به گزارش
پایگاه 598، یکی از انگیزه های مرور و تجزیه و تحلیل وقایع تاریخی، یافتن راه های تازه برای پیدا کردن بهترین مسیرها برای پیشرفت و حرکت به سوی کمال و پرهیز از اشتباهات پیشینیان است.
جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، یکی از بزرگترین وقایع قرن گذشته است که می توان با تجزیه و تحلیل وقایع صورت گرفته در آن به چرایی بسیاری از مشکلات و حتی پیروزی های آن زمان که تبعات بسیاری در سال های بعد خود داشت و دارد دست یافت.
پذیرش قطع نامه 598 شورای امنیت ملل متحد برای پایان یافتن جنگ هشت ساله به عنوان یکی از اتفاقات پر رمز و راز سال های جنگ است که بسیاری از تحلیلگران سیاسی و نظامی با توجه به عقبه پیشنهادات آتش بس در جنگ، در فهم دقیق این واقعه ناکام مانده اند.
بدون شک یکی از اصلی ترین مراجع و منابع برای بازیابی حقایق تاریخی، نوشته ها، فیلم ها، خاطرات و واگویه های تاریخی افراد تصمیم ساز و فعالان عرصه تصمیم سازی در آن موضوع تاریخی است که در فقره پذیرش قطع نامه آتش بس جنگ تحمیلی نیز باید از همین منابع کمک و یاری جست.
حجت الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی از جمله افرادی بود که نقش مهمی در چرخه تصمیم گیری های نظام در سال های جنگ داشت؛ وی در کتاب خاطرات خود با عنوان « پایان دفاع، آغاز بازسازی» به تحلیل این حادثه تاریخی پرداخته است که مطالعه این کتاب می تواند نشانه های بسیاری از شکل گیری تصمیم پذیرش آتش بس را به پژوهشگران ارایه دهد.
در صفحه 174 این کتاب بریده ای از نوشته نشریه تایمز در سال 1367 درج گردیده است که خود نمایانگر تحلیل غربی ها از چگونگی برخورد و پیگیری مسئولان نظام برای اتمام جنگ می باشد که می خوانیم:
«نشریه تایمز لندن درباره سفر هیئت انگلیسی به ایران چنین نوشت: " ایران بسیار مشتاق است که از انزوای دیپلماتیک خود در جهان خارج شود. آقای هاشمی رفسنجانی که اخیرا به سمت جانشینی فرمانده کل قوا منصوب شده برای آنکه بتواند در مقابل عراق به پیرزی دست یابد، به سلاح نیاز دارد. وی سخت خاستار ایجاد نتایجی در جنگ است.
طبق اطلاعاتی که من از تهران دارم رفسنجانی می کوشد به آیت الله خمینی قبل از مرگش بقبولاند که جنگ با عراق بیهوده است و اگر رفسنجانی بتواند به پیروزی های کوچکی در جبهه دست یابد، به وی اجازه پایان جنگ داده می شود. بنابر این برای کسب آن پیروزی های کوچک به سلاح و شکستن انزوای دیپلماتیک ایران نیاز است. اگر آقای رفسنجانی نتواند روند اخیر شکست های ایران را تغییر دهد با دردسر مواجه خواهد شد.
منبع این مطلب روزنامه جمهوری اسلامی ، 29/3/67 ، صفحه 27 "
با توجه به آنچه در این کتاب مطالعه می کنیم می توانیم به برخی نشانه ها در خصوص نحوه تصمیم سازی در پذیرش قطع نامه 598 بر می خوریم که برای اهل فهم و تحلیل واضح و روشن است؛ زیرا پس از گذارندن سال ها از پذیرش این قطع نامه که امام راحل(ره) آن را به نوشیدن زهر تشبیه کردند، می توان به نتایجی رسید که در فهم بیشتر این واقعه کمک می کند.
پس از جنگ و پذیرش قطع نامه و حتی پس از تصمیم بر ادامه جنگ پس از پیروزی های بزرگ از جمله فتح خرمشهر عده بسیاری از رجال سیاسی که در آن زمان از تصمیم سازان و فعالان سیاسی بودند نظراتی داشتند که پس از جنگ و در برخی مجالس و نوشته های خود به طور کلی منکر آن اعتقادات شدند در حالی که اسناد تاریخی به خوبی روشن کننده مسایل مهمی است که در سرنوشت یک ملت تا قرن ها تاثیر گذار و ماندگاراست.