آیا مسکو از ریاست جمهوری مجدد اوباما راضی است؟

سرویس بین الملل پایگاه 598 - باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده پیشتر به رهبران روسیه اطمینان داده بود که در دوره دوم ریاست جمهوری درخصوص مقابله با دفاع موشکی انعطاف بیشتری از خود نشان دهد، اما پس از انتخابات به نظر می رسد نمی توان انتظار چندانی از پیشرفت در این مسئله و مسائلی از این دست (بین امریکا و روسیه) داشت.

پر واضح است تنشهای بین دو کشور روز به روز در حال تشدید است. اختلاف نظرهای بنیادین درباره ی موضوعاتی نظیر سوریه، برنامه هسته ای ایران، و مسائل داخلی روسیه (که از نظر امریکا نوعی سرکوب مخالفین داخلی است)، نمونه های واضح این تضادها هستند. مقامات ایالات متحده تمام اینها را ”سیاست تهاجمی تر" روسیه قلمداد کرده که توسط پوتین رئیس جمهور این کشور دنبال می شوند. با وجود این مسائل، چگونه است که اوباما از ”انعطاف در برخورد با روسیه" سخن می گفت؟ آیا باز هم ملت امریکا شاهد فریبی دیگر در آستانه انتخابات بودند؟


اوباما مدعی است در نظر دارد تا روابط امریکا با روسیه را که در دوران ریاست جمهوری جرج دبلیو بوش رو به وخامت نهاده بود مجددا تنظیم کند. این در حالی است که کنگره حتی با گسترش روابط تجاری با مسکو نیز مخالفت می کند.

بنا بر تحلیل های کارشناسان امریکایی، مسکو قطعا از ریاست جمهوری مجدد اوباما راضی است زیرا رقیب جمهوری خواه او، میت رامنی، روسیه را دشمن شماره یک خود می دانست. بدین ترتیب حتی زمزمه هایی از جانب مقامات روس به گوش می رسد که نشان میدهد آنها حتی انتظار دارند واشنگتن تعهد انتخاباتی!! خود مبنی بر انعطاف پذیری درخصوص مسئله دفاع موشکی را عملی کند.

اما حتی تحلیلگران امریکایی نیز این را امری بعید می دانند! زیرا عقل سلیم حکم می کند پایبندی بر تعهداتی که فقط جنبه تبلیغاتی هنگامه ی انتخابات را داشته اند قدری خوشبینانه و بدور از واقع بینی است.

کلیف کوپچان، تحیلگر روس، اخیرا عنوان کرده بود بازگشت پوتین به ریاست جمهوری همه چیز را پیچیده تر کرده است. تحلیلگران معتقدند در سالهای ابتدایی دولت اول اوباما روابط واشنگتن و مسکو بی شک بهبود یافته بود به طوریکه شاهد معاهده تسلیحات هسته ای و موافقت امریکا برای پیوستن مسکو به سازمان تجارت جهانی بودیم.

اما کرملین که رویکرد کاخ سفید در زمان ریاست جمهوری بوش را در مسیر تضعیف توانمندی های موشکی خود (موشک های دور برد با کلاهک هسته ای) برای دفع خطر میدیددر اواخر دوران اوباما نیز عملکرد او را برای موشک های خود تهدیدآمیز می دانست. بدین ترتیب وقتی اوباما درماه مارسخطاب به دیمتری مدودف عنوان کرد پس از انتخابات ریاست جمهوری انعطاف پیشتری دررابطه با مسئله موشکی از خود نشان خواهد داد، مسکو آن را حمل بر سازشکاری اوباما کرد.

اما هر حرکتی از سوی کاخ سفید برای محدود کردن طرح های دفاع موشکی روسیه فریادهای مماشات جمهوری خواهان را در پی خواهد داشت که کنترل مجلس نمایندگان را در روز سه شنبه به دست گرفتند.

در مجموع قطعا روسیه نسبت به ادعای انعطاف پذیری اوباما تردید خواهد داشت.

به نظر می رسد قصد اوباما از نرمش درخصوص مسئله ی دفاع موشکی، ترغیب روسیه به انجام مذاکرات بیشتر برای کنترل تسلیحات باشد. اما قطعا دفاع موشکی تنها مسئله ی بین مسکو و واشنگتن نیست. اوباما تمام سعی خود را برای پشتیبانی هرچه بیشتر از شورشیان روسیه به کار میگیرد در حالی که مسکو حامی قاطع بشار اسد است. همچنین هرچه برخی کشورها بیشتر به سمت تحریم های فلج کننده برای متوقف کردن غنی سازی اورانیوم در ایران به پیش می روند، تضاد روسیه با آنها –در این خصوص- بیشتر می شود.

با این حال، برخی معتقدند اوباما در تلاش است تا محدودیت های تجاری دوران جنگ سرد را احیا کند که طی آنها، شرکت های امریکایی از سود بردن از منافع ورود روسیه به WTO محروم بودند. برخی حقوقدانان حزب دموکرات و احزاب دیگر، سعی دارند با توجه به یک لایحه دیگر –که مقامات ارشد روس ناقض حقوق بشر را با تحریم های مالی هدف قرار می دهد- آن محدودیت ها را از میان بردارند.

تصویب این لایحه موجب تغییرات بسیاری در روابط مسکو و واشنگتن خواهد شد.

کلام آخر اینکه اوباما ناچار است این تنش ها را با احتیاط و دقت نظر کامل از سر بگذراند، زیرا خواه ناخواه ”نیازمند" همکاری روسیه در مهمترین مسائل سیاست خارجی خود است. اوباما خوب می داند علاوه بر موضوعات مهمی چون ایران و سوریه، مسئله افغانستان نیز یکی از اصلی ترین موضوعاتی است که باید درباره آن با مسکو وارد مذاکره شد. زیرا روسیه مسیر اصلی حرکت میلیون ها تُن تجهیزات نظامی امریکا در زمان خروج پیشبینی شده سال 2014 از افغانستان است.

واشنگتن ناچار است رضایت روسیه برای استفاده از حریم هوایی این کشور را جلب کند.

اینگونه است که حتی اگر اوباما در پاره ای از موضوعات بنا را بر سازش و کنار آمدن با ولادیمیر پوتین بنهد، اما قطعا منافع امریکا را در اولویت خواهد داشت و غیر از این نیز انتظاری نیست.