نیاز به واحد درسی «اندیشه سیاسی آیت الله خامنه ای» در دانشگاه

  در سال های اخیر شاهد اقبال روز افزون دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در رشته های علوم سیاسی، روابط بین الملل و معارف اسلامی به انتخاب موضوعاتی حول اندیشه های مقام معظم رهبری در حوزه اندیشه سیاسی، دکترین سیاست خارجی، جنگ نرم، تهاجم فرهنگی، عدالت اجتماعی، فرهنگ تولید و کار، بیداری اسلامی و ... هستیم که نشان از توجه روز افزون نخبگان و محافل دانشگاهی به ضرورت مطالعه عمیق و همه جانبه اندیشه ها و مآثر معظم له دارد.

علیرغم این دسته از پژوهش های تخصصی، خلاء وجود درسی مستقل به عنوان واحد عمومی برای دانشجویان همه رشته ها در مقطع کارشناسی برای تبیین آثار و اندیشه های سیاسی – اجتماعی مقام معظم رهبری بشدت احساس می شود.

البته تلاش قابل ملاحظه و در خور تقدیری توسط معاونت اساتید نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها جهت گسترش دروس عمومی صورت گرفته و دروس مهمی همچون دفاع مقدس، اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) و آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به زیر شاخه درس انقلاب اسلامی افزوده شده است.

لیکن عطش نسل جوان به دانستن و ضرورت پاسخ به ابهامات و شبهاتی که توسط رسانه های دشمن در جامعه پراکنده و بیش از همه نیز نسل جوان و دانشجویان را هدف قرار داده است و از سوی دیگر غنا، اصالت، جامعیت و جهانشمولی آثار و افکار مقام معظم رهبری؛ ایجاد سرفصلی به عنوان « اندیشه سیاسی آیت الله خامنه ای» و تدوین کتبی متناظر با آن را به یکی از اولویت های اساسی جامعه متعهد دانشگاهی و باورمندان به اصل اسلامی کردن دانشگاهها، تبدیل می نماید.

در حوزه آثار، اهتمام به ارائه درکی استراتژیک از یکی از پیچیده ترین مقاطع تاریخ اسلام با ترجمه کتاب «صلح امام حسن» و توجه به وحدت جهان اسلام و تئوری امت واحده با ترجمه کتب سید قطب بنیانگذار اخوان المسلمین از همان سال های آغازین مبارزه علیه حکومت طاغوت، نشان از وسعت بینش نظری و عمق تحلیل تئوریک معظم له از واقعیت های حاکم بر جهان سیاست و معادلات جهانی و منطقه ای از سال ها پیش از انقلاب دارد.  

همچنین در حوزه دینی، آیت الله خامنه ای در رساله عملیه «اجوبه الاستفتائات» که به سرعت مورد استقبال قشرهای وسیع مردم بخصوص نسل جوان قرار گرفت، به طرح ظریفترین و غامض ترین موضوعات فقهی و پاسخ به مسائل مبتلا به روز  پرداخته اند.

گذشته از این، مجموعه سخنرانی ها و بیانات حکیمانه مقام معظم رهبری در قالب کتب و مجموعه های متعددی نظیر «حدیث ولایت» جمع آوری، تدوین و منتشر گشته است. 

این آثار گنجینه ای از حکمت عملی و نظری و گستره ای از اصناف گوناگون دانش از فلسفه سیاسی و اقتصاد و تاریخ و جامعه شناسی گرفته تا فقه و الهیات و ادبیات را در برمی گیرد که آشنایی دانشجویان با این دریای معارف را به امری واجب تبدیل می نماید.

از سوی دیگر جایگاه آیت الله العظمی خامنه ای به عنوان رهبر یگانه دولت تمام عیار اسلامی در جهان و موقعیت ایشان در زعامت و هدایت نظام سیاسی برآمده از انقلاب شکوهمند اسلامی در دوران 24 ساله اخیر و نقش ایشان در عبور نظام اسلامی از صعب ترین گردنه ها و پیچ های تاریخی، ضرورت آگاهی تمامی دانشجویان از همه رشته های تحصیلی با اندیشه های ایشان را مضاعف می سازد.

در واقع در دوران ولایت امام خامنه ای سیاست ها و استراتژی های اتخاذ شده از سوی رهبری، ترجمان افکار و اندیشه های ایشان در ساحت سیاست عملی و تدبیر مُدن می باشد. از این رو در حقیقت جایگاه معظم له را باید در چارچوب مقوله فلسفی «حکیم ِ حاکم» مورد فهم و ارزیابی قرار داد. 

بنابراین به نظر می آید که تعریف سیلابس های درس مربوطه نیز باید با عنایت به هردو جنبه نظری و عملی اندیشه های رهبری صورت گرفته و مشتمل بر سرفصل های زیر باشد:

1- اندیشه سیاسی رهبری در چارچوب نظریه مترقی ولایت فقیه و بسط و تکامل این نظریه در پرتو تجربه عملی دوران ولایت معظم له و همچنین طرح مفاهیمی نظیر انعطاف پذیری به عنوان یکی از اجزای ولایت سیاسی از نگاه ایشان 

2- تأکید بر عدالت و مبارزه با فساد به عنوان رکن اساسی مدیریت در نظام اسلامی و  اهمیت انضباط اقتصادی و  فرهنگ تولید و کار

3- ضرورت تقوا و ساده زیستی مسئولان و اجتناب از اسراف و تبذیر

4- توجه به رشد فناوری و بومی کردن علم در چارچوب مقوله اسلامی کردن دانشگاهها

5- طرح مفهوم تهاجم فرهنگی و جنگ نرم به عنوان استراتژی دشمن در جبهه فرهنگی از سوی رهبری

6- طرح مقوله عزت – حکمت – مصلحت به عنوان عناصر راهبردی دکترین سیاست خارجی جمهوری اسلامی

7-  مقاومت در برابر جبهه استکبار و نفی هرگونه سازش با دشمن و پافشاری بر حقوق ملت ایران در دستیابی به فناوری هسته ای

8- تأکید بر دشمن شناسی و وحدت در جبهه خودی و ضرورت بصیرت نخبگان

9- در عرصه بین الملل تثبیت و تقویت جایگاه ایران به عنوان ام القرای جهان اسلام و یگانه قطب استکبارستیزی در جهان

10- نفی خط سازش و دفاع همه جانبه از حقوق ملت مظلوم فلسطین و حضور مؤثر در محور مقاومت و خط مقدم مبارزه با صهیونیسم بین الملل

دوست و دشمن به خوبی می دانند، عنصری که نظام اسلامی را در طول همه این سال ها برغم تمام عداوت های دشمن غدار و ایادی داخلی اش بیمه و حیات پربارش را تضمین کرده و ایران را به دژ مستحکم استکبار ستیزی تبدیل نموده، وجود رهبری داهیانه مقام معظم رهبری است.

نسل جوان و نخبگان دانشگاهی باید بدانند که این افق روشنی که در پیش روی اینان قرار گرفته و این امنیت و ثباتی که پیش شرط هرنوع توسعه ای اعم از سیاسی و اقتصادی و اجتماعی است آن هم در این منطقه بحران زده، سرعت بی بدیل توسعه صنعتی کشور و آینده درخشان تمدن ایران اسلامی ،بواسطه وجود گرانقدر مقام معظم رهبری و تدابیر حکیمانه ایشان است. بی دلیل نیست که دشمن، همیشه این عمود خیمه نظام را آماج تیر فتنه و کید خود قرار داده است. چرا که تجربه 34 سال اخیر بخوبی ثابت نموده که آن عنصری که حضورش همواره در همه عرصه ها معادله را به نفع انقلاب اسلامی برگردانده، رهبری است. از این رو در تمام این دوره ها رهبری و نیروهایی مانند سپاه پاسداران و بسیج مستضعفین که از بیشترین تعهد و و فاداری به ولایت فقیه برخوردار بوده اند در معرض شدیترین و ناجوانمردانه ترین حملات و هجمه ها قرار داشته اند.

در این شرایط ضرورت ایجاد درسی مستقل تحت عنوان « اندیشه سیاسی آیت ا.... خامنه ای» و تدوین کتب مربوطه در این رابطه به ضرورتی انکارناپذیر بدل گشته است. این مهم مسئولیت و تعهد پژوهشگران و اساتید متعهد و پاسداران حریم ولایت در جبهه فرهنگی در اهتمام به این امر را، دوچندان می سازد.

*دکتر حسین زحمتکش/ عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران