سعید رجبی فروتن سخنگو و مدیرکل حوزه ریاست و روابط عمومی و امور
بینالملل سازمان سینمایی، در واکنش به حضور نامتعارف سینماگران به خصوص
بازیگران در مجامع بینالمللی ، گفت: به دلیل عدم تدوین قانون مشخص درباره
کم و کیف برخورد با سینماگران مبنیبر چگونگی حضور در مجامع بینالمللی،
اداره نظارت و ارزشیابی برای مدت مشخصی حضور این عوامل را در پروژههای
سینمایی منع میکند.
وی افزود: اساسنامه و منشور اخلاقی در این
ارتباط در حال بررسی و نگارش است و باید ابعاد مختلف این اساسنامه به لحاظ
حقوقی مورد بررسی کامل قرار گیرد و پس از آن بهعنوان مرجع معرفی و مورد
استناد قرار گیرد. سخنگوی سازمان سینمایی در ادامه افزود: بنابراین تا
زمانی که اساسنامهای تدوین شده در دست نباشد نمیتوان اقدام قانونی در این
زمینه انجام داد.
وی در پاسخ به این سئوال که سازمان سینمایی کشور
در مواجهه با مواردی چون حضور غیرمتعارف سینماگران در مجامع فرهنگی و هنری
بینالملل چه واکنشی نشان خواهد داد، گفت: مانند سی سال گذشته مراجع
انتظامی، مسائلی از این دست را رصد میکنند و گزارشهای مربوطه را به اطلاع
سازمان سینمایی هم میرسانند.
رجبی فروتن در ادامه افزود: در این
راستا اداره نظارت و ارزشیابی هنگامی که میخواهد پروانه ساخت برای فیلمها
صادر کند عواملی که در آثار سینمایی حضور دارند را به خوبی رصد میکند و
اگر به افرادی از این دست برخورد کرد، اسم او را از عوامل بیرون میآورد و
مراتب را به تهیهکننده گزارش خواهد کرد تا او نیز اسم فرد مورد نظر را از
لیست عوامل خارج کند.
مدیرکل حوزه ریاست و روابط عمومی و امور
بینالملل سازمان سینمایی در ادامه صحبتهای خود با اشاره به محدودیت کاری
برخی از این سینماگران گفت: آنچه مسلم است سینماگرانی از این دست تنها در
یک بازه زمانی مشخص از انجام فعالیتهای سینمایی منع خواهند شد.
رجبی
فروتن در پایان افزود: برخی از هنرمندان در دو حوزه سینما و تلویزیون
فعالیت میکنند و برخی از چهرههایی که جزو بازیگران ممنوعالتصویر
تلویزیون هستند در سینما حضور پیدا میکنند و یا برعکس. بنابراین باید یک
کمیته انتظامی مشترک میان تلویزیون و سینما ایجاد شود تا این مسئله سر و
سامان درستی به خود بگیرد.
حضور نامتعارف
در
روزهای گذشته انتشار تصاویری از حضور نامتعارف یکی از بازیگران مطرح
سینمای ایران در کنسرت موسیقی یکی از خوانندههای خارج از کشور، باردیگر
لزوم توجه به کیفیت حضور چهرههای سینما و تلویزیون در مجامع جهانی را مطرح
کردهاست. اتفاقی که البته در سالهای گذشته نیز هر چند سال یکبار و
بهواسطه حضور نامتعارف یک بازیگر و یا فیلمساز در خارج از کشور، رسانهای
شده اما پس از مدتی به دست فراموشی سپرده میشود.
مساله این است که
پس از هر جشنواره یا مراسم سینمایی که درخارج از کشور برگزار میشود و
هنرمندان زن ایرانی در ان حضور دارند , مردم منتظر تصاویر ویژه این مراسم و
شکل و شمایل زنان ایرانی حاضر در این مراسم هستند و البته کمتر پیش امده
که دست خالی بمانند وهمواره تصاویری از این هنرمندان مخابره شده که خارج از
عرف است و باعث تعجب ایرانیان از حضور مجدد انها در قاب سینما میشود .
اگر
قرار باشد از این افراد فهرستی تهیه کنیم , شاید عمده بازیگران زن را شامل
شود , که البته برخی به نظر میرسد به دلایلی خاص در خارج از کشور به سیم
اخر میزنند تا شاید وقتی بازگشتند برای انها اتفاقی بیافتد که خود دستمایه
تبلیغاتی برای انها فراهم کند .
جالب اینجاست که اینها حتی در کشور
خودمان هم رعایت خیلی از مسایل را نمیکنند وهیچ سازمان ناظری هم وجود ندارد
که حداقل در داخل کشور بر اعمال خارج از عرف انها نظارت داشته باشد , سوپر
استارهایی که قرار است نقش الگوی جوانان این مرزو بوم را بازی کننند.
همین
چند ماه پیش بود که اظهارات افراطی وجنجالی یک کارگردان درباره بازیگران
زن , باعث شد تا بحث فساد درسینما به سوژه رسانه ها تبدیل شود, اما ماجرای
امروز ما به این مساله مربوط نمیشود , چه بسا که بسیاری از این زنان که
حجاب را جدی نمیگیرند , اعتقادات خود را داشته باشند , اما از این اعتقادات
تا انچه فساد تلقی میشود راهی طولانی است که درمورد بسیاری ازانها صدق
نمیکند, اما همین برخی سهل انگارانه با مساله حجاب از سوی انها نیز مفسده
خاص خودرا دارد که هیچ هنرمند متعهدی انرا تصدیق نمیکند.
نارضایتی کهنه کارها
شاید
به زعم برخی هنرمندان تازه کار این پوشش خیلی هم بد نباشد واز یک هنرمند
نباید بیش ازاین توقع داشت , اما کهنه کارهای این بخش نیز از وضع پوشش
وارایش برخی ها راضی نیستند.
بازیگر پیشکسوت تئاتر و سینما با بیان
اینکه هنرمندان باید از حکومت بر هنر خودداری کنند، گفت: صحنه تئاتر
الگوساز است و هنرمندی که به این حرفه میپردازد، دیگر این آزادی را ندارد
که هر پوششی داشته باشد.
داریوش ارجمند اظهار کرد: هر هنرمند تئاتر به اندازهای که در زندگی بازی کرده است، میتواند بر صحنه تئاتر هنرنمایی کند.
وی افزود: صداقت، روراستی و بدون ریا بودن پیشه هنرمند این عرصه است و مهمترین هنر وی نهادینه کردن این صفات در وجود خویش است.
جمال
شورجه، کارگردان سینما هم درخصوص برخی پوشش های غیراسلامی زنان سینماگر در
جشنواره های خارجی اظهار کرد: رفتار و پوششی که بازیگران و عوامل سینما از
خود نشان می دهند نشان دهنده این امر است که تا چه حد به آداب و اعتقادت
نظام اسلامی همراه هستند، بنابراین اگر رفتاری خارج از آن چیزی که در
دستورات اسلامی به آن تاکید شده، نشان دهند در حقیقت بی اعتقادی خود را به
فرامین دینی نشان داده ند.
وی با اشاره به فرامین صریح قرآن درباره
حجاب زن مسلمان تاکید کرد: در قرآن مجید به صورت مستقیم به حجاب زن مسلمان
اشاره شده، پس دیگر اینکه حجاب زن به چه صورت باشد برای هیچ زن مسلمانی
پوشیده نیست، پس این قبیل پوشش های که اخیرا در جشنواره ابوظبی هم دیده شده
به هیچ وجه مورد تایید شرع نیست.
این فیلمساز ادامه داد: البته
منظورم از گفته های فوق بدین معنا نیست که این قبیل افراد به هیچ وجه به
باورهای اسلامی معتقد نیستند، اما مشخصا می توان گفت که دارای باورهای سستی
هستند، به نحویکه اگر در کشورمان حجاب اجباری نبود همین حجاب ناقص را هم
رعایت نمی کردند.
شورجه در بخش دیگری از سخنان تاکید کرد: پوشش
اسلامی تنها مربوط به جمهوری اسلامی نیست، بلکه فرمانی است که برای تمام
زنان مسلمان جهان صادر شده است، به همین دلیل هیچ خط و مرز جغرافیایی نمی
تواند در اجرای دستورات اسلامی خللی وارد کند.
وی متذکر شد: نکته که
در این خصوص تاسف مرا بر می انگیزد ایراداتی است که برخی کشورهای عربی که
زنانشان به حجاب اسلامی پایبند هستند به ما می گیرند که چرا زنان یا حتی
مردان سینماگرمان در رفتار خود الگویی صحیح از یک مسلمان معتقد ارائه نمی
دهند.
شورجه در پاسخ به این سوال که برخورد مسئولان با اینگونه
رفتارها و پوشش های غیر اسلامی چگونه باید باشد؟ گفت: تا آنجا که مطلع هستم
ما قانونی مبنی بر اینکه با زنانی که در خارج از کشور پوشش و رفتار اسلامی
را رعایت نمی کنند، نداریم، بنابراین خیلی نمی توان رفتار تحکم آمیز
حکومتی در این زمینه داشت، البته با افرادی که بر خلاف مصالح امنیت ملی
رفتار می کنند برخورد می شود، ولیکن همانگونه که گفتم به دلیل نبودن قانون
مشخص در این زمینه با بد حجابی یا بی حجابی در خارج از کشور برخوردی صورت
نمی گیرد.
یک بازیگرقدیمی سینما تلویزیون هم طراحی لباس در سینمای
ایران را برگرفته از غرب عنوان کرد و گفت: طراحی هایی که برای لباس
بازیگران در سینمای ایران میشود بسیار فرنگی است و با واقعیتی که در جامعه
وجود دارد فاصله دارد.
تاثیر منفی بر جامعه
بی
شک رفتار هنرپیشه های معروف و یا حداقل شناخته شده بر کسانی که انها را
الگوی خود قرار میدهند تاثیر زیادی خواهد داشت , حال این رفتار میتواند
مثبت باشد و یا منفی , اما مخرب ترین تاثیرزمانی است که یک هنرمند رفتاری
دوگانه داشته باشد ,جلوی دوربین ودرزندگی شخصی , درواقع این رفتا ر مروج بی
چون و چرا ریاکاری و دروغ در جامعه خواهدبود , مساله ای کمه کارشناسان به
خوبی به ان اشاره میکنند.
یک پژوهشگر حوزه حجاب و عفاف گفت: تشویق به حجاب در مدارس و مشاهده بدحجابی بازیگران زن نوجوانان را در بحث حجاب سردرگم کرده است.
منیره
توکلی، پژوهشگر حوزه حجاب و عفاف اظهار داشت: لازم به ذکر است که در
نهادینه کردن حجاب کامل اسلامی و عفاف میتوان به نقش مؤثر و فرا زمانی
رسانههایی چون رادیو و تلویزیون توجه داشت، متأسفانه هر چه دلسوزان فرهنگ
حجاب در جامعه با اجرای برنامههای فرهنگی و آموزشی درصدد احیای فرهنگ حجاب
اسلامی هستند اما دستاندرکاران سینمایی و تلویزیونی ما با استفاده از
بازیگران زن که بیحجابی را در لفاف بدحجابی تبلیغ و قبح آن را تضعیف
میکنند، نوجوانان مخصوصاً دانش آموزان را دچار نوعی پارادوکس رفتاری
کردهاند؛ این در حالی است که با بیتوجهی به مسئله الگوسازی درست،
نوجوانان، بازیگران و هنرمندان را الگوی خود قرار داده و حتی در انتخاب
تکیه کلامها از تکیهکلام این عناصر به اصطلاح فرهنگساز استفاده میکنند.
وی
عنوان کرد: تصور کنید در خانواده والدین و در مدارس معلمان پرورشی و
آموزشی، همت خود را در تبیین برتری حجاب اسلامی به دانش آموز به کار گیرند و
آنها را مجاب کنند اما جوان در سطح جامعه در مترو و اماکن عمومی، تصویر
دیگری از بازیگر زن محبوب خود را بر دیوارها و تابلوها در معرض دید عموم با
حجابی غیرمتعارف و آرایشی بیش از حد معمول ببیند.
این پژوهشگر حوزه
حجاب و عفاف ادامه داد: کدام یک از این دو تعریف نظری و عملی برای نوجوانی
که هنوز به پختگی فکری نرسیده و احساس زیبا بودن، مورد توجه قرار گرفتن و
شناخته شدن برایش مهمترین دغدغههاست، میتواند مطلوبتر و قابل اجراتر
باشد؟
درهمین راستا , رئیس گروه مطالعات اجتماعی شورای فرهنگی
اجتماعی زنان هم گفت: بازیگرانی که در نقشهای مثبت و محجبه استفاده
میشوند اگر به رفتار و پوششی که بازی میکنند اعتقاد نداشته باشند فعالیت
آنها نتیجه معکوس در جامعه خواهد داشت.
سیده فاطمه محبی با اشاره به
فرهنگسازی غیرمستقیم رسانه بر جامعه اظهار داشت: ادامه روند اختصاص
الگوهای رفتاری و منشهای خاص در فیلمها و سریالها با نوع پوشش افراد
میتواند موجب فرهنگسازی در بین افراد جامعه شود.
وی عنوان کرد:
اختصاص ویژگیهای خاص و شرایط زندگی با نوع پوشش و حجابی که زنان در
فیلمها و سریالها از آن استفاده میکنند به صورت فعلی اصلاً مناسب نیست
چرا که استفاده از انواع پوششها را میتوانیم در اقشار مختلف جامعه شاهد
باشیم و اینکه هنرمندان بخواهند نوع لباس و پوشش را به گروه یا اندیشهای
خاص مختص کنند طبیعتاً اثر منفی خواهد داشت.
رئیس گروه مطالعات
اجتماعی شورای فرهنگی اجتماعی زنان با بیان اینکه رسانهها قدرتی دارند که
میتوانند در طولانی مدت رفتار افراد جامعه را تغییر دهند، ادامه داد:
بسیاری از کارگردانان در فیلمهای مذهبی و معناگرا که قصد انتقال پیام مثبت
به مخاطب را دارند ممکن است بازیگری را برای ایفای نقش مثبت انتخاب کنند
که در زندگی شخصی خود از نظر پوشش و رفتارهای اجتماعی فاصله زیادی با نقش
محوله داشته باشد.
وی بیان کرد: این امر به دلیل این است که فرد،
اعتقادی به نقشی که ایفا میکند ندارد و اگر مخاطب جذب نقش شود و سپس عکس
آن را در رفتار و زندگی اجتماعی و فردی وی مشاهده کند نه تنها فیلم
نتوانسته اثر مثبتی بر مخاطب داشته باشد بلکه نتیجه معکوس نیز به همراه
داشته است.
محبی افزود: کارگردانها باید سعی کنند از بازیگرانی در
نقشهای مثبت و محجبه استفاده کنند که ضمن انجام بازیهای خوب خود نیز به
رفتار و پوششی که بازی میکنند اعتقاد داشته باشند چرا که در غیر این صورت
جدا از اینکه پیام مثبتی به مخاطب منتقل نمیشود شاهد نتیجه معکوس در اذهان
عمومی هستیم.
رئیس بسیج جامعه زنان هم دراین خصوص گفت: مردم از
بازیگران زن انتظار دارند با رعایت حجاب و عفاف در زندگی واقعی و خارج از
صحنه فیلم به باورها و اعتقادات آنها احترام بگذارند چرا که دختران جوان از
این افراد الگو میگیرند.
مینو اصلانی در خصوص وضعیت حجاب و عفاف
در سینما اظهار داشت: بازیگران زن که نقشهای آنها به دل مردم نشسته و موجب
الگوسازی برای دختران جوان شده است، باید به گونهای رفتار کنند که با
خواست مردم هماهنگی داشته باشد.
وی افزود: اکثر مردم ایران متدین
بوده و علاقهمند به رعایت موازین شرعی و اسلامی هستند؛ از این رو رفتار
هنرمندان باید برخاسته از اعتقادات و باورهای مردم باشد، برخی از هنرمندان
زن که در عرصه بازیگری حرفی برای گفتن دارند، باید در پشت صحنه نیز به
گونهای رفتار کنند که موجب نهادینهسازی و الگو شدن نقش آنها در مقابل
صحنه شود.
رئیس بسیج جامعه زنان با بیان اینکه اگر هنرمندان بتوانند
تبدیل به الگویی مثبت برای جوانان شوند، رسالت هنرمند بودن خود را ایفا
کردهاند، گفت: یک هنرمند وظیفه دارد تا باورها و ارزشهای مردم را به صحنه
بیاورد اما وقتی خود به این ارزشها اعتقاد ندارد، مطمئناً بازی او در
نقشهای ارزشی تأثیری در جامعه نمیگذارد.
اصلانی ادامه داد: مردم
از بازیگران زن انتظار دارند با رعایت حجاب و عفاف خود در زندگی واقعی و
خارج از صحنه فیلم به باورها و اعتقادات آنها احترام بگذارند چرا که دختران
جوان از این افراد الگو میگیرند؛ به همین منظور برای تأثیرگذاری بیشتر در
جامعه باید در مقابل صحنه و پشت صحنه با یک چهره ظاهر شوند.
وی
تصریح کرد: این یک آسیب برای جامعه است که هنرمندان ما اعم از زن و مرد
شخصیت متفاوتی با نقش ارزشی خود داشته باشند چرا که تضاد نقشها به نوعی
نشاندهنده بیاعتقادی آنها به این ارزشهاست.
سعید کوشافر/قدس انلاین