایشان است، پرسید. این موضوع که چرا این گونه آثار کم ساخته می شوند یا فیلمی مانند «فرزند صبح» بعد از کش و قوس ده ساله آنهم با صرف هزینه های سنگین، به این شکل ساخته می شود، باید آسیب شناسی کرد و انحرافات و اشکالات این موضوع را روی دایره ریخت، چون این مرکز بودجه ای کافی برای این فعالیتها دارد، بنابراین باید در مورد این بودجه به مردم نیز پاسخگو باشد.

_ با وجود بودجه خوبی که برای فیلم فرزند صبح شده، چرا نتوانسته آنطور که باید نگاه ها را جلب کند؟
اصولا ساخت فیلمی در خور شخصیت حضرت امام خمینی(ره) بودجه زیادی می خواهد و قطعا باید اثری فاخر باشد که بتواند پاسخگوی ارزشهای شخصیتی و ابعاد عظیم اندیشه های ایشان باشد. خوشبختانه همانطور که اشاره کردید، امروز این بودجه وجود دارد، اما متاسفانه بخش نرم افزاری که باید با مدیریت خود مسئولیت این کار را به دست کارشناسان واقعی سینما و دلسوزان امام و انقلاب بسپارد، وجود ندارد.

_ برداشت ها و یا انگاره های سیاسی متولیان ساخت این اثر، چه تاثیری بر روند ساخت فرزند صبح گذاشته است؟

متاسفانه برداشت های سیاسی شخصی مدیران این مرکز، بر سیاست ها، برنامه ریزی ها و فعالیت های زیرمجموعه نیز سایه افکنده است، متاسفانه سالهاست مدیریت این مرکز به دنبال کسانی برای ساخت این گونه آثار می گردد که از نظر فکری با خودش همسو باشد و این گونه افراد اغلب کسانی هستند که با امام خمینی(ره) ارتباط نزدیکی نداشته اند و اندیشه هایی دارند که بسیاری از آنها با تفکرات حضرت امام همسو نیست.

_ به نظر شما افخمی گزینه مناسبی برای ساخت این فیلم بود؟

آقای بهروز افخمی از جمله افراد دوزیست است که در ایران و کانادا زندگی می کند، ایشان با وجود اینکه ادعای دلسوزی برای این فیلم و علاقه به حضرت امام را دارد، از عهده بر نیامد، اصولا زمانی که فرزند صبح را رها کرد و به سوی فرزند خواندگان دیگری در خارج از مرزها رفت، مشخص بود که دلسوزی لازم را در مورد این فیلم ندارد. حتی بر این باورم که انتخاب ایشان ناشی از بی بصیرتی مرکز حفظ آثار و اندیشه های امام خمینی(ره) بود که متولی اصلی ساخت این فیلم است. با این انتخاب، به راه و فکر امام خیانت شد.

_ با وجود اینکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آمادگی خود را برای حمایت از آثاری با محتوای زندگی حضرت امام (ره) اعلام کرده است، چرا این اتفاق هنوز نیفتاده است؟

مرکز حفظ آثار و اندیشه های امام خمینی (ره) باید در همکاری با دولت و معاونت سینمایی پیش قدم باشد و شایسته است وزیر ارشاد در فضایی به دور از ملاحظات سیاسی دست به گفتگو با معاونت سینمایی بزنند تا پس از رسیدن به تفاهمی مشترک، شاهد آثاری باشیم که افکار حضرت امام خمینی(ره) که جهانشمول است را مرکز توجه قرار دهد.

_ در گذشته هم فیلم هایی درباره زندگی امام خمینی ساخته شد اما چرا این آثار نیز موفقیت چندانی نداشتند؟

آقایان راعی و شمقدری هم در حد بضاعت خود آثاری در مورد دوران کودکی حضرت امام ساخته اند، اما مسلم است که تاثیرات افکار و عقاید امام خمینی(ره)بر جهان از زمان واقعه پانزدهم خرداد ماه در سال چهل و دو آغاز شد و ربطی به کودکی ایشان ندارد. برهه های سرنوشت سازی در تاریخ معاصر ایران مانند مراحل شکل گیری و نگارش اصل ولایت فقیه در زمان اقامت حضرت امام در نجف اشرف هست که از جمله مضامین اصلی انقلاب اسلامی ما و از موضوعات گسترش دهنده قدرت اسلام در سطح جهان است، متاسفانه این رویدادهای سرنوشت ساز از دید سینماگران ما دورمانده است، بنابراین بخش اصلی زندگی امام که باید سرمایه گذاری اصلی روی آن متمرکز شود، مورد غفلت واقع شده است.