رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با برشمردن انواع اختلافات تاکید کرد: اختلافاتی که به علت تضاد با خواسته ها و گرایش های گروه باشد و به تعبیری از روی هوای نفس باشد مهمترین نوع اختلافی است که جامعه اسلامی را تهدید می کند.
علامه محمد تقی مصباح یزدی در دیدار شورای مرکزی جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی که ظهر دوشنبه در موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) قم برگزار شد اظهار داشت: باید خداوند را شاکر باشیم که در این عصر اخیر منت بر جامعه اسلامی گذاشت و شخصی را از نسل ائمه اطهار برای هدایت و رهبری جامعه ما برگزید که این جامعه از پستی به عزت رسانید و همچنین بعد از ایشان فردی را به رهبری جامعه اسلامی رسانید که گویا روح امام(ره) در وی تجلی پیدا کرد.
وی افزود: در سایه این انقلاب اشخاص و گروه هایی رشد و پرورش و شکل یافتند که در مقایسه با نظایرشان در نظامهای دیگر همانند تشبیه نور و ظلمت هستند.
مهر در ادامه نوشت: علامه مصباح ادامه داد: به عنوان نمونه سطح هر کدام از روسای جمهور که کار برخی از آنان خالی از اشکال نیز نبوده است با روسای جمهور دیگر کشورها از لحاظ فکری، اخلاقی و انسانی قابل مقایسه نیستند و می بینیم مقامات و روسای جمهور بعضی کشورها چه مفاسد اخلاقی، فکری و مالی به بار می آورند در حالی که حتی آن مقامات کشور ما که بیشترین اشکالات به آنها وارد است از این دسته اشکالات منزه هستند.
تقسیم بندی اختلافات در جامعه
استاد حوزه علمیه قم بیان داشت: باید اختلافات موجود در جامعه را از چند منظر تقسیم بندی کرد.
علامه مصباح دسته اول اختلافات را اختلافات بر اساس ویژگی های فردی عنوان کرد و گفت: این دسته اختلافات در روانشناسی نیز مطرح است و عملاَ تضادی با هم ندارند و نتیجه این اختلافات این می شود که اشخاص تفاوتهایی دارند که بر اساس آن به کارهای مختلفی می پردازند. به عنوان نمونه برخی مدیر مناسبی برای اداره جنگ بودند و برخی نیز مدیریت اقتصادی خوبی دارند و این دلیل نمیشود که کسی مدیر و فرمانده خوبی برای اداره جنگ بوده است مدیر اقتصادی خوبی باشد.
رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: این نوع اختلافات متداول و اصلاَ جای قدردانی دارد و این تفاوتهای فردی است و خدا را باید شکر کرد، این نوع تفاوت ها وجود دارد که منشاء رفتارهای مختلفی میشود و وظیفه ما این است که افراد را بهتر بشناسیم که چه کسی به درد چه کاری میخورد و آن فرد را به آن کار سوق دهیم و نباید کسی به صرف اینکه در جای خاصی پیشرفت دارد مدیریت وی را به همه جا تعمیم دهیم.
وی اختلاف در عمل را دسته دیگر اختلافات دانست و بیان داشت: این دسته اختلافات در عمل ظهور پیدا می کند و این اختلافات در تشخیص در نقطه خاصی ظهور می کنند.
علامه مصباح یزدی اضافه کرد: این دسته از اختلافات 2 نوع هستند. نوع اول اینکه افرادی که در تحقیق لازم کوتاهی می کنند و دچار اشتباه می شوند و در این مورد وظیفه این است که کسی که می خواهد تشخیص دهد در مطالعه ها و بررسی های خود کوتاهی نکند.
وی نوع دیگر این اختلاف را اختلافات در عمل عنوان کرد و گفت: در اینجا باید ارزش های اسلامی را رعایت کنیم و به صرف اینکه کسی نظر مخالف ما دارد نباید او را تخطئه و طرد کنیم و مثال این قضیه فتوای 2 مرجع تقلید نسبت به مسئله ای است که در آن مسئله اختلاف نظر دارند.
استاد حوزه علمیه قم مهمترین دسته از اختلافات را اختلافاتی دانست که از روی هوای نفس شکل گیرد و بیان داشت: این اختلافات دیگر از روی فهم در تشخیص نیست بلکه در تضاد با خواسته ها و گرایش های گروه است و در این مورد اگر بنا باشد طرفین درست فکر کنند به نتیجه صحیح می رسند اما گرایش ها و علاقه مندی ها باعث این دسته اختلاف ها می شود.
علامه مصباح با بیان اینکه پیش داوری ها موجب می شود نظرها به سمتی گرایش پیدا کند افزود: تعبیر اسلامی این موضوع این است که هوای نفس باعث انتخاب می شود.
وی تاکید کرد: این دسته از اختلافات مهمترین تهدیدی است که جامعه اسلامی با آن روبروست و این قضیه مسئولیت سنگینی را ایجاد می کند.
رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: خوشبختانه ما شیعیان به برکت ولایت راهی را برای مبارزه با نفس داریم و آن توسل به اهل بیت(ع) است و اگر فقط متکی به فهم خودمان باشیم خیلی جاها به زمین میخوریم.
وی افزود: پیروزی این انقلاب بیش از همه با توسل به سیدالشهدا(ع) بود و ما هر چه داریم از ابا عبدالله الحسین(ع) است و باید به این نکته توجه داشته باشیم راهی که می توانیم بیش از هر چیز به آن امید داشته باشیم توکل به خداست.
پرهیز از افراط و تفریط در فعالیتهای تشکیلاتی
آیت الله مصباح یزدی در ادامه در پاسخ به سئوال محمد دهقان، عضو هیئت رئیسه مجلس درباره انجام کار تشکیلاتی در بین نیروهای مذهبی و اینکه چرا گاها تشکیلات گریزی در میان نیروهای حزب الهی مشاهده میشود، گفت: در این مسئله هم همانند اکثر مسائل زندگی افراط و تفریط وجود دارد.
وی اضافه کرد: اصل اینکه عده ای از انسان ها در مسائل مختلف با یکدیگر همکاری و هم افزایی داشته باشند یک اصل اسلامی است و در این مورد شکی نیست و شاید بیشترین دستورات اسلام در خصوص همین همکاری ها و تعاملات اجتماعی است.
رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) بیان داشت: کلام در این است که در عالم سیاست حزب با مفهوم خاصی شکل گرفته است و ویژگیها و مختصات خودش را داراست و وقتی فعالیتهای اجتماعی پیش از انقلاب نیز شکل گرفت همین بحث مفهوم حزب و ارتباط آن با اسلام وجود داشت که همراه با افراط و تفریط هایی بود.
علامه مصباح افزود: بعد از انقلاب هم که بهترین حزب آن زمان حزب جمهوری اسلامی شکل گرفت در نهایت با دستور امام(ره) منحل شد و این به خودمان بر می گشت که مقداری الگو گیری از غرب داشتیم.
استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: اما اگر منظور از تشکیلات این باشد که افرادی نیروهایی خود را روی هم بگذارند به ویژه نیروهای فکری روی هم گذاشته شود در این باره شهید بهشتی می فرمود حزب معبد است و ایشان حزب را عاملی برای رشد فکری می دانستند اما رفتار برخی ها باعث شد آن معبد به چیز دیگری تبدیل شود و کسانی که از کار تشکیلاتی فرار می کنند این منظر از کار حزبی را می نگرند.
علامه مصباح یزدی در پایان گفت: اگر ما بتوانیم تشکل هایی را داشته باشیم که بر اساس همفکری و تبادل دانستنی ها دور هم جمع شوند این شکل از کار تشکیلاتی بدون تردید از بهترین عبادت ها است اما اگر مانند احزاب در کشورهای غربی کسانی بر اساس قدرت و ثروت بخواهند اعمال نظر کنند این شکل از کار تشکیلاتی، مطلوب نیست