نازعات؛ دژ دفاعی‌ تنگه‌ هرمز تحت کنترل سپاه

به گزارش گروه امنیتی دفاعی خبرگزاری فارس، روز گذشته جدیدترین منطقه دریایی سپاه پاسداران به نام «امام محمد باقر(ع)» در غرب تنگه هرمز و در سواحل خلیج فارس در بندرلنگه افتتاح شد.

پنجمین منطقه دریایی سپاه آنطور که از سوی فرمانده نیروی دریایی اعلام شد، قرار است از نقطه انتهایی جزیره قشم به اضافه منطقه جزایر نازعات تا غرب جزیره کیش را تحت کنترل خود قرار دهد و در حقیقت این مناطق، محدوده عملیاتی جدیدترین منطقه دریایی سپاه خواهد بود.

مناطقی که در گذشته در کنترل و حفاظت منطقه یکم دریایی سپاه (بندرعباس) قرار داشت اما اهمیت این مناطق و جزایر موجود در آن که به مجموعه جزایر نازعات معروف هستند، ایجاب می‌کرد تا با تشکیل یک منطقه دریایی مستقل، کنترل و نظارت بر این مناطق، تخصصی‌تر دنبال شود.

با این تفکیک، تامین امنیت تنگه هرمز که ماموریتی کاملا دریایی است، به عهده منطقه یکم گذاشته شد و منطقه پنجم نیز به صورت مستقل، مسئول تامین امنیت جزایر نازعات خواهد بود.

* منطقه نازعات به کجا گفته می‌شود؟

جزایر نازعات به مجموعه چهار جزیره مهم تنب بزرگ، تنب کوچک، ابوموسی و جزیره سیری گفته می‌شود.

تنب‌ بزرگ‌ با وسعت‌ حدود ١١ کیلومتر مربع‌ در جنوب‌ جزیره‌ قشم‌ واقع‌ شده‌ که‌ از جنوب‌ به‌ جزیره‌ ابوموسی،‌ از شرق‌ به‌ عمان‌ و از غرب‌ به‌ تنب‌ کوچک‌ ختم‌ می‌شود.

فاصله‌ این‌ جزیره‌ تا قشم‌ ٣١ تا تنب‌ کوچک‌ ١٢ تا ابوموسی‌ ٥٠ و تا جزیره‌ الحمراء در راس‌ الخیمه‌ ٨٢ کیلومتر است‌.

تنب‌ کوچک‌‌ با مساحت‌ ٢ تا 2.5 کیلومتر در جنوب‌ بندر لنگه‌ و در غرب‌ تنب‌ بزرگ‌ واقع‌ شده‌ است‌.

فاصله‌ این‌ جزیره‌ تا بندر لنگه‌ ٥٠ کیلومتر تا راس‌ الخیمه‌ ٩٢ کیلومتر و تا تنب‌ بزرگ‌ حدود ١٣ کیلومتر است‌.

ابوموسی جزیره‌ای در وسط خلیج فارس با مساحتی در حدود 25 کیلومتر مربع است.

فاصله میان جزیره ابوموسی و جزایر تنب به دلیل عمق مناسب آب، تنها مسیر قابل کشتیرانی برای نفتکش‌های بزرگ است.

و در نهایت، جزیره سیری در حدود ٧٢ کیلومتری خط ساحلی ایران در جنوب بندر لنگه و ٤٠ کیلومتری غرب جزیره ابوموسی واقع شده است که از آن در جهت اکتشاف و استخراج نفت نیز بهره‌گیری می‌شود.

سه جزیره اول (تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی) از مجموع شش‌ جزایر‌ ایرانی‌ هستند که‌ به‌ جزایر قوسی‌ مشهورند.

اهمیت‌ این‌ جزایر به خاطر موقعیت‌ نظامی‌شان‌ است‌ که‌ به‌ عنوان‌ دژ دفاعی‌ تنگه‌ هرمز قلمداد می‌شوند.

این جزایر به لحاظ نظامی، فوق‌العاده مهم و دارای موقعیت ویژه تدافعی هستند.

جمهوری اسلامی ایران بر تعدادی جزایر برخوردار از موقعیت ممتاز در تنگه هرمز در دهانه خلیج فارس حاکمیت دارد که از آن میان شش جزیره که زنجیره قوسی دفاعی ایران را تشکیل می دهند، اهمیت بیشتری دارند.

از این رو علت نامگذاری این منطقه به «نازعات» شاید همین باشد.

«نازعات» که نام یکی از سوره‌های قرآن کریم است، به آن دسته از فرشتگان مأمور الهی گفته می‌شود که ارواح گنهکاران را با زجر و فشار از اجساد و یا قبرهایشان بیرون می کشند و این حکایت از یک نوع عذاب دردناک می کند که خداوند برای بدکاران و درهم شکستن غرور طغیانگران در حال جان کندن در نظر گرفته است.

از نظر جغرافیایی، خلیج فارس، یک دریای عمیق نیست و عمیق‌ترین قسمت آن نیز که جهت کشتیرانی و به ویژه حمل ونقل کشتی‌های بزرگ مناسب است، تقریبا در محدوده متعلق به ایران واقع شده است.

به علت عمق کم آب در تمام نقاط تنگه هرمز، کشتی‌های بزرگ قادر به عبور نبوده و مجبور هستند از ناحیه محدودی که معادل پانزده کیلومتر است و عمق آب جهت عبور آنها کافی است، حرکت کنند.

در قسمت شمال این معبر، جزایر ایرانی قشم، هرمز و لارک قرار دارند. علاوه براین، در ابتدای این راه عبور، کشتی‌های بزرگ جنگی و نفت‌کش‌ها مجبور هستند از کنار جزایر ایرانی تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی عبور کنند.

در واقع می‌توان گفت دو جزیره تنب بزرگ و کوچک به همراه ابوموسی بخشی از سیستم دفاعی و حفاظتی تنگه هرمز و کرانه های جنوبی کشور را تشکیل می دهند و به علاوه موقعیت جغرافیایی آنها در عمق آب های خلیج فارس و همچنین در داخل دو کریدور رفت و برگشت طرح تفکیک تردد بین المللی کشتی ها، آنها را از اهمیت استراتژیک خاصی برخوردار کرده است.

* استقرار انبوه تفنگداران دریایی در منطقه پنجم

بنا بر گفته سرلشکر جعفری فرماندهی کل سپاه پاسداران، با توجه به نوع ماموریت منطقه پنجم دریایی سپاه، بیشترین استعداد تفنگداران دریایی سپاه برای دفاع و پدافند در این جزایر مسقر می‌شوند.

تفنگداران دریایی از جمله زبده‌ترین و کارآمدترین نیروهای در اختیار سپاه پاسداران هستند که حضور انبوه آنها در این منطقه دریایی می‌تواند حامل پیام‌های مهمی باشد.

علاوه بر اینها، استفاده از سامانه‌های مدرن و پیشرفته پدافند هوایی در این منطقه نیز می‌تواند توان سپاه پاسداران را در حفاظت از آسمان این جزایر بیش از پیش ارتقا دهد.

از طرف دیگر، سرلشکر جعفری در بخشی از سخنان خود در مراسم افتتاح این منطقه، آن را منطقه‌ای بسیار حساس، استراتژیک و یکی از خطوط مقدم دفاع ایران اسلامی عنوان کرد.

بنابر این استقرار سامانه‌های مدرن موشکی ساحل به دریای سپاه پاسداران در این منطقه می‌تواند در زمان بروز تهدید به عنوان یکی از خطوط مهم و استراتژیک سپاه برای مقابله با دشمن باشد؛ موشک‌هایی که علاوه بر شلیک از ساحل، قابلیت شلیک از روی انواع شناورهای تندرو و سامانه‌های پروازی سپاه را نیز دارند.

* گزارش: محمدمهدی یزدی