بررسی حجاب و بدحجابي از تهران تابيروت

مساله حجاب در ايران هيچ گاه به حاشيه نرفته و هر ساله با آغاز فصل گرما به يکي از داغ ترين مباحث روز تبديل مي شود. اين روزها با فرارسيدن فصل تابستان و تشديد وضعيت پوشش نامناسب برخي از افراد در تهران و ساير شهرهاي بزرگ ايران، حالت مشابهي را نيز در لبنان شاهد هستيم که شايد به نوعي مقايسه مساله پوشش در ايران و لبنان ، نتايج مثمرثمري را به دنبال داشته باشد چراکه برخلاف تصوير نادرستي که از مساله حجاب در ايران بر اثر پخش برخي فيلم ها ايجاد شده، حجاب در لبنان هم امري جالب و هم مساله اي قابل تامل است.

به گزارش ایرنا در لبنان آمار رسمي درخصوص نسبت ميان مسلمانان و مسيحيان وجود ندارد اما بر اساس آخرين برآوردها، 60 درصد از جمعيت لبنان مسلمانند که نوع پوشش مسلمانان و مسيحيت و حتي بين شيعيان و اهل سنت در نوع خود جالب توجه و داراي تفاوت هاي آشکاري است.

البته بخشي از جمعيت لبنان را هم پيروان آيين دروز تشکيل مي دهند که اين افراد هرچند حجاب اسلامي مخصوص مسلمانان را ندارند اما بر اساس آيين خود ، لباس هايي گشاد با رنگ تيره مي پوشند و حجب و حياي خاصي دارند.

** پوشش مسيحيان

مسيحيان لبنان را اکثرا مارونيي تشکيل مي دهند و در عين حال بخشي از آنان نيز ارتدوکس و تعدادي هم کاتوليک هستند.

تمامي اين افراد قاعدتا قايل به حجاب به مفهوم اسلامي آن نيستند اما نکته جالب توجه آنکه به خاطر ريشه عربي و ساليان متمادي همزيستي با مسلمانان حتي برخي از مسيحيان سنتي لبنان داراي حجابي مشابه حجاب اسلامي هستند؛ اما بخش عمده مسيحيان اين کشور، در نوع پوشش خود به علت رفت و آمدهاي مکرربه غرب، تحت تاثير آنان هستند.

بخش عمده پوشش زننده در لبنان را بايد متعلق به توريست هاي مختلفي دانست که تعدادشان هم معمولا در اين کشور بديل شرايط اقليمي و آب و هوايي لبنان و جاذبه هاي گردشگري کم نيست.
در ايران هم اقليت هاي مذهبي ، به احترام قوانين و هنجارهاي اجتماعي مسلمانان و ايرانيان، معمولا از پوشش هاي مقبولي استفاده مي کنند و سعي دارند حتي المقدور در مجامع عمومي هم که شده اين هنجارها را رعايت کنند.

** پوشش مسلمانان

شيعيان لبنان غالبا حجاب را رعايت مي کنند ولي بانوان سني مذهب همگي قائل به حجاب اسلامي نيستند و دربرخي از خانواده ها مي توان مشاهده کرد که مثلا مادر و دختري داراي حجاب اند ولي درهمان خانواده دختر ديگري حجاب اسلامي ندارد ولي برغم عدم پوشش موي سردر برخي از اين افراد، غالب اين افراد از پوشيدن لباس هاي زننده خودداري مي کنند. نکته جالب آنکه تعدادي از افراد اهل سنت بر اساس فتاوي اخير حجاب را تنها در زمان نماز خواندن واجب مي دانند.

بانوان اهل سنت اکثرا روسري سفيد مي پوشند و افراد مذهبي تر آنان مانتوهاي بلند با عنوان لباس شرعي به تن مي کنند .

تيپ مدرن تر اين افراد از بلوزهاي بلند و شلوار استفاده مي کنند اما جالب آنکه آرايش صورت در زنان ولو از قشر مدرن و تحصيل کرده حتي ميان افراد با قيد و بند کمتر مذهبي و يا مسيحيان ، در خارج از خانه به ندرت ديده مي شود.

در ايران وضع حجاب اهل سنت بيشتر تابع رسومات و هنجارهاي محلي است تا مسائل ديني و مثلا زنان در کردستان يا آذربايجان غربي يا در سيستان، بيشتر از پوشش محلي استفاده مي کنند و درعين رعايت مسائل شرعي ، پايبندي و تبعيت خاصي از رسوم دارند.

** پوشش شيعيان لبنان

بانوان شيعي لبنان به دليل سکونت در جنوب و آب و هواي مرطوب و مناسب اين منطقه ظاهر مناسب تري از بانوان پيرو سايراديان ومذاهب لبناني دارند و جالب آنکه به همان نسبت هم حجاب پوشيده تري نسبت به ساير بانوان لبناني دارند.

وضع حجاب اکثر شيعيان لبناني با محجبه هاي اهل سنت تفاوت چنداني ندارد با اين فرق که شيعيان غالبا از رنگ هاي شادتر ومتنوع تري استفاده مي کنند.

ا لبته اخيرا روند رو به رشدي براي پوشيدن چادر در لبنان آغاز شده به نحوي که به مناسبت ميلاد حضرت زينب (س) در مراسمي 2000 بانوي شيعي داوطلب برسرکردن چادر که در لبنان از آن به عنوان "عباي لبناني" ياد مي کنند، شدند.

هرچند که پوشش چادر در لبنان ، الگويي کاملا ايراني به شمار مي رود اما اين پوشش رو به گسترش که شباهت بسياري به چادر ملي در ايران دارد، وقار و سنگيني خاصي به زنان لبناني داده به نحوي که هر روز بر تعداد استفاده کنندگان از اين پوشش بويژه در نسل جوان افزوده مي شود.

اما بافت سنتي و حجاب اصلي شيعيان روسري هاي بسيار بلند با مانتوهاي گشاد است که معمولا رنگ آنان با هم ست مي شود. بلوزدامن پوشش ديگري است که در ميان شيعيان تقريبا مرسوم است.

نکته جالب توجه آنکه در تمامي انواع حجاب هاي سنتي و مدرن لبناني حتي افرادي که تنها بلوز و شلوار مي پوشند، رعايت حجاب به نحوي است که حتي يک تار موي بانوان هم قابل مشاهده نسيت.

** فرجام سخن

مسلمانان لبنان که سال هاي سال است در کنار نه تنها مسيحيان بلکه توريست هاي سواحل لبنان به زندگي پرداخته اند برغم برخي تاثير پذيري ها، خوشبختانه توانسته اند بيشتر برقشرغيرهم نوع خود تاثيرگذار باشند تا تاثيرپذير و اقليت مسيحي يا افرادي که قائل به ججاب نيستند کاملا به افراد مجحبه احترام گذاشته وحتي هنجارهاي آنها را در مناطق مشترک حتي المقدور رعايت مي کنند؛ برخلاف اقليت بدحجابي که در ايران خود را قشر مدرن و متجدد مي خوانند ونه تنها به مباني ديني بلکه به فرهنگ و هنجار نياکان خود هم احترام نگذاشته و به نوعي سعي در خودنمايي درعرصه هاي عمومي دارند.؛ اين افراد در ايران برخلاف لبنان هيچ احترامي براي قشر متدين و اکثريت محجبه کشور قائل نيستند.

نکته ديگر مساله غيرتعمدي عدم دقت بسياري از بانوان ايراني در رعايت حجابشان مي باشد؛ امري که همانطور که گفته شد در لبنان مشاهده نمي شود و درصورت ادامه اين وضعيت در ايران بايد جدي تر بدان انديشيد.