برنامه‌های کتاب‌محور در رسانه ملی

به  گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات فارس، مساله پرداختن به موضوع کتاب و کتابخوانی و ترویج مطالعه از سوی رسانه پر بیننده‌ای چون رادیو و تلویزیون، بحث دامنه‌داری است که هر از چندگاه در رسانه‌های مختلف به آن پرداخته شده است اما آنچه که ما در نظر داریم در این گزارش بررسی کنیم این است که هم اینک صدا و سیما چه برنامه‌هایی را به ترویج مطالعه و معرفی کتاب اختصاص داده است.

*  برنامه‌های رادیویی

1- خبر حوزه کتاب - هر روز ساعت 13:29- 5 دقیقه- رادیو پیام/ نکته جالب اینکه سایت اینترنتی رادیو پیام بخشی برای معرفی کتاب دارد و کتاب‌هایی را همراه با تصویر روی جلد به همراه معرفی کوتاهی آورده است.

2- رادیو قرآن (معرفی کتاب)- شنبه‌ها ساعت 20:30- 120دقیقه- رادیو قرآن

3- صدای کاغذی - پنج‌شنبه‌ ساعت 22:00- 75دقیقه- رادیو جوان

4- کافه رادیو- هر روز ساعت 14:15- 120دقیقه- رادیو جوان

5- کتاب فرهنگ- شنبه‌ها ساعت 10:00- 60دقیقه- رادیو فرهنگ

6- هفت اقلیم - سه‌شنبه‌ها ساعت 19:30- 90دقیقه- رادیو فرهنگ

7- رادیو فرهنگ (معرفی کتاب) - هر روز ساعت 06:00 - 60 دقیقه- رادیو فرهنگ

8- جنگ کتاب- جمعه‌ها ساعت 08:30- 30دقیقه- رادیو فرهنگ

همان طور که مشاهده می‌شود رادیو فرهنگ بخش بیشتری از زمان برنامه‌های خود را بحث کتاب اختصاص داده و سایت رادیو فرهنگ با داشتن بخشی با عنوان فرهنگ و ادبیات دارد دست نسبتا پری در این حوزه دارد.

همچنین اگر مروری بر برنامه‌های ادبی رادیو فرهنگ که به هر حال به نحوی مربوط به بحث کتاب می‌شوند، در یک ماه گذشته داشته باشیم به موارد زیر می‌رسیم:

*واکاوی آثار گلشن کردستانی در ققنوس-سید محمود گلشن کردستانی چند مجموعه شعر با نام‌های بهار، گلبانگ، تندر و طوفان از خود به یادگار گذاشته است- تاریخ پخش 30 مهر

*«سرزمین نوچ» در بوطیقا- گفت‌وگو با «کیوان ارزاقی» نویسنده‌ رمان «سرزمین نوچ» - تاریخ پخش 27 مهر

*بزرگداشت حافظ در ققنوس- شعر و اندیشه خواجه شمس الدین حافظ شیرازی همزمان با روز بزرگداشت حافظ، تاریخ پخش 20مهر

*سنگ سیاه روی سنگ سفید- گفت‌وگو با «نگار تقی‌زاده» نویسنده‌ رمان «سنگ سیاه روی سنگ سفید»-18 مهر

*نوبلِ «بوطیقا»- گفت‌وگو با «امیرحسین یزدان‌بد» درباره‌ی جایزه‌ نوبل- تاریخ پخش 13 مهر

*بزرگداشت ادیب نیشابوری در ققنوس- تاریخ پخش11مهر

*ولایت مهر با موضوع شعر رضوی. تاریخ پخش 5مهر

*سیری در اندیشه ناصر خسرو قبادیانی همراه با ققنوس تاریخ پخش6مهر

و برنامه‌هایی که تلویزیون به کتاب و کتابخوانی اختصاص داده است:

1- خونه زندگی- دوشنبه‌ها- ساعت پخش 09:00- 60 دقیقه- شبکه دو

مهدی محمدیان تهیه کننده «خونه زندگی» در این باره می‌گوید: «در خونه زندگی به موضوعات و مسائلی که به حوزه خانواده ربط دارد وارد می شویم، روابط افراد خانواده با یکدیگر، فرزند سالاری، احترام به پدر و مادر، احترام به پدربزرگ مادربزرگ و .... از جمله این موضوعات هستند که درباره آنها برنامه خواهیم داشت.» و این برنامه با این مشخصات بخشی را به معرفی کتاب اختصاص داده است

2- صبح با خبر- پنج‌شنبه- ساعت پخش 08:00- 60 دقیقه-  شبکه خبر

3- زنده باد زندگی- دوشنبه- ساعت پخش 23:45- 150 دقیقه-  شبکه دو/ بخشی از این برنامه به کتاب و کتابخوانی اختصاص دارد

4- صبح بخیر ایران (کتابخانه صبا)- هر روز- ساعت پخش06:00- 180 دقیقه- شبکه یک / کتابخانه صبا که توسط شیرین صمدی اجرا می‌شود یکی از بخش‌های برنامه صبح بخیر ایران است، کتابخانه صبا از بینندگان خواسته است کتاب‌های اضافه شان را برای برنامه ارسال کنند تا با جمع آوری آنها اقدام به تاسیس و راه اندازی کتابخانه در مناطق روستایی شود.

5- باز باران- هر روز-ساعت پخش 19:30-60 دقیقه- شبکه آموزش

6- تسبیح- هر روز -ساعت پخش 22:15-80 دقیقه- شبکه جام جم1/ این برنامه ماه رمضان پخش می‌شد و بخشی به کتاب اختصاص داشت

7- به خانه برمی‌گردیم- هر روز-ساعت پخش 16:30- دقیقه80-  شبکه تهران /این برنامه هم بخشی را برای معرفی کتاب در نظر گرفته است

8- مشاعره- هر روز-ساعت پخش 22:00- 60 دقیقه- شبکه آموزش / برنامه مشاعره با اجرای دکتر اسماعیل آذر، کارگردانی علیرضا فرح جود و تهیه‌کنندگی امیرحسین آذر تهیه شده است. این برنامه علاوه بر آنکه ماهیتش شعر و مطالعه را ترویج می‌کند، بخشی با عنوان کتابخوانی هم به آن افزوده شده است.

9- خانه مهر- هر روز- ساعت پخش 13:00- 60 دقیقه- جام جم 1/ بخشی از این برنامه به کتاب و کتابخوانی اختصاص دارد

10- ماه خدا (ویژه ماه مبارک رمضان)- هر روز- ساعت پخش 03:00-180 دقیقه- شبکه یک/ بخشی از این برنامه به کتاب و کتابخوانی اختصاص داشت

11- کتاب دا- پخش پراکنده- ساعت پخش متفاوت-20 دقیقه- شبکه یک

12- اخبار علمی فرهنگی هنری-هر روز- ساعت پخش18:00- 15دقیقه- شبکه چهار

013- سیمای خانواده (معرفی کتاب) -یکشنبه‌ها-ساعت پخش 12:15- 10 دقیقه-  شبکه یک / برنامه سیمای خانواده هر روز غیر تعطیلات از ساعت 30‌/‌10 روی آنتن می‌رود و با بخش‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و هنری سعی می‌کند همراه و همدل، کنار خانواده‌های ایرانی است.

14- میدان فرهنگ- یکشنبه‌ها- ساعت پخش 22:30 - 60دقیقه- شبکه سه /این برنامه به صورت عام به مساله فرهنگ می‌پردازد وگاهی هم برنامه به کتاب و کتابخوانی اختصاص دارد.

15- صبح و امید-دوشنبه- ساعت پخش 07:00- 120 دقیقه- شبکه قرآن/ صبح و امید جنگ صبحگاهی شبکه قرآن و معارف سیما است

16- هزار و یک شب-هر شب- ساعت پخش 23:15-  105 دقیقه- شبکه چهار

17- 90 ثانیه با کتاب-سه شنبه‌ها- ساعت پخش22:00- شبکه سه / در بخش اخبار شبانگاهی شبکه 3 سیما بخش خبری با عنوان 90 ثانیه با کتاب هر سه شنبه پخش می‌شود

18- اردیبهشت کتاب- پخش پراکنده- ساعت پخش متفاوت- شیکه یک/ همزمان با ایام نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران  گروه فرهنگ و ادب شبکه اول سیما سلسله برنامه‌ای را با موضوع معرفی نویسندگان معاصر انقلاب اسلامی با عنوان «اردیبهشت کتاب» تولید و پخش می‌کرد. این برنامه شامل سی قسمت 10 دقیقه‌ای بود.

19- پلاک 1- هر روز- ساعت پخش متفاوت-  شبکه یک

20- سمت خدا-هر روز-ساعت پخش 13:30- شبکه سه/ در این برنامه که با حضور کارشناسان مذهبی برگزار می‌شود، گاها کتابی هم به مخاطبان معرفی می‌شود.

21- روز از نو- شبکه دو -دوشنبه‌ها-ساعت پخش 8:00- 60 دقیقه / دوشنبه‌ها بخشی از برنامه روز از نو به معرفی شاعران و کتاب‌های منتشر شده از آنها اختصاص دارد

22- کتابخانه -میان برنامه- زمان برنامه 5- شبکه  سه

23- کتل سرا- میان برنامه- شبکه 4 چهار

24- کتاب چهار- شبکه چهار- روزهای زوج ساعت 19:15 تا 20

برنامه کتاب چهار به عنوان تنها برنامه مستقل و تخصصی کتاب در شبکه‌های داخلی است و درحوزه‌های مختلف علوم انسانی از جمله فلسفه، فلسفه غرب ، فلسفه اسلامی دین پژوهی، فلسفه تاریخ، فلسفه هنر، فلسفه دین، الهیات، تاریخ، هنر، ادبیات، تصرف و عرفان، فلسفه و یا ضیافت، فلسفه علم و معارف اسلامی به معرفی کتاب‌های لاتین و فارسی می‌پردازد. در هر برنامه با حضور خود استادان و کارشناسان و مترجمان و نویسندگان کتابهای مهم و جدید دراین حوزه ها معرفی می‌شوند.