با توجه به اهمیت موضوع آموزش در نهادهای نظامی به خصوص نیروی هوایی در مقابله با تهدیدات، گروه امنیتی دفاعی خبرگزاری فارس با امیر خلبان منوچهر یزدانی معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش که مسئولیت سیاستگذاری، برنامهریزی، طرحریزی و هدایت و نظارت بر سامانه تربیت و آموزش نهاجا را به عهده دارد، به گفتگویی تفصیلی نشست تا برخی توانمندی های این نیرو ازجمله تمرینات پرواز های دوربرد، درگیریهای شبانه، سوختگیری هوایی، استفاده از شبیهسازهای بومی و مدرن، تاکتیک های نوین برای مقابله با تهاجمات دشمن و ... را مورد بررسی قرار دهد.
یزدانی با اشاره به مسئولیتهای معاونت تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش گفت: با توجه به جدا شدن قرارگاه پدافند هوایی از نیروی هوایی، به دلیل اینکه در قرارگاه هنوز زیرساختهایشان کامل نشده است، مسئولیت آموزش و تربیت کارکنان قرارگاه پدافند هوایی هم به عهده ما است، یعنی در واقع 2 نیرو را از بعد نیروی انسانی تغذیه میکنیم.
وی افزود: نیروی هوایی به واسطه تجهیزات محور بودن و تنوع ادوات خاص، پیچیدهترین ساختار را از نظر تخصص در مجموعه نیروهای مسلح داراست و به همین دلیل آموزش در نیروی هوایی ارتش جایگاه ویژهای دارد.
یزدانی با بیان اینکه سامانه تربیت و آموزش نهاجا در وضعیت بسیار خوبی به سر میبرد، اظهار داشت: 2 مرکز عمده آموزشی در نهاجا داریم که یکی دانشگاه هوایی شهید ستاری است و حقیقتا یکی از معتبرترین دانشگاههای تخصصی کشور محسوب میشود. این دانشگاه 26 استاد با درجه دکترای تخصصی دارد. آمادگی داریم مقاطع دکتری را هم در صورت اجازه نهادهای مسئول در این دانشگاه تاسیس کنیم.
امیر خلبان یزدانی، معاون نیروی هوایی ارتش
* بورسیه دهها دانشجو در دانشگاههای مختلف داخل و خارج کشور
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش ادامه داد: همچنین دهها دانشجو در رشتههای دکتری و رشتههای مختلف در این حوزه در دانشگاههای مختلف داخل و خارج کشور بورسیه هستند.
یزدانی خاطرنشان کرد: مسئولیت پرورش افسران و فرماندهان آتی نهاجا و قرارگاه پدافند هوایی بر عهده دانشگاه شهید ستاری است که وضعیت بسیاری خوبی دارد و رضایت مسئولان عالی نظام و همچنین امام خامنهای را کسب کرده است.
وی افزود: مرکز آموزش فنی و تخصصی شهید خضرایی نیز مسئول مجموعهای عظیم از آموزشهای تخصصی و پشتیبانی رستههای مختلف در نهاجا و پدافند است. بخشی از آموزش درجهداری در آنجا انجام میشود. آموزشهای تخصصی و تکمیلی در رستههای مختلف با طیف بسیار گسترده در این مرکز انجام میشود.
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش ادامه داد: آموزشهای تکمیلی دانشگاه شهید ستاری در تعداد دیگری از پایگاههای عملیاتی نهاجا نیز انجام میشود از جمله پایگاههای هوایی شهید بابایی، شهید دوران، شهید نوژه و وحدتی دزفول.
* ارتقاء وضعیت آموزشی نهاجا بر اساس سیاستهای ابلاغی و اوامر فرماندهی کل قوا
یزدانی تاکید کرد: بر اساس سیاستهای ابلاغی و اوامر فرماندهی معظم کل قوا سعی کردهایم روز به روز وضعیت را ارتقاء دهیم و آموزشهایمان را بر مبنای تهدیدات موجود و با توجه به نیاز کشورمان تطبیق و ارتقا میدهیم.
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش تصریح کرد: پیش از انقلاب اسلامی آموزشهای خلبانی در آمریکا و بخشی هم در پاکستان که شعبه دانشکده آمریکا بود، انجام میشد ولی بعد از انقلاب از اوایل سال 60 با دستور مستقیم حضرت امام(ره)، ایجاد دانشکده آموزش خلبانی در کشورمان آغاز شد و اقداماتی را در قلعهمرغی انجام دادند ولی از سال 61 این دانشکده به صورت رسمی تشکیل شد.
وی با بیان اینکه دانشکده خلبانی نهاجا امروز یکی از معتبرترین دانشکده های خلبانی در منطقه و حتی جهان است، گفت: الان تمامی فرماندهان موجود و ستون فقرات نهاجا محصول دانشکده خلبانی کشورمان هستند. ابتدا که دانشکده خلبانی در کشور تاسیس شد برای اینکه بازخورد مناسبی از وضعیت آن بگیرند تعدادی از دانشجویان به پاکستان اعزام شدند و نتیجه این بود که آموزشهای کشورمان کاملتر و بهتر بوده است.
وی ادامه داد: تمام نیازهایمان در داخل کشور تامین میشود اما به دلیل اینکه ما تعاملاتی با کشورهای مختلف داریم مقرر شده تعداد محدودی دانشجو به کشورهای دوست و برادر اعزام شوند تا سطح آموزش و تعاملات آموزشیمان را ارتقا دهیم و البته سازوکاری هم فراهم شده تا از آن کشورها هم دانشجویانی به کشورمان بیایند.
* شبیهساز جنگنده سوخو24 ایران پیشرفتهتر از روسیه
یزدانی همچنین با اشاره به شبیهسازهای نهاجا اظهار داشت: شبیهسازها نقش بسیار برجسته و عمدهای در آموزشهای تخصصی به ویژه پروازی به عهده دارند. توسط آنها علاوه بر صرفهجویی در زمان و هزینه میتوانیم سطح مهارت کارکنان متخصصمان را افزایش دهیم و از سوانح و رویدادهای محتمل هم جلوگیری کنیم.
وی افزود: از چندی پیش طراحی و ساخت شبیهسازها در کشورمان با محوریت نهاجا در دستور کار قرار گرفته است و در 3 سال گذشته توفیقات مطلوبی در این حوزه داشتیم. الان قادریم شبیهسازیهای بسیار پیچیده و بروزی را تولید کنیم.
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش ادامه داد: به عنوان مثال شبیهساز هواپیمای سوخو 24 را داریم که تا چندی پیش کارکنان پروازی ما به روسیه و اکراین اعزام میشدند ولی در حال حاضر به تایید کلیه کارشناسان و حتی مستشاران آن کشورها که آمدند و بازدید کردند، شبیهسازی که در داخل نهاجا تولید شده بسیار کارآمدتر و بهتر از شبیهساز آن کشورها است.
وی تاکید کرد: الان طرحهای زیادی در دست مطالعه، ساخت و یا بهینهسازی شبیهسازها داریم که میتوان به شبیهساز میراژ، پی سی 7 و بسیاری دیگر اشاره کرد که بخشی از آنها به بهرهبرداری رسیده و برخی هم با پیشرفت زیادی در دست تکمیل و راهاندازی است.
یزدانی همچنین با اشاره به شبیهسازهواپیمای F14 گفت: با توجه به حساسیتی که داشت این شبیه ساز داشت از حدود 10 سال پیش بهینهسازی آن در دستور کار قرار گرفت چون شبیهساز آن موجود بود و طرح ارتقا و بروز کردن آن آغاز شد و از حدود 3 سال پیش شبیهساز F14 به بهرهبرداری رسیده است.
* جتهای آموزشی کوثر 88 و آذرخش بزودی به بهرهبرداری میرسد
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش در ادامه تصریح کرد: آموزش خلبانی در 3 مقطع مختلف تعریف شده که مقطع مقدماتی با هواپیماهای سبک انجام میشود و مقطع پایه با هواپیماهای پی سی 7 در حال انجام است و مقطع پیشرفته که خلبانان آماده پرواز با هواپیماهای شکاری میشوند.
وی افزود: در خصوص تامین هواپیماهای آموزشی وضعیت خوبی داریم و الان با کمک صنعت و وزارت دفاع و نهاجا طرحهایی برای تامین جت آموزش در دست اجرا داریم که با توجه به تحریمها، کمک گرفتن برای ما محدود شده است و باید به دانش موجود متکی شویم.
یزدانی خاطرنشان کرد: در این خصوص هواپیماهای آموزشی کوثر 88 و آذرخش طرحهایی است که در دست انجام است و مطالعات مفهومی و طرحهای اولیه آن کاملا به انجام رسیده و پیشرفت بسیار خوبی در این حوزه شاهدیم و همان طور که هواپیمای صاعقه به بهرهبرداری رسیده به زودی این هواپیماها هم به بهرهبرداری میرسد.
* آموزش پروازهای دوربرد و شبانه در دستور کار
وی با تاکید بر آموزش پروازهای دوربرد اظهار داشت: آموزشهای متنوعی در حوزههای مختلف داریم که یکی از آنها پرواز دوربرد است و ما آن را از مدتها پیش در دستور کار داشتهایم و در حال حاضر هم به صورت جدی دنبال میکنیم.
یزدانی تاکید کرد: آموزش پروازهای شب هم به صورت مطلوبی انجام میشود و در رزمایش سال گذشته در منطقه عمومی شبستر هم شاهد آن بودیم که به تایید کارشناسان داخلی و خارجی در حد بسیار خوب از نظر استانداردهای جهانی انجام شد و از این حیث هیچگونه محدودیتی نداریم.
* آموزش تاکتیکهای درگیری هوایی روز و شب
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش در بخش دیگری از این گفتگو تصریح کرد: یکی از اولین و موثرترین سلاح پدافندی کشور، هواپیماهای رهگیر هستند که در پایگاههای مختلف مستقر شدهاند و بر حسب نیاز به پرواز در میآیند و میتوانند با تهدیدات موجود مقابله کنند. در پروازهای رهگیری، درگیری هوایی و تاکتیکهای مختلفی که در این حوزه است به صورت مبسوط آموزش داده میشود. الان خلبانان ما در فازهای مختلف آموزشی که میبینند تقسیمبندی خاصی در آموزشهای روز و شب دارند.
* استفاده از موشک و مهمات جنگی در تمرینات
یزدانی ادامه داد: بحث درگیری هوایی و رهگیری هوایی و نهایتا شلیک موشک یا درگیری نزدیک هم در دستور کار است و آموزشهای ما در این حوزه به صورت جدی دنبال میشود و هیچگونه نقصی نداریم و در رزمایشی که در سال گذشته برگزار شد هم تمرین با موشک هوا به زمین را شاهد بودیم یعنی بخشی از تیراندازیهای هوا به زمین ما با مهمات جنگی است و جدیدا از محصولات جدیدی که در کشور تولید شده بهرهبرداری میکنیم و سال گذشته شاهد بودیم که 3 سامانه جدید را در تمرینات مورد استفاده قرار گرفت.
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش تصریح کرد: استفاده از موشکها در تمرینات در دستور کار است و بخشی از تمریناتی که انجام میشود قطعا با مهمات جنگی و واقعی است که این کار برای افزایش اعتماد به نفس خلبانان و اینکه یک تمرین واقعی محسوب شود، صورت میگیرد. این تمرینات در طول سال به صورت موردی انجام میشود همچنین بخشی از موشکهای هوا به هوا نیز در طول سال به صورت موردی آزمایش میشود.
* سوختگیری هوایی جنگنده به جنگنده به خوبی دنبال میشود
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش در ادامه به بحث سوختگیری هوایی اشاره و تصریح کرد: سوختگیری هوایی یکی از فازهای اصلی پروازی است که بخشی از هواپیماهای ما مثل F4، F14 و سوخو 24 میتوانند سوختگیری هوایی انجام دهند.
وی با بیان اینکه سوختگیری هوایی مداومت پرواز، برد عملیاتی و شعاع عمل را افزایش میدهد، اظهار داشت: سوختگیری جنگنده به جنگنده یکی از تاکتیکهایی بود که بعد از انقلاب توسط خلبانان شجاع ایران ابداع شد و الان به خوبی دنبال میشود.
یزدانی تاکید کرد: این کار به این دلیل است که در برخی از نقاط به دلیل حساسیتی که در برخی نقاط وجود دارد، هواپیماهای تانکر به دلیل اینکه نمیتوانند سلاح حمل کنند و قدرت مانورشان کم است، ممکن است با مخاطره مواجه شوند، به همین دلیل یک سری از جنگندهها به صورت رزرو داخل پرواز قرار میگیرند و از هواپیماهای تانکر سوخت میگیرند و سوخت اضافهشان را منتقل میکنند که این یک تاکتیک بسیار پیشرفته است. البته برخی از هواپیماهای ما با توجه به مداومت پروازی و ظرفیت سوختی که دارند نیازی به این کار ندارند.
* تاکید بر منحرف کردن موشکهای دشمن در آموزشها
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش با بیان اینکه یکی از کارهای ما در پروازهای رزمی مقابله با تهدیداتی است که از سوی دشمن انجام میشود، گفت: سامانههایی در داخل خود هواپیماهای ما است که با کمک آنها میتوانیم عملیات ECM و یا ECCM انجام دهیم و با تهاجم دشمن مقابله کنیم.
وی افزود: روز به روز بحث جنگ الکترونیک دامنهاش گستردهتر میشود و تنوع بیشتری پیدا میکند به همان نسبت ما در معاونت عملیات، اطلاعات، فاوا و معاونت آموزش نهاجا حسب نیازمندیها و اطلاعاتی که توسط مبادی ذیربط به ما میرسد تاکتیکهای نوین پدافندی دشمن را بررسی و روشهای مقابله جدیدی را ابداع میکنیم و یکی از مواردی که مورد توجه قرار میدهیم منحرف کردن موشکهای دشمن است.
* تحیر دشمن از عملیاتهای مقابله به مثل نیروی هوایی
یزدانی با اشاره به تهدیدات دشمن و توانمندی نهاجا اظهار داشت: اگر شرایطی به وجود بیاید که رزمندگان ما در رستههای مختلف بخواهند عملیات مقابله به مثل انجام دهند و از حریم آسمان کشورمان دفاع کنند به نحو احسن آن را انجام خواهند داد و دشمن متحیر خواهد شد. بسیاری از تاکتیکهایی که در سالهای اخیر ابداع شده است متناسب با تهدیدات دشمن است که قابل ذکر نیست.
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش ادامه داد: سعی کردهایم نیروی هوایی را متحرک کنیم. اگر روزی دشمنان به صرافت بیفتند و بخواهند تهدیدی را علیه ما به وجود بیاورند مقابله به مثل شدیدی خواهیم داشت و آنها اثراتش را خواهند دید.
*ارتقا و بهینه سازی تجهیزات پرواز در شب جنگندهها
وی همچنین با بیان اینکه نیازی نیست همه جنگندههای ما در شب پرواز کنند، گفت: برخی از هواپیماهای ما چند منظوره هستند و در همه شرایط آب و هوایی میتوانند پرواز کنند و همین الان هم ما پرواز شب برای آنها داریم.
یزدانی تاکید کرد: الان ما در مناطق مختلف، آلرت شب داریم که تاکتیکها و تجهیزات متناسب با ماموریت را حمل میکنند، بسیاری از این تجهیزات توسط متخصصین داخلی بهینهسازی و حتی ارتقا داده شده است.
* مقایسه ساعت پروازی خلبان ایرانی و کشورهای همسایه
معاون تربیت و آموزش نیروی هوایی ارتش با تاکید بر اینکه در حوزه ساعت پروازی هواپیماهای شکاری استانداردهایی وجود دارد که وضعیت بسیار خوبی در این حوزه داریم، اظهار داشت: چندی پیش مراوداتی با فرماندهان نیروی هوایی یکی از کشورهای دوست که آمده بودند، داشتیم که با توجه به آن و یا اطلاعاتی که از کشورهای همجوار به ما میرسد، وضعیت ساعت پروازی خلبانان ما بسیار خوب است و با وجود همه تحریمها و مشکلاتی که داریم از نظر تجربه پروازی که یکی از معیارهایش ساعت پروازی است وضعیت مناسبی داریم.
* شهید دوران به تنهایی حدود 40 فروند از ناوچههای عراقی را منهدم کرد
یزدانی با بیان اینکه یکی از مهمترین وظایف نیروی هوایی پشتیبانی از نیروهای سطحی بخصوص نیروی دریایی است، تصریح کرد: در جنگ تحمیلی در واقع نیروی دریایی عراق را خلبانان ما فلج کردند و از بین بردند و شهید دوران به تنهایی حدود 40 فروند از ناوچههای عراقی را منهدم کرد.
وی افزود: اینکه مطرح میشود نیروی دریایی راهبردی، به پشتیبانی نیروی هوایی است یعنی اگر نیروی هوایی نتواند پشتیبانی کند نیروهای زمینی یا سطحی به طور کامل قابلیتشان را از دست میدهند. علاوه بر آن ما عملیات علیه نیروی هوایی دشمن و قطع خطوط مواصلاتی دشمن را در زمان رزم دنبال میکنیم.
* گفتگو: محمد مهدی یزدی