سید کمال سید علی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری فارس «توانا» با اشاره به مناظره روز گذشته کاندیداهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، اظهار داشت: به طور طبیعی در تمام دنیا برای برون رفت از مشکلات اقتصادی اگر کاندیداها بخواهند حقیقت را بیان کنند قدری از مردم فاصله میگیرند.
وی افزود: وقتی صحبت از یارانهها میشود برای ایجاد جاذبه هیچ فردی نمیگوید من یارانه را قطع میکنم و یا مقداری آن را کاهش داده و یا به قشر خاصی تنها یارانه میپردازم؛ به هر حال باید اقدامات کنترلی و انقباضی برای بهبود وضعیت اقتصادی باید انجام شود تا نقدینگی کنترل شود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه باید مالیات به سمت اقشار پردرآمد تسری یافته و از اقشار کمدرآمد مالیات کمتری اخذ کنیم، ادامه داد: طرح این مسائل آثاری در میزان آرا دارد؛ کسی که میخواهد اقتصاد کشور را از تورم نجات دهد و یا به تولید رونق دهد، باید رشد هزینههای جاری را کاهش دهد تا روند بهبود اقتصادی در کشور به وجود بیاید که به این اقدام در غرب ریاضت اقتصادی میگویند.
*مباحثی که کاندیداها درباره آن صحبت نمیکنند
وی تصریح کرد: اگر فردی بخواهد با شجاعت همه این مسائل را مطرح کند، میزان آرای او به سایر کاندیدها پراکنده خواهد شد؛ مالیات و یارانه موضوع مهمی است که کاندیداها نمیتوانند چندان درباره آن صحبت کنند؛ در صحبت برخی کاندیدها از به حداقل رساندن تورم دیده میشود اما چگونه میتوان هم تورم را کنترل کرد و هم یارانه نقدی یا غیر نقدی را با اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه افزایش داد؟
سید علی گفت: در مورد افزایش قیمت بنزین یک واقعیتی است که باید انجام شود اما هیچ یک از کاندیداها در این باره صحبت نمیکنند؛ همه اقشار جامعه به تمام مسائل اقتصادی کشور آگاه نیستند، بنابراین قول دادن برای بهبود معیشت مردم در روزهای تبلیغات انتخابات با اقداماتی که پس از آن باید انجام شود مقداری تناقض دارد.
*تک رقمی کردن تورم حداقل به 3 سال زمان نیاز است
وی با بیان اینکه شرایط فعلی به گونهای است که اصلاح آن حداقل به 3 سال زمان نیاز است و در مدت دو سال نمیتوان تورم و بیکاری را مرتفع کرد، افزود: تورم یک در یک دوره به 31 درصد رسیده و برای تک رقمی کردن آن و یا کاهش قابل توجه آن باید دولت آینده یک برنامه مدون داشته باشد؛ اظهار نظر کردن قبل از انتخابات کار سختی نیست اما عمل این وعدهها و محورهای مطرح شده کار سختی است زیرا برخی برنامهها مطرح شده تناقض دارند.
*یکسانسازی نرخ ارز نیازمند افزایش منابع ارزی است
معاون سابق ارزی بانک مرکزی ادامه داد: همه کاندیدها درباره یکسانسازی نرخ ارز صحبت کردهاند اما این اقدام در صورتی امکانپذیر است که منابع ارزی کشور افزایش یابد، خصوصیسازی و آزادسازی انجام شود؛ تک نرخی کردن ارز در مدت چند ماه عملی نیست و باید متناسب با واقعیتهای اقتصادی کشور اظهار نظر کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تثبیت نرخ ارز سیاست مناسبی است، گفت: مشخص نیست که مطرح کنندگان این مساله میخواهند نرخ ارز را در چه نرخی تثبیت کنند، زیرا در حال حاضر سه نرخ برای ارز وجود دارد؛ به گفته وی زمانی نرخ ارز تثبیت میشود که نرخ بازار آزاد با نرخ ارز دولتی یکسان باشد.
این کارشناس اقتصادی گفت: اگر کاندیدایی بخواهد نرخ ارز را تثبیت کند معنای آن این است که برای تمامی تقاضاهای موجود منابع جوابگو باشد؛ بنابراین نمیتوان پرداخت ارز به کالاها را محدود کرده و ارز را هم تک نرخی کرد.
وی گفت: باید مدیریت ارز از طریق ممنوعیت واردات برخی کالاها برای تک نرخی کردن ارز در دستور کار دولت آینده قرار گیرد و یا اینکه منابع آنقدر افزایش یابد که پاسخگوی تقاضا باشد و ارز در بازار به سمت قیمت مرکز مبادلات ارزی حرکت کند.
سید علی تصریح کرد: به غیر از تقاضای واقعی، تقاضای احتیاطی واردکنندگان و خروج ارز از کشور را محاسبه و برای آن درصدی از منابع ارزی کشور را در نظر گرفت؛ مجموع این مسائل بازار را به سمت ارز تک نرخی حرکت خواهد داد.
وی با اشاره به وعده برخی کاندیدها مبنی بر مهار تورم و ایجاد اشتغال، اظهار داشت: برای کنترل تورم و کاهش بیکاری حداقل 3 سال زمان نیاز است و نمیتوان مدتی کمتر از این را در نظر گرفت.
*تناقض دو هدف مهار تورم و ایجاد اشتغال
معاون سابق ارزی بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا امکان دارد تورم و بیکاری به طور همزمان کاهش یابد، گفت: شرایط اعتباری کشور برای کاهش نرخ تورم باید به سمت انقباض حرکت کند و در این شرایط بیکاری و تورم را نمیتوان همزمان کاهش داد مگر اینکه برای افزایش سرمایهگذاری و ایجاد اشتغال از سرمایهگذاری خارجی و سرمایه جدید بخش خصوصی استفاده شود.
سید علی تصریح کرد: اگر نرخ رشد سرمایهگذاری بخش غیر دولتی افزایش نیابد، تحقق این دو هدف به طور همزمان دور از ذهن است؛ برای کاهش توأمان بیکاری و تورم باید نرخ رشد سرمایه به شدت افزایش یابد. در غیر این صورت امکان کاهش تورم و بیکاری نیست.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: شکل طراحی شده برای مناظره روز گذشته مناسب نبود و کاندیداها نتوانستند به درستی به برنامهها و اهداف مدنظر خود بپردازند.