داستان ملاقات خصوصی صفارزاده با امام

ایسنا، مراسم چهارمین سالگرد درگذشت طاهره صفارزاده - شاعر و مترجم فقید قرآن - عصر امروز (چهارشنبه، سوم آبان‌ماه) در حوزه هنری برگزار شد. این مراسم با حضور چهره‌هایی همچون محسن مؤمنی شریف‌، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی‌، احمد مسجدجامعی،‌ سیدعلی موسوی گرمارودی، امیرحسین فردی، محمدرضا سرشار و سهیل محمودی همراه بود.

در آغاز مراسم، سیدعلی موسوی گرمارودی با اشاره به التزام و تعهد طاهره صفارزاده گفت: پیش از انقلاب، برخی اندیشمندان صرفا هنر را برای هنر می‌دانستند، در حالی‌که باید درصدد شاعر متعهد و ملتزم بود، زیرا اگر هنر و از جمله شعر تنها مرجعی برای شناخت جهان یا جزوی از آن باشد‌، هنری در کار نیست. تعهد و التزام نگرشی است که همواره نسبت به اجتماع تعریف می‌شود و یکی از افرادی که پهلوان این میدان بود، طاهره صفارزاده بود. اگر شاعری این التزام و تعهد را داشته باشد، این موضوع خود به خود به زبان شعر او سرایت می‌کند و منتقل می‌شود، مثل روحیات حماسی در برخی شاعران.

این شاعر ادامه داد: سال‌ها پیش نوشته بودم که زبان و سبک شعر جلوه‌گاه بخشی از روحیات یک شاعر است، به این جهت فردوسی با وجود پیری،‌ حماسی بیان می‌کند و می‌نویسد. بنابراین اگر شاعری اهل درد باشد و در دنیا ستم باشد‌، خود به خود در شعر او این ستم پدیدار خواهد شد. اگر تعهدی در بینش و نگرش او وجود داشته باشد، احتیاجی نیست که عامدانه دورخیز کند به این سمت و شعار دهد.

گرمارودی همچنین تأکید کرد: سیر حرکت شعر از درون به بیرون و شور برعکس است. هم شور و هم شعر حاصل تجربه ذهنی سراینده است، اما شعر محصول تجربه فردی و شعار نتیجه تجربه جنبی است و شعر بر فرد و شعور جمعی تأثیر می‌گذارد.

این شاعر عنوان کرد: التزام صفت شاعر است و نه شعر و طاهره صفارزاده بسیار عمیق‌تر از شاعرانی چون فروغ، روشنفکر را ترسیم می‌کند و مجموعه شعر «مردان منحنی» شاهدی بر این مدعاست. این‌که عده‌ای از شاعران گذشته و حال خود را متعهد ندانیم، غیر از این است که آن‌ها را شاعر هم ندانیم.

موسوی گرمارودی در پایان خاطرنشان کرد: طاهره صفارزاده شاعری متعهد بود و متعهد ماند و تعهد او به برکت انس با قرآن جهان‌شمول بود و شعر او برای بیداری جهان بود. بی‌جهت نیست که فرهیختگان مصر جایزه برترین زن آسیا و آفریقا را به او دادند و پابرهنگان مصر بعد از مرگ او، جایزه بیداری اسلامی را به او اهدا کردند.

در ادامه، جلال صفارزاده - برادر طاهره صفارزاده - با اشاره به عزلت و گوشه‌نشینی این شاعر فقید گفت: او با عزلت و گوشه‌نشینی در زندگی‌اش با ما فرق داشت. با ترجمه‌ی قرآن خصوصا در سال‌های آخر زندگی‌اش مأنوس بود و همیشه آرزوی طاهره این بود که کار فرهنگی کند و یک بنای فرهنگی ایجاد کند، اما از سال 73 تا 80 و اکنون هم که او نیست، مشکل میراث شیراز حل نشده و اموال او دست اوقاف است و هنوز این کار حل نشده است.

او افزود: ما با کمک حجت‌الاسلام دعایی نامه‌ای تهیه کردیم و به وزارت ارشاد دادیم، بنابراین در زادگاه او در سیرجان زمینی درنظر گرفته شد و با حداقلی که داشتیم، در این زمین سه هکتاری شروع به ساخت کتابخانه‌ای کردیم. این کار باید با چیزی که به طاهره به عنوان ارثیه می‌رسد، دنبال شود.

در ادامه این مراسم، از مجموعه اشعار طاهره صفارزاده که در انتشارات پارس کتاب منتشر شده است، با حضور احمد مسجدجامعی‌ (عضو شورای شهر تهران)، سیدمحمود دعایی‌ (مدیر مؤسسه اطلاعات)، محسن مؤمنی شریف (رییس حوزه هنری)، محمدرضا سرشار (رییس انجمن قلم)، ‌امیرحسین فردی (مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری) و علی موسوی گرمارودی رونمایی شد.

ماجرای ملاقات صفارزاده با امام خمینی (ره)

همچنین حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی با بیان خاطراتی از طاهره صفارزاده گفت: در میان شاعران زن، مانند مرحوم طاهره صفارزاده در حد توجه به آرمان‌ها شاعری نبود، اما ما شاعران زن بزرگی داریم که نباید از آن‌ها گذشت، حتا اگر دگراندیش باشند؛ از کسانی چون فروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی نباید گذشت.

مدیر مؤسسه اطلاعات در ادامه عنوان کرد: وقتی امام (ره) مسؤولیت مؤسسه اطلاعات را به من دادند، یکی از کسانی که از همان آغاز مرا یاری کرد، آقای بهرام قاسمی بود که پیشنهاد داد از خانم صفارزاده برای بخش ادبی استفاده کنیم. ما به منزل ایشان که آپارتمانی اجاره‌یی در میدان فلسطین بود، رفتیم. خانه او مصادره‌یی بود؛ بنابراین او هم به بنیاد پول می‌داد و هم به صاحب‌خانه که در خارج بود. او عضویت روزنامه را نپذیرفت، اما پذیرفت که اگر اثری دارد و ارشادی دارد، از ما دریغ نکند. او به من گفت، حالاتی به من دست می‌دهد که می‌خواهم از یک شخصیت روحانی درباره آن سؤال کنم. گویا مکاشفاتی به ایشان دست می‌داد.

دعایی ادامه داد: خانم صفارزاده به من گفتند دوست دارند با امام (ره) ملاقاتی داشته باشند و امام هم پذیرفتند که ایشان را به تنهایی بپذیرند. او باور نمی‌کرد دیدار با امام به این راحتی‌ها دست بدهد. در روزی که قرار بود ایشان به ملاقات امام بروند، به من گفت حجاب من اسلامی است، اما من چادر نمی‌پوشم. آیا حتما باید چادر بپوشم؟ من به او گفتم، امام افراد را با حجاب اسلامی می‌پذیرند. فکر کردم اگر بگویم چادر بپوشید، ایشان روشنفکر هستند و می‌گویند چادر سرم کردند و مرا بردند، در حالی‌که جایگاه ایشان فراتر از این حرف‌ها بود. در جماران با درخت‌های کهنسال زمزمه می‌کردند که شما چنین گوهری را در کنار خود دارید. نزدیک اتاق امام، چادر نماز را از کیف‌شان درآوردند و پوشیدند. گفتم این‌گونه هم چادر نماز متبرک می‌شود و هم شأن ایشان حفظ می‌شود.

دعایی همچنین بیان کرد: دیدار ایشان با امام نیم ساعتی طول کشید. وقتی بیرون آمدند، به من گفتند احساس سبکی و آرامش می‌کنم و خدا را شکر می‌کنم که با کسی که به او اعتقاد دارم، حالات خود را گفته‌ام و از این به بعد با اطمینان گام برمی‌دارم.

مدیر مؤسسه اطلاعات در ادامه بیان کرد: در این حد از آرمان چه در میان بانوان و چه غیربانوان کم داریم، اما از کسی چون محمدرضا شفیعی کدکنی باید یاد کرد که طاهره در حد او و او در حد طاهره است.

دعایی طاهره صفارزاده را انسانی وارسته و مهذب دانست و گفت: او بعد از ازدواج اول تن به ازدواج دوباره نمی‌داد، اما بعد با مرحوم نورانی ازدواج کرد و بعد از رحلت همسرش تصمیم گرفت آن‌چه را داشت، وقف کند. اما بعد از مرگ همسرش به غیر از منزل،‌ سهم اندکی به او رسید و مبلغی را که نقد بود، به وزارت ارشاد داد که صرف مجتمع فرهنگی در زادگاهش سیرجان شود.

او در پایان تاکید کرد: من در نمازی که بر پیکر طاهره صفارزاده خواندم، به راستی شهادت دادم که جز پاکی از او ندیدم.