در حالی که طی هفته های گذشته، سخن از
احتمال مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا به یکی از مهمترین مباحث بین
المللی تبدیل شده و حتی گمانه زنی ها درباره نوع امتیارات قابل ارائه از
سوی طرفین در چنین مذاکره ای آغاز شده، سنای آمریکا و آژانس بین المللی
انرژی اتمی قصد دارند با انجام یک سری اقدامات، عملاً جلوی وقوع چنین چیزی
را بگیرد.
به
گزارش «تابناک»، رابرت منندز، جوزف لیبرمن و کلی آیوت، سه تن از سناتورهای
آمریکایی در حال جمع آوری امضا برای نامه ای هستند که از اوباما می خواهد
پیش از حصول یک توافق جامع هسته ای، از ارائه هرگونه امتیاز به ایران و یا
کاستن از تحریم ها، خودداری کند. در این نامه همچنین نسبت به هرگونه توافق
هسته ای که به ایران اجازه ادامه فعالیت های غنی سازی را بدهد، اظهار
بدبینی شده است.
به
نوشته سایت تحلیلی «المانیتور»، در این نامه آمده: «نخست، ما قویاً اعتقاد
داریم که تا پیش از بررسی جامع همه بخش های برنامه هسته ای ایران، مطلقاً
نباید از فشار بر ایرانیان کاسته شود... زمان برای ساز و کارهای اعتمادسازی
محدود، به پایان رسیده است».
در
ادامه این نامه آمده: «با توجه به سابقه طولانی رفتار فریبکارانه و خلاف
مقررات ایران، ما نسبت به هر پیشنهادی که به حکومت کنونی ایران اجازه دهد
هر شکلی از توانایی غنی سازی را در اختیار داشته باشد، بدبین هستیم».
این
سناتورها سپس به بیان خواست های خود درباره برنامه هسته ای ایران پرداخته و
می نویسند: «ما همچنین بر این باوریم که در کمترین حالت، حل و فصل موفقیت
آمیز برنامه هسته ای ایران باید شامل تعطیلی کامل تأسیسات فردو، همکاری
کامل با آژانس بین المللی انرژی اتمی و اجازه بازرسی های سرزده و جامع در
آینده باشد».
در این نامه همچنین از اوباما خواسته شده تصریح کند که در صورت عدم موافقت ایران، علیه این کشور دست به اقدام نظامی خواهد زد.
سه
سناتور مذکور، تاریخ 13 دسامبر را به عنوان مهلت نهایی امضای نامه از سوی
دیگر سناتورها تعیین کرده اند؛ یعنی دقیقاً زمانی که قرار است تیمی از
آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران سفر کرده و با مقامات ایرانی به گفت و
گو بپردازد.
در
همین حال، «یوکیا آمانو»، مدیرکل آژانس نیز روز گذشته در شورای روابط
خارجی ایالات متحده گفت آژانس مشغول گفت و گوهایی فشرده با ایران است؛ اما
می خواهد در رابطه با خواسته هایش برای دسترسی به مراکز، افراد و اطلاعات
مورد نظر، به نتایج ملموسی دست یابد.
آمانو
در ادامه با تکرار ادعاهای پیشین گفته آژانس نمی تواند تضمین دهد که
برنامه هسته ای ایران به طول کامل دارای مقاصد صلح آمیز باشد. اما در عین
حال تصریح کرده که این به معنای در اختیار داشتن سلاح هسته ای از سوی ایران
و یا تصمیم برای ساخت چنین سلاحی نیست.
وی
همچنین گفته حتی در صورت رسیدن ایران و 1+5 به توافقی برای ادامه فعالیت
های هسته ای ایران، آژانس به طرح سوالات خود درباره جنبه های نظامی برنامه
هسته ای ایران در گذشته، ادامه خواهد داد.
در
مجموع، آن گونه که مشخص است، بار دیگر همزمان با شکل گیری زمزمه های
مذاکره و توافق بر سر برنامه هسته ای ایران، تلاش های بین المللی برای
ابهام افکنی و در نهایت جلوگیری از حل و فصل موضوع هسته ای ایران نیز آغاز
شده است.
در
این راستا، به نظر می رسد برخی از سناتورها وظیفه ایجاد مانع بر سر
مذاکرات احتمالی دوجانبه میان ایران و آمریکا و آژانس نیز وظیفه مشکل کردن
رسیدن ایران و جامعه بین المللی به توافق را بر عهده دارد.